Диагноз

Кеселдің табиғатын анықтау.

10 июня 2010

Ауруды қалай анықтауға болады? Диагноз
Казак макал-мателдері
Жанын сау болса, сорлымын деме,
Танін сау болса, жарлымын деме.

Сурак: – Аурулардын негізгі неше турі болады?
Жауап: – Негізінде аурулардын екі турі болады.

Акыл-ойдын аурулары – кояншык (эпилепсия), жындану (шизофрения), жактырмау (аллергия), окпе кабынуы (астма), сусамыр (диабет). Бул ауруларды дарігерлер улкен киыншылыкпен емдейді немесе жаза алмайды, себебі адамнын назік денелері ауырады. Осы жагдайларда адамнын танін озгертуге умтылады да дарімен «тамактандырады», біракта осынын негізгі себебі, зардабы – акыл-ой ауру калпында калады.
Сурак: – Адам наукаска шалдыкканда агза мушелері кандай белгілер береді?
Жауап: – Ішкі куаттын кандай болмасын бузылуы, алдымен біздін бес сезім мушелерімізге арекет етеді. Олар біздін ішкі калпымыздын бузылганын корсетеді. Сезім мушелері аркылы коршаган ортамен араласамыз, егер олар сезімталдыктарын жогалтса, онда таніміз кокыска толып кеткені. Осы кезде кулагыныз жонді естімей, козініз олеусіреп жонді кормей, мурныныз иіс, тілініз дам сезбей арі-сарі куйге тусесіз. Буган назар аудармасаныз ауруыныз аскына туседі.
Біз пандік алемде тездетіп жоятын уш нарсе бар – орт, ауруын жане карызын. Ауруды емдеуді негурлым ерте бастаныз, сонда гана агзаны тез арада калпына келтіресіз. Аурудын бастапкы уш денгейінде сезімталдыгыныз жогалады, ал тортінші денгейінде сырткы жане ішкі озгерістер басталады.
Ол – бет алпетініз, шашыныз, тырнагыныз, терініз озгер бастайды. Мысалы, терініз болбырап, турі озгеріп неше турлі дактар мен жаралар, котырлар пайда болады. Аяктагы башпайларыныз кисайып, бас бармагыныздын сыртынан суйек осіп, тырнактын турі озгеріп, шашыныз жансызданып тусіп, тісініз бузылып, мужіле бастайды. Сондай-ак коз алды калталанып, бетініз ісіп, жагыныз суалып, танауыныз кызарады. Кыскаша айтсак – бет алпетініздін алем-жалемі шыгып, уайым мен ішкі мазасыздыктын табы, тайга танба баскандай білініп турады. Ернініз кеберсіп, бетініздін табиги шырайы жогалады. Аяк колыныз ісіп кеуіп, буын-буыныздан ал кетеді. Осылар ауруыныздын сырткы белгілері.
Сурак: – Ауырган кезде дарігерлер тілді не ушін тексереді?
Жауап: – Ішкі мушелердін жагдайын тілініз айтады. Тілініздін бет кабаты жарылып, шеттерінде тіс табы калады. Сау калыпта тілініз ылгалды, кызыл шырайлы, таза болады.
Бозарып кеткен тіл – каннын дурыс айналмайтынын, журектін нашар жумыс істеуін жане кан тамырларыныздын шырышка толып кеткенінін корсеткіші. Тілдін бозаруы сондай-ак, каннын кызыл туйіршіктерінін азайганынын тікелей корсеткіші.
Егер тілініздін усті саргыш немесе саргыш жасыл болса бауырыныз дурыс емес, запыраннын ішекке жиналуын, отке запыраннын келетін жолынын бітелуін, кан тамырларынызда канмен коса запыраннын айналып жургенінін айгагы. Танертен турганда аузынызда кермек дам болса, отініздін бузылып тас байланып жатканы.
Егер тілініз жасыл кокшіл болса, онда журегініз алсіз, ішкі куатыныздын азайганынн белгісі.
Тілініздін шетіндегі тістін табы – ішегініздін сініру кабілетінін нашарлыгын жане асказаныныздын тамакты кортпайтынынын корінісі.
Егер тілінізді коймалжын ак уыз басып алса, агзанызда улар бар. Мысалы: тілініздін ушындагы ак уыз удын ішекке, ал ортасына жиналса асказанынызга, егер астына жиналса онда журегінізге шогырланганынын далелі.
Тілініздін ортасындагы жолак омыртканыздагы кеселді, белініздін ауратынынын, ал жолак кисык болса хандроздын корсеткіші.
Сурак: – Улкен дареттен кандай ауруларды байкауга болады?
Жауап: – Улкен дарет те біздін ішегіміз бен асказанымыздын калай жумыс істейтінін айтып береді.
Егер улкен даретінізде кортылмаган тамак болса, онда асказаныныз кортпайды, ішегініз де дурыс емес.
Таспа немесе жінішке аркан турінде болса онда ішегініздін тарылганы, кысылганы.
Шырыш пен кан аралас шыкса инфекция, ал исі ащы кышкыл, кобік аралас шыкса ішегініздегі агымдардын ашып божуы.
Оттен запыран дурыс болінбегенде, даретініз акшыл тусті балшык не кум таріздес болады.
Ултабар (поджелудочная железа) бузылганда акшыл-сары жане майлы.
Егер асказанынызда кан болса кап-кара, ал ішегініздегі кан араласса кызылдау болады.
Ішегінізде аскыну басталса – даретініз шырыш пен ірін аралас шыгады.
Сурак: – Сонда адамдардын ішінен шыккан кокыстардан да ауруларды тап басып айтуга болады екен гой?

Жауап: – Адам деген тірі кітап, тек кана кунделікті окый білу кажет. Кунделікті озіннін тілінді, бет-алпетінді, козінді, тырнагынды, ернінді мукият бакылап журсеніз, кай жерініз ауыра бастаганын жане кай мушелерінізге улар шогырланын алдын ала біліп отыратын боласыз. Сурак: – Енді кіші даретке шолу жасай кетсеніз? Жауап: – Калыпты жагдайда кіші даретініздін турі акшыл-сары, онша жагымсыз исі болмайды. Кунделікті ет жей берсеніз даретініз ащы жагымсыз иіс шыгарады, терлей бергеннен сон турі сап-сары болады. Бауырыныз бен отініз ауырганда даретініз кунгірт сары немесе жасыл тустес болады. Кызгылтым болса несіп жолдарынын, ал ак тустес белоктык жіптер шыкса – бауырыныз бен куыгыныздын, кан аралас болса айелдердін жыныс мушелері мен бауырынын ауырганын белгісі. Дарет алган кезде даретініз жіп-жінішке немесе жан-жакка шашыраса онда – куыгыныз бен буйрегінізде тас болганы.


Сурак: – Суык тию дегенді калай тусінесіз? Одан жазылудын жолдары кандай?
Жауап: – Кабыну кеселдері – оз жагдайына канагаттанбай унемі окініштін, ызанын устінде журуден. Тымау тигенде адамга омір суру киын. Егер осы жагдайга тап болсаныз табигатты кіналаманыз. Маселе аягыныздан суык откенде, тонганда, суык тигенде емес. Суык тиіудін нак акикаты – жазылуга бет бурган жайсыздык. Себеп ішкі тазалыктын болмауында.
Калдыктар мен улы заттар оте кобейгенде, агза тумаудын комегімен озінен аластатады, жазылуга бет бурады. Осыны вирустын асері немесе ауру деменіз. Осы кезде, омірлік куштер сізге жумыс жасап жатыр. Егер сіз табигатпен одак болсаныз, онда тазалануына комектесесіз. Тазалау агымына богет жасайтын арекет істеменіз. Сізден жалгыз талап етілетіні – ашыгыныз!
Табигат не істеу керек екенін жаксы біледі. Сізге калатын бір-ак нарсе, жылы тосекте жату. Барлык тамактан бас тартыныз, жемістен де, шырынынан да. Анда санда аз гана бал косылган не лимон шырыны косылган ыстык таза су гана ішініз! Жататын жерініздін ауасы таза болуын кадагаланыз, окыманыз, теледидар корменіз, радио тындаманыз. Тек уйыктап демалыныз. Туыстарыныз, достарынызбен ангімелесем деп куатынызды жогалтпаныз. Озінізді коршаган ортадан боліп тастаныз.
Тазалану жайсыздыгында канша ашыгуга тиіссіз? Мундай жайсыздыктар жылдын ар мезгілінде бола береді, асіресе суык кездерде. Аяктан турып кетуге кобінесе 3 таулік жетеді, кей кездерде апта немесе 10 таулік керек болады. Таулік туралы мазасызданбаныз, тазалану жайсыздыгынан кейін тауір болганынызды озініз байкайсыз.
Копшілік адамдарга осы адіс карапайым сиякты корінеді. Оларды коркыныш билеп, емделу ушін айтеуір бірдеме істеулері керек. Тіпті табигаттын, сіздін агзанызды тазалауы созылып кетсе де, урейге бой алдырманыз. Арбір адам озінін денсаулыгын тусінген сайын ыждагатты бола беруі керек. Ол озінін денсаулыгын оте жогаргы денгейге жеткізуі керек, осынын баска ілімдермен салыстырганда манызы зор. Арбір адам озінін мінез кулкынын калыптастырушысы, сондай-ак оз коніл куйі мен денсаулыгынын сактаушысы.
Табигат адамды жаратканда, озінін денсаулыгынын кушін орынды пайдалану ушін, танкаларлык сана, ерекше кабілет берген. Ашыгу – табиги денсаулыкка жетелейтін жолдардын біреуі гана. Табигат бізге карапайым тазалау куралын берді. Біз табигатпен одактасып, озіміздін омірімізді табигаттын булжымайтын зандарымен уйлестіруіміз кажет. Тек табигатпен бірігіп омір суру аркылы гана, таніміздін, акылымыздын, рухымыздын жогары денгейге жету мумкіншілігін арттыра аламыз. Денсаулыкка тоте жол жок. Табигат, озімізге тиесілі жумысты аткаруымызды есепке алады. Біз ашыккан кезде осы жумыстарды аткарамыз. Біз озіміздін адеттерімізді, омірімізді табигат зандарына уйлестірмейінше, табигат гажайыптарын байкатпайды.
Сурак: – Адамга журек ауруы кай уакытта жабысады?
Жауап: – Журек ауруы бірден жабыспайды. Журек талмасы – букіл куаныш-кызыкты акша мен мансапка айырбастаудын салдары. Уакыт откен сайын кан тамырлары да тозады.
Бул – темекінін, арактын, аса майлы тамактын (ар турлі еттер, жумыртка, сут тагамдары) узак уакыт жасаган касіретті асері. Тагы бір себеп дене кимылынын аздыгы. Кан тамырынын тозуы жар басына жиі акеледі.
Адам озінін кан тамырларынын 50 пайызы бітеліп калганын тіпті сезбей де калады. Тіпті білгір мамандардын оздері де, казіргі зерттеу адістерін колданып кауіпті еш нарсе таба алмауы мумкін.
Кан тамырларын бітеп тастайтын зат – холестерин немесе кан тамыргасынын кабыргасына шогіп калган кактар.
Бітелу біртіндеп басталады, кан тамырларынын іші жінішкере беріп, журектін булшык еттерін жумыс істететін молшерде каннын куйылуын камтамасыз ете алмайды. Кан тамырлары тіпті жінішкере бастаганда, журек пен кан кысымынын ауруы белгі бере бастайды. Кан тамырларынын бузылуы жас шагынан басталып, біртіндеп тозып бітеле бастайды. Сонан сон, алдекім танертен озінін кунделікті куйбеніне кіріскенде, кенеттен козі карауытып, журегі кысып оліп кетеді. Олмей калган жагдайда, омірлік кембагал болып калады.
Озіннін кан тамырларыннын тазалыгын, баска заттармен ластанбауын туракты турде тексеріп отыруын керек, айтпес журегін кысуы мумкін. Калыпта тагам да тамырларга как тургызып, бейнетке ушыратады. Адамдардын копшілігі, катерге ушырамай, озінін кан тамырларынын жагдайын білмейді. Ауру кыспаганша, олар оздерінін жаман адеттерінен арылмайды жане озінін калыпты тамагын жей береді.
Бурыннан белгілі жайды кайталауга руксат етініз. Сіздін жасыныз бул сіздін кан тамырларыныздын жагдайы. Есінізде болсын, копшілік жагдайда кан тамырларынын бітелуі жас куніннен басталып, молшері 55-ке келгенде журек-кан тамырлары ауруына акеп тірейді.
Мен ашыгу журек-кан тамырларынын ауруын емдейтін адіс деп есептемеймін. Ашыгу алдын алу шарасы.
Ол біздін кан тамырларымыз киналмай журекті коректендіріп туру ушін онын тазалыгын сактауына жардемдеседі. Тамырлардын жуйесі аркылы, кан коректік заттармен барлык агзаны камтамасыз етеді. Агзадагы кан айналу туракты жане біркелкі болуы керек. Егер кан айналымы агзанын бір болігінде бір сатке токтап калса, онда алапат соккы аламыз. Букіл агзаны богетсіз коректендіру ушін, тамырлар таза болуы керек.
Казір таза, иілгіш, серіппелі кан тамырлары бар 70-80 тіпті 90 жаска келген еркек, айелдерді сирек болса да табуга болады. Жастары улгайгандыктарына карамай, олар жас, себебі олардын кан тамырлары козгалгыш, серіппелі, тозбаган. Егер осы адамдардын агзалары улардан таза, денсаулыктары жаксы болса, неге оларга алі талай жылдар омір сурмеске?
Біз аныздардан білеміз, букіл алемдік топан судын алдында кейбір адамдардын 900 жыл омір сургендерін. Біз буган кулеміз, олардын есептеулері баскаша болган деп. Біз осылай болмады деп калай айта аламыз? Барі мумкін, себебі осы адамдар оздерінін кан тамырларын тамаша калыпта устау ушін, калай омір суру, калай тамактану керектігін білді гой. Кан тамырлары озінін жумысын дурыс, жаксы аткарганда букіл агзанын жумысы тепе тендік калпын сактайды.
Біз айтамыз, адам картайып бара жатыр деп, бул бір нарсені гана білдіреді, ол озінін кан тамырларын сактау ушін калай тамактану, калай омір суру керектігін білмейді. Кан тамырлары, кашан озінін міндетін дурыс аткармай бузылганда, адамнын денесінін боліктеріне кан дурыс бармагандыктан, адамдар аурушан, умытшак, алсіз болады. Олар біртіндеп оледі, себебі онын денесі мен миына кан дурыс бармайды.
Біз ашыккан уакытта, букіл омірлік куш агзанын ішкі тазалыгын жане кан тамырларын тазалауга жумсалады. 10 таулік ашыканнан кейін букіл дене женілдеп, акыл ушкырланып, есте сактау кабілеті артады жане дене кимылына деген зор кулшыныс пайда болады. Мен есептеймін, біз ашыгу, дурыс тамактану багдарламасы аркылы кан тамырларын тазалап, оз журегіміздін омірін узартуымыз кажет. Егер денсаулык ушін айкаста женімпаз болгымыз келсе, озіміздін кан тамырларымызды омірдін кілті деп санауымыз керек.
Кунде майлы ет жей берсеніз, сіз оз агзанызда уларды шогырландыра бересіз. Есеп айырысуга тура келеді. Агза майды аз гана тілейді, біз майлы тамакты кунделікті коп колданамыз, соны журек-кан тамырлары ауруына акеп согады.
Ашыгумен шугылданатын адмдардын танертенгі тамакты ішпе деуінін бір себебі осында. Сырт алпетіне карасан сау сиякты корінетін, танертен ет, жумыртка, картофель, кілегей, кофе ішетін коптеген ер, айелдерді білемін. Сыртынан сау сиякты корінетін осы адамдардын журек ауруынын курбаны болып, біреулері молага, енді біреулері омірлік кембагал болып калгандарын да білемін. Сіз оз агзаныздын физиологиясын білмегендіктен, осылай тамактану керек деп ойлайсыз. Тамак ішу – лаззатанудан да теренірек ілім.
Сурак: – Адамнын табеті жогалуын калай тусіндірер едініз? Кандай себептері бар?
Жауап: – Асказан аурулары озгеріс атаулыны коркып, уркіп кабылдаудан, жаналыкты нарсені игеруге кабілетсіздіктен. Бунын себептері артурлі. Сонын біреуі – тунілу (апатия). Максат жок болганда адам барінен туніліп кетеді. Осынын салдарынан коптеген аурулардын туындауы мумкін.
Мынаны тусінуіміз керек, біздін агзамызда басты екі багыт бар: омір суруге жане олуге деген калау. Адам жанынын уш сапасы бар: мангілік, білім жане бакыт немес лаззаттану. Мангілік – біздін жанымыздын ерекшелігі, біздін табигатымыз, біздін олгіміз келмейді. Бірак таннін табигаты пандік (материалдык) болганнан кейін онын сапасы да баска, сондыктан танде олуге деген калау болады. Мысалы: адам омірден туніліп кетсе табеті жогалып, онын агзасы біртіндеп оше бастайды. Буны асіресе карт адамдардан байкауга болады.
Адам катты ашуланса, озін-озі дурыс устай алмаса да табеті жогалады. Сондай-ак мазасыздык, жалкаулык пен коркыныш та адамнын табетін бузады. Осыган керісінше тойымсыздык, ашкоздік, коре алмаушылык адамнын аранын ашып жібереді, адам мешкей болып кетуі де мумкін. Баскаша кара жумыс істегенде жане терен акыл-ой жумысын істегенде де адамнын табеті ашылуы мумкін.
Адам кайгырганда белгілі куат кеміп онын ащы жегісі келеді, ал жабірленгенде кышкылды ансайды. Егер адам унемі дем алмай шиыршык атып журсе тузды дамді, ал акыл-ой жумысын істесе жумсак дамді іздейді.
Адам шектен тыс аямшак болса майлы тамакпен, унемі ауыр жумыс істесе турпайы тамакпен тамактанады. Егер омірдін талкысына тусіп кетсе, іші кургап кеткендіктен куырган тамакты, ал омірде куанышты саттер жетіспесе татті тагамдарды жаксы кореді. Сондыктан да дурыс тамактану ушін, тамак курамында дамнін барі де болу кажет.
Сурак: – Кан кысымынын жогарлауынын себептері не? Осыдан жазылу жолдары калай?
Жауап: – Кан кысымынын артуы: бастан шыкпай, абден мезі еткен ой – сезімнен. Кан кысымынын жогарлауынын ен бірінші себебі – туйыкталу. Адаммен араласпай, адам баласын жактырмай, озінмен-озін болып туйыкталып алсан куатын ішке жинала береді. Бул тандегі назік омірлік ауанын ауруы.
Адетте кан кысымы жогары адамдар ауаны ауыр шыгарады. Куат кірген кезде тыныс алулары женіл болады, ал тыныс шыгарулары ауыр. Бунын себебі, адам керемет бірдеме істегісі келеді, бірак кім ушін екенін білмейді. Ол тек озі ушін гана жасайды.
Егер адам суйіспеншілікпен біреу ушін енбек етсе, онда онын назік денесінін куші мен акылы коршаган ортамен араласып уйлесімділік табады. Егер адам барін оз басынын пайдасы ушін істей берсе, мундай жагдайда куат далага шыга алмай, іште шогырланып жинала бере кан кысымы ауруына ушыратады. Адам коршагандарга ашылган уакытта, онын кан кысымы бірден туседі. Буны карапайым салкын душ кабылдап, суда жузіп малтумен жане барлык тіршілік иелеріне шын конілінмен бакыт, саттілік тілеп те жазып алуга болады.
Сурак: – Кан кысымымыз неге туседі?
Жауап: – Кан кысымынын кемуі – саби шактагы аялап, еміренудін кемістігінен. Бар умітін кесілгендей куйзеліп торыгудан. Кан кысымынын тусу себептері – омірден тунілу, уайым, салын суга кету, сенімсіздік, жалкаулык, максат жоктык, алсіреу, тазалыктын болмауы, настык.
Настык дегеніміз ішіннін де, сыртыннын да кірлеуі. Бул адамды сенімінен айырады. Егер озініз туралы жаман пікір естісеніз журегін кірленеді. «Журегін» деп айтатыным – біздін назік денелеріміздін орталыгы журекте орналаскан. Жан журекте орналаскандыктан, журектін адам оміріндегі орнын жогары багалап, оган коптеген аныктамалар береді. Мысалы: ыстык журек, сорлы журек, муз журек, ауру журек, жылы журек, ынталы журек, ызалы журек, асау журек, ет журек, жас журек, шошыган журек, шын журек, сум журек, ак журек, капаланган журек, айнымас журек, жаралы журек, сонген журек. Карасаныз кандай болмасын олен журек туралы гана айтады, ал баска мушелер туралы акындар да жырламайды.
Сурак: – Уйкысыздыкты калай тусіндіресіз?
Жауап: – Уйкысыздык: коркыныштын, катты ширыгудын, катты аямшактыктын, коре алмаушылыктын, кінамшылдыктын, кек сактаудын, ызакорлыктын салдары. Уйыктау кабілеті – акылдын жумысы, осынын себебін уйкысыздык ауруына шалдыккан адам білмейді. Егер адам катты ширыгып турса, онда уйкысы бузылады. Уйыктауга уйрену ушін, алдымен канагаттануга уйрену кажет. Адам озінін аякталмай жаткан ісін бітірсе, біреуге берген уадесін орындаса, не істесе де шын конілімен суйіспеншілікпен істеп, конілі жай тауып, ешкімге карыз болмаганда гана канагаттанады.
Біреуге карыз сиякты сезіну, екінші адаммен арадагы карым-катынастын нашарлыгын корсетеді, ал бул оз кезегінде акылын мазасыздандырады. Егер біреу біздін акылымыздан устап турса ширыгамыз, ал босаткан уакытта акылымыз мамыражай калыпка туседі. Адам суйіспеншілікпен енбек етсе, онда онын акылы сабырлы, мамыражай калыпка автоматты турде енеді.
Сурак: – Аяктагы кан тамырлары неге кениді?
Жауап: – Кок тамырдын кенеюі (варикзное расширение вен) – оз мумкіндігіннен томен, шарасыз куйде жургендей сезінуден. Себебі жалкаулык. Жас келіншектер сабилі болганнан кейін толык канды омір суре бастайды. Бірак, озін-озі босансытып жібергеннен кейін кан тамыр жуйесі бузылады. Сондай-ак жас келіншек босанганда аяк кан тамырлары бундай кысымды котере алмай кеніп кетеді. Сонан кейін адам жонді дем алуды білмейді. Осыдан жазылу ушін дем алуды уйренуі керек. Сонымен катар жас келіншектер жалкаулыкка жендірмей, каркынды омір суріп, тынымсыз болулары кажет.
Сурак: – Аллергия калай пайда болады?
Жауап: – Аллергия – манайдагы нарселерді, заттарды жактырмаудан. Катты мазасызданудан, келіспеушіліктен пайда болады. Осы кезде сезімталдыгыныз оршіп, куанышыныз азайып, сіркеніз су котермейді. Аллергия – ботен тулгамен, озініздін турпайы дененіз бен назік денелердініздін соктыгысуы.
Соктыгысатын себебіміз, оларды жактырмаймыз. Жактырмайтын себебіміз, куаныштын жоктыгы мен озімшілдігімізден. Аллергия аса катты ширыканнан да болады. Адам мол табыс табуга умтылып, шектен тыс жумыс істесе ширыгып, киналып кетеді. Адамнын коп молшылык пен бакытка жетуі – айналамызга кандай пайда акелуімізге байланысты. Табыс – біз суйіспеншілікпен, бакытты, куанышты жагдайда гана енбектенгенде келеді.
Шектен тыс каталдык та аллергияны туындатады. Біреуге каталдык, канпезерлікпен карасаныз, ол да сізге солай карайды. Канпезерлік пен каталдык корганыс (имунитет) кабілетін томендетіп неше турлі инфекциялык аурулардын себебі болады.
Сурак: – Есте сактау кабілетінен, зердесінен (амнезия) айырылудын себептері?
Жауап: – Амнезия (еске сактау кабілетінен айырылу) – унемі кателесіп, окініп, опынудан. Адамнын зердесінін томендеуі каталдык пен ызакорлыктан туындайды. Оте озімшіл жан, кандай жолмен болмасын біреулер аркылы лаззаттанса откен окигаларды умытып, озінде бар пайдалы акпараттардан айырылады.
Дорекілік те адамнын есте сактау кабілетін томендетеді. Адам омірдін шындыгынан коркып кашканда да зерде азаяды. Осы кезде адам артык акпараттан саналы турде жасканады. Рухани жалкаулык та зердені нашарлатады. Осы кезде адамга ішкі даусы не істеу керектігін айтып турса да пенде оны тындамайды. Егер осы кезде адам ішкі даусын тындап жаксылыкка бет бурмаса, болашакта осы коркыныштын карама-кайшылыктарынан адам жаманшылыкка ушырайды. Озінін намысын коргай алмау да зердеден айырылудын себебі.
Адам озінен туніліп, баріне бей-жай болганда озінін намысын аякка таптатады. Озінін намысын аякка таптатпау озімшілдік емес. Аділдік ушін куресу, жагаласу кажет. Осы кезде ешкімге де ол жамандык ойламайды, тек ар нарсені рет-ретімен орнына кояды. Егер адам озінін намысы ушін куресе алмаса «буга берсен, суга береді»-нін кері болады. Жалкаулык та зерденін жогалуына жетелейді. Адам еріншектігінен есіне сактагысы келмейді. Артык ширыгу да зердеге кері асер етеді. Адам бакытты шактарында гана бірденені есіне жаксы сактап кала алады.
Егер адам істегісі келмейтін нарсені істесе, бул табигатына жат, сондыктан осыны істемеу керек. Айтпесе есіне сактау кабілетінен айрылады. Аямшактык, ашкоздік, тойымсыздык та есті жогалтады, себебі ес-зерде баска максат ушін берілген. Бірдеме жасау ушін есімізге сактап аламыз. Озімізге унаса да зердемізге туйіп коямыз. Арсыздык та есті жогалтады. Арсыз адам озінін бас пайдасы ушін неге болмасын барады. Адам озінін откенде істеген жауыздыктары мен катігездіктерін есіне сактамайды, умытады жане есін жогалтады. Коргау агымы осылай жумыс істейді.
Сурак: – Жаман ісік (онкология) ауруларынын себептері?
Жауап: – Катерлі ісік – ішкі мазасыздыктан, біреуге окпелесен ешкашан умыта алмаудан, кешіре білмеуден. Катігездік пен канпезерліктен, жаман адеттерден, откен омірлеріндегі жаман кылыктарыннан: кісі олтіру, зорлык-зомбылык жасау т.б. Кобінесе откен омірінізбен байланысты болады. Бундай жагдай жиі болып турады, озініздін жулдызнаманыздан (гороскоп) да коруге болады, себебі осы аурумен ауырасыз ба, ауырмайсыз ба сіздін тагдырынызга жазылып койган.
Сурак: – Сокыр ішек (аппендицит) дегеніміз не?
Жауап: – Адамга еркіндік бармеген уакытта сокыр ішегі ауырады. Ауру коркыныштан, психикасы ширыгудан, зорыгудан, шешімсіздіктен туындайды. Бул ауру кобінесе жас балаларда болады, себебі баланын еркіндігін шектен тыс шектеп тастаймыз. Осындай жагдайларда ішек запа шегеді, себебі, ол іс-арекеттін мушесі. Егер адам бос белбеу ынжык болса, осыган сайкес онын ішегі де бос, былбыр болады. Егер адам озінін іс-арекетінде ширыгып журсе, осыган сайкес онын ішегі де ширыгып турады. Егер адамнын іс-арекетін унемі туншыктырып ауыздыктай берсе сокыр ішегі кабынып ауырады. Бул асіресе жас балаларда жиі кездеседі, сондыктан да ата-аналардын осыны білулері шарт.
Сурак: – Сусамыр (сахарный диабет) калай туындайды?
Жауап: – Окпелегіштіктен, коршаган ортага канпезерлікпен караганнан, жек корушіліктен, тым сезімталдыктан жане мінезінін алсіздіктерінен туындайды.
Сурак: – Тері ауруларынын себептері неден?
Жауап: – Ішкі жане сырткы тазалыктын, кайырымдылык пен назіктіктін болмауынан, мазасызданудан туындайды. Тазалык ішкі ягни ойлау жуйен жане сырткы болады. Ішкі ойыннын ластануы мен сырткы танінді нас басуынан тері ауруларына шалдыгады.
Сурак: – Маскунемдік дегеніміз не, онын себептері?
Жауап: – Маскунемдік – адамнын дарменсіздігі жанына тыныштык бермеуден, озін алсіз, кажетсіз сезінуден. Адам калай лаззат алу керек екенін білмейді. Онын уш жолы бар.
Біріншісі: адам суйіспеншілікпен куана енбек етіп, озінін жетілу жолын білім аркылы жетілдіре тусу.
Екінші жолы – «кумар» ойындар, енбексіз, алдаумен келген устіртін бакыт.
Ушіншісі – біреудін бакытсыздыгына куану. Осылардын ішінде, бірінші бакыт – нагыз бакыт, ен турактысы.
Екінші бакыт – тураксыз бакыт.
Ушінші турі тек кана зардап акеледі.
Екінші жане ушінші турінен лаззат алгысы келетін адам іше бастайды. Ішу – озіннін сананды лаззатка айырбастау. Адам акымактыгынан да ішеді, баскалар ішкеннен кейін ол да ішеді. Адам озіне дурыс максат коймай, ісі онбегеннен кейін маскунемдікке салына бастайды. Озін-озі тануга умтылган адамда кудер узу деген болмайды.
Отірік айта берген де адамнын баска жол таба алмагандыктан ішімдік ішкісі келеді. Адам біреуді алдаган кезде, онын айналасына да озі сиякты алаяктар жинала бастайды. Назік денесінен барі корініп тургандыктан бундай адамга ешкім де сенбейтін болады. Озінен барінін теріс айналып, бакыт козі жогалганын сезеді, себебі бакыттын озі де баскалар аркылы келеді.
Ашкоздіктен туындайтын жалгыздык сезімінен кейін де адам ішімдікке ауес бола бастайды. Біреуге беріп, осімкорлыкпен еселеп пайда табам деген адам да сонында жалгыз калады. Кіналы болу сезімі де ішкілікке кумар кылады. Осыдан кутылудын жолы Жаратушыга жалбарынып озіннін ой пигылынды озгертіп, ашыгу аркылы танін мен жанынды тазалау.
Сурак: – Калай арыктауга болады?
Жауап: – Сіз аркашан ашыккан кезде, тамак ішетін сатті жіберіп алмай, жадынызда ойша сактап журініз. Егер сіз жігерлі адам болсаныз, ашыгуды омірініздін ажырамас болшегіне айландырасыз. Артык салмак сізді ауру, алсіз, мезгілсіз картайтуга акелуіне жол берменіз. Оз дененіздін иесі болып, семіруіне жол берменіз.
Озінізге багдарлама жасап алыныз, біракта бір аптанын ішінде арыктаймын деп ойламаныз. Калыпты салмакка келу ушін уакыт керек. Калыпка келіп, сымбатты да адемі болганда озінізді-озініз мактан тутыныз. Кімнін болса да, озін тамаша сергек, конілді сезінгенінде, озі ушін мактангысы келеді. Осылай болу ушін енбектену керек! Ашыгу, озінді озін тежеу, дурыс тамактану – міне денсаулыктын отемі.
Озініздін салмагынызга, карнынызга, боксенізге, колдарынызга унемі назар аударып журініз. Осы кітапты мукият, ыждагаттылыкпен окып шыгып, арыктагыныз келсе колданыныз. Ашыгу мерзімін аныктагыныз келсе дарігермен акылдасыныз. Багдарлама жасалганнан кейін, сіз жаксы натижеге жетем деп озінізді иландырыныз. Сананыздын илануы денсаулыкты тузетуде манызды орын алады. Ашыгу онай емес, арыктау да киын. Тек сананыз иланып, дурыс арекет жасаганда гана, сіз коздеген натижеге жетесіз. Бугіннен бастаныз.

Сурак: – Омірлік куштін міндеті не?
Жауап: – Омірлік куштін міндеті, ас корту агымында пайда болган улардан арылтатын куатпен агзаны камтамасыз ету жане денеде біркалыпты 36,6 Цельсия бойынша температураны устап туру (ыстыгымыз котерілсе де, томендесе де ауырамыз). Біздін казіргі оркениетті алемімізде, адамнын озі жасаган жане баска да улардын барі – омірлік куштін жаулары, омірлік куш осылардын барін женуі кажет.
Сурак: – Салауатты омір салтына калай кошуге болады?
Жауап: – Ашыгу мен табиги тамактарды, табиги адеттерді колданудын аркасында, арбір адам озінін омірін сау, салауатты кыла алады. Тазалану – агзанын озі гана орындай алатын ішкі биологиялык міндет, ашыгу аркылы осы жумыстарды жандандыра тусесіз. Табигат унемі сізді негурлым сау, оміршен болуга итермелейді, сондыктан озін-озі тазалау кезінде болатын келенсіздікте не істеу керектігін озі біледі. Табигаттын жетегіне журініз, ол сізді еш уакытта орта жолга тастамайды. Ал ашыгу мен дурыс тамак мазірі аса керемет комекші.
Мен темекіге, аракка т.б. тауелді болып, жар басынан кулауга шак калган талай адамдарды мысалга келтіре аламын. Осы адамдар ашыгудын комегіне жугінді, ал ашыгу гажайып жасады. Темекі, арак, шай, кофе ішу адетінен кутылгысы келсе, озінін маселелерін карапайым ашыгу жолымен шеше алады. Тан тазаланган уакытта уды кабылдамайды. Таза, дені сау, мамыражай дене уларды аркашанда ысырып тастайды. Ашыгу – улы заттардын кандайына болмасын тойтарыс беретін, агзаны тазалаудын улы адісі.
Сурак: – Табигат зандылыктарын калай тусінуге болады? Сактамаса не болады?
Жауап: – Соз жок, копшілік адамдар ата-бабасынан жалгаскан тамаша денсаулыкпен тукым куалайды. Олар табигат зандылыктарына кобінесе куле карайды, осы зандылыктын оларга катысы жок деп ойлайды. Бірак есеп айырысу кайтсе де болады. Табигат озінін тазалау жумысын, ягни агзадан зиянды калдыктарды шыгара бастаганда, осы есеп айырысу куні басталады. Олар бір-ак кунде буралып ауруханадан шыгып жатты. Маган сенініз, осы тумысынан, табигатынан дені сау, алдында турганын талгамай ішіп жейтін, темекі шегіп, таулігіне 18 сагат жумыс істегенде былк етпейтін адамдардын талайын кордім жане олардын ауруханада азап шегіп киналгандарын коріп те журмін. Ащы акикатты айту киын, біракта осы денсаулыгы зор болган адамдарды мезгілсіз ажал кутіп тур. Осы кунделік кітапты окып отырган озініз, табигат озінін улану агымымен урып жыкканын кутуге тиіс емессіз. Ен дурысы, агзанызга саналы турде физиологиялык демалыс бере отырып, озін-озі тазалауга мумкіншілік беру. Жиналып шогырланган улардан агзаныздын арылуына мумкіндік берініз. Казіргі курделі оркенниетті даму, бізге улы заттарды узбей лакылдатып тогуде.

Асет Мукашбеков

34 Responses to “ Диагноз ”

  1. Jasmin:

    Сурак: – Адам наукаска шалдыкканда агза мушелері кандай белгілер береді?
    Әр ағз аауырулары өзіне тән белгілері болады. Сондықтанда қай ағзада қандай ауырулар кезінде, қандай белгілер байқайлады дегенді талдап жазссак оқырмандарға түсінікті болар деп ойлаймын!!!.

    Сурак: – Ауырган кезде дарігерлер тілді не ушін тексереді?

    Жоғары жазғандарға менің қосарым:
    Тілді қарау кезінде оның көлемінінде қарау керек. Тілдің үлкен болуы( макроглоссия) Дауын синдромы, Гирке гикогенозы сиякты туқым қуалайтын ауырулармен қатар , Квинке ісінуі, акромегалия, микседема жане қатерлі істіктер кезіндеде орын алуы мүмкін.
    Тілдің қурғауы организмде судың тапшылығы, уремия, Шегрен синдромы, сахарный диабет , ауыр қызбалы ауыруларға меңзейді.
    Тілдің қабынуы (глоссит) оның жарақаттаныуы вирустық немесе бактериалық инфекция, гиповитаминоз, әсіресе пеллегра себеп болады.
    Тілдің географиялық карта тәрізді бедері атрофиялық глосситтің әбден асқынған түріне айналғанын меңзейді.

  2. densaulyk7:

    Үлкен Рахмет пікіріңізге… Жиірек келіп тұрыңыз. Мына адресте де біраз материалдар жинақтамақшымын http://densaulyk7.ucoz.org

  3. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык!
    Асет Мукашбеков
    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Примечания: Автор не писатель, не журналист, не ясновидящий, не гадальщик, не целитель, не волшебник, не кумалакшы, не баксы. 2009 году в Греций на острове Крета где родился Зевс и где Геракл осуществлял свои подвиги по Божьему велению Асет Ризаулы Мукашбеков стал «проводником души» и начал работать с сознаниям, душой человека. На полуострове Мангыстау где покоится прах пір Бекет ата и на мовзолее великого полководца Амир Тимура городе Самарканде откырылся третьий глаз: Настоящее время Асет Ризаулы Мукашбеков: Духовный Учитель.

    Божьий дар Асет Ризаулы Мукашбекова: Возвращает ушедших ангелов, облегчает болезни, перепрограммирует сознания человека в положительную сторону: здоровье, богатство, счастье, радость.

    Снимает любую порчу, сглаз. Очищает жизненный путь и путь к бизнесу, снимает оковы с ног, с руки. Очищает ауру и сердце от горести, страдания, Голову очищает от негативных мыслей.

    Во время сеанса избранный человек могут общаться с духами-аруаками своих предков. Аруаки всегда приходять в помощь когда его потомок мучается, страдает, болеет, находится в нищете, Избавляет от болезни, страдания, нищеты. Самое главное, передает свое несметное материальное богатство избранному потомку.

    ХХI век: Век информаций и энергий, телепатий. Ничего невозможного нет! Челевек используя свое сознания, душу могут напрямую общаться с Создателем и получать ответы на все вопросы при помощи медиума «проводника души». Человек перепрограмировав свое сознания, изменив свое образ мышления может изменить свою судьбу коренным образом в положительную сторону. Потому что, человеческая душа – оторванная частица Бога.

    Асет Ризаулы Мукашбеков при Божьий помощи может поставить самому человеку до его семи поколений защиту от порчи, сглаз, от всяких нечистей паралельно существующих темного мира. Очищает дом от всяких нечистей и ставить защиту.
    После перепрограмирования человек избавляется от своих долгов, несчастья, невезения, нищеты и болезни, страхов. Избавиться от алкоголизма, курения. наркозависимости.

    Но, для этого у клиента Самого должен быть сильное желания избавиться от дурных привычек изменив свой образ мышления и найти свое счастье. Если желания истинное: По Божьий воле и Его разрешения, определенный аруак прадеда: восстонавливает здоровье, дает свое богатство, помогает найти своего суженого, любимого. Бездетные будет иметь детей. Человек дальнейшем будет жить в гармония с Природой по Божьему закону.

    Любой измученный своими страданиями, болезнями, невезениями, одиночествами, долгами, дурными привычками человек может обращаться к Асет Ризаулы Мукашбеков. Он по телефону может проводить сеансы.Телефон: 8701 733 55 71;

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    Окырмандардын кейбір пікірлері:

    Аса кымбатты Асет мырза!
    Коптен іздегенім, коктен сураганым жерден табылганына, сіз сиякты замандасымнын бар болганына оте куаныштымын! Баска елдін авторларына табынып, суйсініп жургенде мынандай коктемнін шуакты кунінде сіз маган жаратканнын керемет силыгы болдыныз! Сізді казактын Джо Виталесі мен Джозефф Мерфиі десем артык айтпайтын шыгармын! Сіздей АЗАМАТТАР Казакстанда кобейе берсін! Кудай колынызга куат, омірінізге шуак берсін! Омір сурагына жауап таба алмай мен сиякты миллион казакка Алланын нурын жеткізе берініз!
    Куралай Ошакбаева, 20.04.2010 10:47

    Курметті Асет ага!
    Сізге басымды иiп алгысымды білдіруге руксат етініз. Сіздін жазган кітаптарынызды казір оки бастадым. Катты асер аламын сіздін терен ойларыныздан. Сізге зор денсаулык жане творчествалык таусылмас табыс тілеймін.
    Тілек білдіруші, Асыл Жакыпбек. Assyl Zhakypbek 23 май 2010 в 12:57. Канада, Монтреаль

    Салеметсіз бе, Асет Ризаулы!
    Мен сіздін окырманыныз боламын. Сіздін «Жуйке жуйесінін тылсымы» атты кітабыныз мені кайта омірге акелді. Сізге Алланын нуры жаусын!

    Мен, Заман Таншолпан Жанабайкызы 1993 жылы Шымкент каласы, Сайрам ауданы, Комешбулак ауылында дуниеге келдім. 2010 жылы Комешбулак жалпы орта мектебін бітірдім, бірак жогары оку орнына туспедім. Себебі, 2010 жылы 12 мамырда Шымкент каласындагы жындыханага оте ауыр жагдаймен тустім. 17 кун реанимацияда, 4 кун комада жаттым. Ата-анам тестті уайымдап содан ауырды деп ойлайды. Менде грантка тусе алмаймын деген коркыныш болган жок, сабак улгерімім оте жаксы болды, тесттен унемі 100-ден жогары балл жинайтынмын. Жындыханадан ештене білмей шыктым.Ол жакта есімді жиганымда: «неліктен бул жерде жатырмын», — деп токтаусыз жылайтынмын. Ол жерде откен 45 кунім омірімнін ен ауыр кезі, бірак ойлансам мен бакыттымын!

    Себебі, мен жазылдым, ол жерде жазылмай калган каншама адамды кордім. Казір міне Халыкаралык Гуманитарлы-Техникалык Университетінін 1-курс студентімін, жагдайым бір калыпты, жаксы достарым бар. Озініз кітабынызда жазгандай, Алладан омірдін келенсіздіктерін каскайып турып карсы алатын алансыздык, озгертуге болатынды озгертетін батылдык, сонын айырымын тусінетін даналык бере гор деп тілеймін. Сізге зор денсаулык, жануянызга амандык, береке, бірлік, молшылык тілеймін. Рахмет сізге!
    Таншолпан Заман. 27 акпан. сагат 21:21. 2012 жыл

    Ризанын Асетіне рахмет айтам,
    Ояткан санамызды уйыктап жаткан.
    Кітабын окып шыгып рахат алам,
    Аштыктан он кун бойы нар татпаган.

    Ойпырмай, ойлаймын да мен тан калам,
    Жамандыкка соншалык кумар болган.
    Жаксылыкка шакырса бул калай деп,
    Мын ойланып, толганып коп киналган.

    Омірде ізденумен журген жанмын,
    Жаналыкка мен жасымнан кумармын.
    Малаховтын кітабын, бес томдыгын,
    5 жыл устап, астында жастыгымнын.

    Асері Асет ага, лезде болды,
    Конілім, ой-санаммен кабыл алды.
    Алдынгы дал озіндей агалардан,
    Улгі алып, інілерін бас шулгыды.

    Ризанын Асетіне мын рахмет,
    Боліскен жаксылыкты коптен курмет.
    Ауылымнын дал озіндей азаматын,
    Аркада Турсын — інін мактан етед!

    Турсынгали Кызырулы Амірханов, ашыгу ілімін устанушы.
    Караганды каласы. 27.10.2008 жыл.

    Мазмуны:
    1. Кітаптін кілті
    2. Ауырмай узак гумыр кешу мен жасару купиясы
    3. Карганын гасырлап жасайтындагы купиясы
    4. 1932-33 жылдаргы елімізде болган алапат ашаршылык
    5. Біздін улттын тамак жеу ерекшелігіміз
    6. Бір узім наннын куаты
    7. Біз дастарханда отыра білеміз бе?
    8. Асет Ризаулынын тамактануынын жеке багдарламасы
    9. Танертен тамак ішіуіміз керек пе?
    10. Асет Ризаулынын узак аштык устау себептері
    11. Озінді узак ашыгуга шыдауга калай иландырасын?
    12. Барлык ой орісімді журегіме шогырландырып уйып тыныгуга (медитация жасауга) – санамды, акыл-ойдымды нурландыруга (созерцания) уйренуім
    13 . Ертедегі философтар ашыгудын манызын білген бе?
    14. Озініздін денсаулык ілімінін жолындагы мугалімініз кім болды?
    15. Арыктыктан котерем болган келіншектін котеріліп толуы
    16. Казакстандагы жасоспірімдер арасындагы ауру-сыркау
    17. Пайгамбарлар 40 куннен ашыккан
    18. Денсаулыктын он кагидасы
    19. Поль Брэгг деген кiм? Онын iлiмiнiн ерекшелiгi неде?
    20. Тамак кортудын мінсіз багдарламасы
    21. Ет жемейтіндер етті жеуге карсы
    22. Ет жемейтін адамзаттын улы тулгалары
    23. Ашыгу iлiмi кай кезде, кай елде бастау алган?
    24. Казакстандагы аштыкпен емдеу орталыгы
    25. Алсіздік калай тусіндіріледі
    26. Ашыгу – керемет тазалагыш, бірак аурудын дарісі емес
    27. Таулiк 4 сагаттан алты кезенге болiнедi
    28. Ашыгудын кереметi
    29. Ашыгу – холестериннiн агымын реттейдi
    30. Журек ауруы бiрден жабыспайды
    31. Бiз айтамыз, адам картайып бара жатыр деп
    32. Ашыгу – кан кысымынызды калыпка тусiредi
    33. Ашыгу – каннын уюын томендетедi
    34. Сусамырмен ауыргандар каныттан емес, тамыр тарылганнан оледi
    35. Ашыгу – сусамыр (кант диабетi) ауруларына ем
    36 . Ашыгу – мiндетi, асерi жонiнен томендегi топка жiктеледi
    А) Туракты тепе-тенестiрiлген корек
    Б) Екiншi – iшектi тазалап, агзадан уларды шыгарады
    В) Корганыс кабiлетiн (иммунитет) реттейдi
    Г) Арiнiздi кiргiзедi арi жасарып кулпырып кетесiз
    37. Ашыгу – оттегi, куыктагы, буйректегi тастардын еруiне ыкпал жасайды, бiртiндеп ерiтiп жiбередi
    38. Ашыгу – катерлi iсiк жасаушаларынын (рак клеткалары) орбуiне, ары карай улгаюына кедергi жасайды
    39 . Ашыгу – радиоактивтi элементтердi катты тiндерiнiзден, суйектерiнiзден керемет шыгарады
    40. Ашыгу табиги антибиотик
    41. Ашыгу – окпе мен буйрек ауруларына да жагымды
    42. Ашыгу – кызуды керемет тусiредi. Асiресе сабилер мен жас балаларга: себебi, оларга аспирин iшуге болмайды
    43. Ашыгу – семiздiктiн алдын алып, табетiнiздi басендетедi
    44. Калай арыктауга болады?
    45. Семiздiк – оздерiне деген суйiспеншiлiктiн болмауы
    46. Кедейдiн бiр тойганы – шала байыганы
    47. Ашыгу адiсi – iшегiмiздi жумсак турде, зиян тигiзбей тазалайды
    48. Агзамыздын сау болуы iшектiн жумысына тiкелей байланысты
    49. Айелдер ушiн ашыгудын манызы зор
    50. Бала таппайтын бедеу келiншектiн бала табуы
    51. Озiнiздiн рухани кушiнiздi жогары денгейде устаныз
    52. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    53. Ашыгу кезiнде кандай шарттарды сактау керек?
    54. 24-36 сагаттык ашыгуды калай откiзу керек
    55. 7…10 кундiк ашыгуды калай откiзу керек
    56. Туйе балуаннын кайта тулеуi
    57. Тамак iшкiмiз келсе не iстеуiмiз керек?
    58. Калай дурыс тамактану керек?
    59. Тамакты уактылы iшу дегенiмiздi калай тусiнуге болады?
    60. Тамакты калай жеу керек?
    61. Найманнын тажалы
    62. Сiз ашыгуга дайынсыз ба?
    63. Оразаны дурыс тутайык агайын!
    64. Ашыгу кезiнде iшектiн жумысына аландаманыз
    65. Нелiктен таза кайнаган ыстык суга бал мен лимон косып iшемiн
    66. Клизма койган дурыс па?
    67. Карiлiк деген ауру бола ма?
    68. Асеттiн 104 жасаган Санкайбай атасынын ангiмесi
    69. Туздын адам агзасына кандай асерi бар?
    70. Карапайым ас тузы туралы білгенініз, сізді оте таныркатады
    71. Туз кан кысымына калай асер етеді
    72. Неліктен сиырларга тузды коп береді
    73. Поль Брэггтін Калифорнияда ажал алкабынан асуы
    74. Поль Брэггтін туздын кажетсіздігін далелдейтін тагы бір тужырымы
    75. Адамга куніне канша туз керек?
    76. Ашыккан кезде жасаушалардан, таннен тузды шыгару
    77. Адам канкасы калай оседi, немен коректенедi?
    78. Адамнын шашы тусiп, терiсiне неге котыр каптап кетедi?
    79. Асказан мен iшек калай жумыс жасайды?
    80. Сал ауруы (паралич) Турсынгалидын ашыгып барып турып кетуі
    81. Жанымнын танімнен болініп ушуы
    82. Сал ауруына ушырауым
    83. Ашыгу туралы казакша кітап табуым, алган асерім
    84. Мен калай ашыктым, калай сауыктым
    85. Дала жырткыштары, уй хайуандары неге ауырмайды?
    86. Тамак ішкен сон 2 сагаттан кейін улкен даретке отыруын шарт
    87. Кан улану, оздiгiнен улану дегенiмiз не?
    88. Агза уланганда не болады?
    89. Кан уланбау ушiн не iстеу керек?
    90. Канымыздагы сiлтiлiк агым деген не?
    91. Кандай тагамдар кышкылдык арекет бередi?
    92. Кан уланудын кесепаты, алгашкы белгiлерi калай бiлiнедi?
    93. Кан улануы бiлiнсе не iстеу керек?
    94. Оліп барып тіріліп, озіне-озі жоктау айткан адам
    95. Біреу: омірге, укіметке, саясатка окпелеп апталап жатып ішеді
    96. Тамак ішкенде кандай ережелерді басшылыкка алуымыз керек?
    97. Ауызда оте жетілген куралдар бар
    98. Неге бурынгы ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган?
    99. Біз демалуды білеміз бе?
    100. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз
    101. Демалуга, уйыктауга кабілетті арттыру ушін не істеу керек?
    102. Мамыражай (релаксация) калыпка калай тусеміз?
    103. Уйкысыздыкты калай емдеуге болады?
    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    1. Кітаптін кілті

    Біз семірттік денені азыкпенен,
    Байлап бердік жанды оган казыкпенен.
    Уйкы, тамак, куйлеген сорлы дене
    Кутылар ма осындай жазыкпенен. Шакарім

    Ашыгу – тазаланудын адісі. Тамак жеген кезімізде, агзамыз пайдалы заттарды кабылдап, зиянды жане ботен заттардан арылгысы келеді. Біракта, агза осыларды унемі ажырата алмаса, бас куыстарында т.б. жерлерде шогырланып жинала береді. Тіпті таза тагамдардын да калдыктары калып отырады, сондыктан да агза тазалау жумыстарын жургізуі ушін, ара-тура ашыккан пайдалы. Ашыгу – табигаттын бізді уйрететін адісі.

    Жануарларга каранызшы: олар ауырган уакытта ашыгуга кіріседі; бір жерге тыгылып алып тазаланып, озіне шипа болатын шоптерді тауып, емделіп жазылып жатады. Сіз уйініз бен жихаздарынызды шан басып кетсе, тазалау кере екенін білесіз. Біракта оз агзанызды жок дегенде аптасына бір кабат тазалап отыру кажет екендігін жане жумыс жасап жаткан миллиондаган жасаушыларыныздын (клетка) да дем алгысы келетінін тусіне алмайсыз.

    Егер де озінізді озініз тазалагыныз келмесе, онда дене мушелерініз сіз ушін осы жумыстарды аткаруга мажбур. Осы тазалану барысында адамнын кызуы котеріліп, танауынан су, козінен жас агып, тушкіріп-мушкіріп, терісі бортіп берекесі кетеді.

    Ашыгу: денсаулыкка жетелейтін салауатты омір сурудін адеті, егер жагдайы келсе кімнін де болмасын аптасына 24 сагат ашыкканы дурыс. Осы мезетте рухани істермен гана шугылданыныз: озінізді шабыттандыратын жаксы кітап окып, жанга жайлы ауен тындап, сезімініз бен ойынызды тазаланыз.

    Ашыгудын маселелері озін коз алдына елестетуге, коніліне келтіруге заукын жок откен кезендерде жатыр. Откен кезендердегі настык, ластык адамга бейнет шеккізеді. Арбір кунан, арбір кателігін шогырланып жинала береді. Барлык бакытсыздык, шарасыздык осы жойылмаган настыктын салдарынан болады. Ашыккан уакытта адам осы зиянды калдыктардан кутылады, нур куйылып озін бакытты, женіл сезіне бастайды. Сондыктан да ораза букіл діндерде орын алган.

    Ашыгу – озінді бірденеден тежеу емес, керісінше тамактану. Сен оз танінді тамактан тежеген мезетте баска денелерін тамактанып, жумыс істей бастайды. Ашыгу – тек тамактан бас тарту емес, кейбір сезімдерден, озінді мазалап богет жасап журген ойлардан да бас тарту. Унемі жеу, ішу, шогырлауга кумартудын орнына бас тарту мен азат болуды да уйрену кажет. Топтастырып, жинау – кері кетуінді удетеді.

    Арбір жаман ойын, сезімін жане калауын, кыстагы агаштын бутагына жабыскан кырау сиякты. Кырау еру ушін коктемгі куннін шуагы кажет, сол мезетте біз озімізбен озіміз боламыз. Біз озімізде шогырланып калган керексізден кутылган кезде, Жаратушынын кудіретті лебі, озіміз аркылы отіп, рухани арекетімізге жан бітіргенін сеземіз. Кі

    м де кім озінін басына, журегіне керексіз нарселерді топтастырып алса, озінін рухани дамуына жол таба алмай калады. Сен озіннін танін, басын, журегін, окпен, асказанын т.б. мушелерін озара уйлесімді кызмет аткарулары ушін енбектенуін кажет. Ашыгудын нак шындыгы осында жатыр.

    Біздін бір дарігер жолдасымыз айтады: «Унемі ораза тутып, ашыгуды калт жібермейтін адамдардын улкен дареттерінде жагымсыз иіс болмайды. Егер озініздін улкен даретініз бен жіпсігенде шыгатын терініздін иісі сасып кетсе, онда сіздін танініздін не жуйкеніздін ауыратынынын белгісі. Мумкін сіз карсы болып, бугінгі жеген жаман тамактын салдары деп айтарсыз. Жок, олай емес. Тагы бакылау жургізіп корініз: егер озініз бірнеше кун аралыгында мазасыз, куйгелек, кызганшак т.б. болсаныз исін озгеріп кетеді. Осынын барі дененнен иіс аркылы болініп шыгады».

    Бірнеше таулік бойы ашыгу пайдалы, бірак осы кезенге сайкес колайлы жагдайын болу керек. Ашыгуды демалыс кундері не айларында устаныз. Ашыккан кезінізде ауа тамакты алмастырады, сондыктан да ашыгуды таза ауасы бар жерде откізуге тырысыныз, саяжайынызга жалгыз кетіп калсаныз тіптен жаксы, ал ауылды жерлерде туратын агайындарда осы мумкіншіліктердін барі де бар. Копшілігі байкайды, ашыгу барысында аркасы, басы ауырып, журек согысы жиілеп кетеді. Біз табигаттын арнаулы сыбырлаган даусын ести алмаганымыздан: «Мен енді ешкашанда ашыкпаймын!».

    Бул дурыс емес. Осы белгілер болашакта дал осы мушелеріннін ауруга шалдыгатынын айтып турган табигаттын ескертпесі. Егер озініздін осал жерінізді білгініз келсе бірнеше таулік ашыгып корініз; егер де белгілі бір мушен ауыра бастаса, онда осы жерден кесел шыгуы мумкін, сондыктан да алдын ала алу шараларын карастыра берініз.

    Егер дурыс ашыксаныз, онда кауіпті емес, сізге пайдасынан баска зияны жок. Осынын далелі: бастапкы екі таулікте оте ауыр болып, сонан сон келенсіздіктер мен карын ашу сезімі жогалып кетуінде. Егер осы ашыгудын салдарынан болса ауруыныз орши тусер еді, жок, керісінше сіз тыныштык пен алансыздык куйге енесіз. Алі кунге дейін ара-тура ашыканнан бір де бір пенде олген жок, керісінше миллиондаган адамдар комагайлыктан оліп жатыр.

    «Адам танінде карыннан жаман ыдыс жок. Бірнеше рет асаган тамак адамга жеткілікті. Егер кажет болса, карыннын уштен бірін тамакка, тагы уштен бірін суга, калган уштен бірін тыныс алуга калдырсын».
    Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Бастапкыда ашыгу бір сумдык боп корінуі мумкін, себебі агза ушін мундай тазалану озі адеттенбеген аласапыран жайт. Біракта бастапкы асермен бага беруге болмайды. Керісінше ауырып журген адамдардын тазалануы кажет, аурудын себебі артык кокыс пен калдыктардын, улардын кенеттен канга араласып кетуінен.

    Адамдардын басым болігі ашыгу алсіретіп, жудетіп жібереді деп ойлайды. Бастапкыда дурыс шыгар, ал бірнеше таулік ашыканнан кейін онініз нурланып, коз жанарыныз жалтылдап, кимылыныз да, дененіз де женілдеп кулпырып шыга келесіз. Ашыгам деушілер барін баскаша тусіну керек. Колайсыздык сезілсе, осы мазасыздык жогалганша жасканбай оразаны ары карай жалгастыра бергені жон.

    Егер сіз ашыгуды жарты жолда токтатсаныз, ыстыгы котерілге наукастын, ыстыгын тусіру ушін дарі ішкенімен бірдей. Озінен озі тусінікті, олар бірден озі жаксы сезініп кетеді, бірак олардын тусінбейтіні, келешекте озін белгілі бір катерлі, созылмалы ауруга дайындап жаткандыгы. Озініздін агзанызга еркіндік берініз, агза лыка кокыска толып турганда, озі барлык калдык пен кокыстарды шыгарып тастауга не ерітіп жіберуге тырысады. Денеміздін кызуы котерілетіні осыдан. Осы, агзанын тазаланып жатканынын далелі, буган шыдау керек.

    Агзанын жумысына комектесу ушін ыстык кайнаган су ішуінізге болады. Бірінен кейін бірін, жеделдете бірнеше кесе ыстык су тартып жіберсеніз кызуыныз тез туседі: кан айналымы жаксарып, тамырлары кеніп калдыктар мен кокыстарды табиги шыгару жолдары мен тері тесіктері аркылы шыгара бастайды. Ашыккан кезенде ыстык су ішу оте пайдалы. Кайнаганнан кейін тундырып барып ішініз. Суык сумен майлы ыдысты жуган кезде толык тазаланбайды, таза жуу ушін ыстык су кажет.

    Агзада да осылай болады, ыстык су, суык су шая алмайтын талай кокыстарды ерітіп оларды буйрек, тесіктер т.б. аркылы шыгарып тастаганда, сіз озініздін тазаланып жасарганынызды сезесіз. Ыстык суды ашыккан мезетте узбей ішуінізге болады. Ыстык су тутіктердін барін тазалайтындыктан кан тамырларынын катуы мен буын ауруларына таптырмайтын дауа.

    Уйренбегендіктен бастапкыда ыстык суды ішу біртурлі жагымсыз, біракта біртіндеп рахаттана бастап сонынан лаззат аласыз. Ыстык су табиги зиянсыз дарі, бірак арзан жане карапайым болгандыктан ешкім де саликалы турде кабылдамайды. Баягыда біреу ыстык судын комегімен дарігерлер дарімен жаза алмаган ауруын жазып алган. Кудер узген дарігер осы ауруды коруге келгенде, ол озінін калай жазылганын айтады, сол кезде дарігер былай дейді: «Мен ыстык судын шипалык талай касиетін білемін, біракта мен ыстык суды сата алмаймын гой!».

    Тагы бір айтайын дегенім, коп кундік ашыгуды калай аяктау жонінде, егер де бірден бурынгы тамактангандай тойып алсан оліп кетуін мумкін. Осындай жагдай Асет Ризаулы бурын Уржарда турганда, бірге кызметтес болган Абылханов Кыдыргали деген азаматтын басынан откен, ол Асетке еліктеп 7 таулік ашыгуды устады. Асет оган аштыктан калай шыгу керек екенін тусіндіріп айтса да, ашыгудан шыгарда еттен жасалган мантіге бірден тойып алып, ішегі туйіліп оліп кала жаздаган.

    Сондыктан, бірінші куні женіл жеміс, коконістерден дайындалган салат пен суйык коже, келесі куні салат пен осы кожеге аздап кептірілген нан косып ішініз, ушінші куні аз молшерде калыпты тамакка коше беруінізге болады. Осы жайында томеніректе кенінен токтала кетермін. Осы нускауларды мултіксіз сактасаныз гана кауіп-катер болмайды.

    Осындай ашыгудан кейін сезімініз ушкырланып, акыл ойыныз нурланып, озінізге тылсым дуние ашылып, жасарып, бурынгы нас басып, калдык толы танініздегі кокыстардын кулі де калмай жанып кеткенін сезесіз.

    179. Сенушілер! сіздерден бурын болгандарга сиякты, ораза сіздерге де парыз, (мумкін иманды боларсыздар).

    180. белгілі бір кундерде. Біракта, біреулерініз наукастанып не жолаушылап журсеніздер: оразанын осы кундерін баска уакытта тутсын. Шамасы келіп устамагандарга, орнына кедейлерді тойындыру парыз. Кім имандылыкпен кандай болмасын кайырымдылык жасаса, ол онын озіне кайырымдылык болады. Егер біле білсеніз, сіздін оразаныз – озініз ушін жаксылык.

    181. Рамазан айы, осы нускауды адамдар басшылыкка алып, ізгілік пен зулымдыктын айырмасын тусінулері ушін сіздерге Куран тусірілген ай. Сіздердін ішінізде кім осы ай бойы уйінде болса ораза устау парыз: кім сыркат болса немесе жолаушылап кетсе оразанын каза болган кундерін баска айда устасын. Кудай сіздерге ауырлык емес, женілдік тілейді. Ол сізді тура жолмен бастап жур, сол ушін сенушілердін санын тез толтырып Кудайды улыктап, ризашылыкта болыныз.

    КОРАНЪ. Перевод съ арабского языка. Г.С.Саблукова. Третье изданіе. Казань. Центральная Типографія. 1907 г. Глава (2) Корова, стихь 179, 180, 181.стр.51 (Орысшадан аударган: Асет Ризаулы Мукашбеков)

    Асет Ризаулы Мукашбековтын осы кітапты жазудагы максаты, ашыккан кезенде болатын гажайып кубылыстарды тікелей озіне тажірибе жасап, Озінін он екі жылдык ашыгу тажірибесін сараптамадан талдап, гылыми турде далелдеп, денсаулыгынын калай курт озгеріп кететініне окырмандардын коздерін жеткізіп, осы жеке тажірибенін баскаларга да сауабы тиер ме екен деген ой.

    2. Ауырмай узак гумыр кешу мен жасару купиясы

    «Озіне сен, озінді алып шыгар
    Енбегін мен акылын екі жактап». Абай

    Жаратушы пендені жаратканда, онын ішіне озін-озі емдеп алу агымын да коса жараткан. Адамнын ашыкканда жазылып кетуінін бар купиясы мен сыры да осында бугып жатыр. Окінішке орай, осы адісті жумыр басты пенде гана колдангысы келмейді, себебі напсінін кулы. Бул пендені ЖАН емес ТАН билейді. Осы адісті мултіксіз колданатын жан-жануарлар мен хайуанаттар гана. Осынын бір далелі ретінде сіздерге озім коріп куа болган жагдайды айта кетейін.

    3. Карганын гасырлап жасайтындагы купиясы
    Мен озім саналы омірімді табигатпен біте кайнасып жаткан жапан далада агроном болып откіздім. Біз жакта кунбагысты аса коп молшерде осіретіндіктен, карга дегенініз жыртылып айырылады. Кустардын ішіндегі ен акылдысы осы карга болар деген кортындыга келдім. Кулыгына найза бойламайды.

    Ен гажабы жаздын шілінгір шілде айында озен жагалай конып ауыздарын ашып отырады, онын себебі озен суынын ылгалымен дем алып шолін осылайша басады, бірак 40 кун бойы нар сызбайды. Оздерін-оздері осылай тазалайды. Карганын гасырлап жасайтындагы купиясы да осында бугып жатканына оз басым шек келтіре алмаймын.

    Далада жургенде ауа райына, осімдіктерге, дала кустарына, олардын мінез-кулыктарына жіті коніл боліп, ерекшеліктерін еске сактап журетінмін. Озімше осылардан кортынды шыгарып, табигатпен керемет уйлесімділік жасап жаткандарына тан калатынмын! Табигаттын тангажайып кушіне табынатынмын, оз жумысымнын барысын табигаттын жолына киюластыруга тырысатынмын, натижесі жаман болган жок.

    4. 1932-33 жылдаргы елімізде болган алапат ашаршылык

    Бул айтып отырганым Оскемен каласында туратын, пайгамбар жасынан аскан, бурын кызметтес болган Владимир Тен деген корей жолдасымнын уйінде болганымда: 1932-33 жылгы ашаршылыкты, 1937-38 жылгы кырып-жоюды (репрессия мен террорды) козімен корген, сол заманнын куагерлерінін бірі, Владимир Теннін 90-нан аскан анасынын оз аузынан естіген ангімем.

    Ашаршылык кезінде киыр шыгыстан ауып келген корейлер мен уркіп Кытайга кашып бара жаткан казактар бір жагдайда болган. Сол кезде тау боктерін жагалап шурайлы жерлерде коныс теуіп диханшылыкпен шугылданган бір орыс, не бір баска улт окілдері кырылды ма, жок! Олардын каганагы карк, саганагы сарк болып журді. Біздін Уржар, Алакол онірінде орыспен коныстас егін салган жане кол, су жагалап балык аулауды касіп еткен казактар да дін аман калган. Ол кезде Алаколдін балыгы букіл казакты тамактандыруга жететін, алі де жетеді.

    Біздін ішкері жактагы мал баккан казак, ет жане мал онімдерінен баска тамак барын білмеген, жалкаулыктын, ала ауыздыктын, надандык пен настыктын салдарынан жер ананын кадір-касиетін тусінбеген. Елімізде болган 1932-33 жылдаргы алапат ашаршылыкта 1, 5 млн кандастарымыз ашаршылыктан кырылган уакытта, адамдардын кейбіреулері аштыктан емес, бас сап комагайланып жегендіктен, тамак бірден аш озекке тусіп кетіп, колма-кол отырган жерлерінде оліп кеткен.

    Сол жылдары киыр шыгыстан ауып келген корейлер тан калып жагаларын устаган: «Осыншама мол тамактын ішінде журіп, мына казактардын шыбынша кырылгандары калай? », – деп. Менін бунын барін тапіштеп жазып отырганым, бала кунімізде ауылдагы Кусак озенін жагалай ойнап жургенімізде, ары кетсе жарты метрдей теренідікте, бетін гана жаба салган адам суйектерін жиі тауып алатынбыз. Себебі, біздін Науалы ауылы Тарбагатай бауырындагы Кытайга отетін улкен куре тамыр керуен жолынын бойына орналаскан. Ал Кытайдын Шауешек каласы біздін ауылдан 120 шакырым. Ашаршылык жылдары боскан халык осы жол бойында ак жонка боп аштан кырылган.

    5. Біздін улттын тамак жеу ерекшелігіміз

    Біз оте ауыр куатты да, нарлі тамак ішетін халыкпыз, ен кемшілігі осы нарлі тамакты жатар алдында жейміз, осылай тамактануымызга сайкес дене кимылын жасамаймыз жане жиын тойымыз, олім жітіміміз де баршылык. Одан сырт туган кун, бала тойы т.б. толып жаткан бас косуларды жинактай берсен, тапкан таянганымызды ішіп жеуге гана шашатын халык сияктымыз.

    Кей кезде ойлаймын, осы біздін казак «камшынын сабындай кыска омірінін жартысын уйкыга, калганын тойга жумсай ма? », – деп. Осы жагдайларда ат нопір дастархан жайылып, кол – косір табак, тамак тартылады. Осы уакытта жесен де жейсін, жемесен де жейсін. Біздін тамактануымыз Еуропа, шыгыс халыктарынын мазірінен мулдем болек. Осылардын салдарынан біздін ішегімізде шогырланып калган улар мен кір кокыстар оте коп. Осыларды тазалап еріту ушін казак атамыз баягыда саумал ішіп тазаланып отырган.

    6. Бір узім наннын куаты

    Менін айтайын деп отырганым оте манызды, муны окыган аса білімді адамдардын арасында да білетіндері некен саяк. Алгашында кызыксыздау корінгенімен, мені тындаган сайын омірлерінізді озгертетін іліммен таныс боласыздар. Коз алдынызга елестетініз: Белгілі бір себептермен сіз узак уакыт тамак ішпесеніз алсіздіктен мулдем козгала да алмай каласыз. Тіпті сіз канша білімді, бай болсаныз да, сіздін байлыгыныз бен білімініз алдекімнін акеп берген бір узім нанына татымай калады. Бір шайнап жутканнан кейін-ак танінізге куаттын куйылып жатканын байкайсыз.

    Бул керемет емес пе? Осы бір тілім наннын озі сіздін ішініздегі неше турлі куатты, іс арекеттерді кайта іске косып жіберді. Сенсеніз де, сенбесеніз де бір тілім наннын куаты мен куші 70 жук вагоны бар пойыз курамасын жер шарын бір кабат айналдырып шыга алады. Осы бір узім наннын курамындагы элементтердін куаты сіздін ойыныз, сезімініз, еркінізден де жогары турганын бір сатте болмасын ойланып кордініз бе?

    Осы бір тілім нанды тек карнын ашканда гана жеп куш куатынды калпына келтіресін. Осынын натижесінде іс арекетінді, созінді сойлеуінді, ойлауынды, сезінуінді ары карай жалгастыра бересін. Арине, казір де, бурын да букіл алемде тамак маселесі бірінші орында болган, алі де бола береді. Осыны шешу ушін тіршілік иелерінін барі де тырбанып жумыс істейді, осы ушін талай тонкерістер мен согыстар да болды, болып та жатыр.

    7. Біз дастарханда отыра білеміз бе?

    Тамак ішіп болганнан кейін, бірден турып кетпеніз, сол сиякты дастархан басында, ішіп болганнан кейін 1-2 сагат отырып та алманыз. Біраз гана уакыт отырып, жайлап кана терен тыныс алыныз, сол кезде куат барлык мушелерінізге бірдей тарап, озінізді оте жаксы сезініп, кандай жумыстын болмасын тубін тусіретін боласыз.

    Адамдардын копшілігі усак-туйекке коніл аудармайды, біракта барі осы усак-туйектен басталмай ма. Сіз озініздін оренізді, сезімталдыгынызды арттыргыныз келе ме? Ол ушін дастархан басы ен колайлы жагдай. Ол ушін касыгынызды, кесенізді шылдырлатпауга тырысыныз – бул байкампаздык пен сактануды дамытудын жаксы жаттыгуы.

    Мен адамдардын ыдыстарын тусіріп алып, касыктарын шылдырлатканынан-ак білемін, онын оресі жетіспей жатканын. Тіпті ол жогары білімді немесе аты айгілі адам болсын, егер ара кашыктыкты сезбесе, онын дипломынын не пайдасы, атак абыройынын не пайдасы бар, кемшілігі басынан асып жатыр. Мысалы, біз кесені апергіміз келді, біракта кайда турганын молшерлей алмай, жерге тусіріп сындырып алдык. Бул усак нарсе болып корінгенмен, ол кісінін омірдегі де жагдайы осылай, коп кателік жібереді. Осы адамдарга ішкі ангарымпаздык жетіспейді, осыны омірде де кайталайды.

    Затка озін ие болу ушін, алдымен ой елегінен откізіп ие болып ал, егер ойша коз алдына елестете алмасан, осы затка ешуакытта да колын жетпейді. Дастархан басына отырар алдында кайта-кайта турып журмес ушін барін тугендеп тексеріп алганнан сон бірак отыр, омірде де солай. Тамакты суйсініп суйіспеншілікпен же, сол кезде тамактын хош исі буркырап озінін эфирлік заттарын сізге бере бастайды.

    Тамак озіне гарыш саулесін шогырландырып алган: кун, жулдыздар, ал табигаттын торт элементі (су, ауа, топырак, от) оздерінін ошпес іздерін калдырып, оларды артурлі куш, куат, болшектермен каныктырган. Тамакта осыны осірген адам енбектерінін де колтабы бар, ол тіпті бізге оз тарихын да айтып бере алады.

    8. Асет Ризаулынын тамактануынын жеке багдарламасы

    Саналы адам алган бетiнен таймайды, бiрак бiрбеткей емес. Кун-Фу-Цзы

    Сурак: — Асет Ризаулы, озініздін тамактану мен салауатты омір багдарламанызды айта кетсеніз.
    Жауап: — Жарайді айтайын, мунда турган ешкандай купия жок.
    Сурак: — Тамакты калай шайнайсыз, калай жутасыз?
    Жауап: — Тамакты асыкпай абдан усакталганша шайнаймын, суйык тамакты да аз-аздан гана дамін келтіріп барып, урттап-урттап кана ішемін.

    – Менін жеке тамак ішу багдарламам, жогарыда айтылып откен шарттарды сактай отырып, танертен турып 3-4 шакырым журіп, жугіріп келген сон 20-25 минут дене жаттыгуларын, тыныс алу жаттыгуларын жасаймын, сонан сон аз гана суга пісірілген курішпен аузымды ашамын, себебі куріштін касиеті іштегі уларды оз бойына сорып алатындыгында. Куырылган асты жемеймін. Куырылган тамак адам агзасына шырыш пен манка шогырландырады.

    Ата бабаларымыз сиякты, шайді тамак жердін алдында ішіп, асказанымды тамак кабылдауга алдын ала дайындаймын. Тамактан сон суйык ішпеймін, ішетін шайім тек кана кок шай. Етті былай пісіремін, ет кайнап кобігі, майы бетіне шыккан сон сорпасын тугелдей тогіп тастаймын да суык суга бір шайіп алып, кайтадан таза су куйып ары карай толык пісіремін.

    Булай істеуімнін себебі, еттегі сорпа бетіне калкып шыккан холестериннен, майдан осылай кутыламын. Етті онша коп жемеймін, бірер узіп кана аузыма саламын, тускі тамак алдында 1…2 алма жеймін, кешке тамак ішпеуге тырысамын. Еш уакытта тоя тамак жемеймін, екі-уш асаган тамак маган жеткілікті. Тамагымнын негізгі курамы коконістер мен жемістерден турады. Салатты тамактын алдында емес, тамакпен араластырып жеймін.

    Сурак: – Сіздін жумыс кунініз, бос уакытыныз калай отеді?
    Жауап: – Менін кунім, кейбір адамдардын жылынан тыгыз. Менде жумыс пен ізденуге деген олшеусіз куат бар. Мен шаршамаймын, маужырамаймын. Мен аркез рухани жане денелік тынымсызбын. Маган Казакстанды, алыс жане жакын шетелдерді аралап коптеген лекциялар окуыма, жазу жазуыма т.б. міндеттерді орындауыма тура келеді.

    Осынын баріне уакытым да, кушім де жетеді. Барлык бос уакытымды кобінесе жеке откізуді дурыс коремін. Ерте картайган адамдардан аулак журемін, себебі маган жаман асер етеді. Олар оздерін узак уакыт бойы, картайып біткен адамбыз деп иландырып алып, натижесінде осыдан картайып кеткен адамдар. Осылардын копшілігі, осыдан 30 жыл бурын рухани оліп калган адамдар, жерлеуімізге шыгын шыгармайык деп, жер бетінде текке журген адамдар деп есептеймін.

    9. Танертен тамак ішіуіміз керек пе?

    «Бал таба калсан
    Же оны шамана карап,
    Артык жеп койсан
    Жиренерсін кусып тастап». Сулеймен Пайгамбар (с.г.с.)

    Сурак: – Біздін казак «тангы ас танірден» деп жатады, енді осынын магынасын айта кетінізші. Сонда танертен тамак ішпеуіміз керек пе?
    Жауап: – Адам ояна салысымен, бірден тамак ішеді. Асказаннын калауына сана багынады, асказа

  4. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 2-ші болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Ескерту: Автор касіпкой жазушы, не журналист, не баксы, не емші, не коріпкел, не кумалакшы, не балгер емес. Асет Ризаулына Кудайдын кудіретімен «жанды жетелеуші» орысша айтканда «проводник души» касиеті 2009 жылы Грецияда Зевс туган, Геракл ерліктерін жасаган «Крит» аралында конып, Мангыстау онірінде саябыр тауып жаткан пір Бекет атанын жане Самарканд каласында жерленген улы колбасшы жахангер Амір Темірдін мазарында ушінші тылсым козі ашылган — Рухани устаз.

    Асет Ризаулынын Жаратушы дарыткан касиеттері: кара дуга, тіл, коз тигендерді тазалау, адамнын омірдегі жане бизнестегі жолын ашу, ниетін (аурасын) тазалау, журегінін кірін аршу, періштелерін кайта кайтарып озіне кондырып беру, сыркаттарын женілдету, омірлік багдарламасын тубегейлі жаксы жакка озгерту, ата баба аруактарымен тікелей тілдестіру аркылы бірнеше гасырлар бойы байланыс узіліп калган ата бабаларыны; несібесін, байлыгын, даулетін, ырысын, багын — тандаулы урпагына Кудайдын кудіретімен кайта кондыру. Ойткені, ата баба аруактары урпагынын камын унемі ойлайды. Урпагынын ішінен озінін несібесін, байлыгын, ырысын беретін адам тандайды. Сол адамга ата бабасынын аруагы бакытын, байлыгын, несібесін «жанды жетелеуші» данекер — медиум аркылы береді. Бул да Кудайдын кереметі!

    XXI гасырдын басты ерекшелігі: информация – акпарат жане куат гасыры. Адам журегіндегі Жаратушы — Газиз жанымен ягни Жаратушынын тікелей озімен санасы — жаны аркылы сойлесіп тілдесе алады.

    Асет Ризаулы: Кудайдын кудіретімен адамнын оз басына, жеті урім бутак урпагына дейін, озінін турып жаткан шанырагына: кара дугадан, тіл козден, жын шайтандардан, перілерден коргайтын коргау коршау салып бере алады.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    Окырмандардын кейбір пікірлері:

    9. Танертен тамак ішіуіміз керек пе?
    10. Асет Ризаулынын узак аштык устау себептері
    11. Озінді узак ашыгуга шыдауга калай иландырасын?
    12. Барлык ой орісімді журегіме шогырландырып уйып тыныгуга (медитация жасауга) – санамды, акыл-ойдымды нурландыруга (созерцания) уйренуім
    13 . Ертедегі философтар ашыгудын манызын білген бе?
    14. Озініздін денсаулык ілімінін жолындагы мугалімініз кім болды?
    15. Арыктыктан котерем болган келіншектін котеріліп толуы
    16. Казакстандагы жасоспірімдер арасындагы ауру-сыркау
    17. Пайгамбарлар 40 куннен ашыккан
    18. Денсаулыктын он кагидасы
    19. Поль Брэгг деген кiм? Онын iлiмiнiн ерекшелiгi неде?
    20. Тамак кортудын мінсіз багдарламасы
    21. Ет жемейтіндер етті жеуге карсы
    22. Ет жемейтін адамзаттын улы тулгалары
    23. Ашыгу iлiмi кай кезде, кай елде бастау алган?
    24. Казакстандагы аштыкпен емдеу орталыгы
    25. Алсіздік калай тусіндіріледі
    26. Ашыгу – керемет тазалагыш, бірак аурудын дарісі емес
    27. Таулiк 4 сагаттан алты кезенге болiнедi
    28. Ашыгудын кереметi
    29. Ашыгу – холестериннiн агымын реттейдi
    30. Журек ауруы бiрден жабыспайды
    31. Бiз айтамыз, адам картайып бара жатыр деп
    32. Ашыгу – кан кысымынызды калыпка тусiредi
    33. Ашыгу – каннын уюын томендетедi
    34. Сусамырмен ауыргандар каныттан емес, тамыр тарылганнан оледi
    35. Ашыгу – сусамыр (кант диабетi) ауруларына ем
    36 . Ашыгу – мiндетi, асерi жонiнен томендегi топка жiктеледi
    А) Туракты тепе-тенестiрiлген корек
    Б) Екiншi – iшектi тазалап, агзадан уларды шыгарады
    В) Корганыс кабiлетiн (иммунитет) реттейдi
    Г) Арiнiздi кiргiзедi арi жасарып кулпырып кетесiз
    37. Ашыгу – оттегi, куыктагы, буйректегi тастардын еруiне ыкпал жасайды, бiртiндеп ерiтiп жiбередi
    38. Ашыгу – катерлi iсiк жасаушаларынын (рак клеткалары) орбуiне, ары карай улгаюына кедергi жасайды
    39 . Ашыгу – радиоактивтi элементтердi катты тiндерiнiзден, суйектерiнiзден керемет шыгарады
    40. Ашыгу табиги антибиотик
    41. Ашыгу – окпе мен буйрек ауруларына да жагымды
    42. Ашыгу – кызуды керемет тусiредi. Асiресе сабилер мен жас балаларга: себебi, оларга аспирин iшуге болмайды
    43. Ашыгу – семiздiктiн алдын алып, табетiнiздi басендетедi
    44. Калай арыктауга болады?
    45. Семiздiк – оздерiне деген суйiспеншiлiктiн болмауы
    46. Кедейдiн бiр тойганы – шала байыганы
    47. Ашыгу адiсi – iшегiмiздi жумсак турде, зиян тигiзбей тазалайды
    48. Агзамыздын сау болуы iшектiн жумысына тiкелей байланысты
    49. Айелдер ушiн ашыгудын манызы зор
    50. Бала таппайтын бедеу келiншектiн бала табуы
    51. Озiнiздiн рухани кушiнiздi жогары денгейде устаныз
    52. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    53. Ашыгу кезiнде кандай шарттарды сактау керек?
    54. 24-36 сагаттык ашыгуды калай откiзу керек
    55. 7…10 кундiк ашыгуды калай откiзу керек
    56. Туйе балуаннын кайта тулеуi
    57. Тамак iшкiмiз келсе не iстеуiмiз керек?
    58. Калай дурыс тамактану керек?
    59. Тамакты уактылы iшу дегенiмiздi калай тусiнуге болады?
    60. Тамакты калай жеу керек?
    61. Найманнын тажалы
    62. Сiз ашыгуга дайынсыз ба?
    63. Оразаны дурыс тутайык агайын!
    64. Ашыгу кезiнде iшектiн жумысына аландаманыз
    65. Нелiктен таза кайнаган ыстык суга бал мен лимон косып iшемiн
    66. Клизма койган дурыс па?
    67. Карiлiк деген ауру бола ма?
    68. Асеттiн 104 жасаган Санкайбай атасынын ангiмесi
    69. Туздын адам агзасына кандай асерi бар?
    70. Карапайым ас тузы туралы білгенініз, сізді оте таныркатады
    71. Туз кан кысымына калай асер етеді
    72. Неліктен сиырларга тузды коп береді
    73. Поль Брэггтін Калифорнияда ажал алкабынан асуы
    74. Поль Брэггтін туздын кажетсіздігін далелдейтін тагы бір тужырымы
    75. Адамга куніне канша туз керек?
    76. Ашыккан кезде жасаушалардан, таннен тузды шыгару
    77. Адам канкасы калай оседi, немен коректенедi?
    78. Адамнын шашы тусiп, терiсiне неге котыр каптап кетедi?
    79. Асказан мен iшек калай жумыс жасайды?
    80. Сал ауруы (паралич) Турсынгалидын ашыгып барып турып кетуі
    81. Жанымнын танімнен болініп ушуы
    82. Сал ауруына ушырауым
    83. Ашыгу туралы казакша кітап табуым, алган асерім
    84. Мен калай ашыктым, калай сауыктым
    85. Дала жырткыштары, уй хайуандары неге ауырмайды?
    86. Тамак ішкен сон 2 сагаттан кейін улкен даретке отыруын шарт
    87. Кан улану, оздiгiнен улану дегенiмiз не?
    88. Агза уланганда не болады?
    89. Кан уланбау ушiн не iстеу керек?
    90. Канымыздагы сiлтiлiк агым деген не?
    91. Кандай тагамдар кышкылдык арекет бередi?
    92. Кан уланудын кесепаты, алгашкы белгiлерi калай бiлiнедi?
    93. Кан улануы бiлiнсе не iстеу керек?
    94. Оліп барып тіріліп, озіне-озі жоктау айткан адам
    95. Біреу: омірге, укіметке, саясатка окпелеп апталап жатып ішеді
    96. Тамак ішкенде кандай ережелерді басшылыкка алуымыз керек?
    97. Ауызда оте жетілген куралдар бар
    98. Неге бурынгы ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган?
    99. Біз демалуды білеміз бе?
    100. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз
    101. Демалуга, уйыктауга кабілетті арттыру ушін не істеу керек?
    102. Мамыражай (релаксация) калыпка калай тусеміз?
    103. Уйкысыздыкты калай емдеуге болады?
    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    9. Танертен тамак ішіуіміз керек пе?

    «Бал таба калсан
    Же оны шамана карап,
    Артык жеп койсан
    Жиренерсін кусып тастап». Сулеймен Пайгамбар (с.г.с.)

    Сурак: – Біздін казак «тангы ас танірден» деп жатады, енді осынын магынасын айта кетінізші. Сонда танертен тамак ішпеуіміз керек пе?
    Жауап: – Адам ояна салысымен, бірден тамак ішеді. Асказаннын калауына сана багынады, асказан билеуші болады. Шартты рефлекс бойынша асказан аркашан да тангы тамакты кутеді. Мен ушін тангы тамактын кажеті жок, не болар болмас кана, себебі агзам туні бойы демалды, куат жумсаган жок. Адам неге узак демалыстан кейін асказанын тангы аспен толтырып алуы тиіс?

    Сондыктан тагы кайталаймын: «Сіз тамагынызды тынымсыз дене кимылын жасап барып ішуініз керек. Тангы астын кажеті жок деуімнін себебі, тангы асты жегенде, туні бойы жиналган куат бекер расуа болады. Танертен сіздін танініздін, акылыныздын, рухыныздын куаты оте жогары денгейде болуы керек. Тек осылар гана, сіздін шабыттык жане тандік жумыстар аткаруынызды іске асырады.

    Мен окушылар мен студенттерге, танертен ерте турып, аш карынга окудын пайдасын ылги да тусіндіремін. Студенттердін копшілігі кешке тойып алып сабакка дайындалмакшы болады. Не болады? Оларга сабакты менгеру ушін коп куш жумсауга тура келеді. Тамак ішкеннен кейін мидын кабілеті томендейді. Осы студенттерді туні бойы демалдырып, тангы тамакты оянганнан кейін уш сагаттан кейін берсеніз, олар гулама сиякты корінеді. Мен осыны мындаган ОКЫРМАНДАРЫМА, коптеген галымдарга, пенделерге, дарігерлерге т.б. айттым.

    Енді тусінікті болар, неге танертен тоя тамак ішуге карсы екенім. Ауыр тамак кортылу ушін коп куат шыгындайды. Жуйке куаты баска максаттарга жумсалгандыктан, мига жетпей калады, адамдар осы себепті милау, таяз ойлы болып калады. Енді осыны баска кырынан карайык. Узак жылдар бойы адамдар санасына сініріліп келген кагида, «тангы ас ен маныздысы, ол таннін жане ойдын ауыр жумыстар аткаруына куат береді». Осынын барі гылыми негізделмеген, мулдем керегар кате пікір.

    Танертен тоя тамак ішкеннен кейін, сіз токтык пен жайбаракаттыкты сезесіз, бірак куш косылмайды. Осы тамактын ас корыту жуйесіне сінірілуі жане агзага куат беруі ушін біршама уакыт керек. Ас корыту оте курделі агым. Тангы астын арбір коспасы онделіп, жасауша сініре алатын, оте кішкентай химиялык болшектерге айналуы керек.

    10. Асет Ризаулынын узак аштык устау себептері

    «Егер де бір нарсеге ен карапайым адістермен жетуге болатын болса, ешкашан курделі кадамдар жасама. Бул омірдін ен дана ережелерінін бірі». Ремарк

    – Асет Ризаулы, адамнын азып-тозуынын басты себебі неде деп ойлайсыз? Озініз осынын баріне душар болып, басыныздан калай откізіп, осыдан калай кутылганынызды алдынгы шыгарган кітаптарынызда жазып журсіз. Сіздін алдынгы жазган кітаптарынызды біреу окыса, енді біреу окымаган шыгар. Осыны кыскаша тагы кайталай кетсеніз?
    Сурактарына орай адамдардын калай азып-тозуынын жане осыдан кутылу жолын жане кітаптарымнын такырыбына аркау болып журген жагдайды кыскаша кайталап айта кетейін:

    “Акылдыга – ишарат, акымакка – таяк.” Казак макал-мателдері

    Ашыкканга дейінгі Асет Ризаулынын жалпы жагдайы:
    Салмагым 103кг, он колымнын кан кысымы 160/80, ал сол колымнын кан кысымы 130/80, кан тамырымнын 1 минуттагы согысы 82. Бойым 174 см, негізгі салмагым 76…80 кг аралыгында болуы керек, артык салмак 28 кг, немесе бір капшык жукті оз еркіммен таулік бойы аркалаудамын. Агзанын арбір артык салмагынын 1 см кубына, сенсеніз де, сенбесеніз де тамактандыру жане жаксы калыпта устап туру ушін 1 км (капилляр) оте усак тутікшелер кажет. Сондыктан артык салмак, журек пен тыныс алу мушелеріне ауыр жук.

    Тамырдын согуы мен кан кысымынын котерілуі кауіпті шепке дейін котеріліп зардапка урындырады, мен осыны оз басымнан откізудемін. Осыдан бірер апта бурын улкен даретім кан аралас шыкты. Бул дегеніміз екі буйректін санаулы куні гана калды, сонгы кезде журегім тагы шаншып ауыра бастады, куніне бір корап темекі тартамын, будан 5…6 жыл бурын аракты бурынгыдай емес, анда санда 2…3 айда аныратып турып ауырып кулаганша сілтейтінмін. Осыдан он шакты жыл бурын аузым кургамай, узбей ішетінмін.

    “Аркімнін ниетіне лайык Алла оган ракым, шапагат етпеген болса, ол ен зиян тартушы пенде.” Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Жалпы тур тулгам, келбетім: Бет алпеті кара кошкылданып тунеріп кеткен, ойы дурыс емес, бурыс, екі козі кутырган иттін козіндей канталап, карны кабактай, беті табактай, бугагы салактап журген, журісі баяу, санасы жартылай ояу, конілі каяу, о дуниеге таяу пендені бурын кездестірсеніз – соны мен деп білерсіз.

    Озімнін коніл куйім, сезінуім: озімді онша жаксы сезінбеймін, нашар сезінемін, артык салмак жерге карай басып, денем ауыр тартып, тынысым тарылып, кимылым баяулап, журек согысым жиілеп, жалкаулык желкеме мініп алып диванга урмай-сокпай жаткызып, теледидардын алдына жіпсіз байлап койды. Не жумыс істегім, не кітап окыгым, не таза ауада журіп жаттыгу жасагым, не рухани істер істегім келмейді. Осынын салдарынан откен былтыргы жылды сандалып бос откіздім.

    Казакша айтсам настык басып, жан емес танім билеп, напсінін кулына айланып кеткенімді оте жаксы сезініп тусінудемін. Осы калыпка озім саналы турде келдім. Алдынгы ашыгуларымда будан да соракы калпымды, узак мерзімдік ашыгудын комегімен жазылып алганмын.

    Осы оздерініз окып отырган кітапты жазуга не турткі болды? Мен озімнін ашыгу ілімімен шугылданып жургеніме 12 жыл болды, осы ашыгуды устанган жылдары: агзамдагы болып жаткан физиологиялык, психологиялык озгерістерді, ар ашыккан кунімді, айымды кагаз бетіне мукият тусіріп отырдым. Ашыгып ораза тутудын аркасында денсаулыгымды жас кунімдегіден де артык тузеп, барлык сыркаттарымнан жазылып алдым.

    Бірак осы жылдарда жазылып кетуімнін себебі не, кандай куштер асер етеді деген сурактардын жауабын таба алмай жургенмін. Копшілік «калай жазылып алдын, не асер етті? » – деп кайта-кайта сурай береді, нак гылми тургыдан жане рухани тусіндіріп айта алмаймын. Осы сурактарыма жауап іздеп, талай рухани кітаптарды, ашыгу туралы диетолог алемдік дкнгейдегі галымдардын енбектерін актардым, іздендім. Натижесін осы шыгармама тусірдім.

    – Менін пайымдауымша, казіргі адамзаттын ашкан улы жаналыгы, ерікті турде ашыгу жане дурыс тамактану, тыныс алу аркылы озінін танін, санасын, рухын тазарту. Ашыгу мен дурыс тамактануды, тыныс алуды гылыми негіздей отырып, солмайтын жастыкка ие болу. Адам ашыгу, дурыс тамактану аркылы, мезгілсіз картаюдын алдын алады. Картайып масылга айлану коркынышы аркімнін журегінін тубінде уялап жатыр! Біракта терен ойлы, дурыс пайымдайтын адамдар аз емес.

    Тубінде баянды енбек егін салган,
    Жасынан оку окып, білім алган.
    Би болган, болыс болган онер емес
    Енбектен будан озге барі жалган. Абай

    Менін негізгі мамандыгым агроном. Ол кезде мен бейберекет омір сурудін натижесінен катты ауырып жургенмін, себебі тамакты кез келген уакытта талгамай калай болса солай ішу, арак пен темекіні рухани карангылыктын салдарынан алгашында: дареже, мактан коріп уйреніп, сонынан калай маскунемге жане темекі мен ашты шай ішетін бангішеге (наркоман) калай айналып кеткенімізді білмей де калдык.

    Осы адет Кенес укіметінін тарбиесімен оскен, сол кезенде кызмет істеген ауыл шаруашылык мамандарынын баріне тан ерекшелік болды десем кателеспеймін, себебі ауыр жумыстан кажыганда демалысымыздын сикы осы болды, баскадай демалуга болатынын білмедік, 10 шакты жылдар бойы занды демалысымызды да ала алмайтынбыз, ерте коктемнен кар тускенше таулігіне 16…18 сагаттан жумыс істеп, балаларымыздын турін апталап кормейтінбіз. Осындай бейнет пен тозактын салдарынан, асіресе ауылды жерде туратын 50 жастан аскан азаматтардын, казіргі кезде тугелдей дерлігі ар турлі созылмалы аурулармен ауырады, ал негізгі болігі мезгілсіз ажалдын курбаны болуда.

    Менін шыргаланым озім білетін адамдардікінен анагурлым артык еді. Журегім кысып, жаным жай таппай, журегім кысканда жаным шыгып кете жаздайтын. Даретім уакытылы шыкпай, унемі іші катып журетін. Ішімді жел кеулеп, уйыктай алмайтын. Озім аракка салынганым соншалык, нак маскунемнін озіне айналдым. Жануя мен балаларга калай караганымды озін де біліп отырган шыгарсын.

    Арак іше бастаганда иіскеп біле ме, алде бір-біріне хабарлайма білмеймін – пенде баласына жаксылык акелмейтін, конілдері карау, бір капшык жемді пайда коретін, адамшылыктан журдай «кісі киік достарым» отірік мактап, суман кагып, жан-жактан каптап, колма-кол пайда болатын. Осындай мазасыздыкпен озімді куздын ернеуіне акелдім. Мындаган опыктар болды. Озімнін казіргі жазып журген жазбаларымда айтылгандай, біздін елімізде мын-мындаган адамдар осы мазасыздыкты жаман адетке айландырып алган.

    Кей кездерде озіме-озім кол жумсасам ба деген ойлар да басыма келетін. Мені провизор (дарі-дармек жасаудын маманы) бауырым Камбар, кызым Айнур Алматыдагы маскунемдерді жасырын турде гипнозбен, инемен емдейтін емханаларга да бірнеше кабат апарды, біраз жургеннен кейін аракты кайта калай ішіп коятынымды озім де байкамай калатын болдым.

    Арак ішкеннен кейін журегім кысып, жаным мен танім де мазасызданып кайта ауыратын болдым. Себебі арактын уыты жасауша денгейіме тусіп кеткен, маскунемдік пен темекіден емделудін бірак зиянсыз жолы бар, ол – ашыгу, дуркін-дуркін танін толык тазаланганша ашыгу! (Ашыгу аркылы толык тазаланганнан кейін арак пен темекінін исінен-ак журегін айни бастайды).

    Енді озіме келсек осындай надандыктын, рухани карангылыктын салдарынан салмагым 110 кг болып, керек десеніз енкейе алмай оз аяк киімімді азер киетінмін. Жургенде ырс-ырс етіп, туздын коп шогырлануынан табаным бастырмайтын. Осылай гумыр кешудін натижесінде 45 жас шамасында журегім кысып, буйрегім істемей, кан кысымым 70-ке дейін курт томендеп, асказаным токтап калып, усак тутікшелері (капиллярлары) жарылып кетті, аузымнан кара кан токтамай, жансактарда (реанимация) олі мен тірінін арасында 12 таулік жаттым, жансактардан шыкканнан кейін ауруханада тагы бір ай жаттым, сол кезде маган куні-туні ине койып (система) гемодез т.б. витаминдермен коректендірді, ал асказанымнын устіне муз койды, муздын ызгарын мулдем сезбедім.

    Менін бірге туган суйікті бауырым провизор Камбар Ризаулы Мукашбектегі озінін канынын жартысын куйып, аудандык жансактар (рениамиация) болімінін менгерушісі Даулет Копжасарулы Абаков ажал шенгелінен арен дегенде алып шыкты. Ауруханада козгала алмай жаткан 50 кунде, тосегімнін касына отырушы медбике Нургул Абылханованы арнайы тагайындады.

    Алі кунге дейін осы ак халатты абзал жандарды ризашылык сезіммен ауык-ауык есіме алып коямын. Осыны окып отырган окырман кауымнын ауруларын тугел жинактаса, сол аурулардын тугелі дерлік менін бір басымда болды десем шындыктын ауылынан онша алыс кете коймаймын. Келесі жылы да журегім катты кысып жансактарда бір апта емделдім, содан аурухана біртіндеп екінші уйіме айнала бастады.

    «Жай гана білім алу кункорісіне комектеседі. Оз бетінше білімінді жетілдіру – табыска акеледі». Джим Рон

    Поль Брэгтін «Здоровье и долголетие» атты кітабы менін колыма 2000 жылы кантар айында тиді. Осы т.б. ашыгу туралы кітаптарды мукият, ыждагаттылыкпен окып, бірте-бірте санама толыктай сініріп алдым. Сонан сон ойланып, ішкен дарілерім асер етпейтін болган сон: «караптан карап арам олгенше, карманып олейін», – деп кітаптагы «ауру – кылмыс, кылмыскер болмайык» деген уранды басшылыкка алып 3 кундік ашыгуга бірден тауекел еттім, натижесінде 3 тауліктен кейін аягымнын бастырмай ауырып жургені бірден жогалып кетті.

    Содан кейін, бір куні тан ата, танім мен жанымды ойша боліп алып, озіме-озім жагдайымды айтып, мунымды шактым. Бурынгы кылыгын сумдык деп айттым. Егер де табигаттын зандылык жолымен журсем, онда озімнін бейнетімнен кутылатынынымды айттым. Мазасыздыгынын ешнарсені білдірмейтінін айттым.

    Егер озімнін жуйке кушімді кайта курсам коптеген сурактарыма жауап таба алатынымды да сездім. Мен озімнін омірімде табигаттын барлык зандарын бассыздыкпен бузуга арекеттеніп, натижесінде танімді, мінез-кулкымды, жанымды ауруга шалдыктырганымды да озіме айттым.

    Мен озімнін таніме агымнан жарылып айттым, менде сикырлы дарі жок деп. Менін ендігі колымнан келетіні, табигаттын жолымен журіп, адамша омір суру керек дедім. Табиги омір сурудін алгашкы баспалдагы ретінде уш таулік бойы таза судан баска ештене ішіп-жемей аштык багдарламасын устауды усындым. Ол ушін, толык тыныштыкта демалдым.

    Осылайша озімнін агзамдагы улардан тазалауды бастап, омірге байсалды козкараспен карап, озімнін таукіметтерімді талдай бастадым. Уш куннен кейін іле-шала он кундік ашыгуга кірістім. Натижесінде агзам улардан арылганнан кейін оз басымда керемет озгерістер болды.

    Акылым айкындалып, санам тазарып, ойым молдірленіп, озімнін шыргаландарымды озім шеше бастадым. Мен озімнін тамактану багдарламамды курт озгерттім де, 30 кундік ет жемейтін мазірге отырып, барлык олі тамактардан: шайдан, кофеден, кант-кампиттен, консервіленген тамактардан, туздан, темекіден, ішімдіктен, сырадан, кока-кола онімдерінен т.б. тугелдей бас тарттым.

    Сонан кейін тагы да екі кабат 7…10 кундік ашыгуды откізіп, денем женілдеп, денсаулыгымнын курт жаксара бастаганына козім жетті. Узак ашыгуга біртіндеп 3-4 жыл дайындалдым. 2000 жылы Наурыз айында 21 таулік ашыктым, сондагы агзамнын тазаланганын ауызбен айтып жеткізу мумкін емес!

    Алгашкы узак 21 тауліктік ашыгу багдарламасын устап жургенімде кейбір корші, осекті судай сапыратын келіншектер: «Асет жынданып кетіпті, аузына мулдем тамак салмайды екен», – деп осектеп, сыртымнан кулетін, бірак олардын созіне ман де берген жокпын «Ит уреді, керуен кошеді, денсаулык елге емес озіме керек», – деп алган бетімнен кайтпадым, натижесінде тамаша денсаулыкпен марапатталдым.

    2001 жылы ораза айында 27 кун ашыктым, 2002 жылы ораза айында 38 таулік, ал 2003 жылы ораза айында 40 таулікке жеткіздім. Осы ашыгу барысында кыста кардын суын, калган уакытта кайнар туманын не кудыктын суынан баска аузыма нар татпадым. Аралык кезендерде анда-санда тауліктеп ашыгып журдім, бірак кітаптагы шарттарды толык сактадым деп айта алмаймын, себебі денсаулыгын жаксара бастаганда, баягы «таз» калпына тусіп пендешілік женіп кетеді екен.

    2004 жылы да 40 тауліктік ашыгуга, ораза аякталарда ягни 9 Карашада кірісіп кеттім де Желтоксаннын 19-да 41 тауліктік ашыгуды ойдагыдай аяктадым. Біракта, 2005 жылы Алматыга кошемін деп, Уржардагы уйімді сата алмай, осыларды сылтау кылып ашыгуды салаксып устай алмай, озімді жан емес тан билеп, ауру мен настык кайта мендеп алды.

    2006 жылгы 50 кундік ашыгуымда ыстык кайнаган суга таза бал жане лимон косып іштім. Сонгы 15 кунінде тек кайнаган ыстык су гана іштім. Себебі балдан адамнын журегі кайтып калады екен, агза озі кажеттісін гана кабылдайды. Ыстык суга таза бал мен лимон салып, ерітіп ашыгуды озімнін ашыгу іліміне коскан комакты улесім деп білемін. 2007 жылы наурыз айынын 16-нан сауірдін 24-не дейін 40 кундік аштык устадым.

    Ескерту: Естерінізде болсын! Егерде сусамыр (кант диабетімен) ауыратын болсаныз ішетін суынызга бал коспаныз, канытыныз кобейіп кетеді! Тек кана таза ыстык су гана ішініз!

    – Асет Ризаулы, озінізді казір калай сезінесіз? Окырмандарга осы туралы кыскаша айта кеткенініз дурыс болар?

    Казір коніл куйім оте жаксы, шаршауды білмеймін. Ашыгудан кейін куннен кунге таніме де, жаныма да керемет буырканган куат куйылып жатканын сеземін. Озімнін жасарып, жас кезімдегідей кайратты, сымбатты жане 8-10 жылга бірден жасарып кеткеніме жанымдагы жубайым, балаларым, жаксы араласып журген достарым да таныркап карайды.

    Танім гана тазаланып кана коймай, жаным мен рухым да тазаланганы соншалык, бурынгы омірдін курделі шешілмейтіндей корінетін шыргаландары озінен-озі карапайым шешіліп, турмысым да тузеліп, нак бакытты болудын не екенін тандік, жандык, рухани тургыдан да тусіне бастадым. Сонгы 3-4 жылдын аралыгында маган тылсым дуние тусінікті бола бастады. Ойлау жуйем мен омірге деген козкарасым мулдем озгеріп кетті.

    11. Озінді узак ашыгуга шыдауга калай иландырасын?

    «Ынта – иманнан. Ынтасыздык – екі жузділіктін салдары».
    Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    – Асет Ризаулы, узак ашыгуга шыдауга озінді калай иландырасын?
    – Мен ашыккан ар кунімде мына кагидаларды кайта-кайта кайталап отырамын:

    1. Бул куні мен озімді, танімді табигат колына тапсырдым. Мен Жаратушыдан ішкі тазалыгымды тазалауын жане жанартуын сураймын.

    2. Ашыккан кездегі ар минутымда, оз агзамнан кауіпті уларды куамын. Арбір ашыккан сагатымда бакытка кенеле беремін.

    3. Сагаттан сагат откен сайын, менін агзам озін озі тазалайды.

    4. Мен ашыккан уакытымда, гасырлар бойы адамзат устаздары колданган танді, рухты, сананы тазалау адісін колданамын.

    5. Ашыгу барысында оз жагдайымды толыктай бакылай аламын. Ешкандай да отірік карын ашу сезімі менін ашыгуымды токтата алмайды. Мен оз ашыгуымды сатті аяктаймын, себебі табигат кушіне сенемін.

    Осы создерді кайталай отырып, мен оз агзамнын арбір жасаушасын (клеткасын) баскарамын. Баскару сана аркылы журеді. Ашыгу аркімнін жеке ісі. Алган бетімнен кайтпаймын, тазаланып болганнан кейін болатын гажап озгерістер жайлы гана ойлаймын, осыган куанамын. Себебі, осы ашыгу адісімен шугылданып жургеніме 12 жыл болды, кадір касиетін толык тусініп алдым деп нык сеніммен айта аламын. Озіме де баска адамдарга да пайдасынын орасан зор екеніне куманім жок.

    – Жалпы осы кезде озінді калай устауын керек?
    – Ниет адамнан, Рахым Алладан. Оз келенсіздіктерінізді біреуден корменіз, біреуге жала жаппаныз, біреу ушін біреу омір сурмейді, біреу ушін біреу тамак ішпейді. Озініздін бакытты, немесе сорлы болуыныз тікелей оз колынызда, аныгырак айтсак пайымдау мен сананызда. Не ойласан сол болады. Унемі жаксылык ойласан жаксылык, унемі жаманшылык ойласан жаманшылык болады.

    Біздін казекенде мынадай жаман адет бар. Унемі жоктан жане озін мендеп алган ауруынан басканы айтпайды, аузын ку шоппен суртіп отырады. Есінізде болсын! Жок деп ойлаган ниетіне байланысты Жаратушы жокшылыктын есігін ашып кояды, ауруымнан жазылмаймын деген ниетінізге байланысты созылмалы сыркатыныздан айыкпайсыз – себебі, сіздін калауыныз бен ниетініз осы, Алладан тек осыны гана тілеп отырсыз, Алла сіздін тілегінізді кабыл етуде. Аузыныздагы созге абай болып сойленіз, айткан созініз де кабылданатынын умытпаныз.

    12. Барлык ой орісімді журегіме шогырландырып уйып тыныгуга (медитация жасауга) – санамды, акыл-ойдымды нурландыруга (созерцания) уйренуі

    Атымды адам койган сон,
    Кайтіп надан болайын?
    Халкым надан болган сон,
    Кайда барып онайын? ! Абай

    Кунделікті танертен ерте кун шыгар-шыкпаста жане кешкі уакытта 30 минуттан РУХАНИ ашылуга, барлык ой орісімді журегіме шогырландырып уюга (медитация) , санамды, акыл-ойды нурландыруга (созерцания) уйрендім.

    Жаратушыдан: «Маган озімнін бейнеттерімнін барлыгынан кутылатын куат бере гор», – деп сурадым.

    Озіме-озім: «Менін танім ашыканнан кейін тазарды, менін ойым лас емес, молдір де шабытты. Ойлау жуйем куртуга емес, куруга багытталды» деген сойлемдерді кайта-кайта кайталап айтып озімді иландыра бердім. Жаратушыдан:

    «Маган тагдырды каскайып карсы алатын алансыздык,
    Озгертуге болатынды озгертетін батылдык,
    Осынын айырмасын тусінетін даналык бере гор», – деп сурадым.

    Осы байсалды рухани нурлану барысында озімді мазалап журген сурактардын баріне де жауап таптым. Казір мен озімнін таукіметтерімнен тугел кутылдым, апта сайын 24…36 сагат, ар жылдын наурыз айында не болмаса ораза айында узак 40-50 таулік ашыгып: танімді, жанымды, рухымды, назік денелерімді тазалаймын.

    13. Ертедегі философтар ашыгудын манызын білген бе?

    Ертедегі грек философтары оздерінін шакірттеріне тамакты тарта ішетін мазірді бірінші орынга коюды уйретті. Эпикур, Сократ, Платон т.б. философтар оздерінін шакірттерінін тамак мазірін бірінші орынга койды, осы тамакка деген катан талап, булардын тагам курамына кандай маныз болгенін корсетеді. Осы алыптардын даналык сую ілімі (философиясы) , нешеме гасырлар отсе де, алі кунге манызын жогалткан жок. Лас денеден – лас ойлар жане керісінше таза, аурусыз денеден молдір ойлар туындайды. Дене калай улардан тазаланады, лаззат акелетін ой орістін денгейі де жогарлай береді.

    14. Озініздін денсаулык ілімінін жолындагы мугалімініз кім болды?

    Мен тек кана ар турлі рухани денгейде жазылган кітаптарды коп окып, ізденіп озіме-озім мугалім болдым. Озіме-озім гана жардемдестім. Мен озіміздін окырмандарымызды, озім басымнан кешкен окигалардын негізінде – танін, рухын, жанын, назік денесін табигаттын занына сайкес коркетендіріп, осы занды басшылыкка ала отырып, ашыгу аркылы денсаулыгын жаксартып, жойкын жуйке кушін куруды уйреткім келеді. Курметті окырмандар! Осы кітапта баяндалатын денсаулыкты шындайтын, жетілген жуйке кушін куратын, кисык жолынызды тузейтін багдарламаны – сіздерге беріп отырмын, кабыл алыныздар!

    15. Арыктыктан котерем болган келіншектін котеріліп толуы

    Ол алсіз шала болып туды. Туганда салмагы 2 килограммга толмады десем кателеспеймін. Менін жубайымды кішкентай кунінен бастап шешесі мол молшерде сут, кілегей, еттін тур – турін, картофель, куріш, самса жане т.б. озінін пікірінше салмак косатын тагамдарды жегізді. Жылдар отті, Рахпар екеуміз косылдык, екі саби омірге келді, жаман тургамыз жок. Мен бас маман, ол мугалім болды. Біракта жылдар оте келе осы тагамдарды коп жеген сайын шибійіп, алсіреп аурушан бола берді.

    Кей кезде алсірейтіні соншалык, тосектен тура алмайтын. Осы кезеннін озінде де салмак косатын мазірде отырды. Озім катты ауырып ашыгу аркылы денсаулыгымды тузеп алдым. Рахпар мектепте сабак берді, куп-ку, жінішке, арык жане оте алсіз болды. Сабак беріп келгеннен кейін, мурттай ушып тосектен турмайтын. Рахпарга озімнін багдарламамды айтып, озімнін комегімді усындым. Ол табиги омір суру натижесінде менімен болган озгерісті аса гажап санап, менімен келісті. Алгашкы узак 21 таулік ашыканнан кейін шашымнын агаргандары жойылып кап-кара болып, озім жасарып шыга келдім.

    Мен оган, агзага физиологиялык демалыс беру жане ас корту жуйесін жаналау ушін дуркін-дуркін ашыгу адісін колдану керектігін тусіндірдім. Тазалау – белокты коп молшерде сініруге кажет асказан солін кобейтеді, тек кана белоктын сінірілуі жаксармайды, ашыгудын натижесінде букіл ас корту жуйесі жаналанып, жумысын жаксартады. Омірдін мані болып табылатын зат алмасу агымы, жасаушадагы химиялык озгерістер, олген заттын орнын жана зат басуы, натижесінде омір суруге кажет куат шыгарылуы, осылардын барі де ашыканнан кейін тіпті тамаша журе бастайды.

    Тамактын тірі затка айланып, сонан сон куатка айналуы, ашыканнан кейін ет талшыктарынын молаюына, улгайып кобеюіне акеледі. Ашыгу – агзанын белокты, майды, коміртектерді, кантты, минералдарды, витаминдерді жане т.б. агзанын жаксы жумыс істеу ушін керекті заттарын сініруіне комектеседі. Рахпар таза сумен толык жеті кундік ашыгуды бастады. Ол табигаттын онын агзасын тазалайтынына жане ас корту жуйесінін тазалануы оган жана дене беретініне шубасіз сенді.

    Алгашкы жеті кунде біраз салмагын жогалтты, бірак ашыгуды аяктаганнан кейін табеті керемет ашылды. Апталык физиологиялык демалыс оган танкаларлык натижелер акелді. Ол озін абден жалыктырган майлы тамак пен еттін орнына, казіргі жеген тамактарына дан разы болып, тамак жеуге омірінде бірінші рет куанганын айтты. Онын тамагынын курамынын 50 пайызы шикі коконістерден, кунбагыстын данінен жане жемістерден болды. Косымша кайнатылган коконістер, борттірілген бидай, жангактар т.б тамактарга кошті. Бірінші ашыгудан кейін, 3 аптадан сон келесі 10 тауліктік ашыгуды тагайындадым.

    Бул онын жана омірінін басталуы еді. Ол тола бастады. Менін арыктыктан котерем болган жубайым адемі, айелге айланды. Денесінін арбір мушесі жанадан кайта жасалгандай корінді. Беті шырайланып, нурланып, козінде сабилерге гана тан ушкын пайда болды. Біздін бауырларымыз, достарымыз, коршілеріміз Рахпардын булай озгеруіне тан калды. Менін жубайым, озінін адемілігі мен сулулыгын узак жылдар бойы озгеріссіз сактауда.

    Мен оган таза ауада, кун саулесінде жиі болып туруды жане 20 минуттык тыныс алу гимнастикасын жасауды уйреттім. Содан кейін ет, олі тамактарды жеуді мулдем койды, казіргі тамак мазірі коконістер мен жемістер гана (вегетарианец). Осы багдарламаны шешелерінен коріп біздін екі кызымыз да осы багдарламаны устанады, кіші кызымыз зообпен ауыратын, озінен озі жогалып кетті. Казір Кудайга шукір, екі кызымыздан екі немереміз бар, барінін ден саулыктары жаксы.

    Осылай жазылып алганнан кейін Рахпар мамандыгын тастап шоп дарілерімен емдейтін «Тянь – Ши» коорпрациясында Тибет медицинасымен шугылдана бастады. Талай адамдардын алгысын, батасын алып жур. Аптасына міндетті турде 36 сагат ашыгады, ара-тура 3 таулік ашыгуды да устайды. Жасы 60-ка келсе де шаршамайды, куатты, коніл куйі котерінкі, елдін денсаулыгынын жазылуына септігін тигізіп жургеніне аса куанышты. Озінін омірдегі орнын, суйіп істейтін жумысын тапканына шексіз бакытты.

    Осы Рахпар жасаганды баска адамдардын да жасауына болады. Ашыг

  5. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 3-ші болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    16. Казакстандагы жасоспірімдер арасындагы ауру-сыркау
    17. Пайгамбарлар 40 куннен ашыккан
    18. Денсаулыктын он кагидасы
    19. Поль Брэгг деген кiм? Онын iлiмiнiн ерекшелiгi неде?
    20. Тамак кортудын мінсіз багдарламасы
    21. Ет жемейтіндер етті жеуге карсы
    22. Ет жемейтін адамзаттын улы тулгалары
    23. Ашыгу iлiмi кай кезде, кай елде бастау алган?
    24. Казакстандагы аштыкпен емдеу орталыгы
    25. Алсіздік калай тусіндіріледі
    26. Ашыгу – керемет тазалагыш, бірак аурудын дарісі емес
    27. Таулiк 4 сагаттан алты кезенге болiнедi
    28. Ашыгудын кереметi
    29. Ашыгу – холестериннiн агымын реттейдi
    30. Журек ауруы бiрден жабыспайды
    31. Бiз айтамыз, адам картайып бара жатыр деп
    32. Ашыгу – кан кысымынызды калыпка тусiредi
    33. Ашыгу – каннын уюын томендетедi
    34. Сусамырмен ауыргандар каныттан емес, тамыр тарылганнан оледi
    35. Ашыгу – сусамыр (кант диабетi) ауруларына ем
    36 . Ашыгу – мiндетi, асерi жонiнен томендегi топка жiктеледi
    А) Туракты тепе-тенестiрiлген корек
    Б) Екiншi – iшектi тазалап, агзадан уларды шыгарады
    В) Корганыс кабiлетiн (иммунитет) реттейдi
    Г) Арiнiздi кiргiзедi арi жасарып кулпырып кетесiз
    37. Ашыгу – оттегi, куыктагы, буйректегi тастардын еруiне ыкпал жасайды, бiртiндеп ерiтiп жiбередi
    38. Ашыгу – катерлi iсiк жасаушаларынын (рак клеткалары) орбуiне, ары карай улгаюына кедергi жасайды
    39 . Ашыгу – радиоактивтi элементтердi катты тiндерiнiзден, суйектерiнiзден керемет шыгарады
    40. Ашыгу табиги антибиотик
    41. Ашыгу – окпе мен буйрек ауруларына да жагымды
    42. Ашыгу – кызуды керемет тусiредi. Асiресе сабилер мен жас балаларга: себебi, оларга аспирин iшуге болмайды
    43. Ашыгу – семiздiктiн алдын алып, табетiнiздi басендетедi
    44. Калай арыктауга болады?
    45. Семiздiк – оздерiне деген суйiспеншiлiктiн болмауы
    46. Кедейдiн бiр тойганы – шала байыганы
    47. Ашыгу адiсi – iшегiмiздi жумсак турде, зиян тигiзбей тазалайды
    48. Агзамыздын сау болуы iшектiн жумысына тiкелей байланысты
    49. Айелдер ушiн ашыгудын манызы зор
    50. Бала таппайтын бедеу келiншектiн бала табуы
    51. Озiнiздiн рухани кушiнiздi жогары денгейде устаныз
    52. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    53. Ашыгу кезiнде кандай шарттарды сактау керек?
    54. 24-36 сагаттык ашыгуды калай откiзу керек
    55. 7…10 кундiк ашыгуды калай откiзу керек
    56. Туйе балуаннын кайта тулеуi
    57. Тамак iшкiмiз келсе не iстеуiмiз керек?
    58. Калай дурыс тамактану керек?
    59. Тамакты уактылы iшу дегенiмiздi калай тусiнуге болады?
    60. Тамакты калай жеу керек?
    61. Найманнын тажалы
    62. Сiз ашыгуга дайынсыз ба?
    63. Оразаны дурыс тутайык агайын!
    64. Ашыгу кезiнде iшектiн жумысына аландаманыз
    65. Нелiктен таза кайнаган ыстык суга бал мен лимон косып iшемiн
    66. Клизма койган дурыс па?
    67. Карiлiк деген ауру бола ма?
    68. Асеттiн 104 жасаган Санкайбай атасынын ангiмесi
    69. Туздын адам агзасына кандай асерi бар?
    70. Карапайым ас тузы туралы білгенініз, сізді оте таныркатады
    71. Туз кан кысымына калай асер етеді
    72. Неліктен сиырларга тузды коп береді
    73. Поль Брэггтін Калифорнияда ажал алкабынан асуы
    74. Поль Брэггтін туздын кажетсіздігін далелдейтін тагы бір тужырымы
    75. Адамга куніне канша туз керек?
    76. Ашыккан кезде жасаушалардан, таннен тузды шыгару
    77. Адам канкасы калай оседi, немен коректенедi?
    78. Адамнын шашы тусiп, терiсiне неге котыр каптап кетедi?
    79. Асказан мен iшек калай жумыс жасайды?
    80. Сал ауруы (паралич) Турсынгалидын ашыгып барып турып кетуі
    81. Жанымнын танімнен болініп ушуы
    82. Сал ауруына ушырауым
    83. Ашыгу туралы казакша кітап табуым, алган асерім
    84. Мен калай ашыктым, калай сауыктым
    85. Дала жырткыштары, уй хайуандары неге ауырмайды?
    86. Тамак ішкен сон 2 сагаттан кейін улкен даретке отыруын шарт
    87. Кан улану, оздiгiнен улану дегенiмiз не?
    88. Агза уланганда не болады?
    89. Кан уланбау ушiн не iстеу керек?
    90. Канымыздагы сiлтiлiк агым деген не?
    91. Кандай тагамдар кышкылдык арекет бередi?
    92. Кан уланудын кесепаты, алгашкы белгiлерi калай бiлiнедi?
    93. Кан улануы бiлiнсе не iстеу керек?
    94. Оліп барып тіріліп, озіне-озі жоктау айткан адам
    95. Біреу: омірге, укіметке, саясатка окпелеп апталап жатып ішеді
    96. Тамак ішкенде кандай ережелерді басшылыкка алуымыз керек?
    97. Ауызда оте жетілген куралдар бар
    98. Неге бурынгы ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган?
    99. Біз демалуды білеміз бе?
    100. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз
    101. Демалуга, уйыктауга кабілетті арттыру ушін не істеу керек?
    102. Мамыражай (релаксация) калыпка калай тусеміз?
    103. Уйкысыздыкты калай емдеуге болады?
    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    16. Казакстандагы жасоспірімдер арасындагы ауру-сыркау

    «Алла жолында оз напсiсiне карсы келетiн адам аулие».
    Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Адам баласына гажайыпты армандау тан касиет! Оз еркінмен ашыгудын, тамактын, дене шыныктырудын, дурыс тамак мазiрiнiн, дурыс тыныс алудын, нактылы мумкiншiлiктерiн бiлмей, олар гажайыпты оздерi тусiнбейтiн айдаладан iздейдi. Саналы турде оз еркінмен аштык устау – адемiлiкке, гажайыпка, имандылыкка толы. Сондай-ак, жеке куатынызды арттыруга, мамыражай калыпка тусуiнiзге, iшкi жан-дуниенiздi тыныштыкка, бакытка, рахатка, алансыздыкка, шаттыкка сунгiтiп, жокшылыктан, енсендi езiп турган кедейшiлiктен кутылуга мумкiншiлiк бередi.

    Енді 2005 жылгы «Денсаулык» журалынын № 5 санында жарияланган, казіргі казакстандагы жасоспірімдер арасындагы ауру-сыркаудын бір дайегін айтайын. Бул корсеткіш осе туспесе, кеміген жок. «Гылыми – зерттеу инстуттарынын зерттеулері корсетіп отыргандай, елімізде жасоспірімдер арасында ауру-сыркау жыл санап кобейіп барады. Сонгы деректерге жугінсек жасоспірімдер аурушандыгынын корсеткіштері тексерілген ар 1000 балага шакканда мынадай екен:

    Акмола облысы 177, 6
    Актобе облысы 424, 8
    Алматы облысы 90, 4
    Атырау облысы 183, 2
    Батыс Казакстан
    облысы 465, 3
    Жамбыл облысы 305, 1
    Караганды облысы 565, 0
    Костанай облысы 469, 9
    Кызылорда облысы 933, 6
    Мангыстау облысы 327, 5
    Онтустік Казакстан
    облысы 212, 6
    Павлодар облысы 542, 4
    Солтустік Казакстан 423, 7
    Шыгыс Казакстан
    облысы 650, 2
    Астана каласы 311, 5
    Алматы каласы 664, 2

    Казак улттык медицина университеті ректорынын гылыми жумыстар жоніндегі кенесшісі, профессор З. Мажитованын маліметі бойынша сонгы кездерде елімізде мугедек балалар мен тіпті бір емес бірнеше созылмалы ауруы бар сабилер саны арта тусуде. Ул балалардын денсаулыктары нашарлап барады, ал болашак ана – кыз балалардікі одан да кауіпті. Енді улкен адамдардын жагдайларын байкайык. Егер жастарымыздын жартысы алсіз, ауру екеніне козініз жетсе, улкен адамдардын жагдайлары будан да соракы.

    Біздін 18 бен 20 жас аралыгындагы жастарымыздын 65-70 пайызы аскерде кызмет етуге жарамайды. Егер біз 25 пен 75 жас аралыгындагы адамдарымызга карасак, жагдайлары тіптен мушкіл.

    25 адамнан топ жиып, оларды тексеріп денсаулыгы мен ауруы жайы сойлессек, онда олардын 99 пайызынын бір немесе бірнеше омірлік манызы бар мушесінін созылмалы аурумен ауратынына сенімді бола берініз. Кайтсе де, арбір адамнын бір жері ауырады. Олар сізге озіне жасаган операцияларын, ішкен дарілерін, шеккен зардаптарын айтады. Адамдардын копшілігі, оздерін рухани жане тандік дамытпайтын омір суру багдарламасын устанады.

    Осынын далелі, кобейіп келе жаткан карттар уйлері жане мугедек балаларга арналган мектеп интернаттар, тастанды балаларга арналган жетімдер уйі, кала-калаларда оріп журген кангыбас бомждар. Осы уйлер карттарга, ауруларга, кангыбастарга жане мугедек пен тастанды балаларга лыка толы. Менін сізден сурайын дегенім, табигат шынында да біздін оміріміздін сонын осылай кайгылы кылып койды ма?!

    17. Пайгамбарлар 40 куннен ашыккан

    Жер бетiне келген пайгамбарлардын барi де рухани емделу, жетiлу ушiн ашыгуга жугiнген. Олар ашыгудын акылды ушкырлап, ойлау кабiлетiн арттыратынын бiлген. Омiрдiн улы шындыгын уагыздау алдында Нух, Сулеймен, Муса, Дауiт, Иса, Мухаммед т.б. пайгамбарлар, сондай-ак Будда мен Гандилер де 40 куннен ашыккан.

    Мысырда улы Александрияда, алемнiн мадениет орталыгы болган кезде, шеберлiкке уйрену ушiн шакiрттер 40 таулiк ашыгуга тиiс болган. Улы Пифагор озiнiн философиялык iлiмiн уйренетiн шакiрттерiнен 40 кундiк аштык устануын талап еткен. Онын пайымдауынша 40 кун аштыктан кейiн гана шакiрттерiнiн ой-орiсi молдiрленiп, санасы нурланып, омiрдiн терен купиялы iлiмiн менгеруге кабiлеттерi сонда гана жетедi деп есептеген.

    Ертедегi грек философтары оздерiнiн шакiрттерiне тамакты тарта iшетiн мазiрдi бiрiншi орынга коюды уйреттi. Эпикур, Сократ, Платон, Сенека т.б. философтар оздерiнiн шакiрттерiнiн тамак мазiрiн бiрiншi орынга койды, осы тамакка деген катан талап, булардын тагам курамына кандай маныз болгенiн корсетедi. Осы алыптардын даналык сую iлiмi (философиясы) , нешеме гасырлар отсе де, алi кунге манызын жогалткан жок. Лас денеден – лас ойлар жане керiсiнше таза, аурусыз денеден молдiр ойлар туындайды. Дене калай улардан тазаланады, лаззат акелетiн ой орiстiн денгейi де жогарлай бередi.

    18. Денсаулыктын он кагидасы

    Сен оз денендi омiрдiн керемет кубылысы ретiнде курметтеуiн керек.
    Сен коздыргыш iшiмдiктерден, барлык табиги емес, олi тамактан бас тартуын керек.
    Сен оз денендi онделмеген, тек табиги, тiрi тагаммен коректендiруiн керек.
    Сен озiннiн денсаулыгына калткысыз кызметiндi гумыр бойы арнауын керек.
    Сен дурыс iс арекетiн, нагыз демалысын аркылы оз дененнiн саулыгын сактап арттыруын керек.
    Сен оз жасаушаларынды, булшык етiндi, канынды таза ауамен, кун шуагымен тазалауын керек.
    Сен озiннiн танiн мен санан озiн жаман сезiне бастаганда, кандай болмасын тамактан бас тартуын керек.
    Сен оз ойынды, созiндi, мiнезiндi аркашан байсалды да, аскак калыпта устауын керек.
    Сен табигат зандылыктары туралы бiлiмiндi туракты турде толтырып отыруын керек.
    Осыны омiрiнiн магынасына айландырып, оз iстеген енбегiне куануын керек.
    Сен табигат занына багынуын керек. Денсаулык сенiн кукын, осыны пайдалана бiл! Поль С. Брэгг

    19. Поль Брэгг деген кiм? Онын iлiмiнiн ерекшелiгi неде?

    Шетел адебиеттерiнде «табигаттанушы», «табигатпен ундесушi» деген соз тiркестерi жиi колданыла бастады. Табиги тагамдармен тамактанатындарды осылай деп атайды. Олар осылай оздерiнiн казiргi корапталган, консервiленген, жансыздандырылган, курамында комiртегi оте коп ет, май жане таттi тагамдар онiмдерiне наразылыктарын бiлдiредi. Булай тамактануга алгашкы карсы шыккандардын бiрi Поль Брэгг.

    Брэгтiн ен атакты кiтабы «Ашыгу кереметi» (Чудо голодания) батыста коптеген миллиондаган даналармен басылып, копшiлiктiн суйiп окитын окулык кiтабы болып, колдан-колга тимей таралды. Кiтаптарынын, лекцияларынын, басылымдарынын ен тамаша жарнамасы Брэгтiн озi, жеке тажiрибесi жане омiр суру кагидасы болды. Ол 90 жасында куштi, шапшан, иiлгiш, шыдамды, кыскаша айтканда кылшылдаган бозбала сиякты болатын.

    Поль Брэгг кунделiктi 3…5 шакырымга жугiрдi, тауга шыкты, коп малтыды, теннис ойнады, биледi, жаяу узак журiп, гантель, гирь котердi, серфингпен (тактайдын устiне турып алып толкында сырганау) шугылданды. Жумыс кунi 12 сагатка созылды, бiрак шаршауды, ауруды бiлмедi, аркашанда сергек, тын, омiрге куштар жане адамдарга комектесуге дайын туратын. Поль Брэгг 1976 жылы 95 жасында Флорида жагалауында суда сырганап жургенде алапат толкын басып кетiп, кайгылы казага ушырады. Оны 5 баласы, 12 немересi, 14 шобересi жане мындаган iзбасарлары жоктады. Сарапшы – паталоганатомдар тексергенде онын журегi, кан тамырлары жане баска iш курылыс мушелерi оте жаксы, керемет жас баланыкiндей болган. Брэгг бiр созiнде «менiн танiм жас молшерiн бiлмейдi» – деп айткан.

    Поль Брэгг денсаулыкты тузеу негiзiне дурыс тамактану жуйесiн басшылыкка алган, еттi мулдем жемеген, балыкты оте сирек пайдаланган. Озiнiн жуйесiнде ашыгу багдарламасына коп конiл болдi. Шогырланып калган улардан, калдыктардан, манкадан, туздан агзаны тазалау ушiн: аптасына бiр таулiк, 3 айда бiр кабат апталык ашыгу багдарламасын устауды усынды, ашыгу кезенiнде тек таза: курамында минералдары жок су гана (дистилированный) iшу керек деп уйреттi.

    Казiргi адамдар, тамак iшкiсi келмесе де, кунiне бiрнеше рет тамактануды адет еткен, созылмалы гастритiнiн салдарынан болатын кобалжуды «аштык» деп кабылдайды. Осы адеттi озгертудiн тукте киындыгы жок, тек санан танiндi баскарса болганы. Брэгг танертен мулдем тамак iшпеген, адам озiнiн тамагын денелiк куш куат жумсап барып iшуi керек, казакша айтсак: «Тангы ас Танiрден», – деп есептеген. Оган кунiне екi мезгiл тамак iшу жеткiлiктi болган. Адам баласына гажайыпты армандау тан касиет! Тамактын, дене шыныктырудын, дурыс тамак мазiрiнiн, тыныс алудын, ашыгудын нактылы мумкiншiлiктерiн бiлмей, олар гажайыпты оздерi тусiнбейтiн айдаладан iздейдi.

    Поль Брэгг: «Табигаттын улы зандарымен омiр сурудiн еш киындыгы жок. Аурудан азап шегiп, мезгiлсiз картайгандар, тез жазылу мен жасарудын жолын армандайды. Есiнiзде болсын: денсаулыкты енбектенсен гана табасын! Оны сатып алуга болмайды, ешкiмде оны сiзге сатпайды. Мен табигат зандылыктарын зерттеймiн, бузбаймын, натижесiнде денiм сау жане оте куаттымын. Табиги тамактану, ашыгу аркылы озiндi-озiн тазалау жолдары, дене шыныктыру – картаймайтын, солмайтын, ар кунiнiзге шаттык силайтын омiрге алып келедi».

    «Адам ата мен Хауа ана заманынан берi ен манызды маселе – адам гумырын узарту. Бiр де бiр адам баласы олiм тырнагынан кашып кутылган емес, бiракта белгiлi тамактану жане тазалык ережесiн сактап оз омiр жасынды узартуга болады. Аркайсын осыны: ен алдымен озiн ушiн, туган туыс пен достарын ушiн жане озiннiн елiн ушiн жасауга мiндеттiсiн. Ар адамнын озiнiн денсаулыгын, озiнiн танiн жетiлдiрудiн денсаулыктары жаксы калыпта табиги жасын жасаудын когам ушiн зор манызы бар. Ар адам 120 жыл не одан коп омiр суруге мiндеттi жане осыган толык кукысы барына мен сенемiн. Денсаулыкты сатып алу мумкiн емес, оны озiннiн тiкелей енбегiн аркылы гана табасын. Тек кана озiннiн табанды енбегiн гана шексiз денсаулык пен куатты узак гумыр сурушiлердiн катарына алып келедi. Мен оз денсаулыгымды оз енбегiммен гана таптым. Менде ауру, шаршау деген болмайды жане денем болбыр, бопау емес, жылдын 365 кунiнде саумын. Осы натижеге сiз де жетесiз! »

    Озiнiн сауыктыру жуйесiнде, Брэгг дурыс тамактануга зор ман берген. Онын козкарасынын негiзi мынада болган: кунделiктi колданатын тамактын 60 пайызы шикi кокенiстер мен жемiстерден куралган. Калган болiгiне тандау мумкiншiлiгi кен аукымда, бiракта ондiрiсте химиялык адiспен онделген тамактардан аулак болу кажет. Тамак негурлым табиги турде болганы жон, тузы мен рафинадталган каныты, жасанды коспалары негурлым аз молшерде болганы дурыс. Брэгг бiржакты болмаган, егер адам ет жеуге уйренсе жей берсiн, бiрак аптасына 3-4 кабаттан артык емес. (кейбiреулер сиякты кунiне 3-4 рет емес). Ол шужык (колбаса) , консервi, куырылган, туздап какталган жане майлы еттi пайдаланбауды усынган.

    Жумыртканы аптасына 2…3 рет кана жеудi жон деген. Ересек адамдардын сут, кiлегей, iрiмшiк, сары май, малдын майларын коп колданбауын жактаган.
    «Аурулардын 99 пайызы дурыс тамактанбаудан зардап шегедi. Адамдар оздерiнiн денелерiнiн каншалыкты ласталганын тусiнбейдi, дурыс тамактанбагандыктан агзасы улы заттар, шырыш пен манкага, кiр-кокыска лыка толы екенiн сезбейдi», – деп жазады Брэгг. Тагы айтады: «Ашыгу белгiлi бiр аурудын емi емес, ашыкканда агза озiнiн омiрлiк куатын тазалауга жане сауыктыруга жумсайды. Ашыгудын аркасында агза озiн- озi емдеп жазады».

    20. Тамак кортудын мінсіз багдарламасы

    Барлык керегі бар тамактанумен, мен томенгі реттілікті усынамын. Бірінші улкен даретім, танертен ояна салысымен келеді. Денемді бірнеше айландыру козгалысы, ішегімнін толык тазалануына комектеседі. Адетте мен танертен тамактанбаймын, себебі осы тартіп денсаулыкка оте пайдалы. Оянганнан сон, бірнеше сагат откеннен сон, аздап молшермен жана узіп алынган жеміс: ананас, банан, апельсин, оріктін сарысын не карасын жеймін. Бірер сагат откеннен сон, бірінші тамагым кокеністерден дайындалган сабіз, капуста т.б. салаттар, осыларга асказаным жаксы жумыс істеу ушін авакадо косамын.

    Бірінші салатты жеуді ережеме айландырдым. Себебі, біз агзамызды тек табиги тамакка гана бейімдеуіміз керек. Копшілік адамдар тамактануды коже ішу мен нан жеуден бастайды, менін пікірімше, булай тамактану мулдем кате, себебі шикі коконістер тамак алдында ас корту солінін болінуіне комектеседі. Шикі кокеністін курамында табиги сол мол, бул ас кортуга ен кажет зат. Сондыктан да, мен тамакты коконіс салаттарынан бастауларынызды талап етемін, осылай бірнеше жыл адеттенсеніз, сіздін агзаныз тамак алдында баска нарсені кабылдамайды. Осынын натижесінде, сіздін тагамыздын курамында, коконіс молшері 60 пайызга жетеді. Шикі коконістер мен жемістерде омірлік куш мол, бул табигаттын кун куатын шогырландырып, бізге дайындаган тірі тамагы.

    Мен сіздердін тамагыныз 100 пайыз тек кана коконіс пен жеміс жидектерден гана болсын деп айта алмаймын, себебі казіргі оркенниетті адам, осыдан 5-6 мын жыл бурын омір сурген ата бабалары сиякты омір суре алмайды. Міне мен сондыктан, тамак курамынын мінсіз мазірінін 60 пайызы шикі коконістер мен жеміс-жидектерден, 20 пайызы белоктан куралуы керек деп есептеймін. Бул белок ет, балык, жумыртка, табиги ірімшік – сыр немесе осімдіктен жангак, дан турінде болады. Сыра ашыткысы жане борттірілген бидай да белок азыгынын маныздысы.

    Сонгы 20 пайызынын озі ушке жіктеледі. Бірінші болігі табиги крахмал: наннан, куріштен, буршактардан алынады. Екінші болігі табиги кант: балдан, шырындар мен кептірілген жемістерден алынады. Ушінші болігі табиги каныкпаган майлар – кунбагыс, соя т.б. осімдік майлары. Табиги крахмал, кант жане майлар: булар жогары молшерде шогырланган тамак, сондыктан осыларды аздап молшермен гана колданыныз.

    21. Ет жемейтіндер етті жеуге карсы

    Осы уакытта ет жемейтіндер мен ет жейтіндер арасында толассыз айтыс журіп жатыр. Екі жакта оздерінін козкарастарын гылми турде негіздеп далелдеуде. Мен сізді ана жакты, мына жакты колда деп угіттемеймін. Осы такырыпта жуздеген кітаптар жазылган. Маган келсек, тамак туралы ангіме болганда «ешкашанда» деген созді омірімде колданбаймын. Узак жылдар бойы ашыгу багдарламасымен шугылдангандыктан жане тамагымнын басым болігі жана жулынган коконіс пен жемістер болгандыктан, менін агзамнын сезімталдыгы сонша жетілген, не жеу керектігін , маган мулт жібермей хабарлап отырады.

    Баскаша айтканда, менін агзамда тамак тандау болмысы дамыган. Кей уакытта ет, балыкты аузыма да алмаймын, бірак сонан кейін аздап ет пен балык же деп агзам хабарлайды. Осы ішкі даусым маган керемет комектеседі. Мен отар — отар кой, мындаган бас ірі кара осіретін колхозда тарбиелендім. Сондай-ак, 1968-69 жылдары Семей каласында ет комбинатынын тоназыткыш машинист деген бір жылдык оку орнын бітірдім. Кунделікті сан мындаган малдарды осы жерде соятын. Олтіру мен ушін ен жеккорінішті нарсе. Мен ешуакытта да, аншылыкпен не балык аулаумен шугылданып корген емеспін, себебі кімнін болмасын да ажалына себепкер болгым келмейді.

    Мен ет жемейтін сулу да, сымбатты адамдарды кордім. Екінші жагынан танкаларлык денсаулыктары бар етпен гана тамактанатын адамдарды кордім. Енді бірде онтустік тенізде саяхаттаганымда, жеміс-жидекпен коса балык, кус, ет жейтін керемет адам урпактарынын да окілдерін кордім.

    Сондыктан да ет жеу, жемеу козкарасы жоніндегі дауда бейтарап багытты устанамын. Оз агзамды тазалай жане жетілдіре отырып, онын тамак тандау касиетінін дами тусетінін сеземін.

    22. Ет жемейтін адамзаттын улы тулгалары

    «Жер бетiндегi гулама данышпандар аспандагы жулдыздарга уксайды. Жерде де, суда да жулдыздарга карап жол табуга болады. Жулдыздар корiнбесе жолаушылар адасуы мумкiн». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Поль Брэгг секілді, когамнын ар денгейінде жане гасырдын ар уакытында мындаган адамдар «ет жемейтіндер» болган, олар оздерінін денсаулыгын тузеумен катар, омірдін шындыгын да іздеген. Олардын катарында адамзат алыптары: Пифагор, Сократ, Платон, Климент Александрский, Плутарх, Ашока патша, Леонардо да Винчи, Монтень, Акбар, Джон Мильтон, сэр Исаак Ньютон, Эммануэль Сведенборг, Вольтер, Бенджамин Франклин, Жан-Жак Руссо, Ламартин, Перси Биши Шелли, Ралф Уолдо Эморсон, Генри Дэвид Торо, Лев Толстой, Джордж Бернард Шоу, Рабиндранат Тагор, Махатма Ганди, Альберт Швейцер, Адольф Гитлер жане Альберт Эйнштейн.

    23. Ашыгу iлiмi кай кезде, кай елде бастау алган?

    «Копшiлiктi куштеп белгiлi бiр жолмен жургiзуге болады, бiрак не ушiн екенiн тусiндiрудiн кажетi жок». Кун-Фу-Цзы

    Ашыгу емдеудiн ен бiр коне адiстерi. Iнжiлде 74 жерде кайталанады, ал Куран Каримнiн Бакара суресiнiн 182, 183 жане 184-шi аяттарында айтылады. Осы адiс барiне бiрдей, асiресе жабайы андар кен колданады. Емдеу туралы коне жазбаларда – ашыгу табиги адiспен емделудiн тiзiмiнде бiрiншi орында тур. Ал онын кай елде алгаш колга алынгалы туралы накты гылыми дерек жок. Деседе ар елде калыптаскан тусiнiкте турлiше.

    Мысалы, Англияда 30 таулiк аштык устау ен жаксы деп есептелiнiп, емханаларында 30 кундiк ашыгу адiсiн колданады. Онда дарiгерлердiн комегiмен ашыгушы адам тосекте гана жатады, туруга бiрнеше минут кана руксат етiледi.

    Америкада 30 кун, Германияда 21 таулiк, ал Франция 14 таулiк ашыгуды жактайды, Ресейде осылардын барi бар. Кандай мерзiмге ашыгу жаксы натиже беретiнi жайлы мамандардын оз араларында ар турлi козкарастар бар.

    24. Казакстандагы аштыкпен емдеу орталыгы

    «Аштан олмейсiн,
    Астан олесiн!». Шалкар Абiшулы

    Казакстанда ашыгу iлiмiнiн орталыгы: Онтустiк Казакстан облысы Шымкент каласы. Бунда аштык устау жолыменен, адам агзаларындагы жыйналып калган улы заттардан, (улардан, туздардан, кум мен тастардан т.б. кокыстардан) табиги жолмен тазалау тасiлi, бiр кадам алга баскан. Бул игi iске бас-коз болып журген азамат: Казакстан Республикасы Жазушылар жане Журналистер Одагынын мушесi, акын, жазушы «Аштыкпен емдеу орталыгынын (АЕО)» директоры Кыстаубайтегi Шалкар Абiшулы.

    Осы азаматты уйымдастыруымен жане озiнiн каржылай комегiмен 1992 жылы аталмыш орталык оз жумысын бастап, кунi-бугiн кызметiн абыроймен аткарып келедi. Дарi-дармексiз емдейтiн «Аштыкпен емдеу орталыгы» Казакстан Республикасынын денсаулык сактау министрлiгiнін арнайы руксатын алып, облыстык денсаулык сактау баскармасында есепте тургандыктан, бул ауруханада барлык медициналык тартiптер катан сакталган. Ауруларга барлык жагдайлар жасалган. Кез-келген сыркат адамдар оздерiнiн ауруларынын турлерiне карай, орталыктын жогаргы дарежелi дарiгерлерi мен тажiрибиелi мейiрбикелерiнiн кунделiктi бакылауларымен, бул жерде 3-5-7-10-15-21 таулiкке дейiн аштык устап жата алады.

    – Бул орталыкка кандай наукастар келуге болады? Оларды кандай адiспен емдейдi?
    – Ешкандай дарi-дармексiз, аштыкпен емдеумен катар, узак жылдар бойы созылып келе жаткан созылмалы ауыр наукастардын: сусамыр, кан кысымы, кан аздыгы т.б. коптеген аурулардын турлерiн халыктык баскадай емдеу адiстерiменен емдеп, буйректегi, куыктагы, оттегi кумдар мен тастарды, пышаксыз (операциясыз) тусiрiп, денедегi барлык iсiктердi, жараларды, куйiктердi жазады.

    «Аштыкпен емдеу орталыгынын» кай жерде екенiн бiлгiлерi келген адамдарга: Директоры Шалкар Абiшулы Кыстаубайтегінін уялы телефоны: +7 701 770 23 13;
    «Аштыкпен емдеу орталыгынын» мекен жайы:

    Казакстан Республикасы, Онтустiк Казакстан облысы, пошталык индексi: 160002, Шымкент каласы, Гагарин кошесi, № 56 уй. Бас дарiгерiнiн жумыс телефоны: (87252) 56-57-04, орынбасарынын телефоны: (87252) 56-05-95, аныктама телефондары: 56-10-06, 56-23-21. Аурулардын жататын орындарынын барi 2-кiсiлiк орын. Кунделiктi толем акысы бiр орынга 1500 тенге, (люксте – 3000) , бул баганын нарыктык катынастын озгеруiне байланысты, озгерiп туруы мумкiн. Орталыкта жатып емделген адамдарга, енбекке уакытша жарамсыздыгы туралы аныктама (бюллетень) берiледi.

    25. Алсіздік калай тусіндіріледі

    «Бiр сагат бiлiм iздеу, уйрену тунi бойы намаз окып шыкканнан артык. Бiр кун бiлiм уйрену уш ай ораза тутканнан да артык».
    Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Біз еселан, акылсыз алемде омір суреміз. Оркениет дамудын адам куатына коятын талабы зор. Біз туыстарымыз бен достарымыздын арасында калыпты омір суруді устануымыз керек. Парыз – катал амірші. Біз буган багынуга тиіспіз. Жануяны асырау, автколік жургізу, оз жумысына жауап беру, уй шаруасын істеу, бала тарбиесі, когамдык, азаматтык парызын т.б. мындаган істер куат тагы да куатты керек етеді. Куат – аса багалы зат, оны корапка салып сактап, сатып ала алмайсын. Копшілік куатты темекіден, ішімдіктен, кофеден, ащы шайдан, пепси – коладан, дарілерден іздейді, бірак булардын барі де кателеседі. Куат – табигатпен нактылы бірігіп омір суруіннін сый-сияпаты.

    26. Ашыгу – керемет тазалагыш, бірак аурудын дарісі емес

    Адамдар телефонмен де, ауызша да сурайды: «Ана-муна ауруларымнан ашыгу жаза ма? ». Ашык та, айкын айтайын – мен емдеумен шугылданбаймын жане ашыгуды ем ретінде колдан деп те кенес бере алмаймын. Мен табигаттан баска, ешкандай даріге сенбеймін. Біздін колымыздан келетіні, омірлік кушті сондай дарежеде ныгайтып, ауруды емдеу агзанын ішкі оз маселесі болуы. Менін максатым, алсіздіктерінді женетін омірлік кушті ныгайтканнын устіне ныгайта тусу адісіне уйрету.

    27. Таулiк 4 сагаттан алты кезенге болiнедi

    «Ерте турган адамнын несiбесi артады, ал тангы уйкы – ризыгынды кемiтедi». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Таулiк 4 сагаттан алты кезенге болiнедi. Бул – жылдын торт мезгiлi сиякты. Жылдын мезгiлiнiн алмасуына байланысты, бiздегi басым ерекшелiктерiмiз де озгерiп турады. Мысалы, жазда От ерекшелiгi, кузде Ауа ерекшелiгi басым болады. Сондай-ак, бiздiн денемiзде – ерекшелiктерiмiз таулiгiне алты кабат озгерiп турады.

    Мысалы, тунгi сагат 2-ден тангы сагат 6-га дейiн Ауа арекет кылады. Ауа женiл, анык, таза сондыктан тангы 6-да, немесе кун шыгардан бiр жарым сагат бурын туру оте пайдалы. Осы кезде ауа кенiстiгi озiн кун куатымен каныктырады, кун шыгардан жарты сагат бурын, кун озiнiн ерекше жайлы шуагын тогедi.

    Барлык дiн агымдарында, гылми тургыдан да ерте туруга кенес беретiнi осыдан. Ауа танiмiзден – улардын шыгуына, iшегiмiздiн босауына жауапты, сондыктан да Ауа ерекшелiгiнiн кезенiнде турсаныз, ол жаксы жумыс аткарып денедегi уларды, калдыктарды уактылы шыгарып тастайды. Ерте турган адам кунi бойы сергек журедi. Тангы сагат 8-ден кейiн туратын адамдар оздерiн нашар сезiнiп, кунi бойы шаршап журедi, бундай уйкы агзага женiлдiк акелмейдi.

    Тангы сагат 6-дан кундiзгi 10-га дейiн Су арекет кылады. Су ауыр болгандыктан осы аралыкта турган адамдарды унемi уйкы басып журедi. Осы кезенде тамак iшпеуге тырысыныз, себебi дененiзде Судын молшерi кобейгендiктен, ауа козгалысы баяу болып, дененiз ауырлап, iштегi отыныз маздап жана алмай быксып турады, сондыктан да осы аралыкта iшкен тамагыныз толык кортылмайды да канынызды былгайды. Тангы 10-нан кундiзгi 2-ге дейiн От арекет кылады, сондыктан да тамакты кундiзгi 11-12 аралыгында iшiнiз, ал келесi тамакты 5-6 сагат откiзiп барып, кун уясына отырганша кабылданыз.

    Кундiзгi 2-ден кешкi 6-га дейiн Ауа арекет кылады. Осы аралык женiл, шабыт тудыратын кезен, адам жумыс iстеуiне, спортпен, уй шаруаларымен шугылдануга таптырмайтын кезен, осы кезде дененiз женiлдеп, кандай iске болмасын кулшынып турасыз.

    Кешкi 6-дан тунгi 10-га дейiн кайтадан Су арекет кылады. Осы кезенде кунi бойы тыным таппаган адам шаршаганын сезедi, уйкысы келедi, сондыктан да тунгi 10-нан кешiктiрмей уйкыга жатуыныз керек, егер де озiн-озi зорлап тунгi 10-нан кейiн жатса, бул аралык кайтадан Оттын арекет кылатын кезенi (тунгi 10-мен 2 аралыгы) , сагат тунгi 11-ден кейiн адамнын уйкысы ашылып кетедi, кайтадан куат куйылганын сезедi.

    Тунгi 10-мен, тунгi 2 аралыгы уйыктауга ен жайлы уакыт, осы кезенде iшкен тамактарыныз iшегiнiзде кортылып, адам таттi уйкынын кушагында болады.

    Кей кездерде дене бiтiмiнде От ерекшелiктерi бар адам тун ортасында турып алып тамак iшуi мумкiн, себебi осы кезде От сырттан да, iштен де арекет кылып жатады, сондыктан осы кылыктарына карап бундай адамдарды согiп, жазгыруга болмайды.

    Тунгi 2-ден кейiн уйкы устiртiн, тус коредi, мундай уйкы адамнын басы мен денесiне демалыс, мамыражайлык калып бермейдi. Таулiгiне 6-сагаттан артык уйыктаманыз, узак уйкы маубастык пен жалкаулыкка жетелейдi. Жылдын торт мезгiлiн, таулiктiн алты алмасуларын, iшетiн тамагынызга сайкестендiрiп, бурынгы адеттерiнiздi осыган сайкес озгертсенiз, дуркiн-дуркiн ашыгып, агзанызды тазалап отырсаныз, ажал жеткенше денiнiз сау, ширак та шырайлы калпынызды сактай аласыз.

    28. Ашыгудын кереметі

    «Адамдар да осiмдiк тарiздi, жаксы кутiлмесе, жайнап оспейдi». Ш. Монтескье

    Ашыгу – «кан тамырларын тазалагыш» (атеросклероз т.б.) , сондай-ак букiл агзаны да тазалап, куатты арттырып, онын тепе-тендiгiн сактайды. Кан кысымы, журек аурулары, унемi шаршап журудi, уланганды, iшек-асказан, бауыр, буйрек ауруларын, кызудын жогарлауын, грипп, iш катуды, май басуды, сусамырга (кант диабетi), катерлi iсiк (онкологиялык) , коксаулыкка (туберкулез) , кiшi дареттiн токтамауына (простатит) , белсiздiкке (импотенция) , жуйке жуйесi мен котерiлетiн (шизофрения) ауруларына т.б. толып жаткан ауруларга ем жане осы аурулардын алдын алып, уйкысыздыкты емдеп, жуйке жуйенiздi жондеп, коздiн коруiн, кулактын естуiн, танаудын иiс сезу кабiлеттерiн жаксартады.

    Сондай-ак, маскунемдiктен, бангiшiлiктен (наркоман) , темекi шегуден адам оз еркiмен бас тартатын болады. Себебi, агза толык тазаланган кезде уларды кабылдамайды, журегi айнып: арак, темекi, бангiлердiн иiстерiнен жиiркенетiн, кашатын болады.

    Казiргi адамдардын денсаулыгы куннен-кунге нашарлап бара жатканы ешкiмге де купия емес. Окiнiшке орай бiз буны озгерте алмаймыз. Тамак iшу тартiбiмiз бен iшкен тамагымыздын сапасына, жуйке жуйемiздiн калпына – денсаулыгымыз тiкелей тауелдi.

    Бугiнгi кунi ашыгу сырткы ортанын зиянды асерлерiнен куткарып, бiзге ен кымбатты: озiмiздiн, балаларымыздын, ата-аналарымыздын, туган туыстарымыздын, достарымыздын денсаулыктарын сактауга мумкiндiк бередi!
    Озiмiздiн агзамызды (организм) ашыгудын комегiмен тазалай, шындай отыра, бiз коптеген аурулардын себептерiн жоямыз. Бiздiн уакытымызда ашыгу: асып-тасыгандык емес – кажеттiлiк.

    29. Ашыгу – холестериннiн агымын реттейдi

    «Умбеттерiм ушiн ен катты аландайтын жайларым: карын шыгарып семiру, уй
    кышылдык, жалкаулык жане озiнiн алсiздiгiне сенiмдi болу».
    Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Ашыгу – мидын, гормондарынын жумысын жаксартып, майларды корытады. Сондай-ак, адамнын бас суйегiнiн iшiндегi кысымды (внутричерепное давление) калпына келтiрiп, кан тамырларын тазалайды, тамыр кабыргасына катып калган холестерин кагын ерiтiп, кан тамырларын жас кунiнiздегiдей серiппелi калпына келтiредi. Кан тамырыныздын таза арi серiппелi болуы – узак омiрдiн кепiлi.

    Букiл алемдiк денсаулык сактау уйымынын дайегi бойынша, адамдардын басым болiгi журек-кан тамыры ауруларынан оледi екен. Ашыгу – ар турлi денгейде бiздiн журегiмiз бен кан тамырларымызды коргайды. Нелiктен? Казiр тусiнесiз. Аздап сабыр сактаныз.

    Сiздiн ойынызша холестерин зиян ба? Осынын денгейiн томендету ушiн, арнайы дарiлер жасалган. Не себептi? Айелдердiн эстроген гормоны холестериннен, сондай-ак бiздiн миымыздын жасаушалары да холестериннен турады. Холестерин запыран (желчь) кышкылдарын болшектеп, майларды кортуга жардемдеседi. Бул бiзге оте кажет.

    Барлык келенсiздiк, бiз тамактанганда холестерин – баратын жерi бауырга емес, керiсiнше кан тамырларына барып, кабыргаларына как болып жабысып калгандыктан тамырларымыз жiнiшкерiп, бiтелiп калады. Бул дегенiнiз – инфаркт жане инсульт (журегiнiз кысып, миынызга кан куйылады). Бул – тiл аузыныздын байлануы, одан арi олiм.

    Холестерин оз бетiнше агзада журiп тура алмайды. Ол iшекпен сiнiрiлген кезде, оны жогаргы жане томенгi сатыдагы липидтер (жабыскак май калдыктары) колiк сиякты керектi жерiне тасымалдайды. Ар липидттiн багыты ар турлi. Жогаргы сатыдагы липидтер холестериндi – бауырга, ал томенгi сатыдагы липидтер – кан тамырларына жеткiзедi.

    Ашыгу – жогары сатыдагы липидтердiн денгейiн кобейтiп, томенгi сатыдагылардын санын курт азайтады. Осынын асерiнен бiздiн жеген холестеринiмiз кан тамырларына емес, бауырга тiкел

  6. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 4-ші болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    29. Ашыгу – холестериннiн агымын реттейдi
    30. Журек ауруы бiрден жабыспайды
    31. Бiз айтамыз, адам картайып бара жатыр деп
    32. Ашыгу – кан кысымынызды калыпка тусiредi
    33. Ашыгу – каннын уюын томендетедi
    34. Сусамырмен ауыргандар каныттан емес, тамыр тарылганнан оледi
    35. Ашыгу – сусамыр (кант диабетi) ауруларына ем
    36 . Ашыгу – мiндетi, асерi жонiнен томендегi топка жiктеледi
    А) Туракты тепе-тенестiрiлген корек
    Б) Екiншi – iшектi тазалап, агзадан уларды шыгарады
    В) Корганыс кабiлетiн (иммунитет) реттейдi
    Г) Арiнiздi кiргiзедi арi жасарып кулпырып кетесiз
    37. Ашыгу – оттегi, куыктагы, буйректегi тастардын еруiне ыкпал жасайды, бiртiндеп ерiтiп жiбередi
    38. Ашыгу – катерлi iсiк жасаушаларынын (рак клеткалары) орбуiне, ары карай улгаюына кедергi жасайды
    39 . Ашыгу – радиоактивтi элементтердi катты тiндерiнiзден, суйектерiнiзден керемет шыгарады
    40. Ашыгу табиги антибиотик
    41. Ашыгу – окпе мен буйрек ауруларына да жагымды
    42. Ашыгу – кызуды керемет тусiредi. Асiресе сабилер мен жас балаларга: себебi, оларга аспирин iшуге болмайды
    43. Ашыгу – семiздiктiн алдын алып, табетiнiздi басендетедi
    44. Калай арыктауга болады?
    45. Семiздiк – оздерiне деген суйiспеншiлiктiн болмауы
    46. Кедейдiн бiр тойганы – шала байыганы
    47. Ашыгу адiсi – iшегiмiздi жумсак турде, зиян тигiзбей тазалайды
    48. Агзамыздын сау болуы iшектiн жумысына тiкелей байланысты
    49. Айелдер ушiн ашыгудын манызы зор
    50. Бала таппайтын бедеу келiншектiн бала табуы
    51. Озiнiздiн рухани кушiнiздi жогары денгейде устаныз
    52. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    53. Ашыгу кезiнде кандай шарттарды сактау керек?
    54. 24-36 сагаттык ашыгуды калай откiзу керек
    55. 7…10 кундiк ашыгуды калай откiзу керек
    56. Туйе балуаннын кайта тулеуi
    57. Тамак iшкiмiз келсе не iстеуiмiз керек?
    58. Калай дурыс тамактану керек?
    59. Тамакты уактылы iшу дегенiмiздi калай тусiнуге болады?
    60. Тамакты калай жеу керек?
    61. Найманнын тажалы
    62. Сiз ашыгуга дайынсыз ба?
    63. Оразаны дурыс тутайык агайын!
    64. Ашыгу кезiнде iшектiн жумысына аландаманыз
    65. Нелiктен таза кайнаган ыстык суга бал мен лимон косып iшемiн
    66. Клизма койган дурыс па?
    67. Карiлiк деген ауру бола ма?
    68. Асеттiн 104 жасаган Санкайбай атасынын ангiмесi
    69. Туздын адам агзасына кандай асерi бар?
    70. Карапайым ас тузы туралы білгенініз, сізді оте таныркатады
    71. Туз кан кысымына калай асер етеді
    72. Неліктен сиырларга тузды коп береді
    73. Поль Брэггтін Калифорнияда ажал алкабынан асуы
    74. Поль Брэггтін туздын кажетсіздігін далелдейтін тагы бір тужырымы
    75. Адамга куніне канша туз керек?
    76. Ашыккан кезде жасаушалардан, таннен тузды шыгару
    77. Адам канкасы калай оседi, немен коректенедi?
    78. Адамнын шашы тусiп, терiсiне неге котыр каптап кетедi?
    79. Асказан мен iшек калай жумыс жасайды?
    80. Сал ауруы (паралич) Турсынгалидын ашыгып барып турып кетуі
    81. Жанымнын танімнен болініп ушуы
    82. Сал ауруына ушырауым
    83. Ашыгу туралы казакша кітап табуым, алган асерім
    84. Мен калай ашыктым, калай сауыктым
    85. Дала жырткыштары, уй хайуандары неге ауырмайды?
    86. Тамак ішкен сон 2 сагаттан кейін улкен даретке отыруын шарт
    87. Кан улану, оздiгiнен улану дегенiмiз не?
    88. Агза уланганда не болады?
    89. Кан уланбау ушiн не iстеу керек?
    90. Канымыздагы сiлтiлiк агым деген не?
    91. Кандай тагамдар кышкылдык арекет бередi?
    92. Кан уланудын кесепаты, алгашкы белгiлерi калай бiлiнедi?
    93. Кан улануы бiлiнсе не iстеу керек?
    94. Оліп барып тіріліп, озіне-озі жоктау айткан адам
    95. Біреу: омірге, укіметке, саясатка окпелеп апталап жатып ішеді
    96. Тамак ішкенде кандай ережелерді басшылыкка алуымыз керек?
    97. Ауызда оте жетілген куралдар бар
    98. Неге бурынгы ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган?
    99. Біз демалуды білеміз бе?
    100. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз
    101. Демалуга, уйыктауга кабілетті арттыру ушін не істеу керек?
    102. Мамыражай (релаксация) калыпка калай тусеміз?
    103. Уйкысыздыкты калай емдеуге болады?
    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    29. Ашыгу – холестериннiн агымын реттейдi

    «Умбеттерiм ушiн ен катты аландайтын жайларым: карын шыгарып семiру, уй
    кышылдык, жалкаулык жане озiнiн алсiздiгiне сенiмдi болу».
    Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Ашыгу – мидын, гормондарынын жумысын жаксартып, майларды корытады. Сондай-ак, адамнын бас суйегiнiн iшiндегi кысымды (внутричерепное давление) калпына келтiрiп, кан тамырларын тазалайды, тамыр кабыргасына катып калган холестерин кагын ерiтiп, кан тамырларын жас кунiнiздегiдей серiппелi калпына келтiредi. Кан тамырыныздын таза арi серiппелi болуы – узак омiрдiн кепiлi.

    Букiл алемдiк денсаулык сактау уйымынын дайегi бойынша, адамдардын басым болiгi журек-кан тамыры ауруларынан оледi екен. Ашыгу – ар турлi денгейде бiздiн журегiмiз бен кан тамырларымызды коргайды. Нелiктен? Казiр тусiнесiз. Аздап сабыр сактаныз.

    Сiздiн ойынызша холестерин зиян ба? Осынын денгейiн томендету ушiн, арнайы дарiлер жасалган. Не себептi? Айелдердiн эстроген гормоны холестериннен, сондай-ак бiздiн миымыздын жасаушалары да холестериннен турады. Холестерин запыран (желчь) кышкылдарын болшектеп, майларды кортуга жардемдеседi. Бул бiзге оте кажет.

    Барлык келенсiздiк, бiз тамактанганда холестерин – баратын жерi бауырга емес, керiсiнше кан тамырларына барып, кабыргаларына как болып жабысып калгандыктан тамырларымыз жiнiшкерiп, бiтелiп калады. Бул дегенiнiз – инфаркт жане инсульт (журегiнiз кысып, миынызга кан куйылады). Бул – тiл аузыныздын байлануы, одан арi олiм.

    Холестерин оз бетiнше агзада журiп тура алмайды. Ол iшекпен сiнiрiлген кезде, оны жогаргы жане томенгi сатыдагы липидтер (жабыскак май калдыктары) колiк сиякты керектi жерiне тасымалдайды. Ар липидттiн багыты ар турлi. Жогаргы сатыдагы липидтер холестериндi – бауырга, ал томенгi сатыдагы липидтер – кан тамырларына жеткiзедi.

    Ашыгу – жогары сатыдагы липидтердiн денгейiн кобейтiп, томенгi сатыдагылардын санын курт азайтады. Осынын асерiнен бiздiн жеген холестеринiмiз кан тамырларына емес, бауырга тiкелей барады. Сойтiп кан тамырларымыз кокыстан таза болады да, кан тамырларынын кабыргасына как турып калмайды (атеросклероз болмайды).

    30. Журек ауруы бiрден жабыспайды

    «Менiмен салыстырганда сендер кадiмгi жанып жаткан отка оздерiн оздерi тастайтын жынды кобелек немесе шегiртке сияктысындар. Мен сендердi отка тусуден сактау ушiн белбеулерiннен устап канша тартканыммен, колымнан шыгып кетiп, оздерiндi отка тастай бересiндер».
    Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Кан тамырларын тоздыру ушiн де талай уакыттын отуi кажет. Буган узак уакыт темекiнiн, арактын, аса майлы тамактын (ар турлi еттер, жумыртка, сут тагамдары) асерлерi керек. Тагы бiр себеп дене кимылынын аздыгы. Кан тамырынын тозуы жар басына жиi акеледi, бiрак курбандык осы катердi айкын сезiнбейдi. Адам озiнiн кан тамырларынын 50 пайызы бiтелiп калганын тiптi сезбей де калады. Тiптi бiлгiр мамандардын оздерi де, казiргi зерттеу адiстерiн колданып кауiптi еш нарсе таба алмауы мумкiн.

    Кан тамырларын бiтеп тастайтын зат – холестерин немесе как. Бiтелу бiртiндеп басталады, кан тамырларынын iшi жiнiшкере берiп, журектiн булшык еттерiн жумыс iстететiн молшерде каннын куйылуын камтамасыз ете алмайды. Кан тамырлары тiптi жiнiшкере бастаганда, журек пен кан кысымынын ауруы белгi бере бастайды. Кан тамырларынын бузылуы жас шагынан басталып, бiртiндеп тозып бiтеледi. Сонан сон, алдекiм танертен озiнiн кунделiктi куйбенiне кiрiскенде, кенеттен козi карауытып, журегi кысып олiп кетедi. Олмей калган жагдайда, омiрлiк кембагал болып калады.

    Озiннiн кан тамырларыннын тазалыгын, баска заттармен ластанбауын туракты турде тексерiп отыруын керек, айтпесе журегiн кысуы мумкiн. Калыпты тагам да тамырларга как тургызып, бейнетке ушыратады. Адамдардын копшiлiгi, катерге ушырамай, озiнiн кан тамырларынын жагдайын бiлмейдi. Ауру кыспаганша, олар оздерiнiн жаман адеттерiнен арылмайды жане озiнiн калыпты тамагын жей бередi.

    Бурыннан белгiлi жайды кайталауга руксат етiнiз. Сiздiн жасыныз бул сiздiн кан тамырларыныздын жагдайы. Есiнiзде болсын, копшiлiк жагдайда кан тамырларынын бiтелуi жас кунiннен басталып, молшерi 55-ке келгенде журек-кан тамырлары ауруына акеп тiрейдi.

    Журек-кан тамырларынын ауруын емдейтiн адiс – узбей ашыгып туру. Бул – алдын алу шарасы. Ашыгу дегенiмiз – iшкi тазалау. Ол бiздiн кан тамырларымыз киналмай журектi коректендiрiп туру ушiн онын тазалыгын сактауына жардемдеседi. Тамырлардын жуйесi аркылы, кан коректiк заттармен барлык агзаны камтамасыз етедi. Агзадагы кан айналу туракты жане бiркелкi болуы керек. Егер кан айналымы агзанын бiр болiгiнде бiр сатке токтап калса, онда алапат соккы аламыз. Егер бул коздiн айналасында болса, сокырлыкка ушырататын кан куйылады. Букiл агзаны богетсiз коректендiру ушiн, кан тамырлары таза болуы керек.

    Казiр таза, иiлгiш, серiппелi кан тамырлары бар 70…80 тiптi 90 жаска келген еркек, айелдердi сирек болса да табуга болады. Жастары улгайгандыктарына карамай, олар жас, себебi олардын кан тамырлары козгалгыш, серiппелi, тозбаган. Егер осы адамдардын агзалары улардан таза, денсаулыктары жаксы болса, неге оларга алi талай жылдар омiр сурмеске? !

    31. Бiз айтамыз, адам картайып бара жатыр деп

    Iнжiлде мынадай соз бар: «Ар уятына карай жаза немесе силык аласын. Олшемiне карай сыбага аласын». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Бiз айтамыз, адам картайып бара жатыр деп, бул бiр нарсенi гана бiлдiредi, ол озiнiн кан тамырларын сактау ушiн калай тамактану, калай омiр суру керектiгiн бiлмейдi. Кан тамырлары, кашан озiнiн мiндетiн дурыс аткармай бузылганда, адамнын денесiнiн болiктерiне кан дурыс бармагандыктан, адамдар аурушан, умытшак, алсiз болады. Олар бiртiндеп оледi, себебi онын денесi мен миына кан дурыс бармайды.

    Бiз ашыккан уакытта, букiл омiрлiк куш агзанын iшкi тазалыгын жане кан тамырларын тазалауга жумсалады. Мiне, 7…10 таулiк узбей ашыканнан кейiн букiл дене женiлдеп, акыл ушкырланып, есте сактау кабiлетi артады жане дене кимылына деген зор кулшыныс пайда болады. Бiз ашыгуды узбей устап, дурыс тамактану багдарламасы аркылы кан тамырларын тазалап, оз журегiмiздiн омiрiн узартуымыз кажет. Егер денсаулык ушiн айкаста женiмпаз болгымыз келсе, озiмiздiн кан тамырларымызды омiрдiн кiлтi деп санауымыз керек.

    Кунде майлы ет жей берсенiз, сiз оз агзанызда уларды шогырландыра бересiз. Есеп айырысуга тура келедi. Агза майды аз гана тiлейдi, бiз майлы тамакты кунделiктi коп колданамыз, соны журек-кан тамырлары ауруына акеп согады. Сырт алпетiне карасан сау сиякты корiнетiн, танертен ет, жумыртка, картофель, кiлегей, кофе iшетiн коптеген ер, айелдердi бiлемiз. Сыртынан сау сиякты корiнетiн осы адамдардын журек ауруынын курбаны болып, бiреулерi молага, ендi бiреулерi омiрлiк кембагал болып калгандарын да бiлемiз. Сiз оз агзаныздын физиологиясын бiлмегендiктен, осылай тамактану керек деп ойлайсыз. Тамак iшу – лаззатанудан да теренiрек iлiм.

    32. Ашыгу – кан кысымынызды калыпка тусiредi

    «Зерденiн жумысын жаксартуга аса манызды жагдай жуйкелердiн саулыгы болып саналады, буган тек дене жаттыгулары керек». К.Д. Ушинский

    Сiздiн тамырларыныздагы кан кысымнын жогарлап не томен тусуi кан тамырларынын кабыргасында куралатын простогландин гормонынын денгейiне тiкелей тауелдi. Осы гормоны дурыс куралмаган адам: кан кысымынын не томендiгiнен, не жогарлылыгынан запа шегiп, касiрет тартады. Кан кысымы секiрмелi болады. Егер кан кысымы жогары болса – инсульт не инфарктка жиi ушырайды. Пенде болганнан кейiн адам ашуланбай, ренжiмей тура алмайды.

    Осы кезде кан тамырлары тарылып, каннын уюы артады, натижесiнде кан кысымы котерiлiп, кан тамырынын бiр жерiне кан уйып калып, кiшкентай туйiршiк (тромб) пайда болады. Осы уйыган каннын туйiршiгi, кан агысымен тамырларды аралап жылжи бередi. Егер тамыр тарылып, жiнiшкерiп кетсе, онда осы кан туйiршiгi кептелiп калып, осы мандагы тiн корексiз калады. Осы уйыган кан туйiршiгi журек тамырына кептелсе – адам инфаркт, ал ми кан тамырына кептелсе – инсульт алады.

    33. Ашыгу – каннын уюын томендетедi

    «Уйкы тыныктырады,
    Жумыс шыныктырады». Казактын макал-мателдерi

    Ашыгу – адам жуйке соккысын алган кезде, каннын туйiршiктенiп уюын болгызбайды.

    Ашыгумен емделу уш кезенге болiнедi:

    Бiрiншi кезен – агзаны тазалау; ашыгу – жасаушалардын жане тiндердiн (ткань) анатомиялык курылымын кайта калпына келтiредi.

    Екiншi кезен – агзаны озiндегi артык май мен тамак калдыктары аркылы жетiспейтiн микро-макро элементтермен толыктырады; ашыгу – жасаушалардын биохимиялык агымдарын реттейдi.

    Ушiншi кезен – агзаны кайта калпына келтiру; ашыгу – агзадагы мушелердiн жумыс жасау кабiлеттерiн кайта калпына келтiредi.

    34. Сусамырмен ауыргандар каныттан емес, тамыр тарылганнан оледі

    «Ауру батпандап кiрiп,
    Мыскалдап шыгады». Казак макал-мателдерi

    Ашыгудын касиетi тагы мунымен токтап калмайды. Коптеген адамдардын 40…60 жастын аралыгында кандарындагы кант молшерi котерiлiп кетiп – сусамыр (кант диабетi) ауруынын екiншi турiне шалдыгады. Не себептi? Себебi, ултабар (поджелудочная железа) жылдар бойы тозады. Егер де сiздiн отiнiз дурыс болмаса немесе сылып алынып тасталса, онда ултабар жиi запа шегедi. Ол канытты ыдырататын нашар инсулин боледi.

    Каныттын кан курамында кобеюi тамырды жiнiшкертiп жiбередi жане барлык тамыршактардагы кан айналымы бузылады. Тамыр мен тамыршактар тарылганнан кейiн кан баратын жерiне толык бармайды. Сусамырмен ауыргандар (кант диабетi) – каныттын коптiгiнен емес, тамыр кысылып, тарылганнан оледi. Кан аяктын табанына, башпайлардын тубiне дейiн бармагандыктан гангрена (суйектiн шiруi) пайда болады, сонан сон дарiгер ол адамнын аягын кесiп тастайды. Кан козге бармайды – коздiн коруi нашарлайды. Кан буйректерге бармайды – буйрек кысады, бауырга бара алмайды – бауыр бузылады. Журектi нашар камтамасыз етедi – журегi кысып о дуниеге кетедi. Осы наукастардын кан кысымы жогары болып, жиi сукарангы сокыр болады.

    35. Ашыгу – сусамыр (кант диабетi) ауруларына ем

    «Ауру-сыркаудан сау дене дурыс рухтын жемiсi болып табылады». Б.Шоу

    Сусамыр – кант диабетi ауруы танкаларлык ауру. Копшiлiк таныркайды. Кайдан оздерiнде пайда болды? Ен бастысы калай сактануга, жазылуга болады?
    Сусамыр – кант диабетi ыкылым заманнан берi белгiлi. Гиппократтын озi толыктай кітапка жазып, белгiлерiн суреттеп кеткен.

    Диабет деген создiн магынасы гректiн «диабайно» деген созiнен, ягни бiрдеме аркылы агып оту дегендi бiлдiредi. «Кант» деген аныктама: аурудын негiзгi себебi, сыркаттын агзасы аркылы каныттын молшерден тыс агуы жане кiшi даретi аркылы шыгуын 1674 жылы Томас Уиллис аныктаган.

    ХIХ гасырдын сонында Л. В. Соболев сусамыр ауруынын себебi, ултабардын толыктай емес, белгiлi бiр болiгi «Лангерсен аралшыгы»-нын закымдануынан болатынын тажiрибе жузiнде далелдедi. «Лангерсен аралшыгы» ултабардын куйрык ушында коптеп шогырланып, агзадагы зат алмасуын реттейтiн бiркатар гормондарды жасайды, боледi.

    1921 жылы Канада галымдары Ф. Бажтинг пен П. Бреет жана туган бузаудын ултабарынан нисулин гормонын (инсула деген создiн магынасы – аралшык) алып сусамыр ауруын емдеудiн жана дауiрiн ашты.

    Сусамыр – кант диабетiнiн негiзiгi белгiсi: кан курамында каныттын (глюкоза) кобейiп кетуi – гипергликемия.

    Сусамырмен кобiнесе 40…50 жастан аскандар ауырады. Бiракта, сонгы кезде балалар да осы катерлi ауруга жиi шалдыга бастады. Бул ауру жыл сайын аскынып, жасарып келедi.

    Бул аурудын ерекшелiгi – коптеген наукастар (30…40 %) оздерiнiн сусамыр ауруга шалдыккандарын бiлмейдi. Себебi, аурудын бастапкы белгiлерi жондi бiлiнбейдi.
    А
    шыгу – сусамыр (кант диабетi) ауруынын алдын алады. Сусамырдын екiншi турiмен ауыргандарды ашыгу емдейдi, жазады. Себебi, ашыккан кезде кан айналысын жаксартып, канытты жане инсулиндi калпына келтiретiндiктен кандай болмасын сусамыр ауруына таптырмайтын дауа, шипа.

    Сусамырмен ауыратындарга ен катерлiсi – кан курамы мен кiшi дарет курамындагы каныттын коптiгi емес, осынын асерiнен болатын косымша жанама аурулар. Мысалы, тамырдын жiнiшкеруi (склероз сосудов) , журек аурулары, буйрек пен бауырдын кызметiнiн алсiреуi, корганыс кабiлетiнiн (имунитет) томендеуi. Бул ауру омiр бойы созылады, будан тез арада кутылу мукiн емес.

    Ашыгу – ултабардын (поджелудочная железа) кызметiн реттейдi жане оте жаксы асер етедi. Диабетик тагам мазiрiн (диета) бузып, артык бiрдеме жеп койса, ашыккан кезде осы артык глюкозаны шырмап-матап алады да сiнiуiне мумкiншiлiк бермей, улкен даретпен далага шыгарып тастайды. Сондыктан да, кандай сусамыр ауруына шалдыккан наукас болмасын, бiрiншi кажеттi – ашыгуды унемi узбей устап, тамак мазiрiн катан турде сактау.

    Сусамырмен ауырган адам, ашыга бастаса, молшермен уш куннен кейiн аягынын ауырганы басылады, ал бiр аптадан кейiн тершендiгi жогалады. Жарты айдан кейiн озiнiн табетiн бакылап, 7…10 куннен кейiн кан курамындагы каныттын денгейi туседi. Адамды бiр айдан кейiн танымай калуыныз мумкiн, себебi адам арленiп, жаксы жакка карай озгерiп кетедi. Сусамырдан кутылгыныз келсе: жатар алдында жаяу серуендеп келініз, сол кезде аякка, башпайларынызга кан жугіріп сауыгып кетесіз!

    Алемде дарi-дармекке тауелдi созылмалы аурулар, осы дарiлердiн жанама асерлерiнен наукастар (лекарственная эпидемия) зардап шеккендiктен, ашыгудын негiзiнде денсаулыкты бастапкы калпына келтiру, казiргi гасырдын басты талабы болып отыр.

    Ашыгудын тагы бiр касиетi – асказандагы запыраннын кышкылдылыгын калпына келтiруi. Сондай-ак, буын-буындагы шогiп калган туздарды, кышкыл калдыктарын тамак жок болганнан кейiн озi жеп кояды.

    36 . Ашыгу – мiндетi, асерi жонiнен томендегi топка жiктеледi

    А) Туракты тепе-тенестiрiлген корек
    Бiз ашыгу жайлы айтканда, мiндеттi турде онын кайталанбас гажап (эксклюзивный) ем, дауа екенiн унемi есте тутыныз. Ашыгу емiнiн жетiстiктерiнiн бiреуi, ашыгудан шыкканнан кейiн: туракты турде 60 пайызы коконiстерден туратын тепе-тенестiрiлген тамакты кабылдау. Ашыгу – миллиондаган адамдардын денсаулыгын тузеуге комектестi.

    Б) Екiншi – iшектi тазалап, агзадан уларды шыгарады
    Ашыгу – iшектi тазалайды. Егерде адамнын iшi унемi катып, улкен даретi уактылы шыкпай журсе коптеген келенсiздiктерге урынады. (Iш катуды бал мен лимон косылган ыстык су жане казактын шалабы не «Тан», «Тан» сусындары бiрден калпына келтiредi). Осынын салдары кант ауруы сусамырды жане кан-тамыр, тутiкшелердiн ауруына акеп тiрейдi. Осы кезде ашыгу денсаулыгынызды калпына келтiредi. Ашыгу агзамыздын биологиялык мiндеттерiн жандандырады.

    В) Корганыс кабiлетiн (иммунитет) реттейдi
    Ашыгу аркылы агзанын барлык мушелерi оздерiнiн биологиялык мiндеттерiн мiнсiз аткарып агзанын корганыс кабiлетiн реттейдi. Олар тек кана кан-тамырлары мен тутiкшелердiн жагдайын жаксартып коймай, картаю агымын саябырлатады.

    Г) Арiнiздi кiргiзедi арi жасарып кулпырып кетесiз
    Ашыгу аркылы сырткы келбетiнiздi де жаксарта аласыз. Казiр барлык жерде химияны коптеп колданады. Жай гана топырак пен кумды сумен шая салуга болады, бiракта улы заттарды сумен кетiре алмайсын. Егер де осы улы заттар – жеген жемiс пен коконiс аркылы агзамызга туссе, ауырамыз, тiптi катерлi iсiкке де шалдыгуымыз мумкiн. Ашыгу – осы келенсiздiктердiн алдын алады. Ашыгу – денi сау, арi адемi, корiктi, келбеттi сулу болу ушiн, арбiр адамга мiндеттi турде кажет.

    Егер де сiз унемi ашыгу адiсiн колдансаныз, денсаулыгыныз бiртiндеп тузеледi. Ашыгу – арлендiргiш. Сiздiн сырткы келбетiнiздi, бет алпетiнiздi шырайландырады, жаксартады. Бул кiмге де болмасын кажет.

    37. Ашыгу – оттегi, куыктагы, буйректегi тастардын еруiне ыкпал жасайды, бiртiндеп ерiтiп жiбередi

    Тас калай байланады? Кальций – фосфор кышкылымен косылганда – фосфат пайда болады. Шавел кышкылымен – оксалат, амин кышкылы (мочевой) – урат, запыран кышкылымен (желчной) – холат куралады.

    Ашыгу кезенiнде аздап бал мен лимон косылган ыстык суды узбей iшу – осы кальций мен кышкылдардын озара байланысын узедi. (Ескерту: бал ерiткiш, бiракта сусумыр ауруымен ауыратындар байкап аз-аздан гана косуы керек, ойтпесе кан курамындагы каныттын кобейiп кетуi мумкiн! ). Осынын натижесiнде тас бiртiндеп ерiп, бiлiнбей жогалады. Сiздiн отiнiздегi тас 30 жыл бойы бiртiндеп пайда болды, сондыктан да осы жумыр тасты ерiту ушiн де уакыт керек. Сабыр сактаныз, шыданыз, кей кездерде бiрнеше айлар кажет.

    Бiреулерге отiндегi тасты ультродауысты зенбiрекшемен усатып, талкандап жiберген тиiмдi болып корiнедi. Бiракта тас буйректе орналаскан гой! Сiздiн буйрегiнiздiн курылымы оте назiк. Натижесiнде буйрегiнiздiн алкам-салкамы шыгып кетуi мумкiн. Осындай операциядан кейiн 3 таулiк бойы кан сиетiн боласыз. Ал егер тас он жак буйректе болса, соккы бауырга тиедi. Ал бауыр деген улбiреп тур гой! Сiзге осы буйрекпен, бауырмен алi талай жыл омiр суруге тура келедi. Операцияга бармастан бурын ойланыныз, толганыныз… Оларды соккыга салманыз.

    Тура осы жагдай – отiнiзде. Егер хирург оны сылып тастаса, запыран туракты турде ултабарга тусе бередi. Сусамырга шалдыккыныз келе ме? Онда операцияга барыныз. Унемi запыраннын куйылуынан запа шеккен ултабар, калыпты инсулин болуден бас тартады. Себебi, Сiз отiнiздегi тастан тез кутылуга асыктыныз, ол аз болса – отiнiзден де айырылдыныз.

    Казiргi уакытта осы отiнiздегi тастан бейнетсiз кутылудын жолы – аптасына бiр таулiк, арбiр уш айдын аралыгында 7…10 таулiк узбей ашыгу. Ашыгу кезенiнде узбей iшкен ыстык су – тек кана тасынызды гана ерiтiп коймайды, баска мушелерiнiздi де калпына келтiре бередi. Тас жок болса онын алдын алады.

    38. Ашыгу – катерлi iсiк жасаушаларынын (рак клеткалары) орбуiне, ары карай улгаюына кедергi жасайды

    «Сыркат тан жарасы, кайгы жан жарасы». Казактын макал-мателдерi

    Ашыгудын натижесiнде асказан тамакты женiл кортады. Бул тамакты комагайланып артык жеп койган кезде тамаша комектеседi. Ашыгу – катерлi iсiк жасаушаларынын (рак клеткалары) орбуiне, ары карай улгаюына кедергi жасайды. 1932 жылы Нобель силыгынын лауреаты Отто Варбург ауа аз жерде, катерлi iсiктiн каркынды дамитынын далелдеген.

    Ашыгу – агзаны негiздiк ортага айналдырады, денешыныктырумен косамжарлаган кезде оттегi жаксы кабылданады. Тек кана алсiз негiздiк орта рН = 7, 0 – 7, 4 ортада жасаушалар сау болып, толыкканды жумыс жасайды. Егер каннын рН тек кана 0, 15 % оссе, оттегiн каныктыру 65 % бiрден оседi. Сау болу ушiн агза унемi негiздiк ортанын тепе-тендiгiн сактауы керек. Буны ашыгу мен тыныс алу жаттыгуынсыз сактау мумкiн емес.

    Апта сайынгы 24…36 сагат ашыгудын, тыныс алу мен жугiрудiн негiзгi биологиялык мiндетi – агзадагы алсiз негiздiк ортанын тепе-тендiгiн сактау. Бул катерлi iсiктiн алдын алу шарасында оте манызды. Осылар негiздiк ортаны кура отырып, оттегiмен тiндердi (ткань) каныктырады, бундай тiндерде катерлi iсiк дами алмайды.

    Егер де катерлi iсiк – рак жайлы айтатын болсак, осы наукастардын алемде коп шогырланган жерi бiздiн елiмiз – Казакстанда, себебi тазалык сактамай, олi тамактармен тамактанып не болса соны жеп-iшiп, одан калса жатар алдында неше турлi ауыр тамакты аузымызга тыкпалай беремiз. Ол аз болса, атом бомбаларынын сынак аландарынын да салдары алi кунге жалгасуда. Осылардын жане надандыктын салдарынан катерлi iсiк – рак пен коксаулык (туберкулез) аурулары бiздiн елде кен тараган улттык ауруга айналып кеткенi де жасырын жагдай емес.

    Осыны бiздiн елiмiздегi атом полигонынан зардан шеккен Карагандыдагы Егiндiбулак ауданынын, Шыгыс Казакстандагы: Семей каласында, Жана-Семей, Абай, Аксуат, Аякоз аудандарынын, Батыс Казакстанда жане уран ондiретiн Кызылорда, Шымкент, Павлодар облыстарында т.б. аймактарда туратын кандастарымыздын бiлуi шарт. Шамасы келсе, букiл казак баласы былапыт тамактануды – ашыгу iлiмiмен алмастырса нур устiне нур болар едi!
    Ашыгу – катерлi iсiк – рак ауруларын емдемейдi. Ол кызыл кан туйiршiктерiнiн денгейiнiн калпына келуiне комектеседi. Егер осы калпына келсе, онда денсаулык та тузеледi де, агзанын озi-ак: катерлi iсiк – рак жасаушаларынын козiн курта алады.

    39 . Ашыгу – радиоактивтi элементтердi катты тiндерiнiзден, суйектерiнiзден керемет шыгарады

    Ашыгу – адамнын корганысын (иммунитет) реттейтiн табиги ем. Осынын комегiмен артурлi ауруларга карсы туру кабiлетiмiздi арттыра аламыз. Егер бiз ауыра калсак, баска себептермен катар, корганыс кабiлетiмiздiн де томендегенi.
    Бiз казiр адамнын корганыс кабiлетiн арттыратын коптеген нарселердi бiлемiз. Корганыс кабiлетiмiздi кушейтетiн, керек болса тукым куалаушылык касиеттерiмiздi де озгертетiн, толып жаткан артурлi химиялык дарi-дармектер де бар. Бiз осыларды узак уакыт бойы колдана аламыз ба?

    Мысалы, казiргi куштi химиялык дарi-дармектердi колданып, жагдайымыздын жаксарганын байкаймыз. Егер де белгiлi бiр себептермен осыларды iше алмай калсак, баягы «таз калпымызга» кайта тусемiз.

    Жиi ауыратын адамдардын корганыс кабiлеттерi нашар, егерде оларды ашыктырсак – корганыс кабiлеттерi курт артады. Адамнын буйрегi ауырса немесе бездерi шошынса ашыгу созсiз женiлдiк акеледi. Буны ешкандай да химиялык дарi-дармектермен алмастыру мумкiн емес.

    Ашыгу – табиги антибиотик. Антибиотиктердiн не екенiн сiз бiлесiз бе? Оларды кандай болмасын кабыну агымында (суык тиiу) колданады. Егер бiз химиялык антибиотиктердi жиi колданатын болсак, буган тауелдi болганда неше турлi жанама жаман асерлерiн ала бастаймыз. Кейбiр адамдарда аллергия пайда болады. Пенциллиндi коп iшкен сыркаттардын осыдан олгендерi де белгiлi жайт. Стрептомициндi iшкен коптеген сабилер санырау болгандары да акикат. Бiздiн айтатынымыз – химиялык колдан жасаган антибиотиктердi коп колданбауга тырысыныз.

    40. Ашыгу табиги антибиотик

    «Козiн ауырса колынды ти,
    Iшiн ауырса аузынды ти». Казак макал-мателдер

    Ашыгудын жанама асерi жок. Кабыну агымдарын ары карай дамытпайтын касиетке ие. Осы касиеттерiн коптеген ауру акелетiн бактерияларга, асiресе окпе ауырганда жумсайды. Осыны кiмнiн де болмасын колдануына болады. Кабыну агымы сыркатына шалдыккан коптеген аурулар, басы ауыргандар, кызуы котерiлген адамдар ашыкса – бiрнеше таулiктен кейiн кулан таза сауыгып кетедi. Ашыгуды узбей устасаныз ешуакытта ауырмайсыз. Ашыгу адiсi коптеген химиялык дарi-дармектердi алмастырып, агзадагы кабыну агымын калпына келтiредi.
    Ашыгу – суйектердiн каксауына (ревматизм) , суык тигенде, кабыну ауруларына, сондай-ак шаршаганда, ауа жетiспегенде комектесетiнi, кан тамырларын кенейтiп, тiптi канды да тазалайтыны тажiрибе жузiнде далелденген
    Ашыгу – куатынызды калпына келтiредi, осыны устаганнан кейiн, озiнiз де куш-куатыныздын артканын байкайсыз.

    41. Ашыгу – окпе мен буйрек ауруларына да жагымды

    «Егер тан ауырса конiлдiн курт тусуi – табиги кубылыс». Ал — Фараби
    Ашыгу – окпе ауырганда жотелдi басады, дурыс тыныс алуга жардемдеседi. Ол микробтарды жане улы заттарды шыгаратындыктан, буйрек ауруларынын да жумысын калыптастырады.

    Ашыгу – буйректiн жумыстарын тамаша реттейдi.
    Ашыгу – табиги антибиотик, корганыс кабiлетiн керемет арттырушы, сансыз зиянды бактериялардын (пневмококк, стрептококк, алтын тустес сатафилококк) ; кабынуына карсы арекет жасайды жане бiртiндеп кан тамырларын да кенiтедi. Тыныс алу жолдары, коксау, окпе кабынуы, демiкпе (астма) , кан-тамырлары, бауыр, сары ауру (гепатит) , бауыр циррозы, кан, катерлi iсiк (рак) ауруларына шипа.

    42. Ашыгу – кызуды керемет тусiредi. Асiресе сабилер мен жас балаларга: себебi, оларга аспирин iшуге болмайды

    Аштыкты устау – тiнiмiздегi суйыктын (лимф) айналысын жаксарту ушiн кажет. Ашыккан кездегi iшкен ыстык суынызга аздап бал мен лимон коссаныз дарiгерлер буны табиги тамызгыш (капельница) деп айтады. (Ескерту: егер сусумыр (кант диабетi) ауыруымен ауырсаныз бал коспаныз, канытыныз кобейiп кетедi. Ыстык суга тек лимон гана косып iшiнiз). Бул танiмiздегi суйыктардын агынын кушейтедi. Осынын есебiнен ар жасаушамызды шаятын суйык (лимфа) оны тамаша тазалайды, жуады, агзамыздагы барлык тiндердi (ткань) коректендiредi. Ашыгу – жасаушалардагы артык кокыр-сокырды тазалагандыктан оттегi жаксы барып, дурыс коректенедi.

    Ашыгудын тагы бiр касиетi – кеудесiне какырык толып калган демiкпе наукас (астма) дурыс тыныс ала алмай киналады, осыны тазалайды, какырык тусiредi, кеудесi тазаланады.

    Сондай-ак, аштыкты устау – коксауларга (туберкулез) оте пайдалы.
    Бiз буны ашыгу деп атаганымызбен, негiзiнде бул агзаны тутастай емдейтiн Жаратушы жараткан бiрден-бiр табиги залалсыз ем.

    43. Ашыгу – семiздiктiн алдын алып, табетiнiздi басендетедi

    «Ауру астан, дау карындастан». Казактын макал-мателдерi
    Барлык аурулардын емi агзаны тазалаудан басталады. Ашыгудын касиетi – кандай тамактын болмасын курамындагы пайдалы заттарды агзанын сiнiруiне комектесiп, денсаулыгымызды шындайды. Егер сiздiн денсаулыгынызда кiнарат болса, ен алдымен агзаны тазалау кажет. Кей кездерде денсаулыкты калпына келтiру ушiн – iшектi, тутiктердi тазалаудын озi гана жеткiлiктi болады.

    Салыстырмалы турде – iшегiмiзге де кокыс шыгаратын кубыр (труба) сиякты неше турлi кактар жабысып, шогiп калады. Осы шiрiк калдыктар жылдар бойы iшегiмiзге бiртiндеп жабысып, шоге бередi.

    Iшегiмiздiн iшкi бетiнде назiк тутiкшелер бар. Iшегiмiздiн узындыгы 7 метр болса, осы тутiкшелердiн сору аумагы 200 шаршы метр болады екенiн коз алдынызга елестете аласыз ба? Бiз бiрдеме жеген кезiмiзде, артык кокыстар осы назiк тутiкшелерiмiздiн арасына шырыш турiнде бiртiндеп шогiп кордалана бередi де, iшегiмiз кокыр-сокырга толып кетедi. Бiтелiп турган iшектiн кажеттi нарселердi сора алмасы бесенеден белгiлi. Натижесiнде iшiп-жегенiмiздiн жартысы немесе тугелдейi – тiкелей ажетханага барып туседi.

    Бурын кымыз, саумал, курт, iрiмшiк, сутке буктырылган тары немесе кол диiрменiмен тартылган, кебегi жондi арылмаган таба, карма нанды, баска да табиги тiрi тагамды жегенiмiзде iшегiмiз кунделiктi тазаланып отырган – адамдардын денсаулыктары мыкты болган. Окiнiшке орай казiргi жейтiнiмiз тугелдей унтакталган, басым болiгi олi тамактар, ешкандай турпайы клетчатка жок болгандыктан iшегiмiз тазаланбайды.

    44. Калай арыктауга болады?

    Сiз аркашан ашыккан кезде, тамак iшетiн саттi жiберiп алмай, жадынызда ойша сактап журiнiз. Егер сiз жiгерлi адам болсаныз, ашыгуды омiрiнiздiн ажырамас болшегiне айландырасыз. Артык салмак сiздi ауру, алсiз, мезгiлсiз картайтуга акелуiне жол берменiз. Оз дененiздiн иесi болып, семiруiне жол берменiз. Озiнiзге багдарлама жасап алыныз, бiракта бiр аптанын iшiнде арыктаймын деп ойламаныз. Калыпты салмакка келу ушiн уакыт керек. Калыпка келiп, сымбатты да адемi болганда озiнiздi-озiнiз мактан тутыныз. Кiмнiн болса да, озiн тамаша сергек, конiлдi сезiнгенiнде, озi ушiн мактангысы келедi. Осылай болу ушiн енбектену керек! Ашыгу, озiндi-озiн тежеу, дурыс тамактану – мiне денсаулыктын отемi.

    Озiнiздiн салмагынызга, карнынызга, боксенiзге, колдарынызга унемi назар аударып журiнiз. Осы кiтапты мукият, бiрнеше кабат ыждагаттылыкпен окып шыгып, арыктагыныз келсе колданыныз. Ашыгу мерзiмiн аныктагыныз келсе сауатты дарiгермен не ашыгуды жаксы бiлетiн маманмен акылдасыныз. Багдарлама жасалганнан кейiн, сiз жаксы натижеге жетем деп озiнiздi иландырыныз. Сананыздын илануы денсаулыкты тузетуде манызды орын алады. Ашыгу онай емес, арыктау да киын. Тек сананыз иланып, дурыс арекет жасаганда гана, сiз коздеген натижеге жетесiз. Бугiннен бастаныз.

    Тап осы саттегi денемiздiн, денсаулыгымыздын калпы – ойымыздын, сезiм кубылыстарымыздын, кылган кылыктарымыздын айнадагы шагылысы, ягни iшкi жан-дуниемiздiн сырткы корiнiсi.

    Егер сiзде артык салмак болса дарiнiн сикырлы кушiмен арыктауга асыкпаныз. Iшкi жан-дуниенiзге унiлiнiз, себеп сонда. Озiндi жане танiндi узак 15-20-30 кундiк ашыгумен, артурлi денгейдегi тамак мазiрлерiмен, кыстын какаган аязында жонсiз суык сумен куйынып зорлауга болмайды.

    Арине, осындай адiстермен белгiлi натижеге кол жеткiзесiн. Бiрак, ол уакытша болады. Озiне деген козкарасынды озгертпесен кайта семiрiп, толасын.
    Коркыныш жане корганыска деген кажеттiлiк. Семiз адамдар кобiнесе озiн коргансыз сезiнедi. Май – корганыс, калкан мiндетiн аткарады. Толык адамдар оте сезiмтал келедi. Бiракта, оздерiнiн сезiмдерiн ауыздыктай алмаганнан кейiн, май келенсiз сезiмдер мен уайымды саябырлатады.

    Семiздiк – озiндi жек корудiн, озiне канагаттанбаудын сырткы корiнiсiнiн бiреуi. Сiз озiнiзге онша разы емессiз. Озiнiздi орынсыз согiп, жиi-жиi сынап мiнейсiз. Осы кезде дененiз амалсыздан корганыска кошедi

  7. Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 5-ші болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    45. Семiздiк – оздерiне деген суйiспеншiлiктiн болмауы
    46. Кедейдiн бiр тойганы – шала байыганы
    47. Ашыгу адiсi – iшегiмiздi жумсак турде, зиян тигiзбей тазалайды
    48. Агзамыздын сау болуы iшектiн жумысына тiкелей байланысты
    49. Айелдер ушiн ашыгудын манызы зор
    50. Бала таппайтын бедеу келiншектiн бала табуы
    51. Озiнiздiн рухани кушiнiздi жогары денгейде устаныз
    52. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    53. Ашыгу кезiнде кандай шарттарды сактау керек?
    54. 24-36 сагаттык ашыгуды калай откiзу керек
    55. 7…10 кундiк ашыгуды калай откiзу керек
    56. Туйе балуаннын кайта тулеуi
    57. Тамак iшкiмiз келсе не iстеуiмiз керек?
    58. Калай дурыс тамактану керек?
    59. Тамакты уактылы iшу дегенiмiздi калай тусiнуге болады?
    60. Тамакты калай жеу керек?
    61. Найманнын тажалы
    62. Сiз ашыгуга дайынсыз ба?
    63. Оразаны дурыс тутайык агайын!
    64. Ашыгу кезiнде iшектiн жумысына аландаманыз
    65. Нелiктен таза кайнаган ыстык суга бал мен лимон косып iшемiн
    66. Клизма койган дурыс па?
    67. Карiлiк деген ауру бола ма?
    68. Асеттiн 104 жасаган Санкайбай атасынын ангiмесi
    69. Туздын адам агзасына кандай асерi бар?
    70. Карапайым ас тузы туралы білгенініз, сізді оте таныркатады
    71. Туз кан кысымына калай асер етеді
    72. Неліктен сиырларга тузды коп береді
    73. Поль Брэггтін Калифорнияда ажал алкабынан асуы
    74. Поль Брэггтін туздын кажетсіздігін далелдейтін тагы бір тужырымы
    75. Адамга куніне канша туз керек?
    76. Ашыккан кезде жасаушалардан, таннен тузды шыгару
    77. Адам канкасы калай оседi, немен коректенедi?
    78. Адамнын шашы тусiп, терiсiне неге котыр каптап кетедi?
    79. Асказан мен iшек калай жумыс жасайды?
    80. Сал ауруы (паралич) Турсынгалидын ашыгып барып турып кетуі
    81. Жанымнын танімнен болініп ушуы
    82. Сал ауруына ушырауым
    83. Ашыгу туралы казакша кітап табуым, алган асерім
    84. Мен калай ашыктым, калай сауыктым
    85. Дала жырткыштары, уй хайуандары неге ауырмайды?
    86. Тамак ішкен сон 2 сагаттан кейін улкен даретке отыруын шарт
    87. Кан улану, оздiгiнен улану дегенiмiз не?
    88. Агза уланганда не болады?
    89. Кан уланбау ушiн не iстеу керек?
    90. Канымыздагы сiлтiлiк агым деген не?
    91. Кандай тагамдар кышкылдык арекет бередi?
    92. Кан уланудын кесепаты, алгашкы белгiлерi калай бiлiнедi?
    93. Кан улануы бiлiнсе не iстеу керек?
    94. Оліп барып тіріліп, озіне-озі жоктау айткан адам
    95. Біреу: омірге, укіметке, саясатка окпелеп апталап жатып ішеді
    96. Тамак ішкенде кандай ережелерді басшылыкка алуымыз керек?
    97. Ауызда оте жетілген куралдар бар
    98. Неге бурынгы ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган?
    99. Біз демалуды білеміз бе?
    100. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз
    101. Демалуга, уйыктауга кабілетті арттыру ушін не істеу керек?
    102. Мамыражай (релаксация) калыпка калай тусеміз?
    103. Уйкысыздыкты калай емдеуге болады?
    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    45. Семiздiк – оздерiне деген суйiспеншiлiктiн болмауы

    Барлык семiз адамдарга ортак нарсе – оздерiне деген суйiспеншiлiктiн болмауы. Сондыктан, арыктаймын десен алдымен озiннiн танiндi кабылдап, озiне суйiспеншiлiкпен карауды уйрен.

    Коптеген айелдер босанганнан кейiн тола бастайды. Буны дарiгерлер де, оздерi де гармондык курылымнын озгеруiне телидi. Себеп осында ма?
    Баягыда казактын бала тапкан айелдерi 10 бала тапса да: сунгак, сымбатты, корiктi калыптарын сактап калды емес пе? Сирек болса да осындай коп балалы аналарымыз алi де бар гой!

    Арине, денеде гармондык озгерiстер босанганнан кейiн болады: суйектердегi кальций курамы озгередi, жанбасы кенидi, бiрнеше милимметрге танауы узарады, бугагы бiлiнедi т.б. Семiрудiн себептерi мунда емес. Себеп – бала тапкан келiншек, озiне конiл болудi басендетедi. Барлык конiлi балага ауады. Бул орескел кателiк. Келiншек бала тапканнан кейiн, озiне конiлдi екi есе болуi кажет. Буны аягы ауыр болып жургенде бастауы кажет. Конiлдi тек бет-алпетiне гана болмей: озiннiн ойына, сезiмдерiне, тартiбiне де болуiн шарт.

    Суйiспеншiлiк, мамыражайлык мол болган сайын, баланын денсаулыгы да шындала бередi. Ендеше уйкысыз тундер саны да, азайып кемидi.
    Озiндi сую, кабылдау – оте манызды. Егер озiнiзге разы болмасаныз, бунын сырткы корiнiсi кайтсе де корiнедi. «Сырткы келбетiн – iшкi акикатын». Баягыдан белгiлi, адам озiн жаксы корiп, озiн жетiлдiре берсе, онын денесi сымбатты, салмагы калыпты болады.

    Адамнын жаны бос кеуек болуга конбейтiндiктен – суйiспеншiлiктiн, омiрдiн лаззатын тамакпен толтыруга тырысады да, молшерсiз тамак iше бередi. Казекен буны: «Таз ашуын тырнадан алады», – дейдi.

    Iшкi ашу-ыза, кешiре алмау да семiздiкке урындырады. Толык адамдар оте кiнамшiл, окпелегiш. Окпе мен ренiш майдын жиналуын камтамасыз етедi. Ренiш, окпе – озiндi озгертуге деген талпыныс. Немесе озiндi суюге, силауга, багалауга тырысу. Барi де – кайтадан суйiспеншiлiкке, озiне деген козкарасты озгертуге акелiп тогысады.

    46. Кедейдiн бiр тойганы – шала байыганы

    «Бал таба калсан,
    Же оны шамана карап,
    Артык жеп койсан
    Жиренерсiн кусып тастап». Сулеймен пайгамбар (с.г.с.)

    Бiздiн ауыл – Науалыда менiмен коршi екi кемпiр бар-тын. Турмыстары онша емес, жупыны. Ауылды жерде жаназа болганда «назiр» деп елдiн барi шакырсын, шакырмасын бара бередi. Симаган копшiлiктi уй иелерi кайта дастархан жайып, екiншi тамакка отыргызады. Алгi екi кемпiр бiрiншi тамакка ынкия тойып алган сон, екiншi тамакка кiрудi андып, сатiн кутiп турады. Симаган екiншi кезектегi журт кiрген кезде, менiн коршiлерiм, тук кормегендей болып, торге барып жалпиып отырып алады. Оздерi тойса да, коздерi тоймай тамакты тагы жапырады.

    Бiр кунi кызык жагдай болды. Осы коршiлерiм бiр бай адамнын жаназасында, адеттегiдей екiншi отырыска кiредi. Даулеттi адамнын урiм-бутагы кой-ешкi, кунажын-тайынша, сиыр соймайтыны белгiлi. Кемiнде iркiлдеп турган екi ту бие сояды. Оларга да атак керек кой: «Па, шiркiн! Баленшекеннiн жаназасында сойылган жылкынын казысы бес елi, табан казы болыпты!», – деген. Бул ангiме келесi бiр бай олгенше жалгаса бередi.

    Алдынгы дастарханда ынкия тойып, суйретiлiп шыккан екi кемпiр, тамак кенiрдекке келiп турса да, жылы-жумсак казы-картага жаудай тиедi. Тамак iшiп бола бергенде, жуандау кемпiр ойбайлап отыра кетедi. Ел ан-тан: «Бул мешкейге не боп калды? ». Копшiлiк болган сон, iшiнде барi бар гой. Жаназага келгендердiн арасында бiр дарiгер бар екен, караса карынынын сырткы етi тамак симай жыртылып кетiптi. Дарiгер колма-кол алып кетiп, карнынын жыртылып кеткен жерiн тiгiп бередi.

    Жиналган журт: «Ай, бейшара кемпiр, жаксы-ак адам едiн, комагайлыктан ендi олетiн болдын-ау! », – деп жорамал жасап, оз беттерiнше кетедi. Алгi кемпiрдiн есекке мiнiп журетiн, козi жондi кормейтiн – канбак шалга уксайтын, ербиген шокша сакалды, мiнезi шадыр, басы айнатаз, бойы бiр жарым метр, коп катын алган саркiдiрлеу келген калкиган калактай шалы бар. Екеуi тойга барганда – шалы мас болып калса, есегiн жетектеп, озiн колтыгына кысып алып журе беретiн.

    Коршiмiз. Уй арасында уй жок. Менiн адетiм тан бозынан турамын. Коршi жактан айгай-шу шыкты. «Е, алгi байкус кемпiр олiп калып, шалы мен балалары ботадай боздап отыр-ау, шалына обал болды гой. Кой кiрiп конiл айтып шыгайын», – деп шалдын уйiне бет алдым. Оз козiме озiм сенбедiм. Шуйкедей шалы кеше гана карнын тiктiрген кемпiрдi, уйдi айлана куып таягымен сабалап жур.
    – Ай, жынды шал! Аркамнан ура бер, тек басымнан урма! – деп кемпiрi балпандап каша алмайды.
    – Ой, ата! Не болып калды? Жайшылык па? !
    – Кеше есегiм ауырып жаназага бара алмап едiм… Мына акеннiн аузы……….. кемпiрi, жаназада отырганда тамакты олгенше жеп, карны жарылса да, маган бiр жапырак ет ала келмептi.
    – Апа, саркыт неге ала келмедiн?
    – Асет балам! Акелейiн-ак деп едiм, емханага тусiп калган жок емеспiн бе!

    47. Ашыгу адiсi – iшегiмiздi жумсак турде, зиян тигiзбей тазалайды

    «Ей адам баласы, азга канагат кыл, ал сен болсан – бай болайын дейсiн, тагы да солай жасайсын. Мундай адетiндi кой, азга канагат ет, бала шаганнын саулыгын тiле, одан артык байлык жок екенiн бiлгенiн жон».
    Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Ашыкканда тамак калдыктары тiк iшекте iсiнiп, коймалжынга (гель) айналады. Осы коймалжын – iшектiн кабыргасындагы назiк тутiкшелердiн арасына кептелiп калган барлык шырышты сiнiрiп орап алады. Сондай-ак, iшектiн iшiндегi кокыр-сокырды, шiрiктi, дареттiн катып калганын бойына сiнiрiп, озiне орап алып далага шыгарып тастайды. Шыгарганда iшектiн назiк катпарларына тиiспейдi, буган тиiсуге болмайды, себебi онын курылымы оте назiк. Буган тиiсуден Кудай сактасын!

    Ылас шырыш кабыгынын астында, бiздiн корганышымызга жауап беретiн – Т– лимфоцит кысылып, туншыгып жатыр. Калдык пен кiр-кокыстын, шiрiктiн астында комiлiп жаткан коргаушымыз (иммунитет) кайтiп комек бередi?

    Iшектiн iшiнде бiздiн комекшiлерiмiз: бифидоколи жане лактобактериялар мекендейдi. Олар бiздiн микрофлораларымызды курайды. Олар келiп тускен тамактын сiнiрiлуi мен шыгарылуына жане iштiн катуы мен отуiне жауап бередi.
    Антибиотиктер тек кана зиянды бактерияларды олтiрiп кана коймайды, сондай-ак iшегiмiздегi пайдалы микрофлораны да кырып, жусатып кетедi.

    Казiр дисбактериоз (iшектегi пайдалы бактериялардын дарiнiн асерiнен жогалып кетуi) балалардын уйреншiктi ауруына айналды. Сiз бiлесiз бе, елiмiздiн улкен адамдарынын 80 пайызы осы дисбактероиоздан запа шегетiнiн? Наукас колына тускеннiн барiнiн де дамiн татып коредi. Бифидумбактерияны, лактобактерияны, примадофилистi, социдафилистi… Осылардын барi де алмастыргыш немесе iшегiнiзге ботен бактериялар келiп коныс тебедi. Дарiнi iшкен кезде, iшудi догарсан баягы калпына кайта тусесiн. Себебi, ботен бактериялар бiздiн iшегiмiзге уйлеспейдi.

    Ашыгудын емдiк багдарламасын кабылдаганнан, кейiн ашыгу – озiнiздiн iшегiнiздiн табиги микрофлорасын калпына келтiредi. Бiздiн бифидум-, коли-, лактобактерияларымыз алсiз болса да дамып сауыгады, осiп-орбидi. Осынын салдарынан дисбактериоз бiржола кетедi. Бiздiн iшегiмiздегi корганыс кабiлетiмiз (иммунитет) калпына келедi, Т-лимфоциттерiмiз жумыс жасай бастайды. Бул арине оте тамаша. Бул дисбактериозды емдеудiн баска багыты.

    Бiз iшегiмiздi тазалап, барлык кокыр-сокырды, артык улы заттарды шыгарып, ластык пен настыгымыздан кутылып, озiмiздiн табиги микрофлорамызга корек бергенде, ол дамып зиянды микрофлораны антибиотиксыз-ак озi кырып тастайды. Бифидум-, коли-, лактобактериялар да бiздiн кузетшiлерiмiз. Олар ботен бактериялардын кiрiп кетпеуiн кадагалайды, жiбермейдi. Сондай-ак, iшегiмiздiн кажеттi жане керектi заттарды гана сiнiруiн реттеп отырады.

    48. Агзамыздын сау болуы iшектiн жумысына тiкелей байланысты

    «Алдекiм бiр мусылман досынын унататын тагамын дайындап берсе, Алла мундай адамды тозактан коргайды». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Iшегi дурыс жумыс жасамаса, адамнын басы жиi ауырады. Сондай-ак, буындардын, айелдердiн емшек бездерiнiн дурыс болмауы тiкелей iшектiн кызметiне тауелдi. Бул арада кандай байланыс бар? Сiздiн iшегiнiз калыптан шыккан уакытта, тесiк шырыш кабаты пайда болады. Тесiк дейтiн себебiмiз, ол iшке микробтарды жiбере бастайды. Сiздiн iшегiнiзге туракты турде цистоанаэробты (олар ауасыз ортада омiр суредi) бактериялар тусе бастайды. Бул анаэробтар сiнiп ауа жок буындарга барады, натижесi – буындардын iсуi, кабынуы. Булар сiздi коргайтын микрофларанын тугелдей козiн жояды.

    Дарiгерлер жиi айтады: «Сiзде созылмалы ангина, ол буындарыныз iсiгеннен кейiн тiптi кабынып кеткен» – деп. Ангинанын «кабыну» себебi, сiз оны антибиотикпен емдедiнiз. Сiздiн пиелонефритiнiз (буйрек ауруы) осы себептен аскынып кеткен. Антибиотиктер сiздiн барлык корганысыныздын быт-шытын шыгарып – сiздiн iшегiнiздегi шырышты кабатыныз тесiлгендiктен, цистоанаэробтар iшке енiп кеткендiктен буындарыныз ауырады. Егер де, ангинаны ашыгу аркылы емдесенiз, сiздiн буындарыныз сау болар едi. Сiздiн ауруларыныздын аскынуы мен кабынуы – iшегiнiздiн тазалыгына тауелдi деп айтатын себебiмiз осы.

    49. Айелдер ушiн ашыгудын манызы зор

    «Тамакты тарта жесен сананды ашады, коп жесен уйкы басады». Ф.Бэкон

    Айелдердiн гормондары экстрогендi, пайда болганда тiк iшекке лактырылады. Егер де iшегiнiздi нас басып, шiрiген шырыш кабыршак пердесi жауып турса, онда кажеттi гормондарды агза сiнiре алмайды да агзада бейберекеттiк басталады. Осынын салдарынан – фиброма, эндометриоз, ерте жане ауыр климакстар туындайды. Егер де фибриоманыздан арылгыныз келсе неден бастау керек? Арине, iшектiн тазалыгынан.

    Ашыгу – iшек-курлысыныз, дисбактериоз, гастроэзофагит, холецистит (бауыр) ауруларына ем. Емшек бездерi, мастопатия, жатыр фибромасы, аденома простатынын алдын алады. Буйрекке, куыкка тас байлануын, тiк iшек, котеу (геморрой) , аяктын кан тамырларынын кенуiн (варикоз) , аяктагы тамырларда кан уйып калуынын себептерiн азайтады.

    Ашыгу – iшектегi запыранды алып шыгу аркылы холестериннiн бауырга баруын камтамасыз етiп, кан тамырларында как болып шогiп калмауын реттейдi. Ашыгу – iшектiн бетiндегi тутiктердiн арасындагы шогiп, бiтелiп калган шырышты, кокыр-сокырды, манканы тiптен жумсак тазалайды.

    Егер сiздiн асказанынызда не iшегiнiзде жара болса, ашыгыныз. Жараныз тамак бармаганнан кейiн озiнен-озi тартылып жазылып кетедi. Коптеген адамдардын жагдайы ашыгып тазалана бастаганда-ак: жалпы жагдайы мен кейбiр мушелерiнiн жумыс жасауы жаксара бастайды.

    50. Бала таппайтын бедеу келiншектiн бала табуы

    Осыны баяндаушы Шыгыс Казакстан облысы, Уржар ауданынын Акжар ауылынын тургыны Мухаметкарiмкызы Амангайша. Амангайша 1963 жылы дуниеге келген. 1976 жылы созылмалы буйрек iсiгi (глаумеронефит) деген аныктама койылды, ал 1980 жылы бедеулiк белгiсi (бала котермеу каупi) аныкталды. «Арада 11 жыл откенде мен оздiгiмнен журу былай турсын, бiреудiн суйемелдеуiнсiз орнымнан тура алмайтын халге жеттiм. Дарiгерлер мен баксы-балгерлерден умiтiмдi узген сон Поль С Брэгтiн «Ашыгу кереметi» мен Малаховтын кiтаптарын ыждагаттылыкпен ден койып оки бастадым. Озiм бiр таулiктен бастап, бiртiндеп 10 таулiкке дейiн ашыгып, агзамды артык тамак пен улардан тазалай бастадым. Ашыгудын адам агзасына тазалык пен женiлдiк акелетiнiне козiм жеттi. Осы сатте казак макалы: «Катыксыз кара суда да касиет бар» – деген созiнде терен ман бар екенiн тусiндiм.

    Ашыгу барысында кайнаган таза су гана iштiм. Корыта айтканда ашыгу аркылы оз ауруларымнан кулан таза жазылып, сау саламат калпыма келiп улкен жетiстiкке жеттiм. Менiн жеткен жетiстiгiм: 1992 жылы жуктi болып, 1993 жылдын тамыз айында «Кудайдын куатымен, Алланын арнауымен» оздiгiмнен босанып колакпандай Арман атты ул тауып алдым, осы менiн басымнан откен жагдай мен ушiн де, туыстарым мен жора жолдастарым ушiн де бiр керемет гажайып болды. Казiр куаттымын, шаршамаймын, оз калауым бойынша бiр адамдай жумыс iстеп, улымыз екеумiз бакытты, шат-шадманды омiр сурiп жатырмыз».

    51. Озiнiздiн рухани кушiнiздi жогары денгейде устаныз

    «Денсаулыгын, ахуалын бар кезiнде Алланы танып, жалбарынып жур, киыншылыкка тап болган кезiнде Ол да сенi таниды». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Тiптi бiр таулiк ашыканнын озiнде де, сiз агзаныздын тазаланганын бiлуiнiздi калаймыз. Картаймайтын, ауырмайтын, шаршамайтын дене курып жатырмын деген ойдын озi, ашыгу кезенiнде жiгерiнiзге – жiгер косып, рухани кушiнiздi еселей туседi. Озiндi-озiн мусiркеу, т.б. керiтартпа ойларды басыннан ку. Кунделiктi ашыккан ар кунi кайталаныз:

    52. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды

    «Iлiм жолы киын жол, сабырлы бол. Сонда гана iлiмге ие боласын. Алла тагала мусылманнын бiлiмдi болуын калайды». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)
    Кенінен тусіндіруге тырысайын. Біз тамакты жуткан кезде усакталады, кортылады, сініріліп – озгеріп, калдыгы агзадан шыгарылады.

    Адамнын торт мушесі зиянды калдыктарды аластатуга жауап береді: ішек, буйрек, окпе жане тері. Бул мушелер жаксы жумыс істеу ушін, агзамыз жогары денгейдегі оміршендікке, ягни куат мумкіншілігіне ие болуы керек. Артыкты шыгару ушін куат жумсау кажет.

    Онештен, тік ішекке дейін 10-12 метр аралыктагы ас корту жолымен тамакты откізу ушін де аса коп молшерде омірлік куат кетеді. Буйректегі екі миллион сузгіден суйыкты тазалап шыгару ушін, агзамыздагы миллиардтаган клеткалардын корегін ондеу ушін, бауыр мен отте журетін химиялык агымдарга да тіршілік куаты кажет. Окпенін комегімен агзамыздагы 5-8 литр канды оттегімен каныктырып, комір кышкыл газынан тазалау жане теріміздін 96 миллион тесігі аркылы таніміздегі уларды тер турінде боліп шыгару ушін де зор молшерде омірлік куат кажет.

    «Комагай да ашкарак болып журме,
    Тамагына пышак такагандай табетiндi боге».
    Сулеймен Пайгамбар (с.г.с.)

    Ашыгу кезiнде мулдем тамактын исi болмасын, шаманыз кесе саяжайга жалгыз кетiнiз, ауылды жерде турсаныз есiк алдындагы асхананызга болек шыгыныз, ал тiптi болмаганда жеке терезесi ашылатын, тамак исi келмейтiн болмеге шыгыныз. Теледидер, радио т.б. дегендердiн козiн куртыныз. Жататын болменiз таза, ауа мол болсын.

    Адамдармен коп араласпауга тырысыныз, егер шаманыз келсе кунделiктi куйбiн тiршiлiгiнiздi жалгастыра берiнiз, шаршасаныз жатып дем алыныз. Уйкыныз келсе негурлым коп уйыктаныз.

    – Ашыгу барысында кандай кiтап оку керек?
    – Ашыгу барысында осы окып отырган кiтабынызды гана кайталап оки берiнiз, озiнiзге унаган жерлерiн жаттап та алыныз. Баска ангiме кiтап т.б конiлiндi аландатпаныз, себебi сiз табигаттын операция жасайтын болмесiнде жатырсыз. Сiздiн ашыгу барысындагы ар секунд, минут, сагаттарынызда табигат сiздi емдеп, тазалап жатыр, осыны естен шыгарманыз!

    – Табигаттын операция болмесi дегендi калай тусiндiресiн?
    – Сiз жалгыз емессiз, жанынызда сiздi емдеп жаткан табигат дарiгерлерi (ауа, су, куннiн шуагы т.б.) коршап, сiздiн оз танiнiздi емдеуге мумкiншiлiк бергенiнiзге олар да куанып, тек кана танiнiздi гана емес, жаныныз бен рухынызды да коса емдеп жатыр.

    Себебi, сiз осы табигаттын тол баласысыз, кай ана баласынын ауру, жаман болганын калайды? Олардын сiзден кутетiнi, тек кана озiнiздiн емделем, жазылам деген гана калауыныз бен ынтаныз. Алланын адiлдiгi де осында, тандау жолын озiнiз гана калап алатындай етiп озiнiзге ерiк берген, осыны терен тусiне бiлсенiз, оз тагдырынызды озiнiз гана шешiп, сау саламатты, шексiз бакыт пен куаныш, байлыкка толы гумыр кешесiз, жумыр басты пендеге осыдан артык не керек?

    – Осыган жан уян калай, кошаган ортан калай карайды?
    – Сiздiн жаксы жолга бет бурып, омiрiнiздiн курт жаксылыкка озгергенiн байкаган жануяныз, туган туысыныз, жора жолдасыныз, елiнiз де сiзге елiктей бастайды. Кай пенденiн де болмасын озiне-озi жамандык тiлемейтiнi белгiлi, бiракта ол сорлылар козiн ашпаган кушiк сиякты адасып, тунектен шыгарга жол таба алмай адасып жур гой. Оларга шамшырак бола бiлiнiз, осы кiтаптан алган iлiмiнiзбен болiсiнiз, отырган-турган жерiнiзде, алыска бармай-ак оз басыныздан откен жаксы бетбурыстарды айтып насихаттап журiнiз, копшiлiкке шапагатынызды тигiзiнiз.

    54. 24-36 сагаттык ашыгуды калай откiзу керек

    «Ойлы адам оза бередi, ойсыз адам тоза бередi».
    Казак макал-мателдерi.

    – 24-36 сагаттык ашыгуды калай откiзу керек?
    – Сiздiн 24 сагаттык ашыгуыныз, тускi астан – келесi тускi немесе кешкi тамактан, ертенгi кешкi тамакка дейiнгi аралыкта болу керек. Осы кезенде жемiс, шырын т.б. тагамдарды аузынызга салмайсыз, дамiн де татпайсыз, тек таза су гана iшуге болады. 24 сагаттык ашыгуда бiр-ак нарсеге руксат. Егер каласаныз бiр стакан таза суга кiшкене касыктын уштен бiр болiгi молшерiнде табиги бал немесе лимон шырынын косуга болады. Бул коспалар улар мен манканын, шырыштын ерiткiшi. Сонда судын дамi кiрiп, буйректегi сузгiлерден женiл отедi.

    Ашыгуда буйрек ен манызды жумыс аткарады. Мiне сондыктан да, ашыгудын кай турiнде болмасын кайнатылган ыстык суды коп iшу керек. 24 сагат ашыканнан кейiн, кiшi даретiнiздi шыны кутыга куйып, салкын жерге бiрнеше апта сактап койыныз. Сiз оз козiнiзбен шыккан уларды, шырышты, манканы, киыршыктарды коресiз. Осы 24-36 сагаттык ашыгуды казiр коптеген адамдар устайды, асiресе бiр орнында тапжылмай кызмет iстейтiндер жане узак ашыгуга шыдай алмайтындар, олар апта сайын белгiлi бiр кундi белгiлеп алып сол кунi 24 не 36 сагаттык ашыгуды киналмай-ак ойдагыдай откiзедi, тiптi калыптасып алгандары сонша, оздерiнiн аш екендерiн де умытып кетедi. Ашыгудын осы кыска турiн кiм болмаса да устай алады.

    55. 7…10 кундiк ашыгуды калай откiзу керек

    «Бабы келiскен iстiн багы жанады». Казак макал-мателдерi

    – 7…10 кундiк ашыгуды калай откiзу керек?
    – 7…10 кундiк ашыгу кезенiнде сiздiн асказаныныз бен барлык iшек жолдары жиырылады, ал ашыгу мерзiмi аякталган кезде былай iстеуiнiз керек. Ашыгудын 7-шi кунi, молшермен кешкi 5-те, 4-5 памидордын кабыгын аршып тураныз да, кайнап жаткан суга салып жiберiп, бiрден шыгарып алыныз. Табетiнiз келген кезде суытып барып женiз. 8-шi кунi танертен усакталып туралган сабiз бен капустага апельсиннiн жартысын сыгып, шырынын косып женiз. Осыдан кейiн кiшкене табакшамен буктырылган коконiс, жемiс жеуге болады. Осы тамакпен кептiрiлген кара наннын 2 тiлiмiн женiз. Осыларды танертен жеу кажет. Кунi бойы суды канша iшем десенiз еркiнiз.

    Тускi тамакка майдаланып усатылган сабiз, апельсиннiн шырыны косылган туралган капуста. Салаттан кейiн екi жемiс кожесiн – сабiзден, капустадан, аскабактан немесе кок буршактан дайындалган, осыган екi тiлiм кара нан косып жеуге болады. Мундай тамакта май болмайды.

    Тогызыншы кунi танертен, кандай болмасын жанадан узiлiп алынган жемiс алма т.б. жеуге болады. Осыган 2 кiшкене касык борткен бидайды 1 кiшкене касык балга араластырып косыныз. Кундiз усакталган сабiз, капустадан жасалган салат, бiр жемiс кожесi, бiр тiлiм нан. Кешке салаттан, памидор т.б. кокенiстерден пiсiрiлген коже iшiнiз. Оныншы куннен бастап, озiнiз уйренген калыпты тамагынызга коше беруiнiзге болады, бiрак молшерден тым асырып жiберменiз.

    Жетi мен онкундiк ашыгудын арасында айырмашылык азгантай гана. 10-шы куннiн кешкi 5 молшерiнде памидор жеп, жогарыда айтылган ереженi басшылыкка алыныз. Озiн жейтiндей гана женiз, артык жеменiз. Есiнiзде болсын, сiз тамаксыз 7-10 кун омiр сурдiнiз, осы уакытта табетiнiз жогалды. Сiз тамак iше бастаганда куат бiрден куйылмайды, ол ушiн уакыт керек жане агзаныз уды тазалаудан, тамакка каныгу багдарламасына кошу ушiн де белгiлi мерзiм кажет.

    Кеспе сиякты жiнiшкелеп туралган туздалмаган капуста мен сабiз коскан салат, сiздiн iшегiнiздiн кабыргасына жабысып турган калдыктарды сыпырткы сиякты тазалайды. Сондыктан да, тамак iшер алдында – салатты бiрiншi жеудi ереженiзге айландырыныз. Себебi, бiз агзамызды тек табиги тамакка гана бейiмдеуiмiз керек. Копшiлiк адамдар тамактануды коже iшу мен нан жеуден бастайды, бiздiн пiкiрiмiзше, булай тамактану мулдем кате, себебi шикi коконiстер тамак алдында ас корыту солiнiн болiнуiне комектеседi. Шикi кокенiстiн курамында табиги сол мол, бул ас корытуга ен кажет зат. Сондыктан да, тамакты коконiс салаттарынан бастауларынызды талап етемiз, осылай бiрнеше жыл адеттенсенiз, сiздiн агзаныз тамак алдында баска нарсенi кабылдамайды. Осынын натижесiнде, сiздiн тагамыздын курамында, коконiс молшерi 60 пайызга жетедi. Шикi коконiстер мен жемiстерде омiрлiк куш мол, бул табигаттын кун куатын шогырландырып, бiзге дайындаган тiрi тамагы.

    Мiне, сондыктан, тамак курамынын мiнсiз мазiрiнiн 60 пайызы шикi коконiстер мен жемiс-жидектерден, 20 пайызы акуыздан (белоктан) куралуы керек деп есептеймiз. Бул акуыз (белок) ет, балык, жумыртка, табиги iрiмшiк-сыр немесе осiмдiктен жангак, дан турiнде болады. Борттiрiлген бидай да белок азыгынын маныздысы.

    Сонгы 20 пайызынын озi ушке жiктеледi. Бiрiншi болiгi табиги крахмал – наннан, курiштен, буршактардан алынады. Екiншi болiгi табиги кант – балдан, шырындар мен кептiрiлген жемiстерден алынады. Ушiншi болiгi табиги каныкпаган майлар – кунбагыс, соя т.б. осiмдiк майлары.

    Табиги крахмал, кант жане майлар – булар жогары молшерде шогырланган тамак, сондыктан осыларды аздап, молшермен гана колданыныз.

    56. Туйе балуаннын кайта тулеуi

    «Адамнын басына конган бакыттын туракты болуы жаксы мiнез-кулыкка байланысты». Ал – Фараби

    Озiмнiн ашыгу жонiндегi шакiртiм, арi досым, ашыгу iлiмiн бiлмейтiн «бурынгы» Тiлеубердi Сарайбайулы Кулиевті есiме аламын. Екеумiз жалындаган жастык студенттiк шагымызды Алматы каласында бiрге откiзгенбiз. Тiлеубердi мырза да, мен де ауыл шаруашылыгы саласында бас маман, басшы болып узак жылдар бойы кызмет iстедiк. Ол Алматы мен бурынгы Семей обылысында. Кейiннен 30 жыл откен сон, тагдыр бiздiн жолымызды Алматыда кайта туйiстiрдi.

    Ол озiн картайдым деп санаганда, 60 жас молшерiнде болатын. Неге осылай шештi? Казакстандыктардын орташа гумыры: ер адамдардiкi 58, ал айел адамдардiкi 63 жас. Мiне сондыктан 60-ка таман омiрiмнiн талай жасын жасадым деп, ендi ол кадiмгi кариялардын катарына озiн-озi косып, олетiн кунiнiн жакындап калганына мойын усынып койган. Ертеректе Тiлеубердi мырза самбо куресiнен студенттер мен жастар арасында республикамыздын бiрнеше дуркiн женiмпазы арi туйе балуаны болган.

    Бiр кунi менiн алдында жазган кiтаптарымды окыган, озара ашыгу туралы ангiме козгалган. Тiлеубердi мырза катты кызыгып, менiмен бiрнеше кабат жеке сухбаттасты. Республикалык теледидардан, радиодан сойлеген создерiмдi, лекцияларымды тындады, кордi.

    Осы лекциялар, окыган кiтаптары Тiлеубердi мырзанын козкарасын озгерттi. Ол осы алемдегi мындаган адамдар тындаганды тындады. Адам кашан озiнiн агзасын мапелейтiн iлiммен танысады, сонда оган омiрдiн купиясы ашылады. Тiлеубердi мырзага да озiн жас сезiнгiсi келдi. Ол осы адiстi озiне колдануга бел буды. Тiлеубердi мырзанын ерекше касиетi – шыдамдылыгы мен алган бетiнен кайтпайтын табандылыгы мен кайсарлыгы.

    Ол менiн оз басымнан откен окигаларды тындап, бугi-шiгесiне дейiн тусiнiп алганнан кейiн, ертенiне 24 сагаттык ашыгуга кiрiстi. Ол бiрден табиги тамакка коштi. Ашыгу мен табиги тамак озiнiн жасын умыттырып жiбердi. Оган 60 жас болса да, 13 таулiк ашыканнан кейiн озiнiн 40 жасар кездегiсiнен де озiн куштiрек сезiндi. Ол ашыгуын, табиги тамактануын, табигат зандылыгын сактауды жалгастыра беруде. Ар кунi белестен-белеске шыгуда.

    Онын кушейгенi соншалык, бурын жогаргы кабатка оз бетiнше шыга алмайтын, казiр жугiрiп шыгатын болды.

    Тiлеубердi мырзанын бурынгы турi кара-кошкыл «негр» сиякты тунерiп кеткен болатын, семiздiктен оз аяк киiмiн озi кие алмайтын, жургенде ауа жетпей ентiгiп калатын, он аягын туздын шогырлануынан суйретiп басатын.

    Казiр турiнiн озгергенi соншалык бiрден 10-15 жаска жасарып, коз жанары жалт-жулт етiп, iс-кимылы ширап, «негрден» аккубаша келген келбеттi, байсалды, суйкiмдi, бауырмал, мейiрiмдi адамга айналып, калжындаганда, лекция окыганда, шахмат ойнаганда озiнен жастарды бет каратпайтын болды.

    Орташа адам ойлайды, 50-ден кейiн шаруам бiттi деп. Тiлеубердi мырза керiсiнше екенiн далелдеп бердi. Омiрдi канша сургенiн манызды емес, оны калай откiзгенiн манызды. Мен досым Тiлеубердiнiн iстеген iсi аркылы, арбiр адам табигат зандылыктарын сактаса, жастыктын лаззатына рахаттануына болатынын далелдегенiн мактаныш тутамын. Кандай жаста болмасын, табигат керi шегiнуге мумкiндiк бередi. Сiз озiнiздiн ескi тозыгы жеткен дененiздi, жана, уакыттын асерiне ушырамаган денеге ауыстырып ала аласыз.

    Бiр жылдык ашыгу мен табиги тамактану, табиги зандылыкты сактау багдарламасынан кейiн айнага караныз, осы аралыкта болган озгерiстерге озiнiз тан калатын боласыз. Егер сiз осы кiтаптагы багдарламаны устансаныз, туган туыстарыныз, достарыныз сiзбен болган керемет озгерiстерге назар аударады. Сiз осы озгерiстердi корiп кана коймайсыз, сезесiз де. Осынын барiне оз дененiздiн кожайыны бола алсаныз гана кол жеткiзесiз.

    Тiлеубердi мырза сиякты 24 сагаттык ашыгудан бастаныз. Осы кiтапта айтылган дурыс тамактануды кайталап окып шыгыныз. Озiнiзге комекке табигаттын 9 дарiгерiн шакырыныз, олар озiне-озi комектескен адамга, максатына жету ушiн, аркашан комек беруге азiр.

    – Асет Ризаулы, «Жасару купиясы» атты кiтап менiн куткарушым болды. Бiрден кiтапта жазылган ашыгу адiстерiн iс жузiнде колдана бастадым. Ашыгуды бастаганда агзаныздын кай жерiнде кiнарат бар, сол жерiнiз ауыра бастайды екен. Сондыктан да осы белгiлер бiлiнген мушелерiнiзге басты назар аударыныз, емделудiн жолын карастырыныз!

    Ашыгу – сiздiн агзаныздагы талай жылдар бойы созылмалы ауруга айналып кеткен, онтайлы сатiн кутiп букпантайлап бугып жаткан созылмалы сыркатынызды козгап, туп-тамырымен жулып алып тастауга арекеттенедi. Сондыктан да осы келенсiздiктерге шыдап, ашыгуды жалгастыра беруiнiз кажет, рахатын мен сиякты сонынан коресiз.

    57. Тамак iшкiмiз келсе не iстеуiмiз керек?

    «Бiз агзамызга немкурайлыкпен караушылыктан оз омiрiмiздi озiмiз кыскартамыз». И. П. Павлов

    Сiздiн оте тамак iшкiнiз келедi. Бiрак бул нак аштык емес, агзанын белгiлi бiр уакытта тамак кабылдауга уйренген адетi. Есiнiзге тагы салайык: ТАН АКЫМАК, онда напсiкумарлык коп, бiракта сiз кожайын болып калуга тиiссiз, сiздiн сананыз танiнiздiн амiршiсi болуга тиiс. Ашыгу бiрбеткейлiктi, ерiк куштi кажет етедi, бул тан мен сананын айкасы.

    58. Калай дурыс тамактану керек?

    «Жендер, iшiндер, бiрак ысырапшылыкка, бос мактаншылыкка жол бермендер». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.

    Тамактану маманы сiз ушiн тамак iшiп корта алмайды, бiракта кандай болмасын кенес бере алады. Менiн жегенiм сiзге мулде унамауы мумкiн. Арбiр адам, жапалактап жауган кар суретiнiн бiрiн бiрi кайталамайтыны сиякты, ол да артурлi. Бiз сiздердi тамактын белгiлi бiр турiмен гана тамактан деп угiттемеймiз, егер сiз мыкты денсаулыкка ие болгыныз келсе, аса сапалы тамак iшiнiз. Бiз сiздердi тек кана шикi кокенiс, ет жеме, осiмдiк пен сут аралас тамак кана iшiнiз деп угiттемеймiз. Сiз ашыгуды откiзiп тазаланып алганнан кейiн iшкi даусыныз, болмысыныз не жеу керек екенiн озi айтады.

    Сiз жогары жансыздандырылган олi тамактан, бiрден 50…60 пайызы коконiс пен жемiстерден туратын табиги тамакка секiре аласыз деп ойлай алмаймыз. Табигат бiрден секiргендi жактыртпайды. Сiз узак жылдар бойы белгiлi бiр тамакпен тамактандыныз, ас корту жане баска да мушелерiнiз осыган бейiмделген. Сiз бiртiндеп асыкпай, белгiлi мерзiмде ашыгу аркылы агзанызды тазалап, бiртiндеп барып кошуiнiз керек.

    – Бiртiндеп кошудi калай тусiнемiз?
    – Сiз бiр кунi жаксы салат жеп, келесi кунi крахмалы бар лагманга лыка тойып алуынызга болмайды. Сiзге бiр кун жемiс жеп, келесi кунi шужык пен самсага кошуге болмайды. Сiздiн тамагыныз бiркелкi болуы керек. Ендi осыны тусiндiрейiк. Егер сiз ет жесенiз, аптасына 3 кабаттан артык жемеуге кенес беремiз. Егер жумыртка жесенiз аптасына 4 кабаттан артык жеменiз. Егер сут iшсенiз, баска да сут тагамдарымен коса бiртiндеп тамак курамынан алып тастаныз. Тiршiлiк иелерiнiн iшiнде, тек адам гана, емшектен шыгарганнан кейiн сут iшедi.

    59. Тамакты уактылы iшу дегенiмiздi калай тусiнуге болады?

    «Тагам салынган табактын шетiнен бастап жендер, ортасынан жемендер, ойткенi ортасында береке жиылып турады». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Сiздi белгiлi бiр уакытта тамак жеуге уйреттi. Карныныз аш па, ток па тусте тагы тоя тамак iшуге тиiстiсiз. Осылай маскара адiспен тамактану, барлык сонгы кезде ашылган гылыми тужырымдарга карама кайшы.

    Бесiктен белiнiз шыкпай жатып, камсыз калыпта, жыл артынан жылдарын жылыстап оте бередi. Рахаттанып, бiлместiктен озiндi май шам сиякты, екi жагыннан бiрдей жага бересiн. Кей кезде ортасынан да жагуга тырысасын. Бiз уакытымыздан ерте олемiз, себебi дурыс ойлауымыз жетiспейдi.
    Коптеген балалардын тiстерi шiрiп бузылган. Тiптi артык тамак iшпесен де, жегенiн жукпайды. Сiздiн тамагыныз сiлтiлiктiн орнына кышкылдык агым (реакция) бередi. Тiптi физиологиядан аз гана тамак пен ашыгу туралы хабарын болса, сiздi куткарар едi. Надандык – ен катерлi жау. Микроб ондiрiсiнiн журетiн фабрикасы болуды токтатпай, сiзде калыпты омiр болмайды.

    60. Тамакты калай жеу керек?

    «Тамактан сон колын жумай уйыктаган адамга кесел жабысса, озінен корсін». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Адамдар тамакты дурыс жей алмайды. Озініз тамак ішкен адамдарды бакыланызшы. Олар тамакты тек ойланбай шайнап жута береді. Тамак ішу барысында басында неше турлі аласапыран ойлар жуйткіп журеді, ал журегі кым-кигаш сезімдерге толы болып, онымен коймай тамак ішіп отырганда айтысып, дауласып жатады. Осылай олар озінін агзасынын жумысын бузады: бір де бір агым: ас корту, уларды шыгару жане сол болетін бездердін жумысы дурыс журмейді.
    Мындаган адамдар ауруларынын себептері, тамакты дурыс і

  8. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 6-шы болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    60. Тамакты калай жеу керек?
    61. Найманнын тажалы
    62. Сiз ашыгуга дайынсыз ба?
    63. Оразаны дурыс тутайык агайын!
    64. Ашыгу кезiнде iшектiн жумысына аландаманыз
    65. Нелiктен таза кайнаган ыстык суга бал мен лимон косып iшемiн
    66. Клизма койган дурыс па?
    67. Карiлiк деген ауру бола ма?
    68. Асеттiн 104 жасаган Санкайбай атасынын ангiмесi
    69. Туздын адам агзасына кандай асерi бар?
    70. Карапайым ас тузы туралы білгенініз, сізді оте таныркатады
    71. Туз кан кысымына калай асер етеді
    72. Неліктен сиырларга тузды коп береді
    73. Поль Брэггтін Калифорнияда ажал алкабынан асуы
    74. Поль Брэггтін туздын кажетсіздігін далелдейтін тагы бір тужырымы
    75. Адамга куніне канша туз керек?
    76. Ашыккан кезде жасаушалардан, таннен тузды шыгару
    77. Адам канкасы калай оседi, немен коректенедi?
    78. Адамнын шашы тусiп, терiсiне неге котыр каптап кетедi?
    79. Асказан мен iшек калай жумыс жасайды?
    80. Сал ауруы (паралич) Турсынгалидын ашыгып барып турып кетуі
    81. Жанымнын танімнен болініп ушуы
    82. Сал ауруына ушырауым
    83. Ашыгу туралы казакша кітап табуым, алган асерім
    84. Мен калай ашыктым, калай сауыктым
    85. Дала жырткыштары, уй хайуандары неге ауырмайды?
    86. Тамак ішкен сон 2 сагаттан кейін улкен даретке отыруын шарт
    87. Кан улану, оздiгiнен улану дегенiмiз не?
    88. Агза уланганда не болады?
    89. Кан уланбау ушiн не iстеу керек?
    90. Канымыздагы сiлтiлiк агым деген не?
    91. Кандай тагамдар кышкылдык арекет бередi?
    92. Кан уланудын кесепаты, алгашкы белгiлерi калай бiлiнедi?
    93. Кан улануы бiлiнсе не iстеу керек?
    94. Оліп барып тіріліп, озіне-озі жоктау айткан адам
    95. Біреу: омірге, укіметке, саясатка окпелеп апталап жатып ішеді
    96. Тамак ішкенде кандай ережелерді басшылыкка алуымыз керек?
    97. Ауызда оте жетілген куралдар бар
    98. Неге бурынгы ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган?
    99. Біз демалуды білеміз бе?
    100. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз
    101. Демалуга, уйыктауга кабілетті арттыру ушін не істеу керек?
    102. Мамыражай (релаксация) калыпка калай тусеміз?
    103. Уйкысыздыкты калай емдеуге болады?
    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    60. Тамакты калай жеу керек?

    «Тамактан сон колын жумай уйыктаган адамга кесел жабысса, озінен корсін». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Адамдар тамакты дурыс жей алмайды. Озініз тамак ішкен адамдарды бакыланызшы. Олар тамакты тек ойланбай шайнап жута береді. Тамак ішу барысында басында неше турлі аласапыран ойлар жуйткіп журеді, ал журегі кым-кигаш сезімдерге толы болып, онымен коймай тамак ішіп отырганда айтысып, дауласып жатады. Осылай олар озінін агзасынын жумысын бузады: бір де бір агым: ас корту, уларды шыгару жане сол болетін бездердін жумысы дурыс журмейді.
    Мындаган адамдар ауруларынын себептері, тамакты дурыс ішпегендіктен болатынын білмейді.

    Жануяларга каранызшы, тамак ішпегенше аркім оз ісімен озі ауре. Ал дастархан басына жиналып тамак іше бастаганда ангіме орбіп, кей кездерде бір-бірімен жанжалдасып та жатады. Осындай шулы отырыстан кейін денен ауырлап маужырап уйкын келеді, барып демалуын кажет, ал кімге жумыска бару керек, ол кулыксыз кетеді. Ал дурыс тамактанган адам озін женіл, тамаша сезінеді.

    Сіз сурайсыз: «Енді калай тамак жеу керек? ». Дурыс тамактану ушін озіннін ниетінді дурыстап алып дастарханга отырыныз. Тыныштыктын болганы колайлы. Ауызга алдымен салган асты саналы турде озі жутылып кеткенше асыкпай узак шайнаныз.

    Ас жеудін басталуынын зор манызы бар. Бастапкы жуткан корегініз ішкі мушелердін барін іске косатындыктан, тамакты ішпестен бурын жайлы жагдай жасаныз. Ешуакытта есінізден шыгарманыз, Гулама Абай айтпакшы: «Адамнын адамшылыгы істі бастаганынан білінеді, калайша бітіргенінен емес», осы бастапкы каркында уйлесімділік болса, сонына дейін болады.

    Тамакты абдан шайнап, асыкпай ішу керек. Бул астын кортылуына да жаксы жане екінші себебі: ауызга тамак бірінші барган мезетте ол да асказаннын жумысын аткарады. Ол тамактын куатын озіне сініріп алып, калган коймалжын болігін асказанга айдайды.

    Ауызда оте жетілген куралдар бар: олар тілдін устінде жане астында орналаскан бездер. Осы бездер астын козге корінбейтін касиеттерін аулайды. Сіз, бірінші асаган тамагыныз асказанга тусіп, кортылып улгермей-ак алініз кіріп, сергіп каласыз. Не себепті? Аузыныздын аркасында агза куатты, эфирлік элементтерді сініре алды. Мысалы: жемістер – суйыктан, газдан жане эфирлік заттардан турады.

    Адамдар катты мен суйык заттар жайлы барін де біледі, ал назік – ауадагылар назардан тыс калады. Жемістін шырайын, тур тусін бояйтын, хош исін шыгаратын – эфир, онын тіршілігі калай асер ететініне коніл болінбейді. Эфирдін манызы оте зор, осынын болшектерімен адам озінін назік денелерін тамактандырады.

    Тамакты жаксылап асыкпай шайнау керектігін айтып оттім, бул таніміз ушін кажет. Ал тамактану барысында терен тыныс алу астын жануын камтамасыз етеді. Ас корту, тыныс алу, ойлау барыстары – ар турлі темпереатура мен жиіліктегі жану агымы. Тамак жеу барысында ара-тура токтап терен тыныс алыныз, сонда эфирді жаксы сініресіз. Эфир – оміршендігінізді, еске сактау кабілетін жане сезімталдыгыныз бен оренізді (интеллект) арттырады.

    61. Найманнын тажалы

    «Жасы улкендермен сукбаттасып, гуламалардан акыл сурап, дарігерлермен араласып турындар». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Науалы тургыны Нуртаза Абылханулы аксакал аргы гасырдын барлык килы замандарын бсынан откізген, узак тарих кешкен кеменгер, карадан хан болган дегендей, аргы аталары артыкша туган жандар болатын. Сондай асыл насілдін сонгы козі Абылханов Нуртаза аксакал бейнелеп айтканда: ана тілдін академигі, ангіменін Ауезові еді.

    Нуртаза аксакал 86 жасында омірден отті, сонгы кезге дейін тамакты жаксы ішті. Омір бойы жылкынын етін айтпаганда, казы-картасы мен кымызы бір кун де алдынан кетіп корген жок. Маркум, дене кимылы ширак оте енбоккор, шежіре, окымаса да санасы оте жогары, гулама шешен, созге жуйрік, кокірегі ашык, корген-туйгені мол, откен гасырдагы казак билерінін асыл сыныктарынын бірі еді.

    Сонгы жылдары гана майлы, тузды тамактарды коп жегендіктен аягынан жонді баса алмай, кимылы баяулап, шау тартып калды. Бул кісінін тагы бір кереметі, неше турлі кисса-дастандарды мудірмей жатка сога беретін жане де ангіме айканда майын тамызытып, тындаган адам озін бейнетаспа коріп, окиганын ішінде озі бірге араласып жургендей асер алушы еді. Тагы бір ерекшелігі, айткан ангімесін кайта айткызссаныз бейне ун таспага жазып алгандай утір, нуктесіне дейін озгеріссіз сол калында кайталап айтып беруші еді, жарыктык. Егер тамак мазірін дурыс сактап ішкенде 100 – 120 жыл гумырды жасар еді!

    Нуртаза аксакал созiн былай бастады: «1952 жылы Кытайдагы Дорбiжiн каласында 5…6 саудагер бiрiгiп семiз кой сойгызып, май жеп жарысатынбыз. Майды шайнамай жутуды уйрендiк. Сол кезде озiмнiн ун тартатын екi меншiк диiрменiм болды, ал Ертiстiн бойында Керейлер жалпы астык екпейтiн халык, апталап жатып менен ун сатып алады. Сол жылы жумыстарым да болып, онын устiне: «Нуке! Келiп конак болып кайтыныз», – дегеннен кейiн Ертiстiн бойымен Алтайга карай кулдап журiп кеттiм. Кыс кезi, кун енкейiп калган, шынылтыр аяз, ымырт жабыла Исатолла деген бiр Керей бар едi, алгiнiн уйiне келдiм. Менi корiп: «Ой, Нукен кеп капты гой!» – деп барi жiк-жаппар болды. Менi аттан тусiрiп алып уйге кiргiздi.

    Сол кезде Керейде коп нан болмайды, тары жейдi. Ол кезде казак келген бетте жон сураспайды, уйдiн иесi малдарын жондеп далада жур.

    Уйге келiп торде отырганымда, айелi улкен агаш шары аякпен толтырып быктырып, буктiрiп тары алып келдi. Аш келген адам алгiнi согып алдым. Бiр уакытта уйдiн иесi мен айелi кубiрлесiп жур, олардын тошаласы уймен катар болады. Тошала деген ет сактайтын жер.

    Айелiне ет салып жаткан кезде: «агарган жагынан», – деп айтты. «А, агарганы не салады екен, жанагы тарыны бекер-ак жеппiн» – деп ойладым. Етiн салды, ангiмелестiк, уакыт оттi. Олар негiзiнде екi-уш уйден гана отырады, бiраздан кейiн коршiсi келдi, салем бердi. Барi менi таниды, мен олардын копшiлiгiн танымаймын. Айелi ет тусiрiп, улкен астаумен бiрак акелдi, оларда жайма салу деген болмайды.

    Карасам, айелi де бiр мын болгыр адам екен, агарган жагы дегендi оте дурыс тусiнiптi, ылги аппак май, анда- санда гана бiр каракесек ет, букiл бiр куйрыкты ушасымен бiрге салган сиякты. «Аке-ау, калай болар екен» – деп бiр ойладым да, уй иесi, коршiсi ушеумiз уш жактап турадык. Колга бiр кара iлiнбейдi, улкен кырма табакка турап жатырмыз, турап жатырмыз айтеуiр бiр уакытта турап бiттiк. «Ал ендi жендер», – десем, алгiлер «Нуке! Сiз женiз», – деп табакты маган карай итерiп кояды. «А, Найман шал! Аруагынан айналайын, менi колдай кор! Керейлердiн алдында уятка калдыра корме», – деп озiмдi-озiм бекiтiп алдым.

    Егер Каракерей, Байыс, Тума деп жатса тук емес кой, булар Найман деп сойлейдi гой. «Кеудесiне нан пiскен жаман Найман, табагымыздын шетiн оя алмай кеттi», – деп айтады. Ол кезде Найман мен Керей арасында iштей бiр тартыс бар, Керей негiзi тау халкы, тары гана егедi. Олай болса деп, ет тусер туспестен кiрiсiп кеттiм. Бурынгы уйренген адiске салып майды жута бердiм, жутып жатырмын, жутып жатырмын, бiр майдын да дамiн таткан жокпын.

    Кенiрдегiме кеп калган уакытта козгалактап коямын, табактын жартысынан аса табакты оздерiне карай итердiм, каракесек ет жеген жокпын. Уй иесi мен коршiсi мен тоймай табакка кол салатын турлерi жок, суйек мужiп оздерiмен, оздерi отыр. Алгiлерге ызам да келiп отыр, не болса да тагы да козгалактап койып кайта кiрiстiм. Табак бiтуге аз калганда, май онемiше турып калды. Алгiлердi ангiмеге айландырган боп, табактагы майды тугел бiтiрдiм. Карасам екi шенгел каракесек ет калыпты, не болса да деп бiр шенгелiн аузыма тастап жiбердiм. Каракесектi шайнап жеу керек, журегiм локсынкырап алгiлерге сездiрмей уш кылкынып барып арен жуттым. Калган бiр шенгел ет, ендi мен ушiн уайым болды.

    Ендi не iстеймiн деп отырганда ойыма бiрдеме сак ете тустi: «мына Найман аш келген бе деп, мына кудагилар согер, мынаны кудагилар жесiн», – деп табакты ары карай итере салдым. Айелi де ана жактан карап отыр екен, келдi де табакты iлiп ала жонелдi. Керейлер айелдерiнен болек отырады екен. Сонымен суйек мужiп отырган уй иесi мен коршiсi аш калды, оздерiнен оздерi корсiн дедiм. Шай, сорпа келдi, бiр тегене курт акелдi езiп, осы куртты iшiп алдым.

    Бiр уакытта жатар алдында денем озiнен-озi кызып дуылдай бастады. Кешке жакын Ертiстi бойлап келе жатканда су алатын ойыктарын коргенмiн, атты караган болып жанагы ойыкка барып, бетiндегi каймак музды кагып тастап басымды салдым. Кантардын аязындагы музды суды басым мулде сезбейдi, басымды екi уш кабат малып алдым. Басымды шуберек белбеумен суртiп, кургатып тук болмагандай болып уйге келiп жатып калдым.

    Багана «агарган жагы» дегенде арты калай болар екен деп, танертен ерте кетемiн, акша аударуым керек деп кулагына куя бергенмiн. Маган не болса да ерте кету керек. Агарганнын арт жагы киын болатынын озiм сезгенмiн, айтпесе бiр-екi кун жатайын деп келгенмiн. Содан жаттым, не уйыктап, не койганымды бiлмеймiн, донбекшiдiм. Танга жакын козiм iлiнгендей болды. Тан алан еленде турып едiм, айелi де сак екен, мен ойтiп-буйтiп далага шыгып жуынганымша бiр шаугiм шайiн кайнатып койыпты. Бiр шаугiм шайдi аузымнын куйер-куйгенiне карамай iшiп алып атка кондым.

    Атка ендi мiне берейiн деген кезде кешегi коршiсi сап ете тустi. «Ойбай, Нуке! Кететiн боп калдын ба? Сiздi бiр-екi, уш кун жатады деп ойлап едiк», «мен жатайын-ак деп едiм, жаткызбасын жаткызбай бара жатыр», – дедiм, бiрак ол оны тусiнген жок. «Сiз ерте кетедi дегеннен кейiн бiр куырдак куыртып койып едiк», – дедi. Аттап отуге болмайды, ерiксiз узенгiден аягымды алып уйiне кiрдiм. Уйiне кiрiп едiм, сиырдын ашты куырдагы екен, екi-уш карбытып жеп жiберiп, екi-уш кесе шайiн iшiп алып атка кондым. Кун шыкпай шыгып кеттiм, енкейсем болды май жетiп келедi, алi онешiмде тур, шалкайынкырап койып журемiн.

    Кантардын аязы, денем озiнен озi кызып аязды елейтiн емеспiн. Калын улкен iшiгiм бар едi, оны боктерiп алдым. Жука iшiгiмдi гана киiп, тымактын кулагын котерiп байлап алып жолмен келе жатырмын. Керейлер жарты не бiр шакырым жерде жол бойлай екi-уш уйден отырады. Жол Ертiстi бойлап журедi. Корген адамдар бiр-бiрiне айкайлайды: «Карандар ананы, Иса келе жатыр! Иса келе жатыр! », – Онысы Иса пайгамбар дегенi, Иса аязда женiл киiммен журе бередi деп естiгендерi бар шыгар.

    Ендi бiреулерi, есi дурыс емес деп кулсе, копшiлiгi мына аязда калай жур деп, ан-тан калады. Мен оз кайгыммен озiммен-озiммiн. Алтай жерiнiн Ертiс бойында кантардагы аязы 45…50 градустен кем болмайды. Кунi бойы журiп, тус ауган кезде онешiме жетiп келетiнiн койды. Кун енкейген кезде озiме-озiм келiнкiредiм.

    Кумык деген сыралгы, озiммен курдас досым бар едi, алгiнiн уйiне карай тарттым, не де болса сонын уйiне согайын, олсем осында олейiн деп. Аттан тенселiп тустiм, Кумык менi коре сап: «Ой, Нуке кеп калдыныз ба? », – деп алгi жерде жiк-жаппар болды.

    Атты байлап, айелiне: »Тамак сал», – дей бергенде колынан шап бердiм. «Мен озiм жол сокты ма, тамактан ушындым ба, тамак деген создi айтпандар», – деп, ет деген создi естiсем журегiм айныйды. «Мен тукте iшпеймiн», – деп сулк барып жаттым. Олар: «киын болды-ау конактын аурып келгенi», «ендi осылай болып тур, катты ауырып турмын, тамак туралы соз айтпандар, кара шай iшем де жатамын».

    Содан тура алмай екi кун жаттым. Екiншi кунi кун енкейе Кумык аттан тусiп жатып кулдi: «Ой, Нуке! Сiздiн ауруыныздын хабары келдi, Исатолла хат жазып жiберiптi. Ертiстi бойлап Найманнын тажалы кетiп бара жатыр, сактансын, уятка калмасын! ». Исатолла бiраз котерiнкiреп жазыпты, бiр еркек койды тугел жеп кеттi деп. Кумык досым куледi: «Биыл согымымыз арык едi, ендi уят болды не iстеймiз? ». «Ой согымын да бар болсын, озiн де бар бол, ундеме», – дедiм. Сол уйде 4…5 кун жаттым, 3-шi, 4-шi кунi гана кiшкене-кiшкене бiр жапырак, екi жапырак каракесек жеуге шамам келдi. Абдан тыныгып болганнан кейiн гана осы уйден козгалдым. Содан берi май жеуден калдым…

    62. Сiз ашыгуга дайынсыз ба?

    «Адам денесi физика, химия зандарына сайкестендiрiлiп жасалган. Олар ешуакытта озгермейдi. Бул зандар арбiр жуйкеге, арбiр талшыкка, арбiр мушеге жазылган. Бул зандар жасаушаларды, талшыктарды, мушелердi баскарады жане аркайсысына мiндеттерiн болiп берген. Бул зандар букiл дененi аралайтын жуйке жуйесi аркылы арекет етедi, жуйке жиiлiгiн тудыратын жане санага тiкелей багынбайтын талшык жуйке жуйесi аркылы да зандарды iске асырады». Хенри У. Волммер, медицина докторы

    Егер сiз ешкандай шубаланбай, ашыгудын маган пайдасы бар десенiз, онда дайынсыз. Есiнiзде болсын, сананызда, ойынызда – ашыгам деген максат уяласа, онда натиже болады. Сiз осылай, ар жасаушанызды (клетка) – ашыгу жаксы жагдайга акелетiнiне оте сенiмдiмiн деп иландырасыз. Осы жагдайда, сiздiн жасаушаныз, буйырыгынызды кабылдауга дайын болады.

    Ашыгуды 24 сагат таза сумен бастаныз. Осы бiр таулiк iшiнде, таза судан баска аузынызга нар салманыз. Егер осы уакыт iшiнде жемiс жеп койсаныз, бул ашыгу емес – жемiс диетасы гана болады жане осы кезенде жемiс-жидек шырынын iшiп койсаныз, бул да ашыгу емес. Менiн айтайын дегенiм, ашыгу кезенiнде асказанынызда таза судан баска ештене болуга тиiс емес. Сiз тускi астан, келесi кунгi тускi аска дейiн, немесе кешкi тамактан ертенгi кешкi тамакка дейiн 24 сагат бойы тамактан тиылуыныз керек. Егер сiз кофе, шай, iшiмдiк, сыра iшуге дагдыланып, осылырды урттап койсаныз жайсыз жагдайга тап боласыз, атап айтканда – басыныз ауырады.

    Есiнiзде болсын, ашыгу – коздыргыштарды колданатын жаман адеттерiнiзден арылуга комектеседi, таза сумен 24 сагат ашыкканда, шыгару мушелерi аркылы агза улы заттардын ескi калдыктарынан кутыла бастайды. 24 сагаттык ашыгу кезiнде, адамдар оздерiнiн кунделiктi тiршiлiктерiн жалгастыра бередi, кейде асказаны аздап кана мазасызданады. Егер сананыз танiнiздi билесе, барi ойдагыдай болады. Асказанды бастагы ми билеу керек, керiсiнше емес!

    63. Оразаны дурыс тутайык агайын!

    Дене менен жан – анау, конiл – мынау,
    Кайсысына билеттiн байгусым-ау?
    Ен тубiнде – озiн кiм, сенiкi – кiм?
    Досын кайсы, озiне кайсысы жау? Шакарiм

    – Казiр бiз оразаны тутканда кандай кателiктер жiберемiз?
    – Казiргi уакытта бiздiн кейбiр кандастарымыз оразаны, рухани карангылыктын, надандыктын салдарынан: дангазалыкка, басекеге айналдырып жiберген сиякты. Кешке ауыз аштырамыз деген сылтаумен бiрiн-бiрi конакка шакырып, кол-косiр дастархан жайылып, неше турлi ауыр жане олi тагамдар желiнедi. Бiздiн казекен «ет десе бет бар ма? », – деп, алдына келген тамакты молшерсiз сога бередi, натижесiнде басым копшiлiгi ораза айында, жай айларда жемейтiн тамагын жеп, бейне ашаршылыктан келгендей болады.

    Осылай кунделiктi кешкiлiк ынкия тамак жеудiн, ол тамак толык кортылмай жатып, тагы да тангы сагат 4-те турып тамак iшуде не магына бар, несi ораза, ауыз бекiткенiнiн магынасы неде? Онымен коймай: «Ауызды уакытылы ашпаса обал болады» деген оздерiнiн комагайлыгы мен мешкейлiгiн актайтын кагида шыгарып алганына не дерсiз? ! Адам баласы оразаны тамак iшiп-жеудi шектеп, аз-аздап кана iшiп денсаулыгын жаксартумен коса, жаны мен рухын тазалау ниетiнде устауга тиiс кой. Жок, бiздiн кейбiр кандастарымызда барi керiсiнше, оразадан алатын пайдасынан, шегетiн зияны коп сиякты.

    64. Ашыгу кезiнде iшектiн жумысына аландаманыз

    «Аркiм узак омiр сурiп, бiрак карт болмауы керек». Американ макалы

    3…10 таулiк ашыккан адамдарды, кобiнесе iшегiнiн жумыс iстеуi аландатады. Шегелеп айтайык: бул жонiнен мазасызданбауынызга болады. Ашыгу аякталганнан кейiн iшек озiнiн калыпты жумысын жалгастыра бередi. Бiз ашыгу кезенiнде койылатын клизмага, iш босатуга сенбеймiн. Клизма – табигатка карама кайшы, табигатты зорлаудын кандай турiне болмасын мен сенбеймiн, карсымын. Осынын iш откiзетiн дарiлерге де катысы бар. Iшектiн озiнiн санитарлык жане залалсыздандыратын куралы бар, iшекте калган тамак, ашыгу аякталганша бейтараптандырылады. Табигаттын табиги жумыс жасауына богет жасамасак, онын шыгару жуйесiнде мiн жок.

    Ашыгуды аяктаганнан кейiн, коймалжандыгы мен ылгалдылыгынын колемi тенестiрiлген тамак iшесiз, тамагыныздын тен жартысы табиги салат, кокенiстерден болгандыктан, сiздiн iшегiнiз бурынгыдан да табиги калыпта жумыс жасай бастайды. Ет пен балыкты аптасына 3 кабаттан артык жеменiз. Белоктын кажеттiлiгiн жангак, дан, жемiстер канагаттандырады. Жейтiн нанынызды, крахмал тез сiнетiн кантка айланганша кептiрiп женiз. Ашыгудан кейiн бидай тукымын бортiрiп, осiрiп женiз, оте пайдалы.

    65. Нелiктен таза кайнаган ыстык суга бал мен лимон косып iшемiн

    70. Сенiн (Пайгамбарымыз Мухаммед с.г.с.-га арнап айтылган соз) Жаратушын араларга рухани куш бердi; «Адамдар мекендейтiн манындагы тауларга, агаштарга оз уяларынды салындар:

    71. Оздерiннiн Жаратушыларыннын ынгайлы жолымен ушындар, ар турлi жемiстермен тамактанындар! ». Олардын асказандарынан турлi-тустi суйык шыгады: адамдардын дертiнiн емi осы: бул ойлы пенделерге Алла тагаланын ишарасы.

    КОРАНЬ. Перевод сь арабского языка. Г. С. Саблукова. Третье изданiе. Казань. Центральная Типографiя. 1907 г. Глава (16) пчелы, стр. 501, стихъ 70, 71. (аударган: Асет Мукашбеков)

    Менiн алдындагы бiр узак ашыгуымда улкен даретiм 23 таулiктен кейiн бiрак келдi, iшiм катып калды, онда тек таза суык сумен гана ашыкканмын. Бiздiн ашыгуымыздагы басты максатымыз: iшектегi, окпедегi, оттегi, бауырдагы, буйректегi т.б. мушелердегi тастан, удан, кiр-кокыстан арылу гой. Казiр бал мен лимон коскан ыстык судын аркасында, бурын бiр ай журетiн жолымды, казiр екi аптада журiп отемiн.

    Осы бал, лимон коскан ыстык судын асерiнен улкен даретiм не кунде, не кун аралатып келiп iшегiм т.б мушелерiм толыктай тазаланып, кокыстар мен калдыктарды бал ерiтiп, ыстык су жуып, жарты гасырдан астам катып, шогiп калган жуындыларды далага тогуде, менiн тапкан саумалым казiр осы боп тур. Карны ашып шыдамайтын адамдарга берер кенесiм, бал бiр жагы корек, екiншi жагы ем, бул Куранда да жазылган. Ал лимондагы С витаминi (аскорбин кышкылы) адамга куат бередi.

    Бул менiн ашыгу iлiмiне коскан улкен жаналыгым деп бiлемiн. Жане осынын жауабын касиеттi Куран кiтабынан таптым. Менiн тандiк, жандык, руханилык тазаланып жатканымды Жаратушы колдап, осы 1907 жылы Саблукованын Казан каласында басылган Кураннын орысша аудармасынын 501 бетiндегi «Аралар» суресiнiн 70 – 71 аяттарын маган ашты ма деп ойлаймын.

    Мен нелiктен таза кайнаган ыстык суга бал мен лимон косып iшетiнiмнiн ман жайына токтала кетейiн. Таза су: бул аш – екi – о. Осы формуланын бiлдiретiнi, судын курамында сутегiнiн екi, оттегiнiн бiр болiгi бар. Егер жауын немесе кардын суын iшсен, онын курамында минералдарды заттар жок, осы жане буланган су (дистилированный) минералдардан 100 пайыз таза. Буларды жумсак су дейдi.

    Катты суда минералдар коп, шашынды осы сумен жусан катып калады, терiлерiн кеберсiп кетедi, ал жумсак сумен жусан керiсiнше. Куранда айтылгандай аралардын асказандарынан шыккан турлi, тустi суйык – «адамдардын дертiнiн емi осы». Бул ойлы пенделерге Алла тагаланын ишарасы.

    Менiн таза кайнаган ыстык суга бал мен лимон косып iшуiмнiн манi осында жатыр. Ыстык су мен бал адамнын iшiнде толып жаткан калдыктардын ерiткiшi. Егер суык таза су iше берсен iшiн катып калуы мумкiн. Менiн оз басымда, алдынгы ашыгуларымнын бiрiнде осындай жагдай болган. Балдын тагы бiр касиетi буйрегiндегi, бауырындагы, отiндегi тастарды ыстык сумен косып iшкенде ерiтiп жiбередi, не агзадан куып шыгады.

    Тастар улкен даретiн аркылы шыгады. Сондай-ак, кан тамырларыннын iшiндегi осiп кеткен арам еттерден де тазалайды. Адам тамак iшпеген уакытта, агзанын ен бiрiншi корегi тузды жеу, сонан сон окпедегi, бас, кулак куыстарындагы манка мен шырышты, кулыкты бiртiндеп кан тамырында бiтелiп турып калган минералдар, бауыр, буйрек, оттегi тастармен коректенiп, сонынан кан тамырында осiп кеткен олi етке тиседi.

    Ашыгу барысында, агза остiп озiн-озi тазалай бастайды, ашыгудын ман жайы мен купиясы да осында жатыр. Менiн неге узак ашыгуга баратыным окырмандарга ендi тусiнiктi болган шыгар деймiн. Егер де узак ашыгуга шыдамасаныз аптасына узбей 24…36 сагаттык ашыгу мен анда санда 3…7 таулiк ашыгуда жаксы натиже бередi. Ашыккан сайын женiлдей бересiн, озiндi куннен кунге жаксы сезiнiп, омiрге деген кулшынысын арта туседi.

    Егер сынгырлаган денсаулыкка, шат шадыман омiрге, узак гумырга колынды жеткiзгiн келсе жиi-жиi ашык, кайта-кайта кайталап толык тазарганынша тагы ашык, бiлмейтiн кокiрегi сокыр надандардын создерiн тындама, бiреу ушiн бiреу тамак iшпейдi, омiр сурмейдi!

    Ескерту: Сусамыр – кант диабетiмен ауырсаныз ыстык суга бал коспай iшiнiз. Кан курамындагы кант молшерi котерiлiп кетедi. Тек таза ыстык су гана iшiнiз!
    Менiн озiмнiн осы 11 жыл ашыгудагы тажiрибемнiн туйiнi: Бiз куатты тамак iшкеннiн аркасында оте шыдамды халыкпыз, осыган куресiп журген палуандарымыз бен боксерларымыз далел.

    Баска халыкты бiлмеймiн, бiздiн казекен узак ашыгуды ойнап откiзедi, бiздiн агзамыз осыган дайын. Айт-айтпаныз, бiз алi кунге дейiн, асiресе ауылды жерлерде, табигаттан кол узе койган жокпыз, етене жакын, табигаттын тол баласы сияктымыз. Осыны Жаратушынын бiздiн ултымызга берген сиы деп, мапелей, кастерлей, аялап сактай бiлуiмiз: бiздiн адамдык та, азаматтык та парызымыз, борышымыз, мiндетiмiз. Алла Тагала осындай кен байтак даланы, аскар тауларды, орман-колдердi, асты-устi казына байлыкты бiздiн ултка тегiн бермеген, бунда бiр тылсым зандылык бар. Бiз Жаратушынын шарапаты тиiп, Алланын нуры жауган халыкпыз!

  9. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 7-шi болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    66. Клизма койган дурыс па?
    67. Карiлiк деген ауру бола ма?
    68. Асеттiн 104 жасаган Санкайбай атасынын ангiмесi
    69. Туздын адам агзасына кандай асерi бар?
    70. Карапайым ас тузы туралы білгенініз, сізді оте таныркатады
    71. Туз кан кысымына калай асер етеді
    72. Неліктен сиырларга тузды коп береді
    73. Поль Брэггтін Калифорнияда ажал алкабынан асуы
    74. Поль Брэггтін туздын кажетсіздігін далелдейтін тагы бір тужырымы
    75. Адамга куніне канша туз керек?
    76. Ашыккан кезде жасаушалардан, таннен тузды шыгару
    77. Адам канкасы калай оседi, немен коректенедi?
    78. Адамнын шашы тусiп, терiсiне неге котыр каптап кетедi?
    79. Асказан мен iшек калай жумыс жасайды?
    80. Сал ауруы (паралич) Турсынгалидын ашыгып барып турып кетуі
    81. Жанымнын танімнен болініп ушуы
    82. Сал ауруына ушырауым
    83. Ашыгу туралы казакша кітап табуым, алган асерім
    84. Мен калай ашыктым, калай сауыктым
    85. Дала жырткыштары, уй хайуандары неге ауырмайды?
    86. Тамак ішкен сон 2 сагаттан кейін улкен даретке отыруын шарт
    87. Кан улану, оздiгiнен улану дегенiмiз не?
    88. Агза уланганда не болады?
    89. Кан уланбау ушiн не iстеу керек?
    90. Канымыздагы сiлтiлiк агым деген не?
    91. Кандай тагамдар кышкылдык арекет бередi?
    92. Кан уланудын кесепаты, алгашкы белгiлерi калай бiлiнедi?
    93. Кан улануы бiлiнсе не iстеу керек?
    94. Оліп барып тіріліп, озіне-озі жоктау айткан адам
    95. Біреу: омірге, укіметке, саясатка окпелеп апталап жатып ішеді
    96. Тамак ішкенде кандай ережелерді басшылыкка алуымыз керек?
    97. Ауызда оте жетілген куралдар бар
    98. Неге бурынгы ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган?
    99. Біз демалуды білеміз бе?
    100. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз
    101. Демалуга, уйыктауга кабілетті арттыру ушін не істеу керек?
    102. Мамыражай (релаксация) калыпка калай тусеміз?
    103. Уйкысыздыкты калай емдеуге болады?
    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    66. Клизма койган дурыс па?

    «Дене жумыстарынын жалпы адiсiн менгергенде гана… сол адiстердi бiздiн барлык арекеттерiмiзге колдана бiлгенде гана дене тарбиесiнiн болуы мумкiн». П.Ф.Лесгафт

    Коптеген емшiлер мен дарiгерлер бас салып клизма койып жатады, ал менiн оз басым осы 10 жылдык жеке ашыгу тажiрибемде клизманы койып корген пенде емеспiн, кан улануым, оздiгiмнен улануым ашыккан кезде мулдем болмайды, осынын себебi неде?

    Толыктай жауап берейiн, менiн жауабым кейбiр дарiгер мен емшiлердiн наразылыгын тудыруы да мумкiн, бiракта «казаншынын оз еркi кайдан кулак шыгарса» демеушi емес пе едi, ал тынданыз.

    3…10 таулiк ашыккан адамдарды, кобiнесе iшегiнiн жумыс iстеуi аландатады. Шегелеп айтайык: бул жонiнен мазасызданбауынызга болады. Ашыгу аякталганнан кейiн iшек озiнiн калыпты жумысын жалгастыра бередi. Бiз ашыгу кезенiнде койылатын клизмага, iш босатуга сенбеймiз. Клизма: табигатка карама-кайшы, табигатты зорлаудын кандай турiне болмасын сенбеймiз, карсымыз. Осынын iш откiзетiн дарiлерге де катысы бар. Iшектiн озiнiн санитарлык жане залалсыздандыратын куралы бар, iшекте калган тамак, ашыгу аякталганша бейтараптандырылады. Табигаттын табиги жумыс жасауына богет жасамасак, онын шыгару жуйесiнде мiн жок.

    67. Карiлiк деген ауру бола ма?

    «Бiр жагынан куану, екiншi жагынан корку ушiн: ата-ананнын жасын жадыннан шыгармай жур». Кун-Фу-Цзы

    Карiлiктiн ауруы болмайды. Сiздi олтiретiн нарсе гана бар. Бул белгiлi бiр ауру. Бiракта, бала кунiннен дурыс тамактансан, аптасына бiр, жылына он куннен бiрнеше кабат ашыксан, олiмге ушырататын аурумен аурмауга мумкiншiлiгiнiз бар. Денсаулык туралы анык бiлгiнiз келсе, жан жагынызга назар аударынызшы. Канша жуздеген мын Казакстандыктар елiмiздiн шыгыс пен батысына шашырай орналаскан емханаларда жатыр. Мындаган дарiгерлер мен медбикелер осы омiрден кудер узген ауруларды емдеуге жанталасуда.

    68. Асеттiн 104 жасаган Санкайбай атасынын ангiмесi

    «Агайын туыскандарынды жаксы бiлiндер, туыскандарынызбен карым катынасыныз жаксы болсын. Озi жакын турганымен мейiрiмi болмаса, онын жакындыгынан пайда жок. Озi узак болганымен бiр-бiрiне мейiрiмi жаксы болса, онда узактыктын зияны жок». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Менiн Мукашбек атамнын акесi Бейбарыс-Жолбарыс бабам он агайынды болыпты. Аргы бабаларымыз: Найман, Торт Толегетайдын iшiнде: Каракерей, Байыс, Тума, Акша, Карабас, Кожакелдi, Кокi, Кылкабай, ал Кылкабайулы Боскынбай бабамыздан он агайынды ул: Жолбарыс, Аблан, Кабылан, Есiм, Нысанбай, Омiр, Естемес, Отаршы, Малшы, Касен болган екен.

    Солардын тортеуiнiн урпактары бармыз. Сол урпактарынын бiреуi менiн атам Жолбарысулы Мукашбектiн бауыры, Есiмулы Санкайбай атаны 100 жасында Науалыда, бiр бауырымыз Макышулы Солтансейiттiн жаназасында кездестiрдiм. Санкайбай ата 104 жасында Аякозде улкен баласынын колында бiраз гана сыркаттанып жатып коз жумды. Туган апкесi Захария аже 107 жаска келгенше тыным таппай уй шаруасын iстеп, ауырмай-сыркамай Науалыды коз жумды. Захария ажейдiн улы Данабек аксакал 100-ге келiп дуниеден оттi. Осы аталып откен адамдарга тан ортак касиет – барi де тамакты тарта iшетiн жане кешке жатар алдында мулдем тамак iшпейтiн. Сондай-ак тынымсыз, бiр орында отыра алмайтын жумыскер адамдар болатын.

    Санкайбай атамыздын аккуба онi аса шырайлы, бойы екi метрге жете кабыл, какпак жауырынды, батыр тулгалы, денесi тiп-тiк, журiсi серiппелi, аскери адамдардiкi сиякты аршынды екен. Аузындагы тiсi тугелдей бутiн, кимылы жас жiгiттердiкi сиякты ширак, коз жанары откiр, кулагы сак. Турi жетпiске ендi гана толган адам сиякты.

    Мен барып танысып озiмнiн Жолбарысулы Мукашбектiн немересi екенiмдi айттым, осы ашыгу iлiмiн ендi бастап журген кезiм. «А, мен сенiн атанды, озiмнiн агам Мукашбектi жаксы бiлемiн, 1937 жылы нахактан усталып, атылып кеттi-ау, есiл ер! Онын бар жазыгы молда болып Кудайга сенгендiгi мен аукатты жеке шаруа жер иесi жане козi мен кокiрегi ашык болгандыгында гана болды гой. Кайта жаксы, агайымнын козi Ризадан сендер осiп жетiлiпсiндер, буганда шукiр», – деп менi бiр желпiнтiп алды.

    Сонан кейiн озiнен карi корiнетiн бiр шалды акеп менiмен таныстырды: «Асет, танысып кой Курман деген аган болады, менiн 78 жастагы екiншi балам», – дегенде, жас шалдын озiнен 10-15 жас улкен шалды улым деуi маган бiртурлi ерсiлеу кулкiлi сиякты, кулейiн десем екi шалдан уят, кулмейiн десем бурын-сонды мундайды естiп кормеген басым, кулкi кысып акетiп барады. Кыстыгып, кымкырылып кулкiмдi азер дегенде тежедiм.

    Ол кiсiнiн тагы бiр ерекшелiгi аузына келген создi, ойды маймонкелемей тура айтады екен. Осы жаназада ауылдын аксакалдарынын iшiнде «аяктыга жол, ауыздыга соз», торден орын бермейтiн дегендей балапан шалдардын iшiнде шоктыктары биiк, жастары 80-нiн о жак, бу жагындагы Есетай, Нуртаза, Толеген т.б. ауылдын кадiрмендi кариялары отырган. Санкайбай ата: «Ай балалар, немене бос сойлеп отырсындар», – деп санкылдаган даусымен бiр тисiп оттi. Ана шалдар жасын силагандiкi ме бiлмеймiн, барi де таяктарымен жер шукылап, молданын алдындагы шакiртке уксап, томен карап букпантайлап ундемей отыра бердi. Озiнен карi, таякка суйенiп орнынан азер турып-отыратын, аяк колдары селкiлдеп берекесi кетiп журген олмелi аксакалдарды оздерiнен жап-жас адамнын «бала» деп айтканына ендi кулмеске шарам калмады.

    Былайырак шыгып озiме-озiм келгеннен кейiн: «Ата, сiз осы денсаулыкка калай жеттiнiз, осынын купиясы неде? », – деген сурак койдым. Менiн екi жудырыгым бiр уысына сиып кететiндей, етi кашпаган куректей алаканынын салалы саусактарымен сакалын сипап турып: «Бiз аукатты турдык, 1932 жылы канпеске басталганда уркiндi болып, бас саугалап Кытайга отiп кеттiк. Ол жерде байларда малайлыкта болдым. Егiн сугардым, шоп шаптым, бидай ордым. Осы жакка келгенде де алi кунге дейiн кара жумыстан кол узiп корген жокпын, малга шоптi озiм дайындаймын, тыным таппайтын мазасыз адаммын. Бос отыра алмаймын. Омiрiмде арак, темекi дегендi аузыма алып корген пенде емеспiн. Бие байлап кымыз сауамын, айына екi кабат саумал iшiп iшiмдi тазалаймын.

    Бiракта омiрiмдi серiлiкпен откiздiм, кездескен колбен етектiнi кур жiберiп корген емеспiн. Атан жузге келсе де алi каукары бар», – деп бiркелкi жаркырап турган аппак курек тiстерiн корсетiп, кулана жымиып койды.

    69. Туздын адам агзасына кандай асерi бар?

    «Арбiр адам барлык куш куатын агзаны (организм) киюы кашкан тесiк касыктай етiп жамап-жаскауга багыттамай, агза бузылган жагдайда, мумкiндiгiнше сирек ушырайтындай, тузетуге мумкiндiгiнше сирек муктаж болатындай етiп, турмысты дурыс багыттауга тиiс». Д. И. Писарев

    Кошеде калтарыска турып алыныз да, жургiншiлердiн журiсiне караныз. Аягы, тiзесi, жамбасы, омырткасы, басы барi катып калган сиякты. Жургенде буындары еркiн бугiлмейдi. Аягына караныз. Адамдар аягын азер котерiп, жалп еткiзiп тастай салатын сиякты. Тiзелерi бугiлмей, омыртка мен басы катып, барлык денесi назiк кимылынан айырылып калган сиякты.

    Адамнын арбiр буынын табигат иiлгiштiктiн мол корымен камтамасыз еткен, осыны iске асыратын суйыкты синовиалный деп атайды. Он жасар балага каранызшы, буындары калай женiл иiледi. Неге? Сiз булай деп жауап бересiз: «Мына балага бар болганы 10 жас, маган 60 жас. Менде он жасар баланын кимылындай кимыл жок кой». «Неге болмаска? » – деп сурармыз.

    Синовал суйыгынын молшерiне омiр сурген жылдар асер етпейдi. Буындарды катыратын бiрак себеп бар, ол улы кышкылдардын киыршыктары. Адамнын жасы оздiгiнен улы емес. Сiз – 40, 50, 60, 70 жыл омiр сурсенiз де, синовал суйыгынын молшерi азаймайды, уакытка тауелдi емес.

    – Шыкпаган туздар мен калдыктар кайда барады? Олар кайда барып шогедi?
    – Осы ауыр тамактарды кортуга, сiнiруге, шыгаруга агзанын омiрлiк кушi жетiспейдi. Бундай жагдайда улы заттар агзада шогедi. Олар козгалатын буындарга жиналып шогырланады. Бул бiртiндеп журетiн агым, буындар мазасыздык акелмей сезiлмейдi. Узак жылдар бойы дурыс тамактанбаудан, кальциймен каныктырылган кышкылдардын киыршыктары буындарга шогырланып, синовиал суйыгын алмастырады, осы мезетте буындар ауырып, козгалысы кеми бередi.
    – Ен бастапкыда туз кай жерде шогырланады?
    – Бiрiншi шабуыл – аяк. Табанда 26 козгалатын суйекшелер бар, агзадагы ен коп жылжымалы суйектер осында. Буындар бiртiндеп иiлгiштiгiн, майскактыгын жогалтады. Буындар катып, козгалу азаяды. Улы кышкылдар киыршыгы табаннан жогары котерiлiп, аурудан тiзе запа шегедi. Онан кейiн жамбастагы жылжымалы суйектерге котерiледi.

    – Адамнын аркасы ауырып, белi неге шойырлады?
    – Аркасы аурмайтын адам аз. Байкасаныз, орта жастагы адамдар шалкайып турекелген кезде, бет алпетi ауырсынганнан озгерiп кетедi. Кунделiктi естуге болады: «Ой, белiм! ». Улы кышкылдардын киыршыктары белге келiп турактап турып калмайды, онан арi иык, шынтак, мойын, тiптi бiлек пен саусак буындарын да жаулайды. Кейбiр адамдардын уланганы соншалык, озiнiн жудырыгын да туйе алмайды. Барiнiн айтатыны: «Буындарым ауыратын себебi, мен картайып барамын». Буган сенбенiз. Басты себеп – улы кышкылдардын киыршыгы.

    Казакстандыктар буын ауруын женiлдету ушiн коп молшерде дарi кутыкшаларын колданады. Мындаган адамдар ыстык минералды сулардан, ванналардан т.б. адiстерден пана iздейдi. Мен озiм буыннан зардап шекпеймiн. Менiн усынысымды буынды емдейтiн кезектi дарi ретiнде кабылдануын каламаймын. Бiрак, осы шыргаланнан шыгатын жол бар екенiне мен сенiмдiмiн.

    – Кан тамырлары неге бiтеледi?
    – Олi тамактар кан тамырларын бiтеп тастайды. Кан тамырларын тоздыру ушiн де талай уакыт отуi кажет. Буган узак уакыт темекiнiн, арактын, аса майлы тамактардын асерлерi жатады. Тагы бiр себеп дене кимылынын аздыгы.
    – Неге адамдар бей берекет ауздары босамай тамакты сога бередi?
    – Адамдардын басым копшiлiгi оз карындарынын кулы. Олар таулiктiн белгiлi бiр уакытында тангы, тускi, кешкi ас iшулерi керек, курсагы ашсын, ашпасын тамакты сога бередi, онын сорлы танi нашар тамактарга лыка толы. Олар оздерiнiн ас корту мен шыгару жуйесiне ешуакытта демалыс бермейдi, артык тамакпен артык жумыска шегедi. Артык жумыс осы мушелердi iстен шыгарады, натижесiнде букiл агза запа шегедi. Оз асказанынды жуынды калдык куятын апанга айландырган сайын, отемi де кымбаттай туседi. Журек пен кан тамырларын зардап шегедi.

    70. Карапайым ас тузы туралы білгенініз, сізді оте таныркатады

    Тамакка, суда сілтіге айналатын натрийді косасыз ба? Немесе улы газ хлорды? «Кулкілі сурак, басы істейтін бірде-бір дені сау адам адам булай жасамайды» – деп айтасыз. Арине жок. Біракта шырылдаган шындык, адамдардын копшілігі натрий мен хлродын химиялык арекетінін натижесінде пайда болган, олі зат, АС ТУЗЫН пайдаланады. Гасырлар бойы колданган «жердін тузы» деген соз тіркесі манызды жаксылыкты мензеді. Будан откен каталык болмайды. Кунделікті тамакка колданатын осы кауіпті коспа, денсаулыкты бузады. Келініз далелдерге жугінейік:

    1. Туз тамак емес! Тамакка даріханадан алган калий хлоридін, кальций хлоридін, барийді т.б. косканмен тен.

    2. Туз кортылмайды, агзага сінбейді. Коректік касиеті жок. Туздын курамында витамин, тірі коректік заттар болмайды. Керісінше, буйрекке, отке, куыкка, журекке, кан тамырларына зиян. Туз булшык еттерді кургатып, келенсіз жагдайга жетелейді.

    3. Туз журекке у болуы ыктимал, сондай-ак жуйкеніздін козуын арттырады.
    Туз агзаныздагы кальциді шайып, асказан-ішек жолдарындагы кілегей кабыгына асер етеді.

    Егер туз сондайлык зиян болса, неге кенінен пайдаланылады? Негізгі себебі мынада, мындаган жылдар бойы тамакты туздап сактау адетке айналып кеткен. Осы адеттін калыптасуы, адам агзасына туз кажет деп есептеуден. Бірталай халыктар, мысалы эксимостар ешуакытта туз жемейді жане осыдан зиян да шекпейді. Осы адеттен кутылган адамга туздын асері, омірі темекі шекпеген адамнын темекі шеккеніндей. Кейбір жануарларга, асіресе уй кустарына туз нактылы у. Шошкалар, тузды молшерден артык жеп койса кырылып калады.

    71. Туз кан кысымына калай асер етеді

    Кан кысымынын котерілуіне не асер етеді? Дарігелерге бірнеше себептері белгілі: ширыгу, шаршау, кенеттен алган рухани соккы, темекіден, автоколік газынан, тамак коспасынан, инсектицидтерден, дарілердін жане онеркасіптін жанама онімдерінен улану. Осылардын асерінен озінді калай сактандыруга болады? Арине, ен дурысы осылардан ауаша болу. Жок дегенде осы себептердін біреуінен кутылуга болады. Ол натрий хлориді, немсе ас тузы. Ангіме, кан кысымынын басты себепкері туралы болып отыр. Осы мезетке дейін біз «калыпты» адамнын кан кысымынын котерілуі жайында айттык. Артык салмактан азап коріп журген азаматтарымызга туздын асері калай? Оздерінізге малім, семіздік пен кан кысымынын котерілуі катар журеді. Оте толык адамдардын кан кысымынын жогарлауы мен туздын арасында байланыс бар ма?

    72. Неліктен сиырларга тузды коп береді

    Сауын сиыр фермасына акшасын салган адам, одан барынша пайда, кіріс кіргізуге умтылады. Сиырлардын тамагына туз косса, суды коп ішеді. Сиыр суды негурлым коп ішсе, сутті согурлым коп беретіні бесенеден белгілі. Есесіне 1 литр сутте туз оте коп молшерде (0, 5 – 1 г) болады. Балаларга каранызшы. Толык, семіз балалардын коптігіне тан каласыз. Булар тузы коп, дукеннін суті мен тамагын ішіп, жейді. Дукендеріндегі консерві кораптарындагы тагамдардын барі тузга каныктырылган. Сут, жеміс т.б. тагамдардын барінде туз. Осынын барін жинактасаныз, неге біздін когамымызда журек – кан тамыры ауруынан олетіндердін бірінші орында турганын тусінесіз. Біз – туз бангісінін (наркоманынын) ултымыз! Нан, сыр-ірімшік, калбырланган (консервленген) жемістер, тіпті сабилердін тамагына шейін (! ) тузбен каныктырылган.

    73. Поль Брэггтін Калифорнияда ажал алкабынан асуы

    Ыссыда, туздын кажетсіздігін далелдеу ушін, шілде – тамыз айларында, жер бетіндегі ен бір ыстык, Калифорниядагы ажал алкабына бардым. Бастапкыда, ажал алкабындагы Фэрнес – Крик – Ранчо мен Стоувпайп Уэллс, екі арасы 48 шакырым аралыкты оту ушін колледжден 10 спортшы жалдадым. Мен, оларды туз таблеткасымен, ішетін сумен камтамасыз еттім. Бізді коргаштап, еріп журген автоколікті жанга керек тамактарды тур-турімен сыкап толтырып алдык нан, токаш, ірімшік, шужык, кептірілген ет, консервлер т.б. Калауы бойынша, тагамнын кандай туріне болмасын туз коса алады. Мен озіме туз алган жокпын, алкаптан откенше ашыктым. Тажірибе шілде айынын аягында басталды. Термометр Цельсия бойынша +41 градус ыстыкты корсетіп турды. Біз жорыкка тангы тогыздардын кезінде шыктык. Кун котерілген сайын шыжа тусті, саскеге таман термометр +54 градусті корсетті. Кургак ыстык бізді балкытып жіберетіндей сезіндік.

    Жігіттер туз дарілерімен коса суык суды комагайлана сіміре берді. Тангы аста, олар кептірілген етті ірімшікпен коса согып алды жане кола ішті. Тамактанудан кейін жарты сагат дем алып, жанып турган кумннын устімен жорыгымызды кайта жалгастырдык. Біраздан кейін мыкты жігіттерде ерекше кубылыс бола бастады. Алгашында ушеуінін журектері айнып, ондері бозарып, алдері кетіп, оздерін жаман сезіне бастады. Оларды мушкіл халде Фэрнес – Крик – Ранчога аттандырдык. Калган жетеуі тажірибені жалгастырды. Олар бастапкысынша туз дарілерімен коса суык суды сіміре берді.Сонан сон, кенеттен бесеуінін асказандары туйіліп, нашарлап кетті. Буларды да Ранчога жібердік. Оннан екеу калды. Тустен кейін торт болды, кун аяусыз шыжгырып тур, жотамыз куйіп барады. Кун отіп, калган екі жігітте бір мезетте кулады. Оларга дарігерлік комек корсетіліп, Ранчога кайтарылды.

    Тек туз пайдаланбаган гана мареге жетіп жорыкты аяктады. Бул данкты аксакал – кария Брэгг! Мен жолсапарда жалгыз калып, озімді тын, сергек калпымда сезіндім! Мен туз жемек тугіл аузыма нар салган жокпын, себебі ашыктым, тек ішкім келген кезде гана жылы су іштім. Мен осы жорыкты 10, 5 сагатта аяктадым жане озімді ешкандай да жаман сезінген жокпын. Шатырга конып шыгып, тамаксыз, тузсыз келген жолыммен Ранчога жаяу кайттым. Мені мукият тексерген дарігерлер, менін жагдайымды оте жаксы деп тапты. Мен осы тажірибемді Ажал алкабында, туздын асерін тексерем деген галымдар ушін кайталауга азірмін.

    74. Поль Брэггтін туздын кажетсіздігін далелдейтін тагы бір тужырымы

    Екінші дуние жузілік согыс жылдары, Египеттегі немістердін Роммел баскарган африкалык корпусы Эль-Адамейнс тубінде ауыр женілістерге ушырап, тіршіліксіз шолейтпен жуздеген шакырымдарга шегінді. Согыс аякталып, немістер женілгеннен кейін, агылшындарды тан калдырган жайт, туз таблеткасымен камтамасыз етілмесе де, неміс аскерлерінін жагдайларынын жаксы болуы. Бул окига да менін Калифорниядагы шыжыган кунде Ажал алкабында жане баска да галымдардын шол жагдайында туз таблеткасынын кажетсіздігінін тагы бір далелі. Гылми маліметтер бойынша, бірнеше кун бейімделгеннен кейін, адам терлегенде туз расуа болмайды. Мумкін, физиологиялык бейімделудін натижесінде натрий шайылмайды. Калыпты жагдайда тузды аз молшерде косып тамактанудын натижесі корсеткендей, ыстык ауа райында туз таблеткасын колдану кажеттілігі асыра айткандык. Туздамаганнын озінде де, табиги натрий – жемістерде, балыктарда, етте т.б. тагамдарда жетерлік молшерде болады. Осы табиги натрий агзанын суранысын толык канагаттандырады. Буган тамактарына туз колданбайтын коптеген елдердін тарихы далел бола алады. Америкалык ундістер туздын не екенін Еуропалыктар келмегенше білмеген. Жанадан барганда, Колумб жане баска атакты зерттеуші галымдар ундістердін денсаулыктарынын оте жаксы екеніне таныркаган. Олар туздын, арактын, табиги емес тамактардын дамін татканнан кейін аза бастаган. Мен жер шарынын тукпір-тукпіріндегі, адам аягы баспайтын 13-тен астам жорыктарга катыстым, сонда туземдіктердін туз колданганын корген емеспін. Сондыктан да олар кан кысымы ауруымен аурмайды. Жас ерекшеліктеріне карамай, барінін кан кысымдары 120/80 ал бул оте керемет. Олар сондай-ак журек, буйрек ауруларымен аурмайды.

    75. Адамга куніне канша туз керек?

    Осы жонінен зерттеулер аз емес. Галымдардын пайымдауынша: таулігіне 0, 5-1, 0 грамм аралыгы. Агза осы молшерде гана сініре алады. Тузга кумар орташа казакстандык 15-30 есе артык жейді. Бул коркынышты корсеткіштін себебі, «дайын» тагамдардагы туздын молшерімен тыгыз байланысты. Бул нанда, еттен жасалган, калбырланган т.б. жуздеген тамак курамындагы тузда.

    Казіргі кезде копшілік адамдардын кан кысымдары оте жогары, себебі олардын тамагынын негізі туздалган сурі еті. Мен ауылда туып остім, коптеген таныстарым кан кысымынын жогары болуынан зардап шекті. Олар инфаркт пен буйрек ауруларынан мезгілсіз олді, себебі туздалган согым етіне кумар болды жане тамактарына тузды коп салды. 30 жаска жетпей ылги аурушан, буындары илікпейтін. Осы халге жеткізген – тамактарындагы туздын коптігі.
    Коп туз нарестені тез олтіреді. Агзага олі зат – туз емес, табиги натрий кажет. Сіз табиги натриді, табигаттын озі дайындаган сабізден, кырыккабаттан (капустадан) , картошкадан, кызылшадан т.б. ала аласыз. Есінізде болсын, минералдарды агза тек тірі турде гана сініре алады.

    76. Ашыккан кезде жасаушалардан, таннен тузды шыгару

    Менін козім жеткені, торт кунгі ашыгудын озі, агзадан тузды тазалайды. Буны кіші даретінізді тексеру аркылы аныктай аласыз. Торт таулік, тек кана тазаланган суды гана ішіп ашыгыныз. Осы торт кунде, таза судан баска аузынызга нар салманыз, суды канша ішем десенізде еркініз. Тангы алгашкы кіші даретінізді жинаныз. Кутыкшалардагы кіші даретінізді салкын жерге, екі-уш апта бойы сактап, сонан сон жарыкка апарып караныз. Сіз шиша тубінен натрий хлоридін жане баска калдыктарды коресіз. Осы туздар шыккан кезде, буйрегініз босап жумыс жасауы жаксарады! Орынсыз шол мен ауыздын кеберсуі жойылады. Булшык етініз бен терінізге назар аударыныз. Сіз жасарып, сымбаттала тусесіз, ісіп кебуініз жогалады.

    Ашыккан кезде, ен бірінші – толыктык жане осынын себепкері туздан кутыласыз. Сіз оз козінізге озініз сенбейсіз. Ашыккан кезде агзанызда тангажайып озгерістер болады. Жай уакытта тамак кортуга жумсалатын кудіретті омірлік куат, агзаныздын тупкір-тупкіріндегі зиянды калдыктарды, уларды жасаушаларыныздан, танінізден тазалауга гана багытталады. Ар жасауша жасарады. Торт таулік туздан тазаланганнан кейін, булай істеу киын болса да, тузды келешекте колданбауга тырысыныз. Онсыз да, барлык сатып алатын тагамдарынызда «жасырынган» туз бар.

    Апталык тазалануга 24…36 сагат ашыгу комектеседі. Маган асіресе «жасырынган» туздан кутылу киындау, себебі мен лекциялар оку ушін коп саяхаттаймын.

    Мен, ешуакытта тамагыма туз коспаймын. Бздін уйде туз мулдем колданылмайды! Біз тамакка у сарымсак пен шоптерді косамыз, ойткені булар табиги коспалар, тамакка дам береді. Тузсыз ашыгу кезінде озінізді тамаша сезінесіз!

    77. Адам канкасы калай оседi, немен коректенедi?

    «Дене шыныктыру жаттыгулары ар адамнын жасына, ал – куатына сайкес аркилы болуы кажет. Орта жастагыларга салт атпен кыдыру тиiмдi болса, куш – куаты кемiген кекселерге жаяу журген пайдалы. Сондай-ак бозбалага колайлы тагам карттарга зиянды болуы ыктимал». Ибн — Сина

    Барлык мушелердiн негiзi канкадан бастайык. Бiздiн суйектер минералдарды ен коп колданады – кальций мен фосфорды. Канка куралып болса, суйектерге корек керек жок деп пайымдайды, бул дурыс емес. Зерттеулерге изотопты колданганнан кейiн, абден осiп жетiлген суйектiн озi туракты турде минералдармен коректенетiнiн биохимиктер аныктады. Бул дегенiмiз, суйектер тiршiлiк етiп коректенедi, канша молшерде емес, калай тамактанганында.

    Суйектер тiрi суйек жасаушаларынан турады, олар да баска жасаушалар сиякты минералдармен коса баска коректiк заттарды кажетсiнедi. Суйек сынганда, осы кажеттiлiк арта туседi. Егер суйек осуi мен омiр суруiн токтатса, сынган суйек омiр баки бiтпеушi едi. Осы кезде жасаушалар тек минералдарга емес, озiн-озi сактау ушiн калыпты тамакка да зару болады. Суйек еттерiне де артурлi тагам кажет. Суйектердiн бiтiсiуiне осынын манызы зор. Тамактану жасаушаны калпына келтiруде манызды жумыс аткарады немесе дурыс тамактын алатын орны ерекше. Оташы дарiгер, сынган суйектiн кайта калпына келуi ушiн, тамак басты орында екенiн бiледi.

    78. Адамнын шашы тусiп, терiсiне неге котыр каптап кетедi?

    «Адам ушiн денсаулыктан артык багалы зат жок». А.А.Семашко

    Терiнiн, шаштын жасаушалары тагамнын узбей келуiн тiлейдi. Терiнiздiн унемi тулейтiнiн, шашыныздын кунi-тунi жылдап осе беретiнiн есiнiзге алсаныз, осы тiптi тусiнiктi бола бастайды. Уйлерiнде мал немесе ит пен мысык устайтындар бiледi, хайуандардын терiсi олардын айнасы екенiн. Егер терiсi мен жунi жаксы корек алса, онда дененiн баска да жасаушаларынын жагдайы жаксы болганы. Ар турлi тагамдардын терi мен жунге де тигiзетiн асерi артурлi болатыны лабораториялык тажрибелерден белгiлi. Тамактану жонiндегi мамандар, адамнын кандай тамакпен коректенетiнiн терiсiне карап ажырата алады. Ар турлi витаминдердiн жетiспеуiн, адамнын терiсiнiн аурушандыгын корсетедi, терiнiн турi озгерiп кетедi.

    79. Асказан мен iшек калай жумыс жасайды?

    «Молшерден тыс токтык та, аштык та жане баска да ауыткушылыктын барi-барi де денсаулыкка колайсыз». Гиппократ

    Асказан мен iшектiн жиырылу жумысын аткаратын iшек жолдары, тауелсiз теп-тегiс жылтыр булшык еттерден турады. Ол толкыннын козгалысы секiлдi козгалып, кортылган ас койыртпагы мен калдыктарын ток iшекке алып келiп, шыгарып тастайды. Осы теп-тегiс булшык еттердiн жасаушалары жумысын жаксы iстеу ушiн, оте жаксы тамак керек. Iшектiн жумысын жаксарту ушiн, коздыргыштар мен iш откiзетiн дарiлер жиi колданылады. Осы «жеделдеткiштер» булшык еттiн жасаушаларын зорлайды, ал осы жасаушаларга бар болганы табиги омiрмен уштаскан жаксы тамак кана керек. Бiз iшкi тазалыгымызды сактауга тиiспiз. Оз денемiзге ауру тудыратын уларды жане зиянды калдыктарды жинауга тиiс емеспiз. Озiндi сактау – табигаттын керемет заны. Егер бiз бакытты, зор денсаулык пен узак омiр сургiмiз келсе, бiз табигатка карсы келмей, онымен бiрiгiп жумыс iстеуiмiз керек. Егер сiз зандылыкты бузуга арекеттенсенiз, онда ол сiздi бузады. Табигат зандылыктары акикат зандылык! Егер бiз осымен журсек, тамаша денсаулыкпен марапатталамыз! Дененiн iшкi тазалыгын калай да сактау керек, оз денендi таза сактаудын тоте жолы: дуркiн-дуркiн ашыгу.

  10. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 8-шi болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    80. Сал ауруы (паралич) Турсынгалидын ашыгып барып турып кетуі
    81. Жанымнын танімнен болініп ушуы
    82. Сал ауруына ушырауым
    83. Ашыгу туралы казакша кітап табуым, алган асерім
    84. Мен калай ашыктым, калай сауыктым
    85. Дала жырткыштары, уй хайуандары неге ауырмайды?
    86. Тамак ішкен сон 2 сагаттан кейін улкен даретке отыруын шарт
    87. Кан улану, оздiгiнен улану дегенiмiз не?
    88. Агза уланганда не болады?
    89. Кан уланбау ушiн не iстеу керек?
    90. Канымыздагы сiлтiлiк агым деген не?
    91. Кандай тагамдар кышкылдык арекет бередi?
    92. Кан уланудын кесепаты, алгашкы белгiлерi калай бiлiнедi?
    93. Кан улануы бiлiнсе не iстеу керек?
    94. Оліп барып тіріліп, озіне-озі жоктау айткан адам
    95. Біреу: омірге, укіметке, саясатка окпелеп апталап жатып ішеді
    96. Тамак ішкенде кандай ережелерді басшылыкка алуымыз керек?
    97. Ауызда оте жетілген куралдар бар
    98. Неге бурынгы ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган?
    99. Біз демалуды білеміз бе?
    100. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз
    101. Демалуга, уйыктауга кабілетті арттыру ушін не істеу керек?
    102. Мамыражай (релаксация) калыпка калай тусеміз?
    103. Уйкысыздыкты калай емдеуге болады?
    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    80. Сал ауруы (паралич) Турсынгалидын ашыгып барып турып кетуі

    Телефоны: +7 701 243 41 99; (871238) 41 51 83 уйі; Караганды каласы.

    Караганды каласынын тургыны, Турсынгали Кызырулы Амірханов деген азаматтан хат алдым, енді осы хатты сіздердін назарларынызга каз-калпында усынып отырмын.

    Асет ага, калай ауырганым жайына келер болсам, ол озі узак ангіме. Жас кезде денсаулыкты ойламаймыз, аурудын алдын алып дурыс емделмейміз. Оз денсаулыгымызга, болашагымызга нем курайды караймыз. Дарігерлердін кенесін, акылын тындамаймыз, дурыс емделмейміз. Агзамызды аракпен, темекімен улаймыз. Оган дурыс дем алмайтынымыз, дурыс тамактанбайтынымыз, орынсыз ашуга беріліп, жуйкемізді тоздыратынымыз косылганда, кайта біздін денсаулыгымыздын муншалыкты мыктылыгына кайран калам.

    Аскерден келген 1976 жылы уакытша Уржарда ПМК «Межколхозстрой» курылыс мекемесінде жумыс істейтінмін. Тамыз айынын басы, тускі асымызды ішіп, темекі тартып, коленкелеп отырганбыз. Отырган жеріміз салынып жаткан шошка фермасынын комплексі «кормоцехтін» тубі болатын, биіктігі торт кабат. Тортінші кабатта істейтін жумысшылар куралдарын калдырып кетсе керек.
    Озініз білесіз далалы жерде «куйын» жиі согады. Сондай куйындардын бірі тоселген кара кагазды (рубероидты) котеріп, устінде жаткан балтаны сыргытып кулатады.Томенде, жерде отырган 5…6 жігіттін ортасындагы менін басыма туседі гой. Абырой болганда сабымен тиген. Айтпесе тортінші кабаттан кара куска тиген балта дузімен, темір жагымен тигенде, мойнымды киып тусер еді гой!

    Коретін жарыгым бар екен, айтеуір жаным аман калды. Есімді білмеймін, бір жумадан кейін Уржардагы ауруханада козімді ашыппын.
    Бір аптадан кейін козімді ашып, есімді жидым. Тіпті кірпіктерімнін кимылына ауырсынам. Букіл тула бойым ауырып жанымды шыгарады. Сойтіп жатып аузымды ашатын, тілімді кимылдататын халге жеттім. Арбір болар-болмас ернімнін, тілімнін, баска да дене мушелерін айтпаганда сал кимылдын озі, жанга бата ауыртып келіп жатты.

    81. Жанымнын танімнен болініп ушуы

    Асет ага! Бір айта кетейін деп отырганым, сонда мені ауруханага акеле жатканда «мен» денемнен болек, алде бір бу, алде бір женіл газ сиякты, «жедел жардем» колігінін сонынан ушып отырдым. Кейде алыс калып коям, жан ушыра калып калмайын деп жанталасам. Содан денемді зембілге (каталкага) салып, бір узын далізбен (коридормен) акеле жатканда «мен» бу сиякты тобені бойлап денемнін сонынан калмай ілесіп отырдым.
    Ак халатты дарігерлер денемді коршап турганын, создерін естімеймін, бірак оз денемді – сол озім жаткан болменін жогаргы бір бурышында, жанагы бу сиякты жогарыдан бакылап, коріп турдым. Бул менін сізге айтайын деген, озім бастан кешкен тусініксіз, екінші гажайып жагдайым еді. Ол кезде бул кубылысты ауыргандагы сандырагым деп ойлап, тіпті ман де бергемін жок. Кейіннен осындай жагдайларды, «олімді» (клиническая смерть) бастарынан кешкендердін макалаларын окыганнан кейін гана барып тусіндім.

    Кудай сактап тірі калдым, озіме-озім келе бастадым. Касымда катар тосекте Елтай ауылынын бір жылкышы аксакалы жатыр. Мен ауруханага тускенде ол кісінін аягын кара санынан кесіп тастаган екен. Жайлауда карлы буршактын астында калып, содан аягынын бас бакайын усітсе керек, кышып болмады дейді. Естуініз бар шыгар, Елтайда Кайролла деген хирург бар еді гой. Сол Кайролла курдасым еді, соган барып корсетіп едім: «Ештене етпейді, бір бакайсыз да омір суресін», – деп кесіп тастады дейді.

    Содан шіру (гангрена) басталып, жогарылай-жогарылай кара санга жеткен гой. Дарігерлерге деген аксакалдын окпесі кара казандай! Ол кісіні тусінуге де болады. Дарігерлерді балагаттап, боктап жатады. Куні бойы маган: «Дарігерлерді тындама, істе дегендерін істеме, керісінше істе! », – деп кулак етімді жейді. Бул жерде ол кісіні кіналап отырган жокпын.
    Бірак, тамшы тас теседі дегендей сол кісінін асері де болган болу керек, орнымнан ерте турып кеткеніме. Айтпесе дарігер козгалмай 45 кун тосекте танулы (постельный режим) жатасын деген. Жанагы аксакалдын асері бір, озімнін ішкі кушім екі себепкер болып 23 кун дегенде басымды котеріп, акырындап-акырындап режимді бузып, турып кеттім.

    Алгашында басымды котергенімнін озіне коп шыдай алмайтынмын. Соган карамастан акырындап орнымнан туратын болдым, кабырганы жагалап даретханага барып журдім. Бір куні дарігерім маркум Александр Усатов коріп койып, катты ренжіп, урысты. (Озі де кейін озінін денсаулыгына карай алмай, мезгілсіз аурудан кайтыс болды). Омір бойы кан кысымын жогары болып, омір бойы басын ауыратын болады. Неге дарігердін нускауын, режімін сактамайсын? – деп. Ол кезде мен омір бойы сол бір кателігімнін зардабын шегемін деп ойлаппын ба?

    82. Сал ауруына ушырауым

    2003 жылдын наурыз айынын аягында 49 мушел жасыма караган шагымда, танертенгісін орнымнан тура алмай калдым. Сол жак аяк-колым, денем козгалмайды, жан жок. (Парализован! )

    Содан міне неше жыл болды 2-ші топтагы мугедекпін. Дарігерлердін бакылауындамын. Алгашкы жылдары бір жарым, екі ай сайын ауруханага жиі тусіп, жагдайым оте киын болды. Астанадагы республикалык емханага да диагнозымды аныктау максатымен жане ондагы дарігерлердін денгейі, сапасы да жогары болгандыктан сонда жатып, тексеріліп журдім.
    Ауруханадан бір жылдан артык шыга алмадым. Сол жак денем, аяк колым салбырап, кимылга келмейді, озім шешініп, киіне де алмаймын! Сауыгудын, жаксарудын орнына, кайталап ауырып кала беремін.
    Жаман ойламай жаксылык жок деген, канша ойламаймын десем де, олім туралы ойлауыма тура келді. Біткен шыгармын дедім. Ойткені ауруханада жатып он торт кун алатын системалардын, укол, дарілердін комегі бір айдан аспайды. Кайта нашарлап каламын, кайта ауруханага тусемін. Осындай жагдайда калай олімді ойламайсын? Айтеуір тіл-ауыздан айрылып бакырайып, кимылдай алмай жатып калмасам екен, деп тілейтінмін. Негізі олетінінді, олім барын ойлаган дурыс дейді гой

    83. Ашыгу туралы казакша кітап табуым, алган асерім

    Алматыга бір келгенімде, озінізге жакын куйеу бала болып келетін менін досым – Токеш Тілегенулы Бошаевтын сіздін кітабынызды бергені бар. Сол кітабыныз уйде жататын. Бір куні саудасы болмай, жумыста уакыт откізе алмай журген келінініз Гулниса, кітабынызды жумыста уакыт олтіру максатпен окиды гой. Уйге аузынын суы курып келді. «Деген сен окитын кітап екен, «ауырам», «ауырам» дегенше, мына Асет аганнын кітабын окып, ашыгу аркылы емделмейсін бе? », – деп кітабінізді менін колыма устата салды. Бір кітабынызды кун-тун демей бас алмай окып шыктым. Кітаптан алган асерімді тілмен айтып жеткізу мумкін емес! Ауылдын адамдарынын аттары, кызыкты кулкілі окигаларга курылган кітаптын мазмуны, ауылга – Науалыга барып келгендей болдым. Оте тартымды, дамді жазылган!

    Буны айтып отырган себебім, Асет ага, мынау сіздін жасап журген жаксылыгыныз, адамнын денсаулыгын тузеу, агзасын тазалау гана емес, жалпы адам агзасын гана емес, жан-дуниесін, санасын тазалау, ояту жолындагы ерен енбегінізді кобіміздін алі де тусінбей жатканымыз, карнымды ашырады. Осы бір айткандарым мыннан біреуге жаксы асер етіп жатса, онда менін басты максатымнын орындалганы. Сонымен сіздін «Жуйке жуйесінін тылсымы» кітабыныздан асерленген мен кашан ашыкканша асыктым, озімді-озім ашыгуга мукият азірледім. Денсаулыгым нашарлап, кан кысымым котеріліп, алсіздік мендеп, емханага жататын кезбен туспа-тус келді. Іштей кандай киын болмасын шыдауга, ашыгу аркылы денсаулыгымнын жаксаратынына, агзамнын тазарып женілденетініне сенімім мол болды. Ойткені сіздін «Жуйке жуйесінін тылсымы» кітабыныздан куш алып, каруланган едім. Бір жагынан ойым, ашкаракпын гой, карным ашып ал кетсе система алам гой, сол агзама ал беріп колдау жасар. Сойтіп емханага жаттым, сіздін екі кітабынызды алып алганмын. «Жуйке жуйесінін тылсымы» мен «Рух пен таннін саулыгы». Бір айта кететінім Малаховтын бес томдыгын окып, голодовать еткенге, чистка жасаганга неше жыл бойы иланбай келгендігім. «Мен ашыга алмаймын, аштан оліп калам! » дейтінмін. Бір кун тамак ішпесем, карным ашып козім карауытып, алім кетіп дірілдеп, кашан келінініз алдыма тамак койганша, жеп коя жаздайтынмын.

    84. Мен калай ашыктым, калай сауыктым

    Аштыктын лаззатын сіздін кітаптарынызды оки жата, емханада ашыгу барысында алгаш сезініп, рахатына баттым! Алгашкы екі-уш кун киын болды, бірак кітап улкен демеу. Бір болмеде екі адам жаттык. Касымда ашыгудын не екенін жаксы білетін, тусінетін бурынгы Советтер Одагынын курестен неше дуркін олимпияда жулдегері, казірде курметті демалыстагы татар ултынын окілі Ринат абзи. Екінші жылга айналган, танертен дене жаттыгуларын жасауды адетіме айналдырганмын. Бірінші куні жасаганыммен екінші куні алім кетіп, заукым сокпай, коніл куйім болмай дене шыныктыру жасай алмадым.

    Куні бойы жаттым, кешкісін кітаптагы айтылгандай «Тан» сусынынын бір ботелкесін такыл-такыл ішіп жаттым. Кундіз тус кезінде бал косып, лимонмен кайнаган су ішемін. Уйге айтып койганмын маган ешкім ештене акелмесін, келмесін деп. Бірак, келмей кояма, келгендері сол «Тан», айран, морковтын солін, лимон акеледі.

    Дарігерім Игорь Антонович Сосновский, оз мамандыгын жетік білетін коптен осы шахтерлер емханасында істейтін каладагы, аркадагы білгір мамандардын бірі. Кунде танертен келе болмемізге кіріп, халімізді сурап, коніл куйімізді біліп шыгу адеті. Калай уйыктадык, калай дем алдык, калай тамактандык барін сурап жагдайымызды, коніл куйімізді білу кунделікті жумысынын негізі. Бірінші мен жаткан куні, асхананы мактап аспаздардын оз жумыстарын жаксы аткаратындыктарын, оте дамді дайындайтындыктарын, ресторандагыдай екенін мактан етіп, асханадан тамактануымды сураган. Мен ундемей кутылгам. Екінші, ушінші куні де сурап болмаган сон касымда жаткан шыдамай, «Что же вы испытываете его, он же голодует!» – дегені.

    Алып жаткан еміме кайшылыгы бола ма деп дарігеріме аштык устап жургенімді айтпаган едім. Муны естіп, білгеннен кейін Игорь Антонович кайта куанып, улкен колдау корсетіп пайдалы екенін айтып куаттады. Кімнін адісімен ашыгып жургенімді сурады. Мен неше жылдай Малаховты окып, бірак ашыгуга шешім кабылдай алмай келгенімді, ал енді озімнін жерлесім, агайымнын кітабын окып созсіз сеніп, иланып ашыгуга бел буганымды айтып озінізді Асет ага, мактан еттім!

    Шынын айтсам сіздін бастан кешкен окигаларыныз бен менін омірім де уксас, откен, ауруга келген жолдарымыз да бірдей екен. Ойткені заманымыз да, заманымызга сай ішіп-жеуіміз, адетіміз де бірдей болды емес пе? Сондыктан да болуы керек мен сізді жаксы тусініп, мултіксіз сеніп кабылдадым.
    Сонымен алгашкы уш кун отті. Тортінші куннен бастап озімді оте сергек, бойыма керемет бір куш – куат куйылып тамаша сезіне бастадым. Кешкі тогыз жарым, ондарда уйкы басып жатып калам, тангы бес жарым-алтыларда уйкым абден канып, тыныгып ерекше куанышты сергек сезімде оянамын.

    Бул менін басымнан кешкен соноу бала кезімнен кейінгі, коп жылдарды арага салып кайта сезінген сергектік жан рахаты еді. Канша жыл болды тунгі уш-тортке дейін уйыктай алмай, теледидарды уйыктатып, не болмаса кітап окып абден шаршаганда – алсіреп барып козім ілінетін. Сонын озінде тунімен неше вагон тусіріп, шаршаган адамнын кейпінде мыж-мыж болып, уйкым канбай быт-шытым шыгып туратынмын.

    Озімді «Укі-Совага» жаткызатынмын. Ал енді болса тіпті баскаша, туяк серіппестей катты сабидін татті уйкысы. Танертенгілік бойымдагы сергектік, кайнап турган куш-куат, асіресе озім-озім болгалы, уятта болса айтайын тангы таза ауамен дем алып, тан салкынын сезіну бакытына ие болып соны басымнан откердім!

    Танертен уш-бес шакырымга дейін жаяу парк ішінде серуендеймін. Парк сол мен жаткан ауруханадан алыс емес тиіп тур. Журе бергім келеді. Дене жаттыгуларыма тагы да кимылдар косып бурынгымнан узагырак жасаймын. Бесінші-алтыншы кундерден бастап, асказанымнын, ішектерімнін: озі-озінін калдыктарымен, артык май, шырыш т.б. денемдегі толып турган кокыр-сокырлармен коректеніп жатканын тындап, сезіп рахаттанамын.

    Тагы бір айтатын жагдай – танаудагы, кенсірігімдегі коймалжын суйыктардын, манканын агзамнан толык шыгып тазалангандыгым. Аяк-кол буындарындагы туздардын таркап женілденгендігім. Мені коріп кызыкпаган, калай дурыс ашыгу керектігін сурамаган адам калмады.

    Сойтіп, Асет ага, мен сіздін арканызда былтыр (2008 ж) торт марте, биыл екі рет он-он куннен ашыгып, адетке салауаттык омірді тартібіме айналдырдым. Осы ашыгу барысында салмагым туракты 88 (сексен сегіз) кило. Ашыгуга дейін 100 (жуз) кг болатынмын. Озімді оте ауыр сезінетінмін. Казір Кудайга шукір! ¬Оте женіл, сергек сезінемін. Келесі ашыгу мерзімін асыга кутіп журемін…

    85. Дала жырткыштары, уй хайуандары неге ауырмайды?

    Етпен коректенетін жырткыш жане етпен коректенетін уй хайуандарынын ішектері салыстырмалы турде кыска болады (оз денесінен уш есе узын) , ал шоппен коректенетін жануарлардікі алты есе узын болады. Ішектерінін кыска болу себепті жырткыштар оздеріндегі шіріп, бузылган тамак калдыктарын уга айландырмай уактылы шыгарып тастайды. Адам, шоппен коректенетін жануарлардікі сиякты ішектері узын болгандыктан, ол ауыр тамак жегенде агзасында улы заттар пайда болып, буйректін жумысына куш тусіп, артурлі сыркаттардын дамуына жол ашылады.

    Есінізде болсын! Адамнын ішегі озінін бойынан 6 есе, ал жырткыш хайуанаттардын ішектері 3 есе узын, сондыктан олар уланбайды, жеген тамактарын колма-кол далага шыгарып тастагандыктан кіру мен шыгу унемі тепе-тендікте болады. Ал адам баласынын кейбіреулерінін улкен дареті тауліктеп не апталап денесінен шыкпайды, енді ол уланбаганда кім уланады! Ол ауырмаганда кім ауырады?!

    86. Тамак ішкен сон 2 сагаттан кейін улкен даретке отыруын шарт

    Есінізде болсын! Тамак ішкеннен кейін 2 сагаттын аралыгында ішкен тамагыныздын калдыгы улкен даретпен сыртка шыгарылып тасталуы керек. Сол кезде Сіз ауырмайтын, солмайтын, картаюды білмейтін сынгырлаган денсаулыкпен марапатталасыз, себебі сіз уланып улгермейсіз. Барлык аурулардын себебі – кан улануда!

    Даналыкпен арі акылмен омір суре озінізді согіп сынайтындардын созін каперінізге алманыз. Жаратушымен жане табигатпен онашада болыныз.

    87. Кан улану, оздiгiнен улану дегенiмiз не?

    «Коп жасау – деннiн саулыгы, бакытты болу – адамнын оз колындагы iсi». А. М. Кирхенштейн

    Бiз бiлемiз, тан ет мушелерiнен куралатын озара байланыскан жеке жасаушалар, олар бiр-бiрiнсiз омiр суре алмайтын болiнбейтiн бiр бутiндi курайды. Осы ар турлi мушелердi бiр-бiрiнен болiп карау козкарасы оте узакка созылды, егер бiр муше аурса калгандарынын да зардап шегетiнiн тусiнбей, ар мушенi жеке болiп емдеуге бейiмделдi. Тан неше турлi кызмет аткаратын танкаларлык бiр бутiн. Бiр болiгiне жаксы болса барiне жаксы, бiреуiне жаман болса барiне жаман.

    Озiнен-озi улану (интоксикация) аз зерттелген, осы гасырда кунделiктi кездесетiндiктен, кас жаудын нак озiне айналды. Мазасыздык, ашушандык, конiлсiздiк, орынсыз козу, т.б. келенсiздiктер каннын бузылганынын кепiлi. Бiзде калыпты жагдайда – камсыздык, котерiнкi конiл куй, сенiмдiлiк, сергектiк болу керек. Тагдыр кейде талкекке салса да, каскайып карсы турып рухани мойымаймыз, кейде тагдыр колдаса да мун шерiмiз таркамайды. Конiл куйдiн булай кубылуы, каннын тазалыгына байланысты. Ен жаманы, озiнен-озi улану – оршiп жинала бередi. Осыдан кутылу ушiн, салауатты омiр салтын устанып, мiндеттi турде ашыгу керек.

    88. Агза уланганда не болады?

    «Ток адам асты тандап iшедi,
    Аш адам тамагынан откендi iшедi». Жусiп Баласагуни

    Агзаныз уланган кезде, сiз себепсiз уайым шегiп, енжарлыктан кутылмайсыз. Кундердiн кунiнде, кайтадан тын, сергек калпынызда уйкыдан турып, талай кедергiлердi бузып, женiске жетесiз. Газет, журнал, радио, теледидар – барi сiзге енжарлыктан кутылатын курал тауып беремiз деп жар салады. Кайсы гажайыпты колдануга болады? Есiнiзде болсын – гажайып, сикыр болмайды, тан мен жанды жазатын женiл жол жок. Нак бiлiнiз, каннын улануы (аутоинтоксиация) – бiздiн ен коркынышты жауымыз. Барлык аурулардын себебi каннын улануы. Журектiн, бауырдын, буйректiн, буындар мен кан тамырларынын ауруынын, мезгiлсiз картаюдын, баска себептермен салыстырганда бiрден-бiр себепкерi. Канды таза устау жарты жумыс. Сiз асказанынызга алдынгысын кортып улгере алмай жатканда, косымша тыкпаштаганнын устiне ныгарлай берiп, косымша жумыс тауып бересiз.

    89. Кан уланбау ушiн не iстеу керек?

    «Сорлы адам, озiнiн кателiктерiн кайтсе де жасырады». Кун-Фу-Цзы

    Сiз, осы такырыпты тамактануыздын багдарламасы етiп алуынызды калар едiк. Бул багдарламанын сiзге жаксы денсаулык беруге мумкiншiлiгi бар. Шикi коконiс пен жемiстерден туратын тагамдар – тазалагыш. Коконiс пен жемiстер, тек кана витамаиндер мен минералдарга жане баска да коректiк заттарга гана бай емес, ол кышкылдыкты тусiретiн сiлтiлiк арекет те бередi. Тамактану маселелерiмен ауестенетiн адамдар, ар турлi пiкiрлердiн коптiгiнен, кей кездерi милары да ашып кетедi.

    Кейбiреу белогы жогары тамакты, ендi бiреуi томенгi комiртектi, ушiншiсi шикi коконiстердi немесе осiмдiк – сут аралас мазiрлердi усынады. Аркiм озiнiкiн мактайды. Осы мазiрлердiн бiр де бiреуiн мултiксiз сактау мумкiн емес. Казiр молшермен 200 турлi азык – тулiк бар. Осылардын санына сайкес тамак дайындауга болады. Бiз ашыккан уакытымызда оз агзамызды тазалаймыз, тазаланганнан кейiн ол озiне кажеттi тамакты тандайтын болады. Ен бастысы – тамак курамынан казiргi оркениеттiн жексурын тамактарын алып тастау. Олар, озiнiз жейтiн тамактын санымен салыстырганда онша коп емес.

    Мынадай коне макал бар: «40 жаска жеткенде адам озiне-озi дарiгер, немесе акымак». Егер адам 30 жаска толганда озi iшетiн тамактарды тандай алмаса, келешекте катты кеселге урынады.

    Бiздiн денелiк жане акыл – ойлык iс арекетiмiз омiрлiк куш корымызбен коректенедi, бiракта аркiмнiн суранысы артурлi. Мысалы, мен дене кимылын жаксы коремiн, себебi тынымсызбын. Дененiн кимылына баска куат, акыл – ойга одан баска куат, рухани дамуга тiптен баска куат кажет.

  11. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 9-шы болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    90. Канымыздагы сiлтiлiк агым деген не?
    91. Кандай тагамдар кышкылдык арекет бередi?
    92. Кан уланудын кесепаты, алгашкы белгiлерi калай бiлiнедi?
    93. Кан улануы бiлiнсе не iстеу керек?
    94. Оліп барып тіріліп, озіне-озі жоктау айткан адам
    95. Біреу: омірге, укіметке, саясатка окпелеп апталап жатып ішеді
    96. Тамак ішкенде кандай ережелерді басшылыкка алуымыз керек?
    97. Ауызда оте жетілген куралдар бар
    98. Неге бурынгы ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган?
    99. Біз демалуды білеміз бе?
    100. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз
    101. Демалуга, уйыктауга кабілетті арттыру ушін не істеу керек?
    102. Мамыражай (релаксация) калыпка калай тусеміз?
    103. Уйкысыздыкты калай емдеуге болады?
    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    90. Канымыздагы сiлтiлiк агым деген не?

    «Коршаган ортага тауелдi болма!
    Оны озiне багындырып, осыны ОЗIН жаса!». Асет Мукашбеков

    Бiздiн канымызда сiлтiлiк агым болу керек. Бiздiн копшiлiгiмiзде канымыз кышкылдык арекеттi бередi. Бас ауруынан бастап, асказаннын кортпауы, безеу шыгу мен кадiмгi тумау кышкылданудын салдары, ал осынын озi каннын улануынын кесiрiнен болады. Кан оте ласталганда, мумкiндiгi болса озiмiздi бас салгалы отырган, ауру акелетiн микробтардан бiз кайтiп коргана аламыз?

    Бiз микробтардын алпештеп осулерiне жагдай жасаймыз, олар бiздiн iшiмiзде оз уйiндегiдей сезiнiп, бiздiн есебiмiзден, озiмiздi талкандауга, бузуга жол беремiз. Сiз сурарсыз: «Осы кышкылдыкты калай бейтараптандыруга, канды калай тазалауга болады? » – деп. Жауап мынау: «Канынды сiлтiлiк коспалармен каныктыру аркылы гана». Каннын улануы белгi бере бастасымен-ак 3…4 кун ашык, сонан кейiн сiлтiлiк арекет беретiн тамакка кош жане кышкылдык арекет беретiн тамактардан бас тарт.

    – Кандай тамактар сiлтiлiк арекет бередi?
    – Ен бастысы жанадан узiп алынган жемiс-жидектер, коконiстер, шоп косылган салаттар. Сiздiн тамагыныздын 60 пайызы шикi жане дайындалган кокенiстер болу керек. Кандай болмасын тамактын алдында шикi коконiстен жасалган салат пен жана узiп алынган жемiстер женiз. Осы сiлтiлiк онiмдердiн сiздiн агзаныз ушiн манызы оте зор.

    Кейбiреулер айтады, коконiстер мен жемiс-жидектердi жактырмаймыз деп. Булай болуы, сiздiн каныныздын арекетi азiрше кышкылдык, сiз сiлтiлiк арекет беретiн тамактарды жеген кезде, олар канды улардан тазалай бастайды, сiз осiмдiк тамагына бейiмделе бастайсыз, олар унаганнын устiне унай туседi. Тек алсiреген жане уланган агза гана жемiстерден, кокенiстерден дайындалган тагамдарды кабылдамайды. Егер сiзге кейбiр жемiстер мен кокенiстер унамаса бiлiнiз, булар пайдалы, агзаны тазалайтын тагамдар. Бастапкыда, улардан тазаланганша аз-аздап женiз. Аптасына 24 сагат ашыгуыныз, улардан арылуга комектеседi. Егерде 3…7 кун ашыгуга жiгерiнiз жетсе, онда агзаныз зиянды калдыктардан мулдем арылады.

    91. Кандай тагамдар кышкылдык арекет бередi?

    «Кулкы жаман адам озiн-озi азаптайды. Кiмнiн уайымы кобейсе, сонын денсаулыгы нашарлайды. Кiм де кiм адамдар мен айтыса беретiн болса онын абройы кетедi». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Негiзiнен кант, кофе, шай, комiр сутегiнен жане уннан, еттен, балыктан дайындалган тагамдар мен коздыргыш iшiмдiктер. Арине, осы тагамдардаын жартысын пайдаланбаудын озi сiздi шошытады, егер сiз омiр жасынызды узарткыныз келсе, конуге тура келедi. Акыр сонында, алгашында шошынганнын озiнен, есiне алсан шошитын боласын. Бастапкыда жана максат орындалмайтындай корiнедi, себебi озiнiз коз алдынызга солай елестетесiз, ойлайсыз. Осы максаттын iс жузiне асуын ойлап, алдымен сананызга сiнiрiнiз, калганы онай.
    Жемiстерден, кокенiстерден, жангактан, кок салаттардан, дандерден куралатын тагам мазiрiн сактаудын еш киындыгы жок. Нарлi жемiстердi, турлi-турлi салаттарды канша молшерде болса да дайындауга болатынын ешкiм де жокка шыгара алмайды.

    Барлык дандер мен жангактар дамдi арi кунарлы. Аздап куырылган грек жангагы, кунбагыстын данi, арахис т.б. табеттi жане пайдалы. Егер сiздiн канынызда зиянды калдыктар мен улар басым болса, тамагыныздын негiзгi болiгi жогарыда аталган тагам турлерiнен куралу керек. Егер сiз ет жесенiз, аптасына 2 – 3 рет кана женiз. Озiнiздi жаман сезiне бастаганда бiрден сiлтiлiк мазiрге кошiнiз. Бунын белгiлерi – бас ауруы, ауыздагы кермек дам, алсiреу, енжарлык, топастану т.б. Арине бул белгiлер онша коркынышты емес, бiрак осынын арты ауыр жагдайга апаруы мумкiн екенiнiн хабаршысы. Бауырыныз ауыра бастаса, бiрден ет пен майлы тамактан, кант пен комiр сутектерiнен бас тартыныз. Баскаша айтканда, оларды табиги жемiстер турiнде колданыныз. Кажеттi белокты жангак пен даннен жеткiлiктi молшерде ала аласыз.

    Сiздiн каныныздын уланганын бiлу киын емес. Егер озiнiздiн омiрлiк кушiнiздiн шегiне жете бастаганын сезсенiз, калпынызга келе алмасаныз 36 сагаттан бастап 3…4 кун ашыгыныз. Таза судан баска ештене iшпенiз.

    92. Кан уланудын кесепаты, алгашкы белгiлерi калай бiлiнедi?

    «Денсаулык дегенiмiз – тек дененiн сырткы бутiндiгi гана деп карау агаттык, жалпы алганда оны агзанын жан-жакты дамуы мен букiл дене кызметтерiнiн жузеге дурыс асырылуы деп уккан жон». Н.А.Добролюбов

    Кан уланудан сактануыныз керек. Талай рет айткан шыгарсыз: «Шаршап, алсiреп, турiм бозарып тур. Булай болады, омiр осылай! ». Катты кателесесiз. Сiз, бiркалыпты котерiнкi конiл куйдi туракты сактай аласыз. Сiз, агзанызды жаксы кутiм болса, ешуакытта бузылмайтын тамаша механизм деп есептеуiнiзге болады.

    Кан уланудын алгашкы белгiлерiн калт жiбермей кадагалап отырыныз, тiлдегi ак тандак, ашушандык, каннын бетке шапшуы. Осы белгiлерге конiл аудармай журменiз. Бул бугiн бiлiнбесе де, ертен айкын бiлiнетiн кауiптiн хабаршысы. Каннын улануы коркынышты, ол шогырлана бередi. Озiндi куткару ушiн ертен емес, бугiн кимылда. Омiр деген: озiндi-озiн коргау. Карсыласыныз басында басым болганмен де, узак арпалыста сiз женесiз. Сiз озiнiзден мыкты жаумен шайкасасыз. Тубiнде сiз женiлесiз, бiрак согыстын созылу узактыгы, тiкелей озiнiзге байланысты.

    Каннын улануы, ол урындыратын кесапат, осы ортада осетiн микроорганизмдер жайлы барiн бiлу кажет. Егер кан унемi улана берсе, ол кан кысымынын денгейiнiн удайы жогарлауына, осынын натижесi кан тамырларынын кабыргасына как туруына акеп урындырады (атеросклероз). Шынжыр былай туйыкталады: кышкылдык тагам (диета) – кан улану (аутоинтоксикация) – кан кысымынын денгейiнiн жогарлауы – кан тамырларынын катуы (артерия) – мезгiлсiз ажал. Сондыктан да, сiздiн iшкен тамагынызга карап апенде деп санаса да, назар аударманыз. Осы апенделiк сiздi зираттан куткарады. Оздерiн калыптымыз деп санайтын адамдар кулсе куле берсiн, сiз сонынан кулесiз.

    93. Кан улануы бiлiнсе не iстеу керек?

    Кауiптiн бiрiншi белгiсi бiлiнiсiмен-ак, картошкадан памидорга, май мен iрiмшiктен – жемiстерге кошiнiз. Егер кан арекетiн бейтарапты калыпта устай алмасаныз, сiлтiлiк бола берсiн. Кышкылдануына жол берменiз. Кауiптiн коркыныштысы сол, бiрден бiлiнбейдi. Оздерiнiн кандарынын созылмалы турде уланганын жане осынын салдары артурлi келенсiздiктерге, аурулага, ен сонында мезгiлсiз олiмге апаратынын копшiлiк бiлмейдi.

    94. Оліп барып тіріліп, озіне-озі жоктау айткан адам

    Озімнін бал-бул балалык шактан Науалыда тай-кулындай тебісіп бір кошеде оскен Саркыт деген курдасым бар. Екеуміз бір жылы, бір ай, бір кунде дуние есігін де, мектеп есігін де бірге ашыппыз. Бірак, онын аке-шешесі ерте оліп, ага-женгесінін колында ості. Саркыт Кажыгалиев бала кунінен созге пысык, еті тірі, мінезі шалкім-шалыс болатын. Омір жайлы толгаганда: «Пах, пах! Осындай да созге жуйрік адам баласы туа береді екен-ау! », – деп еріксіз ойлайсын, іштей суйсінесін. Біз он жылдыкты бітіргенде, ол шешен балаларына еліктеп 8 жылдыкты тамамдады. Кейбір сыныпты екі кайталап жіберді. Ауылда бір орта мектеп кана болатын. Кейіннен жетпісінші жылдары екінші орта мектеп ашылды. Ол кезде мектепте нашар окысан, сол отырган сыныбында – усак балалардын арасында омалып, ен арткы партада онкиіп отыра бересін. Мугалімдер де кудер узіп: «Сен бадырак маган тиіспе, мен саган тиіспейін», – деп онын тыныш отырганына куанады. Сабакка келмесе шаттанады! Себебі, ойдан-кырдан жиылган, оншен бузык Науалы жетімдер уйінін жане сабак окымайтын тентек шешендердін балалары, каптаган орыс пен немістін балалары, ауылдын анкау казак балалары бір мектепте екі кезекпен, екі тілде азер сиып окитын. Бір класста жок дегенде 30-40 окушы.

    Біздін корші екі кыздын бізден 3…4 жас улкен агасынын 4-ші сыныпта 4 жыл тапжылмай отырганы бар. Кішкентай кыздар 4-ші сыныпка кошкенде агасымен бірге окитындарын біліп уйлеріне ботадай боздап: «Егер анау бізбен окыса, біз окымаймыз. Балалар мазактайды», – деп кигылыкты салады. Апасы, аке-шешесі барып, оны баска, катар сыныпка ауыстырады. Карындастары 8-ші бітіргенде, ол алі 4-ші сыныпта «білім жілігін», кайта-кайта кайталап, кеміріп отырган. Мектеп осындай сабак окымайтын, тентек улдарды, жылына бір кабат жиып-теріп, жасы толса колына 8-ді «ойдагыдай» бітірді деген кужат беріп, корші «Южный» ауылындагы трактористер дайындайтын училищеге жіберетін. Тамагы, киімі, жатар орны барі тегін, мемлекеттін мойнында. Осы оку орнын Саркыт курдасым да бітіріп, аскерге барып келген сон, ауылдан 120 шакырымдагы Алакол колінін жагасындагы «Сартерек» болімшесінде трактор жургізді. Жаз айларында дайындаган шопті, кыс бойы ауылга тасиды. Кей жылдары біз жакта кыс оте катты болып, тфу деп тукірсен, тукірігін жерге туспей катып калатын сары шунак аяздар жиі болып турады.

    Осындай какаган кыстын бір куні Сакен ауылга ымырт жабыла шоп алып келеді. Тіркемесін агытып, арак ішеді. Ішкенде сілейіп тойып, сілекейі акканша, есінен айырылганша ішеді. Тун коюлана тракторымен олендетіп уйіне кайтады. Біздін ауылды как жарып агатын Кусак озені бар. Копірден оту керек. Бул ерін копірді таба алмай, тап копірдін жанындагы жарга, калын омбы карга тракторымен шонкиып асылып калады. Кардын калындыгынан трактор жарга куламайды. Асылып калган трактор – арткы екі донгелегі шыр айланып, айналаны азан-казан кылып, ауылды басына котеріп дарылдап тура береді…Тап осы жардын басында Людмила Павловна дейтін мугалім орыс айелі туратын. Уйінін іргесінде дарылдап турган трактор уйкы бермейді. Мезгіл тун жарымынан ауган. «Неде болса барып, мынауынды дарылдатпай ошір, айтпесе бул арадан кет», – деп айтайын деп куйеуі екеуі келсе, трактордын тубінде – бір колы жогары котеріліп, бук тусіп катып калган адамды кореді. Дереу ауылдык, аудандык милицияга телефон шалады. Олар іле-шала жетіп келіп караса, аязда катып калган адамнын майітін кореді. Майіттін аяк-колын созайын десе, шеге болып катып калган.

    Милициялар майітті тексеріп, біраз уакыт тракторды айналшыктап журеді. Тонган сон, оздерімен бірге майітті мугалім айелдін уйіне ала кіріп, майіт жібісін деп пештін устіне агаш салып, колын кокитып жаткызып кояды. Оздері жылыну ушін арак, ыстык шай ішіп, біраз ангіме-дукен курып отырады. Майіт жібімейді. Майіттін бір колы жогары котерілген калпы, ашык машинага тиеп, аудандык милиция боліміне алып келеді. Олар: «бізге оліктін кажеті жок» деген сон, аудандык ауруханага акеледі.

    Олар да: «біз олікті емес, сыркат адамды гана кабылдаймыз», – дейді. Майітті майітханага (морг) апарып тастап, онын уйіне, агайын-туыстарына, колхозга: «Саркыт колхоздын шобін акеле жатып, ерлік жасап, аязда далада калып, муз болып сіресіп катып калган жерінен тауып акелдік, суйегі аудандык майітханада», — деген каралы хабар естіртеді.

    Саркыт тонып оянады. Жан-жагына караса бірнеше адам, анадан жана тугандай шешініп тастаган, каперлерінде тук жок, уйкыны согып жатыр. Колын созып біреуінін жамылгысын жулып алады. Екінші жагына караса кішкентай бала уйыктап жатыр екен: «Алда бейшара-ай! Суык уйде жаланаш жатканы несі? ! », – деп жаны ашып, койнына алып жатады, суп-суык. Бала оянбайды. Оны кымтап жауып кояды. Кайдан келіп-турганын білмейді. Устінде лыпа жок, анадан тугандай жап-жаланаш. Бас анкі-танкі. Біраз уакыт жаткан сон: «Кой, біреуден шылым алып шегейін», – деп ойлайды. Уят болмасын деп жамылгысын жамылып, шыгатын есікті іздесе, бір жарыктын сызаты корінеді.

    Есікті акырын ашып сыгаласа, калгып-шулгып бір орыстын кемпірі отыр екен. Шошытып алмайын деп жайлап барып орысша: «Апа! Темекі бар ма? », – деп сурайды. Козін ашкан кемпір бакырайып карап турып: «О, Кудайым-ай! », – деп айкайлап барып шалкасынан туседі де, талып калады. Саркыт кемпірдін бетіне су буркіп тірілтіп алганда, кемпір торт тагандап, ойбайлап каша жонеледі. Караса тан сібірлеп атыпты. Кемпірдін кылыгына тусінбей, жаланаш шыгуга уялып, босагада, аліптін артын кутіп отыра береді.

    Бір уакытта у-шу болып дарігерлер, медбикелер жетеді. Киіндіріп аудандык милиция боліміне: «Мына бален тіріліп кетті», – деп апарып тастайды. Аудандык милиция болімінін бастыгы Жидебаев: «Омірімде талай сумдык, талай баскадай нарселер коріп едім, біракта, оліп-тірілген адамды бірінші кабат коріп турмын», – деп ауылына апаргызып тастайды. Уржар мен Науалынын арасы 12 шакырым.

    Саркыт «ерін» милициянын машинасынан кайкиып, кошесінін басынан тусіп калады. Тус кезі. Уйіне жакындаса, ауласы каптаган адам, асылган казан. Айгай-шу, бір-бірімен «Ой, бауырымдап» корісіп жаткан адамдар. Миы айланып турган Сакен: «Е, мен жокта уйімде біреу оліп калган екен гой. Булар кешеден бері мені таба алмай жур. Естімедім деп айтсам уят. Одан да хабар алып, білетін кісіше айгайлап барайын. Журісім болса мынау, озіме де обал жок», – деп, тундегі корлыкка, озінін оліктермен айкасып кушактасып жатканына намысы келіп, озінін шошка кылыгы есіне тусіп, онсызда басы ауырып, кіналі екенін сезініп, конілі босап жылагысы келген Саркыт:

    – Ой бауырым-ай! Кырышында кеткен арманым-ай! Асылым-ай! Ардагым-ай! Коре алмай, сонгы созінді тындай алмай арманда кеттім-ау! Есіл ерім-ау! Боздагым-ау! Бауырым–ау! деп окіріп жылап, озін-озі жоктап айгайга, жоктауга басады. (Біздін жакта даладагы таяк устап турган агайындарына жылап коріседі. Сонан сон айелдермен коріседі. Айелдер токтамай жоктау айтады. Сакен суырып салма керемет анші, даусы адемі болатын). Алдымен катар-катар каздай тізіліп турган агайын-бауырларымен корісіп, ойбайлаган куйі, уйде жоктау айтып отырган апайлары, женгейлерімен бірігіп, токтамай сункылдап жоктау айтады. Ен сонынан айелімен коріседі.

    Еш бір адам танымайды. Бажайлап караса бала-шагасы, агайын-туысы тугел аман. Балалары ол кезде кішкентай, каперлерінде тук жок, «Акеміз келді! Акеміз келді!» – деп, ойнап-шауып жур. Агалары тугелдей таяк устап тур. Олген кім болды екен? !» – деп ан-тан болып отырганда, «алтын басты, кара касты, жалбыр шашты, жылкы ерінді, кыр мурынды, озі косем, созге шешен, акын, жырау, тентек, оз дегенінен баскага конбейтін кыныр-кисык кайным-ау! Сенін орнына егін егеміз бе, кайтеміз? !», – деп жоктап отырган бір женгесі: «Ойбай!!! Оліп, катып-сіресіп муз болып, жібімей жатыр деген Саркыт тіріліп кеткен бе? !», – деп кулап барып, талып туседі.

    Мундай сумдыкты кормеген ауыл халкы, нопір журт: бала-шага, кыз-келіншектер, катын-калаш, кемпір-шалдар уйді айлана кашады. Ол аз болса казан жагалап журген иттер улып, корадагы сиырлар моніреп ауылды азан-казан кылады. Біраздан кейін есін жиган журт коз корім, кулак естір жерден: «Ай! Сен Саркытпысын?! Алде онын аруагымысын?! Аруак не Саркыттын кейпіне тусіп алган жын шайтан, пері болсан жоніне кет! Бізде не акеннін куны бар?! «, — деп айгайлап жон сурасады.

    Есі шыккан Саркыт шешендерден корген діни білімі есіне тусіп: «Оллахии, билахии! Олахии, билахии! Мен Саркытпын! мен Саркытпын! Саркытпын! Аязда олердей арак ішіп катып калыппын. Енді жібіп, тіріліп уйге келіп турмын! Маган сеніндер! Мен Саркытпын! Ендігарі сайтаннын сідігін ішсем желкемнін шукырын кормей кетейін!», — деп тамагын колынын кырымен озін бауыздагандай кейіп корсетіп, кос жудырыгымен кеудесін ургылап, тізерлеп отырып алып шешендерше карганып-сіленеді.

    Ол жылдары біздін ауылда шешендер коп, шетінен баукеспе уры. Усталып калса остіп карганып-сіленіп кутылып кететін. Анкау казак: Бул бейшара «Олахии билахии! «, — деп Кудайды аузына алып карганып отыр гой! Кой дуниесі де, малы да курсын, кешегі согыстан да, ашаршылыктан да аман калдык, буган да тауба!, — деп алгі шешенді жоніне жіберетін.

    Акикатында согыс жылдары коныс аударылып келген шешендердін турмыс жагдайлары оте ауыр, аяктарына кысы-жазы калош киіп, сыгандар сиякты: коше-кошені кундіз катын-калашы мен бала-шагасы, тунде еркектері уры иттер сиякты тіміскілеп, казекемнін дастарханынан тогілген кикымдарды теріп жеп, малдарын, жумыртка, тауыктарын урлап-жырлап кундерін коретін. Тагы бір ерекшеліктері бірде-біреуі жумыс істемейтін, казіргі Алматы каласында уйір-уйірімен оріп, кангып журген тажіктерден айнымайтын. Саркыттын діни білімінін де, рухани білімінін денгейі де, тусінігі де осы шешендерден уйренген екі ауыз «Олахии, билахии! » деген созбен тамамдалатын. Алі де озгере койганы шамалы.

    Саркыттын тірі екеніне козі жеткен ел: улап-шулап Саркытпен кайта коріседі, аяк-колын сипап, шашын жулып, нукып, урып кореді. Саркыттын денесі когеріп, соккы жанына батып ойбайлаганнан кейін аруак емес екеніне коздері жетеді. Казанын арты тойга уласады, Талып жаткан адамды тірілтуден тажірибесі бар Сакен, енді женгесін тірілтуге кіріседі…

    Саркыттын Газиз жаны осылайша оны маскунемдіктен сактап, омірлік сабак берді. Менін курдасым сонан бері салауатты омір салтын устанып, мешіттін имамы сиякты: «арак ішпендер, ол харам. Ішсендер тылсым дуние тарапынан жазага ушырап, Кудайдын каргысына ушырайсындар. Мен буны басымнан откізгенмін! » — деп елге уагыз шашып, осы окигасын жырдай кылып, майын тамызып айтып, ішімдік баласын аузына алмайды.

    Казір ауылда озі шамалас зейнеткерлікке шыккан мугалімдерді т.б. ерігіп жургендерді жиып алып: соткелеп, апталап, айлап жатып карта ойнап, 100, 200, 500, 1000 тенге ушін кызыл кенірдек болып айтысып, тартысып, шапкылап, аман-есен ел катарлы ауылда журіп жатыр. Сыныктан басканын барі жугады демекші, осы картожниктердін бірен-сараны болмаса, басым болігінін жумыска кырлары жок

    95. Біреу: омірге, укіметке, саясатка окпелеп апталап жатып ішеді

    Мен саясатты тусінбейтін, акімдерге, укіметке карсы келмейтін адамдарды жек коремін, – дейді бурын араккеш болган, казір зейнеткерлікке шыкан жаграпия мугалімі, казір Науалыдагы аты шулы картожник, ку созден «куырдак куыратын» озін саясаткермін, білгішпін деп санайтын А.Ж. дейтін адам. Онын Газиз жанында: ашу-ыза, коре алмаушылык, жек кору т.б. келенсіз ойлар мен жаман кылыктар жылдар бойы шогырланып, кордаланып калган. Кырык жылдай Науалы орта мектебінде география панінен мугалім болды. Бір де бір сабакта сабак айтпайтын, тек тукке турмайтын осек, отірікті судай агызатын.

    Себебі, такырыпты озі білмейтін надан болатын. Осынын натижесінде ауыл тарихында Науалы орта мектебінін бір де бір окушысы география болімін бітірген емес! Ескерту: Науалыда екі орта мектеп бар. Онын устіне жогаргы класс окушыларын аракка уйретіп солармен бірге косылып ішетін. Оларды карта ойындарына уйрететін.Жас жеткіншектерге теріс тарбие бергені ушін карымта заны бойынша Жаратушы тарабынан катты жаза алуда. Кангырып ку басы гана калды.
    Біреу катынын кызганып ішеді. Арак онын кызганышын басады. Енді біреу: омірге, укіметке, акімдерге, саясатка деген ірілі, усакты окпе-ренішін озіне омір бойы жинактап, сонан сон апталап жатып ішеді.

  12. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 10-шы болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    96. Тамак ішкенде кандай ережелерді басшылыкка алуымыз керек?
    97. Ауызда оте жетілген куралдар бар
    98. Неге бурынгы ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган?
    99. Біз демалуды білеміз бе?
    100. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз
    101. Демалуга, уйыктауга кабілетті арттыру ушін не істеу керек?
    102. Мамыражай (релаксация) калыпка калай тусеміз?
    103. Уйкысыздыкты калай емдеуге болады?
    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    96. Тамак ішкенде кандай ережелерді басшылыкка алуымыз керек?

    Озінізде талай рет байкаган шыгарсын, адамдар тамакты дурыс жей алмайды. Озініз тамак ішкен адамдарды бакыланызшы. Олар тамакты тек ойланбай шайнап жута береді. Тамак ішу барысында басында неше турлі аласапыран ойлар жуйткіп журеді, ал журегі кым-кигаш сезімдерге толы болып, онымен коймай тамак ішіп отырганда айтысып, дауласып жатады. Осылай олар озінін агзасынын жумысын бузады: бір де бір агым: ас корту, уларды шыгару жане сол болетін бездердін жумысы дурыс журмейді.

    Мындаган адамдар ауруларынын себептері, тамакты дурыс ішпегендіктен болатынын білмейді. Жануяларга каранызшы, тамак ішпегенше аркім оз ісімен озі ауре. Ал дастархан басына жиналып тамак іше бастаганда ангіме орбіп, кей кездерде бір-бірімен жанжалдасып та жатады. Осындай шулы отырыстан кейін денен ауырлап маужырап уйкын келеді, барып демалуын кажет, ал кімге жумыска бару керек, ол кулыксыз кетеді. Ал дурыс тамактанган адам озін женіл, тамаша сезінеді.
    Сондыктан да – тамак ішу кезіндегі сактайтын ережелер томенгідей:

    1. 1. Карныныз ашып турмаса еш уакытта тамак ішпеніз. Бул ережені сактамасаныз, ішкен тамагын кортылмайды, ал кортылмаган тамак агзанызды улайды.

    2. 2. Шаршаганда, ашуланганда, коркканынызда, жактырмаган кездерінізде тамак ішуші болманыз. Катты сезім асеріне беріліп кеткен кезде, асказан мен ішек тамакты дурыс кабылдай алмай ішкен тамагыныз уланып кетеді.

    3. 3. Тамак ішердін алдында дарет алыныз: аузынызды шайып, беті колынызды, аягынызды окшеге дейін жуыныз, мумкіндік болса душка тусіп шомылып алыныз.

    4. 4. Тамакты шыгыска карап отырып ішініз, егер солтустікке немесе батыска карап тамактансаныз дененіздегі куатыныздын денгейі томендеп кетеді.

    5. 5. Тамак суйіспеншілікпен дайындалуы керек. Тамакты пісіретін адамнын коніл куйі мамыражай, котерінкі куйде болып, ыкыласымен дайындалган кезде гана тамак женіл кортылады. Байкайсыз ба, жас бала немесе сабилер дайындаган тагам шала піссе де оте дамді болатынын, себебі ол шын ыкыласымен, пейілімен ата-анасын не келген конакты разы кылсам деген ниетте болады, осыган журегімен куанады, шаттанады. Егер де тамак нашар конілмен, ыклассыз, уайымда, ашуланганда, кайгыда, урейленгеде т.б. жагдайларда пісірілсе сізге ешкандай да пайда бермейді. Тамак дайындаган адамнын коніл куйі тамакка беріліп тамактын дамі мен сапасы болмай уга айланып кетеді.

    6. 6. Тамакты ішкенде танауыннын он жактагы тесігі жумыс істеп туруы керек. Егер тамак ішкенде танауыныздын он жак тесігі бітеліп турса, сол жак тесігін жауып он жакпен тыныс алыныз. Танауыныздын сол жагы гана істесе тамак жонді жанбайды да тамак дурыс кортылмайды. Он жак жумыс істеу ушін сол жак кырынызбен жата турыныз.

    7. 7. Тамак ішер алдында Аллага алгыс айтыныз, Бисмиллахир-рахмаанир-рахиим (Бастаймын мен улык Алланын есімімен, Ол улык Алланын есімі, Рахман! Ягни бул дуниеде жаратылган букіл жаратылыска рахым кылады. Ар-рахиим – о дуниеде озіне мойын усынып такуа болган момын пенделеріне арнайы рахым кылады) деп ниет кылыныз, себебі тамактану касиетті агым, Жаратушынын бергеніне таубашілік кылганынызда тамак жаксы сінеді, тамак ішуге озінді ойша дайындайсын. Дурыс тамактану ушін озіннін ниетінді дурыстап алып дастарханга отырыныз. Тыныштыктын болганы колайлы. Ауызга алдымен салган асты саналы турде озі жутылып кеткенше асыкпай узак шайнаныз. Ас жеудін басталуынын зор манызы бар. Бастапкы жуткан корегініз ішкі мушелердін барін іске косатындыктан, тамакты ішпестен бурын жайлы жагдай жасаныз.

    8. 8. Тамакты канша іше аласыз сонша молшерде гана ыдысынызга салыныз да тауысып женіз, калдык калдырманыз. Калган тамагынызды бір ыдыстан екінші ыдыска баска біреуге салып берменіз, себебі сіз озініздін карымтанызды озініздін от басы мушелерінізге бересіз, егер озініз баска біреуден калган тамакты жесеніз онда онын карымтасын аласыз. (Калдык тамактарынызды уй хайуандарына берініз.) Бірак бурыныракта казактар жаксы адамнын саркыты деп, ол кісіден калган тамакты ырым кылып жеген. Тамакты мумкін болса темір ыдыспен ішініз, ойткені ол таза жане екінші біреудін карымтасы беріле алмайды. Жануянын арбір мушесінін оздерінін ыдыстары болуга тиіс, тек ауырган кезде гана емес. Тамак ішіп болганнан кейін дастарханга бата берініз, елінізге, халкынызга, отбасынызга, коршаган ортанызга жаксы тілек тіленіз, тілегініздін кабыл болуын Жаратушыдан отінініз.

    9. 9. Тамак ішпестен бурын уйініздегі мейманды, не жолаушыны тамактандырыныз, бул ата-бабамыздан келе жаткан жаксы дастур. «Жолаушы уйден кырык кадам шыканнан кейін мусапір», – деген тусінік кошпенді халыктын барінде де болган, асіресе біздін казак халкы меймондостыктын улгісін алі кунге дейін корсетіп келеді.

    10 10. Тамак жаксы кортылу ушін шай ішініз немесе бар болса коконіс салатын женіз. Бул асказанды алдын ала тамак ішуге дайындайды.

    11.Тамак ішкенде сойлеменіз. Бос ангіме куатынызды шашыратып, ауа алмасуын тежейді. Тамакты жаксылап асыкпай шайнау керектігін айтып оттім, бул таніміз ушін кажет. Ал тамактану барысында терен тыныс алу астын жануын камтамасыз етеді. Ас корту, тыныс алу, ойлау барыстары – ар турлі температура мен жиіліктегі жану агымы. Тамак жеу барысында ара-тура токтап терен тыныс алыныз, сонда эфирді жаксы сініресіз. Эфир – оміршендігінізді, еске сактау кабілетін жане сезімталдыгыныз бен оренізді (интеллект) арттырады.

    12.Тіс сізге сандікке берілген жок. Тамакты абдан шайнап, асыкпай ішу керек. Бул астын кортылуына да жаксы жане екінші себебі: ауызга тамак бірінші барган мезетте ол да асказаннын жумысын аткарады. Ол тамактын куатын озіне сініріп алып, калган коймалжын болігін асказанга айдайды.

    13. Тамак сіздін бес сезім мушелерінізді: козінізді куантып, хош исі буркырап, сезімдерінізді кытыктап, журегінізді куантып, конілінізді жубатып асер етуі керек.

    14. Еш уакытта исі шыгып бузылып кеткен тамакты жеуші болманыз. Тоназыткышта турмаса 3, 5 сагаттан астам турып калган тамакты да ішпеніз, ал бул біздін казакта керісінше. Еттін сорпасын жылытып ертеніне іше береміз. Есінізде болсын, сорпа микробтардын осіп орбуіне ен колайлы орта!

    15. Тамактан кейін аузынызды шайыныз, реті келсе тісінізді тазаланыз.

    16.Тамак ішкеннен кейін бірден уйыктауга жатпаныз. Тамактанганнан кейін 1 сагаттан кейін гана уйыктауга жатыныз.

    17. Жатар алдында айран т.б. суттен дайындалган кышкыл тамак пен кышкыл жеміс жеменіз.

    18. Кун шыкпай жане тунде тамак жеменіз. Окінішке орай бізде барі керісінше. Біздін казактын асказаны баска халыктан ерекше, тунгі 11-12-де кай халык ынкия тойып ет жеп, сонынан сорпа ішеді. Онымен коймай ашты шаймен ары карай тыкпалайды, осылай тамактанатын халык алемде екеу болса біреуі бізбіз, жалгыз болса тагы бізбіз! Білмеймін, осылай тамактану багымыз ба, алде сорымыз ба? Не мактанарынды, не сактанарынды білмейсін. «Алла артынын кайырын бере кор», – дейміз де.

    19. Турегеп турып жане тамактану аралыгында женіл болса да тамактанбаныз.

    20. Тамак ішердін жане ішіп болганнан кейін бірден су ішпеніз. Егер де арыктагыныз келсе суды тамак ішердін алдында ішініз, ал салмагынызды бір калыпты денгейде устаймын десеніз тамакпен араластырып, толгыныз келсе тамактан кейін ішініз. Біракта бул адіспен онша ауестене берменіз, себебі асказаныныздын жумысын алсіретеді.

    21. Егер де улкен даретке отыргыныз келсе, тамактанганнан кейін 3 сагаттан кейін отырыныз.

    22. Ішегінді улкен даретпен босатып алмай тамак ішуші болманыз. Ерте сагат тангы 6-да турсаныз ішек оз калпына келеді. Танертен ерте кайнаган ыстык суга бал мен лимон косып ішсеніз улкен даретініз тез келеді. Бул адісті іш катып калганда да колдануга болады. Улкен даретке отырганнан кейін дарет алып жуыныныз, мумкін болса душка туссеніз нур устіне нур болар еді.

    97. Ауызда оте жетілген куралдар бар

    Ауызда оте жетілген куралдар бар: олар тілдін устінде жане астында орналаскан бездер. Осы бездер астын козге корінбейтін касиеттерін аулайды. Сіз, бірінші асаган тамагыныз асказанга тусіп, кортылып улгермей-ак алініз кіріп, сергіп каласыз. Не себепті? Аузыныздын аркасында агза куатты, эфирлік элементтерді сініре алды. Мысалы: жемістер – суйыктан, газдан жане эфирлік заттардан турады.

    Адамдар катты мен суйык заттар жайлы барін де біледі, ал назік – ауадагылар назардан тыс калады. Жемістін шырайын, тур тусін бояйтын, хош исін шыгаратын – эфир, онын тіршілігі калай асер ететініне коніл болінбейді. Эфирдін манызы оте зор, осынын болшектерімен адам озінін назік денелерін тамактандырады.

    98. Неге бурынгы ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган?

    Баягыда казактар Ескендір Зулкарнайын, батыс халкы Александр Македонский деп айтатын атакты патшанын аскері кум ішінде калып катардагы сарбаздар іш ауруынан кырыла бастапты, ал офицерлер курамасы дін аман. «Бул не керемет, себебі неде? », – деп тексере келсе, катардагы сарбаздын су куятын кутысы жай темірден, ал офицер курамасынікі кумістен жасалыпты. Озініз білесіз, куміс кандай болмасын микроб пен вирусты кырып жібереді емес пе? Сол сиякты озіміздін откен, алдынгы гасырларда омір сурген ажелеріміз, жас келіншектердін барінін саусактары куміс сакина мен білезіктерге толып турган. Бул бірінші асемдік болса, ен бастысы тазалык жане жукпалы аурулардан сактаган. Баягы казак даласында емханалар, дарігерлер жок болса да, осындай алдын алу шараларымен аурулардын алдын алып отырган. Келіншектер ыдыс-аяк жуганда ыдыстын барін, асатын, пісіретін тагамдарын куміс сакинанын комегімен залалсыздандырып отырган емес пе, бул деген керемет кой! Окінішке орай, халкымыздын осындай салт-дастурінін касиетті жактары казір комескіленіп кетті гой.

    99. Біз демалуды білеміз бе?

    Копшілік ойлайды, дастархан басында кофе, шай, ішімдіктерді сыздыктата тартып дем алудамыз деп. Нактылысына келсек демалыс дегеніміз – толыктай тыныштык, барлык іс кимылдан азат болып еркіндік алу жане букіл жуйке жуйеніздін мамыражай калыпка тусуі.
    – Демалганда калай отырумыз керек?
    – Сіз демалганда аягынызды бірінін устіне бірін айкастырып койманыз, бул жагдайда аякты коректендіретін кан тамырын кысып тастайсыз. Негізінде сіз демалып отырган жоксыз, керісінше журекке ауыр салмак салып отырсыз. Демалу – букіл агзада кан айналымын еркін камтамасыз ету. Егер сіздін аяк киімініз тар, галустігініз буындырса, бас киімініз симаса, жаганыз кылкындырса білініз, сіз дем алган жоксыз. Жаксы демалыс – киімдерінді шешіп тастаганда.
    – Дем алудын адістері бар ма?
    – Кейбір адамдар дем алып отырганда, бір орында тыныш отыра алмай мазасызданып, саусактарымен столдын устін тырсылдатып, козгала береді. Дем алудын адісі, жинактала білу. Осынын бір адісі катты тосекте шешініп жатып дем алу. Булшык еттер мен жуйкені мамыражай калыпка тусіруде, жаксы кун шуагынын алатын орны ерекше. Дем алган кезінізде, оз миынызды барлык толку, шыргаландар мен камкорлыктардан арылтуыныз керек. Булшык еттерініз бен жуйкеніз мамыражай калыпка тускен мезетте, журегініздін согысы баяулап, тыныс алуыныз акырындап барып біркалыпка туседі. Осы толыктай босансуга, дем алуга алып келеді.
    – Демалганда уйкы калай асері етеді? Уйыктататын дарінін пайдасы бар ма?
    – Уйкы сіздін булшык еттерінізді толыктай босансытып, тамаша дем аласыз. Тунгі уйкы мені жаксы калпыма келтіреді. Коптеген адамдар шаршаган жуйкені камшылайтын коздыргыштарды колдануга адеттенген – темекі, дарілер, кофе, шай, ішімдік жане сусындар. Сондыктан коздыргыштарды колданатын адамдар, ешуакытта толык мамыражай калыпта дем ала алмайды, олардын жуйкесі унемі козу жагдайында болады.
    – Демалысты калай табуга болады?
    Демалысты – денелік, жане акыл – ойлык жумыс істеп табу керек, себебі екеуі кояма колтык бірге журеді. Адамдардын басым болігі уйкысыздыктан зардап шеккендіктен, уйыктау ушін коптеген дарілерді ішіп, жасанды уйкы алады. Бірде бір адам, дарімен толык дем ала алмайды. Бір де бір дарі сау, тыныктыратын, рахаттанып уйыктайтын калыпта уйкы акелмейді. Уларга толы агза, жуйкені унемі коздырып турады. Козып турган жуйкемен тунді калай тыныш откізе аласыз? Ашыгу барысында, адамдар коздыргыштардан бас тарткан мезеттен бастап, терен уйктап, толык дем алады. Агзаныз тазалана бастаган кезде, босансуга кабілетініз артып, терен де тыныш уйкыдан лаззат ала бастаганынызды озініз де байкайсыз.

    100. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз

    Адамдар неге ішімдікке, темекіге, ашты шайга, коздыргыштарга уйір?
    Іс арекетінізді жиі алмастыру да, денсаулыкты жаксы сактаудын кепілі. Жумыс куні барысында, іс арекетімізді жиі алмастырып отыруга тиіспіз. Біз басекелестік жайлаган есалан алемде омір суреміз. Біздін оркениетті жагдайымызда «адам адамга – каскыр» болганда, біз ауыр соккыларга жане зор кысымга тозуге мажбурміз. Адамдардын темекіге, ішімдікке, кофеге т.б. коздыргыштарга уйір болуынын себебі осы екеніне мен сенімдімін. Іскер алемде, тек кана басекелестік емес, озін корсетіп, бекітуге деген калау да орын алган. Адамдардын кажымай талмай, бір бірінен асып тусу умтылысы мангілік жалгасуда. Осы жалган козкараска коптеген куат шыгындалады. Бугінгі кунде бізде созылмалы маскунемдер мен дарі бангішілерінін бары танкаларлык емес пе? Омір суру озінді куанышты, тірі сезіну екенін умытып кеттік. Байсалды омір суру – біздін когамда аз гана адамдардын бакыты. Казіргі омір – асыгу, аптыгу, тагы асыгу. Біз кайда асыгамыз? Емханага ма, алде молага ма?

    101. Демалуга, уйыктауга кабілетті арттыру ушін не істеу керек?

    Мамыражайлыкка, демалуга, уйыктауга кабілетті болу ушін, ар кунінде – демалуга, коніл котеруге, дене шыныктыруга жане жаксы уйкыга уакыт калатындай кылып жоспарлауыныз керек. Егер сіз тамакка тойып алганнан кейін, таза ауада жаттыгу немесе бакшанызда жумыс жасамай, не 3 шакырым журіп кайтпасаныз рахаттанып уйктай алмайсыз. Мен уй жумыстары жане кунделікті оз шауаларым денеге коп куш тусіреді деп ойламаймын. Таза ауада жумыс істеу, кыдыру, жугіру кажетті нарселер. Сіз оз дененізді табиги тамакпен, таза сумен, таза ауамен, кун шуагымен куантуыныз керек. Арине «табигатка кайта кайтайык» деген адамдарды келемеждеп кулу онай, біракта біз табигат жолымен журетін адамдар сонынан кулетін боламыз.

    Тамактануда, демалганда, уйыктаганда жане омірдін карапайым адеттерінде табигатка негурлым жакын болуга тырысыныз. Табигаттын калауы бойынша омір суре бастаныз, сіз шексіздіктін бір болшегісіз. Тагдырынызды табигаттын колына тапсырыныз, оган сенініз. Егер сіз кала тургыны болсаныз, каланын сыртына немесе теніз жагасына барып нактылы демалыныз, мамыражай калыпка тусіп, озінізді тартіпке келтірініз.

    Мен сізге мына ережелерді басшылыкка алуынызды нускаймын. Бірінші – бакытты болу, денініздін сау болуы тікелей озінізге гана байланысты. Егер оз агзанызга куат жинайтын уактылы демалыс бермесеніз, сіздін агзаныз сау болмайды. Екінші – сіз оз агзанызга машинага карагандай, камкорлыкпен мукият карап отыруыныз керек. Ушіншіден – жасымыз улгайган сайын, табигатка жакындаганнын устіне жакындай тусуіміз керек. Коздыратын іс арекеттердін орнына, тыныштык пен бейбітшілікке умтылуымыз керек. Карапайым да таза омір суре, сіз сау боласыз.

    102. Мамыражай (релаксация) калыпка калай тусеміз?

    Біз билеуге, козгалуга, ар турлі спортпен шугылдануга тиіспіз. Біракта, ешуакытта жай гана отырып немесе жатып мамыражай калыпка тусіп, барлык куйбін тіршілікті ысырып тастап дем алудан уялманыз. Бул жагымды гана емес, мултіксіз кажет нарсе. Дарілердін комегімен мамыражай калыпка тусудін жолын таптым деп ойламаныз, екеуі бір нарсе емес. Мамыражай калыпка тусіп уйыктау ушін радио, теледидарды ошіріп, тосекке шалканнан жатып, колдарынды дененнін бойымен тимейтіндей бос тастап еш нарсеге аландамай жатуга кенес беремін. Алакандарынды томен каратып, колдарынызды тосектін устіне бос тастаныз, дем алсын. Аяктарынды біріне бірі тимейтіндей кылып созыныз. Басынызды кішкене жастыкшага немесе жастыксыз, озінізге калай ынгайлы, солай койыныз. Алгашында козінізді жумбаныз, тесірейіп бір нуктеге карай бермей, арлы берлі, жан жагынызга, томен жогары жургізініз. Осындай кимылдан кейін козініз озінен озі жумылады. Бундай козгалыстын мамыражай калыпка енуге богеті жок.

    103. Уйкысыздыкты калай емдеуге болады?

    Уйкысыздык мамыражайлыкпен 10-12 кунде емделеді, сонынан татті уйкы арбір тунгі досынызга айналады, сіз танертен жана туган бала сиякты таза періште калыпта оянасыз.

    Ашыгу багдарламасы мен жугіру, толык демалудын, арбір тунде татті де тамаша уйыктаудын шеберлігіне уйретеді. Улар сіздін жуйкеніз бен булшык етінізді кыспакка алып турады, ал ашыгу осы кыспакты мамыражайлыкпен алмастырады.
    Козініздін кимылына ойынызды ілестірініз. Козініздін карашыгынын козгалысына ілескен ойыныз алсірейді, осы букіл агзаныздын біртіндеп табиги алсіреуіне жане байсалды да куат куйылатын уйкыга алып келеді. Егер де уйыктай алмасаныз, бірдеме окыныз, бул да комектеспесе, сіздін козініздін булшык еттері ауыр жумыстан кажыган, оку оны шаршаткандыктан, жогарыдагы айтылган адіспен алсіретініз.

    – Уйыктай бергенде булшык еттерді бір катайтып, бір босатуга бола ма?
    – Булшык еттерінізді бет алды ширыктыра барменіз. Колдын, аяктын козгалысы немесе аунап жатуынызбен сіз ішкі мамыражайлыкты бузасыз, белгілі бір мамыражайлык денгейіне жетіп калган булшык еттер осы агымды басынан кайта кайталауга мажбур болады. Ширыгып турган булшык еттер оздерін ынгайсыз сезініп турады, сіз козгалысынызбен осы ынгайсыздыкты узарта тусесіз. Осы еттердін босансуы 10…15 минут аралыгына созылады. Босансыган еттер оздерін оте жайлы сезінуі керек, егер сіз толык мамыражай калыпка туссеніз, онда бурын сонды болмаган жайлылык пен тыныштыкты сезесіз. Кейбір булшык етініз немесе еттерініз жайсыздыкта болса, онда олар ширыгып тур, сіз олардын босансуына мумкіндік бермей турсыз.

    – Калай жатып уйыктаган ынгайлы?
    – Мамыражайлылыкты жанадан бастап жургендер маган жиі айтады, шалкадан жатып уйыктай алмаймыз деп. Бунын барі де сіздін миынызга жазылуына байланысты, егер сіз осынын пайдалылыгына толык сенімді болсаныз, онда ойдагыдай болады. «Мен он кырыммен жатсам гана уйыктай аламын», «Мен етпетімнен жатып уйыктаймын», «Мен бук тусіп жатпасам уйыктай алмаймын», «Мен донбекшіп жатып барып уйыктаймын», «Мен кундіз біраз коз шырымымды алсам, тунде уйыктай алмаймын», «Мен тангы беске шейін гана уйыктаймын, сагат жетіге дейін козім бакырайып жатады, туске таман кайта маужырай бастаймын» – міне адамдардын шагатын мундары осы. Бірак мен сенімдімін, егер адам куніне 15 минут уакытын мамыражайлыкка уйренуге болсе, онда ол кайтсе де табыска жетеді, ол ашыгу багдарламасын басшылыкка ала отырып мамыражайлыкка адеттеніп лады.

  13. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 11-шi болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    104. Ресейдін данкты спортшысы болган, коян-колтык шайкастан (рукопашный бой), ережесіз айкастан (бой без правила) , панкратионнан (гректердін ережесіз шайкасы) жане согыс самбосынан, осы аталып откен шайкастардын тортеуінен де халыкаралык дарежедегі спорт шебері, бокстан Ресей Федерациясынын спорт шебері, Ресей аскери ауе – десант куштерінін бурынгы офицері Касабаев Саяуыш Ондірханулынын толгауы.

    Куран Каримнін ішіндегі аяттардын математикалык зандылыктарын тауып окып, таокалуым. Спорттын адамга кандай пайдасы бар? Киымылдамау – тат басу дегенді калай тусінуге болады? Жаяу серуендеудін адам агзасына тигізер пайдасы бар ма? Арканы, омыртканы тузетуге бола ма?

    «Дене жаттыгуларымен калыпты жане оз укытында шугылданып отырган адам ауруды куртуга багытталган ешкандай емдеуді кажет етпейді». Ибн – Сина

    Мен жігіт, он бес – отыз арасында,
    Бул жаста коп: бересі – аласым да..
    Жалыны бойга симай сырттан корініп,
    Кун сайын турады артып кайрат кушім. Султанмахмут Торайгыров

    Адам омірінде дене кимылынын алатын орны ерекше екенін журттын барі біледі, ал осы кимыл спортшыларда ен басты орында. Осы жаттыгудын жане салауатты омір сурудін натижесінде талай-талай асуларды багындырган Ресейге танымал, Казакстанга енді гана озін танытып келе жаткан Касабаев Саяуыш Ондірханулымен кездесіп, салауатты омір суру мен дене жаттыгулары жайында озінін козкарасын айтып беруді жане озінін омірбаянына кыскаша шолу жасай кетуін отіндім.

    Саяуыш сунгак бойлы, шымыр денелі, кайратты кара шашы аккуба оніне жарасып турган аса келбетті жігіт. Кулімдеген кой коздерінен парасаттылык пен тектіліктін ушкыны жалындап тургандай. Букіл дене болмысынан олшеусіз куат, саркылмас кайрат, мукалмас жігер, сынгырлаган денсаулык, жалындаган жастык оты лапылдап турганын сезесіз. Кимылы шалт, созі салмакты, ар созін байыптап ойланып барып айтады. Журісінен, киім киісінен-ак: «а, мына жігіт кезінде аскери адам болган гой деп бірден ойлайсыз».
    Сурак: – Саяуыш бауырым, озін арнайы діни оку орнын бітірмесен де, оз бетінше рухани кітаптарды коп ізденіп окитынынды білемін. Ана куні бір созінде интернеттен керемет бір кызык дерек таптым деп едін, ол не дерек?

    Жауап: – Асет ага, осы жакында интернеттен оте кызык та, Жаратушы тусірген касиетті Куран Каримнін ішіндегі аяттардын математикалык зандылыктарын тауып окып жагамды устадым!

    – Осынын кыскаша мазмунын окырмандарымыздын да біле жургені жон болар деген байламга келдім. Доктор Тарик Аль Суаиди касиетті Куран аяттарынан бір нарсенін, екінші нарсемен математикалык тен екенін байкапты. Ен танкаларлыгы Куранда «ер адам» деген соз 24 рет кайталанса, «айел» деген соз де 24 рет кайталаныпты, немесе 24=24. Осыган таныркаган ол аяттарды ары карай талдаса осындай зандылык Куран аяттарынын барінде де тунып тур екен. Енді араб тілінде жазылган аяттардагы тен создердін кейбіреуіне шолу жасап карап корелік:

    Дуние (фани алемнін бір атауы) деген соз 115 кайталанса, Акирет (баки алемнін бір атауы) 115 рет кайталанган.
    Омір 145 рет кайталанса, Олім 145 рет кайталанган.
    Пайда 50 рет болса, Зиян 50 рет кайталанган.
    Адамдар 50 рет, Елшілер 50 кабат.
    Ібіліс 11 кабат кайталанса, Ібілістен корган іздендер деген соз 11 рет айтылган.
    Каргыс деген соз 75 рет, ал Алгыс деген соз 75 рет кайталанады.
    Шыгын 73 кабат кездессе, Кіріс 73 кабат кездеседі.
    Адамды азгырушылар деген соз 17, Олген адамдар деген соз тіркесі 17.
    Мусылман 41, Капір 41.
    Алтын 8, Женіл омір 8.
    Сикырлы 60, Адаскандар 60.
    Зекет 32, Береке 32.
    Пікір 49, Ундемеу 49.
    Тіл 25, Уагыз 25.
    Жайбаракаттык 8, Кауіптену 8.
    Ашык сойлеу 18, Жариялау 18.
    Ауыртпалык 114, Шыдамдылык 114.
    Мухаммед 4, Шаригат (Мухаммед ілімін оку) 4.
    Ер адам 24, Айел адам 24.
    Тагы бір танкаларлыгы – томендегі создер муншама кабат кайталанады.
    Ай деген соз 12, Кун (таулік) деген соз 365 кабат кайталанады.
    Теніз 32, Жер 13 кабат кайталанады.
    Теніз+Жер = 32+13 = 45
    Теніз = 32/45*% 100 = 71.11111111
    Жер = 13/45* 100 = 28.88888889%
    Теніз+Жер = 100.00%
    Казіргі гылым жетістігі жакында гана жер шарынын 71.111 пайызын су, ал калган 28.889 пайызын курлык курайтынын далелдесе осынын барін пайгамбарымыз Мухаммед (с.гс.) кім білдірді? Жауап біреу-ак: Кудіретті АЛЛА. Осыны касиетті Куран Карим бізге хабарлайды.
    – Саяуыш бауырым, енді окырмандарга озінді кыскаша таныстыра кетсен, жане осы денешыныктырудын адам агзасына асері, ерекшелігі неде?
    – Жарайді Асет ага, айтканыныз болсын, білгенімді айтайын.
    Мен, Саяуыш Ондірханулы Касабаев 1975 жылы 24 желтоксан айында бурынгы Семей облысы, Уржар ауданы, Науалы ауылында дуниеге келдім.

    1983….1991 жылдары Науалыдагы №2 орта мектепте окыдым. 1984 жылдан бастап самбо куресімен шугылданып 14 жасымда спорт шеберлігіне кандидат нормасын орындадым.

    1991…1994 жылдар аралыгында Алматы каласындагы Кенес Одагынын батыры Бауыржан Момышулы атындагы аскери мектепте окыдым. Осы мектеп кабыргасында окып жургенде казакша курестен Алматы каласынын женімпазы (чемпион) болдым.
    1994….1999 жылдар аралыгында Ресей Федерациясынын Рязань каласындагы армия генаралы Маргелов атындагы аскери ауе – десант академиясын ойдагыдай бітіріп, аскери ауе – десантынын офицер атагын алып шыктым. Осы оку орнында спорттын тур-турлерімен шугылдандым.
    1994 жылы акери училищенін ішіндегі самбо жане жекпе-жек айкас (рукопашный бой) бойынша женімпаз болып, аскери ауе – десанттарынын курама командасына муше болдым.
    1995 жылы кокек айында Рязань каласында Ресей Федерациясы бойынша жекпе-жек айкастан (рукопашный бой) аскери ауе десант куштерінін женімпазы (чемпион) атагын женіп алып спорт шебері нормасын орындадым.
    1995 жылы мамыр айында Ресей Федерациясынын барлык аскери куштерінін арасындагы жарысында жекпе-жек айкастан куміс жулдегері болдым.
    1995 жылы маусым айында Санкт-Петербург каласында халыкаралык жарыста панкратион (ережесіз айкас) бойынша куміс жулдегер атандым.
    1995 жылы караша айында букіл Ресейлік турнирде Омск каласында жекпе-жек айкастан алтын медальга ие болып, Ресей Федерациясынын женімпазы (чемпион) атагын женіп алдым.
    1996 жылы наурыз айында Рязань каласында Ресей Федерациясы бойынша жекпе-жек айкастан аскери ауе десант куштерінін женімпазы болып алтын жулдені женіп алдым.
    1996 жылы мамыр айында Иркутск каласында Ресей Федерациясынын барлык аскери куштері арасында жекпе-жек айкаста алтын жулдені женіп алдым.
    1996 жылы маусым айында Вильнюс каласында халыкаралык жарыста панкратион куресі бойынша алтын жулдеге ие болдым.
    1996 жылы караша айында Омск каласында букіл Ресейлік турнирде жекпе-жек айкаста алтын жулдеге ие болып, Ресейдін «техникасы ен уздік спортшы» атагымен марапатталдым.
    1997 жылы кокек айында Рязань каласында Ресей Федерациясы бойынша жекпе-жек айкастан аскери ауе десант куштерінін арасында алтын жулдені женіп алдым.
    1997 жылы мамыр айында Краснодар каласында Ресей Федерациясынын барлык аскери куштер арасында жекпе-жек айкаста алтын жулдені женіп алдым.
    1997 жылы кыркуйек айында Рязань каласында облыстык жарыста бокстан женімпаз атандым.
    1997 жылы казакша курестен Семей облысынын «туйе палуаны» атагын женіп алганмын.
    1997 жылы караша айында Омск каласында букіл Ресейлік турнирде жекпе-жек айкастан алтын жулдеге ие болып, Ресей бойынша «техникасы ен уздік спортшы» атагымен марапатталдым.
    1998 жылы акпан айында Рязань каласында бокстан облыстык женімпаз атандым.
    1998 жылы маусым айында Рязань каласында букіл Ресейлік турнирде бокстан алтын жулдені женіп алдым.
    1998 жылы кокек айында Рязань каласында Ресей Федерациясы бойынша жекпе-жек айкастан аскери ауа – десант куштерінін арасында алтын жулдені женіп алдым.
    1998 жылы мамыр айында Москва каласында, жекпе-жек айкастан букіл Ресейлік барлык аскери куштері арасында алтын жулдеге ие болдым.
    1998 жылы шілде айында Москва каласында Букіл Ресейлік жарыста «орыс жекпе-жегінен» туйе палуандыктан (абсолют) куміс жулдегер атандым, осы финалдык шайкасты осы жылдын желтоксан айында Ресейдін орталык телеарнасы (РТР) барлык ТМД елдеріне корсетті.
    1998 жылы кыркуйек айында Рязань каласында самбо куресі бойынша облыстык женімпаз атандым.
    1998 жылы караша айында Омск каласында букіл Ресейлік турнирде жекпе-жек айкаста алтын жулдені женіп алып Ресей бойынша ушінші кабат «техникасы ен уздік спортшы» атагымен марапатталдым.
    1998 жылы желтоксан айында Рязань каласында откен халыкаралык жарыста жекпе-жек айкастын женімпазы болып, алтын жулдені женіп алдым. Осы жарыста «ен шапшан спортшы» атагымен марапатталдым.
    1999 жылы Маусым айында «ережесіз шайкаста» (бой без правил) Санкт-Петербург каласында откен жарыста женімпаз атагына ие болдым.
    2001 жылы Москва каласында «ережесіз шайкастардын» туракты турде женімпазы атагын женіп алып отырдым.
    2003 жылы Рязань каласында откен «ережесіз шайкастардын» турнирінде женімпаздардын – женімпазы атагын женіп алдым (абсолют).
    2003 жылы Букіл Ресейлік Харламов атындагы согыс самбосынын женімпаз атандым.
    2004 жылы Иванов каласында откен букіл Ресейлік спорттык айкастардын барлык турлерінен: (кедергіден оту, пышак лактыру, мылтык ату, кояма-колтык шайкас) – (универсальный бой) женімпаз атагын женіп алдым.
    2004 жылы наурыз айында Москва облысы, Чехов каласында (Олимпиский комплексте) откен айкастардын барлык турлерінен: (кедергіден оту, пышак лактыру, мылтык ату, кояма-колтык шайкас) – (универсальный бой) Европа чемпионатында куміс жулдегер атандым.
    1995 жылдан жекпе-жек айкастан Ресей курама командасынын мушесімін.
    2005 жылы 18…20 наурыз аралыгында Астана каласында, Казакстан Республикасынын согыс самбодан (боевое самбо) откен ашык чемпионатында женімпаз атанып, алтын жулдені женіп алдым жане согыс самбосынан Казакстан спорт шебері дарежесіне ие болдым.
    2005 жылы май айында Алматы каласында Казакстан Республикасынын ережесіз жекпе-жек шайкасынан алтын жулдегер болдым.
    2006 жылы наурыз айында Семей каласында Казакстан Республикасынын ережесіз жекпе-жек шайкасынан женімпаз атанып, алтын жулдеге ие болдым.
    2006 жылы 2 кыркуйек пен 5 казан айларынын аралыгында Кыргызстандагы Бішкек каласында откен Азия біріншілігінде согыс самбосынан женімпаз атанып, алтын медаль мен кубокты женіп алып, согыс самбосынан – халыкаралык дарежедегі спорт шебері атагын алдым.
    2006 жылы 29 казан мен 3 караша айларынын аралыгында Ташкент каласында откен алемдік біріншілікте: согыс самбосынан 3 орын алып, кола жулдегер атаным.
    Жекпе-жек айкастын торт турінен халыкаралык дарежедегі спорт шеберімін (панкратион, согыс самбосы, ережесіз жане кояма-колтык шайкас) , бокстан, согыс самбосынан Ресей Федерациясынын спорт шеберімін.

    Менін осы спортпен шугылданганыма биыл тура 25 жыл болды, спортка 10 жасымда келдім. Алгаш спорт табалдырыгын озіміздін ауылда аттадым, ал алгашкы устазым казакша курес пен самбодан спорт шебері Казбеков Даулет агай болды, мен ол устазыма аруакытта карыздармын деп есептеймін. Кейін Маскеу каласында озім куресе журіп жаттыктырушылык жумыспен де айналыстым. Мен тарбиелеген жігіттер казір алем денгейінен корінуде. Шакіртім Сергей Харитонов ережесіз айкастан алемнін уш дуркін женімпазы (чемпионы) , казір бокстан олимпиадага дайындык жасауда. Сондай-ак шакірттерім Жанат Сыздыков, Куаныш Кошаев екеуі де Ресейде Рязань каласындагы армия генаралы Мергалов атындагы аскери – ауе десант академиясынын тулектері. Жанат Сыздыков, Куаныш Кошаев екеуі да жекпе-жек, кояма-колтык айкастан халыкаралык жарыстардын женімпаздары. Михаил Миненков Ресейдін халык кахарманы т.б. жігіттер менін мектебімнен жане дайындыгымнан отті. Жанат Сыздыков казір Елбасымыздын кузет болімінде, ал Куаныш Кошаеев Республикамыздын бас барлау баскармасында кызмет істейді.

    Осы жаттыктырушылык жумыс барысында адам физиологиясын терен білу кажет болды, сондыктан осы дене шыныктыру саласын жаттыктырушы ретінде баска кырынан зерттеуіме тура келді. Енді осы алган біліміммен жане согыс тажірибеммен аз да болса болісейін деп, осыдан екі жыл бурын Ресей карулы куштері катарынан оз еркіммен босап Казакстаныма кайтып келдім. Егер осынын біреулерге септігі тиіп жатса, халкыма аз да болса пайдам тиді деп білемін. Мен айтар едім, бір елдін женімпазы болган адамга кезінде курмет корсетілуі керек деп. Осы реттен алганда елінін, халкынын, ултынын намысын коргап, туын желбіретіп, ан уранын шыркаткан спортшылар барынша багаланатын, айрыкша ардакталатын адам болуы керек.

    Бірінші жаттыктырушым Казбеков Даулет Касенулы, алі кунге дейін озім туган ауылда балаларды жаттыктырады.
    Ресейдегі жаттыктырушыларым:
    1. Васильев Генадий Арсентьевич – Ресейдін енбегі сінген жаттыктырушысы, жекпе-жек айкастан спорт шебері, тайквандодан 3-ші дан.
    2. Логовский Павел Мистиславич – Ресейдін енбегі сінген жаттыктырушысы, самбодан спорт шебері, кояма-колтык айкасты бірінші енгізуші, полковник, Ресей ауе десант аскерінін спорт жетекшісі, жекпе-жек шайкас ассосациясынын президенті.
    3. Большаков Николай Иванович: СССР-дін енбегі сінген жаттыктырушысы, енбегі сінген спорт шебері.
    4. Игнатов Герман Викторович – жаттыктырушы, бокстан спорт шебері.
    Ресей карулы куштерінін бірнеше ордендері жане медальдарымен марапатталганмын.
    Асет ага, бірінші сурагынызга жауап бердім, енді екінші сурагынызга жауап берейін.

    Алгаш спорт табалдырыгын озіміздін ауылда аттадым, ал алгашкы устазым казакша курес пен самбодан спорт шебері Казбеков Даулет агай болды, мен ол устазыма аруакытта карыздармын деп есептеймін. Кейін Маскеу каласында озім куресе журіп жаттыктырушылык жумыспен де айналыстым. Мен тарбиелеген жігіттер казір алем денгейінен корінуде. Шакіртім Сергей Харитонов ережесіз айкастан алемнін уш дуркін женімпазы (чемпионы) , казір бокстан олимпиадага дайындык жасауда. Сондай-ак шакірттерім Жанат Сыздыков, Куаныш Кошаев екеуі де Ресейде Рязань каласындагы армия генаралы Мергалов атындагы аскери-ауе десант академиясынын тулектері. Жекпе-жек, кояма-колтык айкастан халыкаралык жарыстардын женімпаздары. Михаил Миненков Ресейдін халык кахарманы т.б. жігіттер менін мектебімнен жане дайындыгымнан отті. Жанат Сыздыков казір Елбасымыздын кузет болімінде, ал Куаныш Кошаев Республикамыздын Бас Барлау баскармасында кызмет істейді.

    Осы жаттыктырушылык жумыс барысында адам физиологиясын терен білу кажет болды, сондыктан осы денешыныктыру саласын жаттыктырушы ретінде баска кырынан зерттеуіме тура келді. Енді осы алган біліміммен аз да болса сізбен болісейін, егер осынын біреулерге септігі тиіп жатса, халкыма пайдам тиді деп білемін. Сіз тындаушы болыныз, мен айтушы болайын.

    «Ауру-сыркаудан сау дене дурыс рухтын жемісі болып табылады». Б.Шоу

    Сурак: – Кимылдамасак не болады?
    Жауап: – Кимылдамау – тат басу, ал таттану дегеніміз куш куатыннын кемуі. Баскаша айтканда, кимыл омір, кимылдамау – олім. Егер біз булшык еттерімізді пайдаланбасак, онда біз осыдан айырыламыз. Булшык еттерімізді кушті жане жас калпында сактагымыз келсе, біз оларды унемі пайдалануымыз керек.

    Сурак: – Тынымсыздыкты калай тусінесін?
    Жауап: – Тынымсыздык омірдін жане котерінкі коніл куйді сактаудын заны. Ар мушенін куші мен жетілуі, калай пайдаланганынызга байланысты. Біз денемізді жаттыктырган кезімізде, оны кушті кылып жанартып омір сургіштігін арттырамыз. Біз булшык еттерімізді пайдаланбай ерінгенімізде, кулдырап барып олеміз. Кунделікті жаттыгу, біздін кан айналысымызды тездетеді, ал еріншектердін каны еркін айнала алмайды, сондыктан онда денсаулыкты сактауга кажетті озгерістер журе алмайды. Узбей дене шыныктыру жасамаган адамнын омір сургіштігі алсіз. Керісінше тынымсыз козгалыс, теріміздегі 96 миллион тесіктер аркылы денеміздегі тері бездерінін еркін жумыс жасауын камтамасыз етеді. Тері агзамыздагы калдыктарды ен коп шыгаратын муше. Егер терінізге майлы бояу жагып койса, адам омір суре алмайды.

    Дене жаттыгулары термен бірге агзадан улы заттарды шыгарады. Тері табиги тазалагыш. Егер біз кунделікті жаттыгудан бас тартсак, онда терінін тесіктері аткаратын жумыстар, баска мушелерге ауыр салмак болып ауады. Шапшан жасалатын дене жаттыгулары кан кысымы мен журек согысын да реттейді, антикогулянт болады, ягни кан тамырларын тромбоз деп аталатын бекітілуден сактайды, тромбоз жиі-жиі журектін кысылуына урындырады.

    Арбір тірі жан иесі, мейлі адам не хайуан оздерінін булшык еттерінін кимылы аркылы агзасын калдыктардан тазалайды.

    Егер де сіздін булшык еттерініз кимылсыз болса, натижесі келенсіздікке алып келеді. Булшык еттер босап, куші мен серіппелілігінен айрылып кокыска толу каупі тонеді. Сізде шыгарылуга тиіс кокыс шогырлана береді, озін озі улануга ушырайсыз. Кимылдын жоктыгы – аурулардын ен кен тараган себептерінін бірі.

    Ашыгу мен табиги мазір – узак гумыр, денсаулык пен жастык ымдастыктын тамаша одактасы. Денеге кимылдап салмак салу, тамакты молырак ішуге сеп болады, себебі осы тамак жаттыгу жасаганда ысырап еткен куатыныздын орнын толтырады.

    «Дені сау адам – табигаттын ен кымбат жемісі». Т.Карлейль

    Сурак: – Саяуыш, озін ашыгасын ба?
    Жауап: – Иа, мен 30 тауліктен жылына екі кабат ашыгып отырамын. Бул кезде суйык кара шайга лимон гана косып ішемін, куніне уш кабат, 0, 5 литрдан. Тус кезінде 250 гр, кешке 250 гр кунделікті айран ішемін. Сондай-ак кунднлікті 200 гр тауык сорпасын ішемін. Осы аралыкта 15-17 кг салмак жогалтамын, жане жарыска тынгылыкты дайындаламын. Осы ереже мені женістен-женіске жетелейді, осылай 12 жыл бойы уздіксіз ашыгудамын. Казір осылай ашыгуды омірімнін басты максаты кылып алдым. Осы ашыгудан кейін денеме олшеусіз куш пен, куат куйылады,

    Сурак: – Саяуыш, жаяу серуендеудін пайдасы бар ма?
    Жауап: – Арине, барлык дене жаттыгулары пайдалы, біракта жаяу серуендеу – баріне ортак. Ол сізді жалыктырмау керек. Аягынызды нык, аршындап баспаныз, ен дурысы еркін бос журініз. Кеуденізді шалкак, басынызды жогары, енкіштенбей табиги калыпта адымданыз.

    Оз алдынызга жаксы желаяк болмасам да, кажымайтын журдек болам деген максат койыныз, жылдын кай мезгілі болмасын, кунделікті жаяу серуендеуді адетке айландырыныз. Егерде сізді коршаган орта кызыктырмаса, оз жан дуниенізге караныз. Сіз серуендеген уакытта кунделікті куйбеннен азатсыз, егер каласаныз сіз акынжандылык пен философияга жакынсыз. Аркім озі біледі, бірак мен ушін жаяу серуендеу де жаксы жаттыгу. Бірак натижесі біреу – булшык еттердін жаксы жумысы, каннын жылдам айналуы, осыларга косымша жарасымдылык пен бакытты екенінді сезіну.

    «Таннін сулулыгына ен жаксы шипалы дарі сергек арі жайдарман коніл куй». Х.Бостерм

    Сурак: – Адамдардын аягы неге ісіп кетеді?
    Жауап: – Жаттыгумен шугылданбаган адамдардын аяктарын ісік жиі басып кетеді, себебі кан айналымынын нашарлыгынан жасаушылар калдыктарды уактылы шыгара алмайды. Жаттыгудан бас тарткандарга акталу жок. Адам тандік жетілген бе, жок па дене жаттыгуы баріне бірдей адет болып калыптасуы керек. Бул аурудын, мезгілсіз картаюдын алдын алады жане агзанын шыдамдылыгы мен карсыласуын арттырады.

    Сурак: – Дене жаттыгуларынын кандай пайдасы бар?
    Жауап: – Дене жаттыгулары байсалды калыпты жане тунык акылды сактауга жардемдеседі. Таза ауадагы кунделікті 8 шакырымга серуендеу барлык келенсіздіктерді басады. Жаттыгу еркінді шындап, котерінкі коніл куй акеледі. Ашыгу багдарламасы мен дене жаттыгуларынын комегімен озінізді керемет жаксы сезінетін боласыз.
    Арине, ен жаксы жаттыгулар букіл дененін булшык еттерін дамытатын. Арканыздын, белініздін, кеуденіздін, ішініздін еттерін мыкты да серіппелі болатындай дамытыныз. Осы аркылы окпеніздін, бауырыныздын, журегініздін, асказаныныздын жане буйрегініздін негурлым жаксы жумыс істеуіне комектесесіз.

    Кеуде суйегінізді кенейте, окпеніздін еркін козгалуына мумкіншілік жасайсыз. Серіппелі диафрагма журек насосынын жумысын тіптен жандандырады. Іш еттері катайганда асказаннын жумысы жаксарады. Бултылдаган булшык еттер уакыт тезіне тотеп бере алатын куат жинап, ішкі мушелердін саулыгын арттырады.

    Сурак: – Агзадан улар кай уакытта коп шыгады?
    Жауап: – Негурлым коп ашыксаныз, согурлым улы заттар мол молшерде агзадан шыгарылады. Сіздін агзаныз туракты турде тазаланган сайын, булшык еттерініз куат жинай береді, ашыгып болганнан кейін еріншектіктін орнына тынымсыздыкка деген зор кулшыныс пайда болады. Егер ашыгу барысында жаттыгумен шугылдангыныз келмесе шугылданбай-ак койыныз. Ашыгу сізге демалыс береді, кимылдагыныз келмесе, онда дем алыныз. Сіздін агзаныз букіл куатын, омірлік кушін ішкі тазалауга шыгындап жатыр. 7-10 тауліктік ашыгуда серуендегініз келсе, серуенденіз, бірак озінізді кинап зорламаныз.
    Омір ушін тамак кандай кажет болса, денсаулык ушін енбек те соншалык керек, ал дырдумен кун кешу тубінде адамга ауру болып жабысады… Енбек омірдін шырагына май куяды, ал киял оны тутандырады. Дж. Беллерс
    Сурак: – Булшык еттер неліктен босайды?
    Жауап: – Сіздін булшык еттерініз мыкты болганда, омыртканызды куш тусірмей, киналмай-ак устап турады. Жердін тартылысымен куресуден булшык еттерініз босады. Мумкін, мезгілсіз картаюыныз немесе артык салмагыныз, дененізді не еркін, не бос калыпта устай алмауынызга кіналі шыгар.
    Сурак: – Омыртка неге ауырады?
    Жауап: – Арканызды тіктеймін, шалкаямын деп талпынган кезде, омыртканыз аурды ма? Егер осылай болса, тездеп колга алу керек. Ен алдымен босаган булшык еттерді катайту керек.

    Айнага озінізге караныз! Енкіш тарткан жоксыз ба? Жотаныз букірейіп бара ма? Арканыздын ауратын себебін тусіндініз бе? Егер арканыз булшык еттін босаганынан, омыртканын кисыктыгынан ауырса, тіпті аскынып кетсе де кынк етпеніз, жагдайды жондеп алуга болады. Арканын ауруы – екі аякпен журу артыкшылыгына ие болганга немкурайлы караганыныз ушін берілген жаза. Тузу туру мен журу адам ушін табиги калып.

    Адамнын омырткасындагы табиги иін, жердін тартылыс занына карсы туратын кабілетке ие, булшык етке арканы тузу устауга мумкіндік береді. Осы булшык еттер кушті болганша арка тузу болады. Булшык еттер алсіреген кезде, омыртка майысып, ауру пайда болады.

    Егер сіз дурыс тамактансаныз, оз агзанызга камкорлыкпен карасаныз, сымбатты болу маселе емес. Агза ен кажетті керектісінен айырылганда, омыртка кисая бастайды. Егер теріс адеттерге адеттеніп алсаныз, онда тузету шараларына, арнайы жаттыгулар жасауга жане омыртканы бакылауга унемі бакылауга кірісу керек.

    «Тузу журсен, тунілген жанын да енсесін котерер, сары уайымды ойына алмасан, санамен де саргаймассын». В.В.Вересаев

    Сурак: Калай дурыс отыру, журу керек?
    Жауап: – Сіз отырган кезде басыныз котерінкі, кеуденіз шалкак, карныныз тартулы, омыртканыз тузу болуы керек. Колынызды бугініз немесе тізенін устіне койыныз. Журген кезде, адымынызды кеуденін ортасымен шамаланыз. Бул адымынызды алшак, серіппелі кылады. Біркалыпты серіппелі кадам озіндік куат тудырып отырады. Адеттерді не калыптастырамыз, не жогалтамыз, омыртканы тік устап адеттену, сымбатты да кайратты денені калыптастырады.

    Сурак: – Отырганда калай отыру керек?
    Жауап: – Отырган кезде, аякты бірінін устіне бірін еш уакытта койманыз. Тізенін астында, булшык еттерге кан апаратын екі улкен кан тамырлары бар. Сіз аягынызды айкастырып койган кезінізде, кан айналымын колма кол бузасыз. Кан мен корек айналысынын жетіспеуі, каннын уюына акеп согады. Аягын айкастырып отыруга адеттенген жас адамдардын аягына каранызшы. Сіз тамырлар мен тамыршыктарынын калай бузылганын коресіз. Аяктын булшык еттері коректі толык алмаганда, аяк алсіз, кан айналымы нашар болады.

    «Сырын мен білетін бірден – бір сулулык – денсаулык». Г. Гейне

    Белгілі журек емдеу дарігерінен сураганда: «Кай уакытта журек жиі кысады? ». Ол жауап берді: «Адам аягын айкастырып дем алып отырганда», – деп. Ен дурысы аягынды жерге койып отыру.

    Сурак: – Омыртканын кисыктыгын тузеуге бола ма?
    Жауап: – Омыртканын кандай болмасын кисаюы, кеуденін ауруына жане иыктын салдырап шаршауына акеледі. Мойнын, белін аурады. Ен бір карапайым да пайдалы адет – тузу туру, тузу отыру, тузу журу жане аякты айкастырып отырмау. Осыган ешкандайда куат шыгындап кажеті жок, біракта адам турганда, жургенде, тузу отырганда, омыртка озінен озі тузеледі жане омірлік манызы бар барлык мушелер калпына келіп, кызметін мінсіз аткара береді. Сіз омыртканыздын тузулігін кадагалап, кунделікті адетке айландыруга тиіссіз.

    Кайрат етер мезгілде,
    Жук котерер нардай бол.
    Акыл айтар мезгілде,
    Мын жасаган шалдай бол. Бауыржан Момышулы

    – Саяуыш, сен салауатты омір салтын устап осындай биік шындарга кол жеткіздін. Оз бетінше 9 классты бітіріп Алматыдагы Кенес Одагынын батыры Бауыржан Момышулы атындагы аскери мектепке окуга тустін, ар казактын колы жете алмайтын Рязандагы аскери-ауе десант академиясын ойдагыдай бітірдін жане 5…6 жылдай Ресейдін бас барлау баскармасында (ГРУ, главное развед управления) кызмет етіп бірнеше аскери орден, медальдармен марапатталдын, тіпті саган Ресейдін спорт комитетінін торагасынын орынбасары кызметін – спорт комитеттін торагасы Перников Сергей Николаевич жане Ресейдін спорттык дайындыктын ауе десантынын бастыгы полковник Логовский Павел Мистиславич усынды. Осынын барін тастап келуіннін себебі не?

    – Ага, мен ауылда туып оскен баламын, шет жерде коп журіп, коп коргеннен бе білмеймін – озімде отан суйгіштік, патриоттык сезім мол, сондыктан спорттагы жане аскери согыс тажірибемді еліме, халкыма берсем деген ой сонгы жылдар мазалап бой бермей койды, елді сагындым. Атам казак айтады гой: «баска жерде султан болганша, оз елінде ултан бол», – деп. Ол жакта жаман турган жокпын Маскауде, Рязанда уйім болды, ар жарыста женімпаз болган сайын багалы силыктар не женіл автоколікпен марапатталып отырдым. Бірак жана айтып откен сезімдер отаныма кайтуга мажбур етті, «ит тойган жеріне, ер туган жеріне» дегендей. Сонан сон оз еркіммен аскер катарынан босап елге осыдан 3 жыл бурын кайта оралдым.

    Сурак: – Саяуыш бауырым, осы спорт киыншылыкта саган комектесті ме?
    Жауап: – Осы спорт маган Кавказ тауларындагы жорыктарда, асіресе аркар асу отпейтін асуларды алганда, арнайы тапсырмаларды орындаганда катты комектесті.
    105. Омір бакытты жане конілді шым-шытырык окига болуы мумкін
    Озінді-озін окып уйрене беру шексіз болып корінуі мумкін, біракта кунделікті омірдін нактылы зандарынан тайкымай дурыс колдана білсен, омір суру танкаларлык куаныш, шым – шытырык окигага айланады. Біздін аркайсымыз да, денсаулыкка осы багытпен беттеуіміз керек. Осыны жылдар бойы зерттеп уйренініз. Саулыкта, бакытта, узак та салауатты омірдін натижесінде откен ар кунініз, сізге шаттык акеледі.

  14. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 12-шi болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды
    107. Біз уланган алемде омір суреміз
    108. Ен коп кір аспанда
    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган
    110. Химиялык тозанмен улану
    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды
    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі
    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті
    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр
    115. Тілініз еш уакытта алдамайды
    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды
    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз
    118. Дурыс ашыгу манкага карсы
    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады
    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз
    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    106. Ашыгу біздін омірлік кушімізді сактайды

    Кенінен тусіндіруге тырысайын. Біз тамакты жуткан кезде усакталады, кортылады, сініріліп – озгеріп, калдыгы агзадан шыгарылады. Адамнын торт мушесі зиянды калдыктарды аластатуга жауап береді: ішек, буйрек, окпе жане тері. Бул мушелер жаксы жумыс істеу ушін, агзамыз жогары денгейдегі оміршендікке, ягни куат мумкіншілігіне ие болуы керек. Артыкты шыгару ушін куат жумсау кажет. Онештен, тік ішекке дейін 10-12 метр аралыктагы ас корту жолымен тамакты откізу ушін де аса коп молшерде омірлік куат кетеді. Буйректегі екі миллион сузгіден суйыкты тазалап шыгару ушін, агзамыздагы миллиардтаган клеткалардын корегін ондеу ушін, бауыр мен отте журетін химиялык агымдарга да тіршілік куаты кажет. Окпенін комегімен агзамыздагы 5-8 литр канды оттегімен каныктырып, комір кышкыл газынан тазалау жане теріміздін 96 миллион тесігі аркылы таніміздегі уларды тер турінде боліп шыгару ушін де зор молшерде омірлік куат кажет.

    107. Біз уланган алемде омір суреміз

    Омірлік куштін міндеті, ас корту агымында пайда болган улардан арылтатын куатпен агзаны камтамасыз ету жане денеде біркалыпты 36, 6 Цельсия бойынша температураны устап туру (ыстыгымыз котерілсе де, томендесе де аурамыз). Біздін казіргі оркениетті алемімізде, адамнын озі жасаган жане баска да улардын барі — омірлік куштін жаулары, омірлік куш осылардын барін женуі кажет.

    108. Ен коп кір аспанда

    Кір бізді тобемізден томпештейді. Мысалы Алматы, Караганды, Шымкент, Оскемен т.б. онеркасіп дамыган калаларда арбір шаршы шакырымга, ай сайын коптеген тонна шан – тозан куйылады. Осы лас жагдайда, агза аман болу ушін калай жанталасатынын ойлап корініз. Осы уланган калаларда аурухана мен аурулардын коптігіне таныркауга болмайды. Галымдардын аныктауынша, ауыр онеркасіптері дамыган калалардын тургындары, мезгілсіз ажалдын себепкері, оте катерлі окпе, журек ауруларымен жиі ауырады. Себеп – лас ауамен дем алганнын натижесі. Куйенін, фабрика мен зауыттардын, кокыс ортейтін пештердін, химия онеркасібі жане автоколіктердін тутіндері мен газдары, казакыстандыктар дем алатын – коркынышты койыртпак жасайды. Ауанын ластануы біздін денсаулыгымызга жане омірімізге тонген катер. Осы сумдык калдыктарды агзамыздан аластатудын жалгыз жолы – ашыгу.

    109. Біздін озен, колдеріміз де катты ластанган

    Біздін агзамызды тек ауа гана уламайды, ласталган кір суды ішуге пайдалану ушін, арнайы химиялык адістермен тазалаймыз. Ішетін суды тазалау ушін олі зат – хлор т.б. коспаларды пайдаланамыз. Есінізде болсын: біздін агзамыз тек кана тірі заттарды гана сініре алады (осімдік жане жануардан алынган). Кандай болмасын олі зат агзадан шыгарылып тасталынады (молшерлі омір куатынын шыгындалуымен). Егер адам омірлік кушінін шегіне жетсе, осы олі заттар танде жинала беріп, келешекте денсаулыкты ойсыратады. Коптеген озен, колдеріміздін жагдайы кыл устінде. Бурынгы ак шанкан жагалау, колканы каптыратын мук койыртпагына айланган. Бекіре, табан, алабугалар мулдем жогалган. Бунда балык тіршілік етпек турмак, адамдар суын іше алмайды, себебі улы химикалилермен уланган. Осыган косымша мындаган олген балыктардын калдыгын коссаныз, сумдык корніс айкындала туседі. Осындай ласталган су коздерін, еліміздін барлык жерінен табасыз. Біз суды оте коп молшерде колдануымыз кажет, бірак ол химиялык тазаланудан откен. Есінізде болсын: осы олі заттар агзадан шыгарылуы керек, айтпесе катерлі зиян…Агзадагы омірлік куштін денгейі томендесе, озінін шыгаратын жуйесімен олі заттарды шыгара алмаса, онда олар агзада калып – кемтарлыкка, олімге урындырады. Егер біз агзамыздан уларды шыгаруга тырыссак, онда ашыгуымыз керек, ашыгудын комегімен агзамызга физиологиялык тыныштык береміз. Осы демалыс біздін омірлік кушімізді кайта калпына келтіреді, осы куш кобейген сайын агзамыздагы улар мен калдыктар тез шыгарылады. Ашыгу – ішкі емделу жане тазалану.

    110. Химиялык тозанмен улану

    Тонналаган улы заттар ауада тозан турінде зиянды курт-кумырскаларды олтіріп кана коймайды, біз жейтін жеміс-жидектерге де сініп калады. Салаттар, пайдалы да, дамді, біракта кей кезде омірге кауіпті де болады, егер де улы пестицидпен (курт-кумырскаларды олтіретін улар) онделсе. Кай кездегіден болмасын, жеміс-жидектердін онімі химиялык пестицидтармен коптеп онделеді. Сондыктан да оз денсаулыгынды катерге ушыратудан сак болуын керек. Салаттан адам уланып калуы мумкін. Біздін жейтін тагамдарымыз оте жогары молшерде улы пестицидтармен онделеді. Бул алі тук емес. Тексеруден тек кана сауда жасаган жемістер камтылады. Пестицид калдыгы бар коптеген тонна салаттар оздері осірген манда кала береді. Олар мулде тексерілмейді. Саудага тускен тагамдардын белгілі болігін гана тексеруден отеді.

    111. Кейбіреу білім булагынан канганынша сусындайды, баскалары тамагын гана шайкайды

    Ащы шындык мынада, ауылшаруашылык онімдерінін басым болігі хлорлы комір сутегі, ДДТ-ны коса, фосфор коспалары жане баска да пестицидтермен, улармен даріленіп онделеді. Дарігелердін далелдеуінше тек осіп турган сабагын гана емес ДДТ, т.б. химикаттар топыракта айлап жатып, осы алкапка егілген баска осімдіктерге сінеді. У тамырмен жогары котеріліп, жеміске сініп, осімдіктін бір болшегі болып калады да, одан шыгару мумкін емес. Егер сіз памидордын уланганын білсеініз, онда онын кабыгын аршып удан кутылуга тырысасыз. Окінішті, сіз бекер ауреленесіз. Сіз, бірдемесінен кутылдыныз, біракта удын негізі осімдікте калды. Улар кайнатканда да, тамак пісіргенде де кетпейді.

    112. Ашыгу агзадан уларды аластатуга комектеседі

    Адам ашыккан кезде тамак жеуді догарады, тамак корытуга кететін букіл омірлік куат, енді агзадагы уларды шыгаруга жумсалады. Мен лекциялар окумен жане баска да шаруалармен елдерді коп саяхаттадым. Менін бакытыма карай коптеген ауылдарда оздері осірген жеміс – жидектермен камтамасыз етіп турды. Дукендерде осы тагамнын негізгі болігі улы химикаттармен каныктырылганын біле тура барына канагат туттым. Міне, мен сондыктан да аптасына 24 не 36 сагат, жыл бойы он куннен торт кабат ашыгамын. Он кундік ашыгу кезінде, танертен оянганнан кейін, кіші даретімді кішкентай кутыкшага куйып, салкын жерге сактап коямын. Бірнеше куннен кейін, кішкентай киыршыктар пайда болады. Осыны химиялык сараптамага жібергенде, ДДТ жане баска улардын ізін, калдыгын корсетеді.

    113. Жеміс-жидектегі балауыз біздін денсаулыгымызга кауіпті

    Ултымыздын денсаулыгына тагы бір кауіп тонуде. Алма, алмурт шие, кияр не бурыш жеген кезде сырткы кабыгын мукият караныз. Жалтырап тур ма? Теп-тегіс жылтыр ма? Олай болса сак болыныз! Мумкін буларга балауыз ертіндісі жагылуы. Дарігелердін пайымдауынша – бул казакстандыктардын денсаулыктарына оте катерлі. Жемістін кабыгына жагылган балауыз, онын суын, шырынын жане дамі мен алгашкы калпын сактайды. Біракта бул кабык денсаулыкка оте зиян. Біз жемісті жеген кезде, кортылмайтын балауызды коса жейміз. Балауыз – мунай онімі, оны біздін агзамыздагы бір де бір муше корыта алмайды. Кауіпті балауыз агзада жинала береді. Дарігерлердін мазасызданатын да жоні бар. Сауда максатында тагамдарды ондегеннен бастап, Америкада аурудын жана турлері пайда бола бастады. Біз оз агзамызда, ауру акелетін балауызды калдыруга тиіс емеспіз. Менін козкарасым бойынша, 24 не 36 сагат ашыгу жане жыл бойы ашыгулар, осы кауіпті калдыктан агзанызды тазалайды. Білініз, ашыккан кезде босаган омірлік куатыныз, агзанызда зор тазалау жумысын жургізеді.

    114. Біздін тагамымызды жана улар жаулап жатыр

    Улттык тагамымызга мындаган жасанды тамак коспаларынын косылуы, ауруга ауру жамап жатыр. Узак жылдар бойы «зиянсыз» деп келген коспалар, денсаулык ушін оте кауіпті болып шыкты. Сойткенмен де, копшілігі алі де колданылып жур. Ондірістік кадімгі ак нанды алайыкшы – ол акталган, боялган, байытылган, тазаланган, жумсартылган, иістендірілген, кораптандырылган. Осынын барі жасанды химиялык ингредиенттін комегімен жасалган. Казіргі уакытта 100 пайыз жасанды коспа коспаган, таза бидай унынан істелген нан таба алмайсыз.

    Адам агзасы – жеке жасаушалардын жиынтыгы гана, баска ештене емес. Егер сіз дурыс тамактансаныз, асыныз – осу мен козгалыстын сурамын толыктай камтамасыз етсе, онда жасаушаларыныз 120 жыл, не одан да коп омір суруінізге мумкіндік береді. Адам кай уакытта озінін агзасымен санаспайды, сасык – лас ауамен тыныс алады, онда онын клеткалары да осыган сайкес арекет істейді, адам не ауруханага, не зиратка кетеді. Озінін тамагын ластап, онын курамына улы химикаттар косса агзасындагы жасаушаларга созсіз зиян келтіреді, бундайга бейімделмеген ол, оз кызыметін нашар аткара бастайды. Жасанды коспаларга толы агза калай жаксы жумыс істейді? Жалгыз берер кенесім, химиялык онделген тамакты емес, мумкіндігінше табиги тамактармен тамактаныныз! Сатып алган кезде жарнамасын мукият окыныз! Дукеннен алатын тагамдарыныздын толыктай сараптамасын аныктап, ондіретін касіпорынга дейін сурау салыныз.
    24 пен 36 сагат ашыгу кезенінде коптеген саудалык улардан кутыласыз. Таза емес екенін сезсеніз, онда 7 – 10 кун толык ашыгып, толыктай тазаланыныз. Тагамынызда канша улы заттар болганына озініз шошисыз. Білініз, алыпсатар мен сатушы сіздін денсаулыгыныз бен омірінізге пыскырып та карамайды, керісінше: «олмесен, оме кап» – дейді.

    Сіз ашыккан кезде, агзанын омірлік куаты тазалау жумысын жургізеді.
    Агза озін озі тазалайды, озін озі емдейді, озін озі калпына келтіреді.
    Сіз тамак жеуді токтаткан кезде, агзанызда керемет кубылыстар болады.
    Егер, сіз агзаныздын тазалыгын сактагыныз келсе, сіз ашыгуга тиіссіз!
    Бірнеше рет ашыгып корініз, сіз бурын сезбеген – денсаулыкка жетелейтін ішкі тазалыкка тап боласыз, настыктан кутыласыз!

    115. Тілініз еш уакытта алдамайды

    Сіздін тілініз сикырлы айна. Сіздін тілініз аркылы, агзаныз бен жасаушаларынызда канша молшерде улы заттардын шогырланганын білуге болады. Тіл асказан мен букіл шыгару жуйесінін айнасы. Сіздін агзанызда онешінізден тік ішегінізге дейін созылган он метірлік арна бар. Осы арада ылгал мен жылу жиналады. Біз жеген тамактын барлыгы осы арна аркылы отеді. Оту ушін, артурлі тамакка артурлі уакыт керек. Осы куні коптеген адамдар рафинадталган, ауыр, кышкылдандыратын тамак ішеді. Олар мол молшерде ак унды, рафинадталган кантты, каныктырылган майды жейді. Ішектен тез оту ушін, осы оркенниетті деген тагамдарда калыпты ылгалдык, тутілгіштік, тыгыздык болмайды. Мен есептеймін, коптеген ауруды коздырушы себепкер болып калушы бар, ол тік ішектін бекітілуі (запор). Осыны артурлі себептермен тусіндіреді, менін козкарасымша, ішкен тамак пен шыккан дарет арасында тепе-тендік болмаса, тік ішек бекітіледі. Бул коптеген аурулардын бастамасы.

    Біздін кезімізде, адамдар кай уакытта болмасын канша ішсем де, не жесем де зияны жок деп есептеуге адеттенген. Бізді, куатты болу ушін деп танертен тоя ішуге, іле-шала екінші тангы тамак, тускі ас, тустен кейін кофе, кешке лыка тою, сонан сон теледидар коріп, тура уйыктардын алдында тамак ішуге уйретті. Осыган майлы балмуздак араластырылган туздалган жангакты косыныз. Бул дегенініз, тамак корту агымы таулігіне 6 кабаттан астам журеді.

    Егер танертен куніне бір кабат кана улкен даретке отырса, шыгару жуйесіне кауіп жок деп есептейді. Оздері тыкпаштап жеген тамак калдыктарынан арылу ушін бул жеткіліксіз. Натижесінде, тамак калдыктары ішекте калады да ферменттік, бактериялык озгерістерге ушырап шіріп, ауыр ауруларга тап кылады.

    Адам агзасы оте сенімді, мыкты, ол тамакпен келген артык зиянды заттардан кутыла алады. Біракта адамдарды дурыс тамактанбайсын, куніне бір кабат улкен даретке отыру жеткіліксіз, тік ішегініз бекітілген, осынын арты жамандыкка апарады деп сендіру киын. Осыларды алдын ала ескертетін бір белгі бар, ол ішегімізде канша улы заттардын божып жатканын тура айтатын – тілін.

    Егер 2 – 3 таулік таза сумен ашыксаныз «сикырлы айна» – тілін – агзанызга кандай катер тоніп турганын айтып береді. Тілді жаман иіс болетін, ак коймалжын улы зат басып алады. Актандакты сыпырып алып тастаныз, бірнеше сагаттан кейін кайта пайда болады. Бул агзаныздагы улы заттардын, калдыктардын, шырыштын, манканын букіл агзанын жасаушаларына шогырланып жиналган тура корсеткіші, осылар ашыккан кезде асказаннын, ішектін т.б. мушелердін ішкі бетінен болініп шыгады.

    Калыпты кезде саумын деп журген адам, озінін ішінде улы заттардын мол молшерде екенін білгенде сенгісі келмейді. Менін пікірімше, коптеген аурулардын себебі, ас журетін ішектін бекітілуінде, тіпті дем алатын мушенін кан тамырлары ауырса да. Зиянды калдыктар ішекпен сорылып алынып, агзанын барлык жуйесін улайды.

    Табигат агзада мол молшерде улы заттардын барын, ашыккан кезде тілдін бетін актандак коймалжынмен жауып корсетеді. Омірлік манызы бар буйрек, бауыр бездерінін курлысы соргышты еске тусіреді. Тесіктері толып турган соргышты коз алдынызга елестетінізші. Мен оз омірімде ашыгудын жуздеген жайын бакыладым. Америкалык калыпты тамакты жеп, адамдардын каншама улы заттарды агзасына шогырландырып жатканын білемін. Адамга суык тиді делік. Ол токталып ойлануы керек, неге танауы мен тамагы аркылы коп манка мен суйык болініп жатыр. Ал адамнын агзасы окпедегі, буйректегі, оттегі жиналган улардан тазалануга мажбур, озіндік киыншылыктан осылай кутылуда.

    Егер озініз жайлы кенірек білгініз келсе, мукият тілінізді тексеруден бастаныз. Тіл – дененін ар мушесінін ауру не сау екенін корсететін муше. «Сикырлы айна» сізді гажап денсаулыкка жетелейтін жулдызыныз. Негурлым дурыс ашыгып, дурыс тамактансаныз согурлым тілініз тазара береді. Таза тіл – сіздін аурмайтын, шаршамайтын, картаймайтын омірге бет бургандыгыныздын белгісі.

    Адам каріліктен олмейді, неге десеніз карілікке тан ауру болмайды. Коптеген аурулар жас, карі деп тандап жатпайды. Осы аурулардын басым болігі агзада улы заттардын молшерден тыс шогырланып жиналуынан болады. Ашыгумен жане табиги тамактанумен оз агзанызды таза устаныз. Сіздін тілініз бен кіші даретініз ішкі тазалыгыныздын жолын корсетеді. Ашыгу барысында тілініз бен кіші даретінізді мукият кадагалап отырыныз.

    116. Адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды

    «Менін ашыккым келеді, себебі гажап озгерістер болатынына сенемін, біракта алгашкы уш кунде адамды кинайтын азабына шыдай алмагандыктан ашыга алмаймын». Осыны ашыгудын кереметі жайында лекция окыганымда талай рет естідім. Бундай адамдарга берер кенесім: «Тістеніп алыныз да кулініз». «Мен ашыгып корейін деп едім, алсіреп озімді нашар сезінгенім соншалык, кайта тамак ішіп койдым». Осындай пікірлерді жиі естимін. Мен осы кітапта, ашыгу женіл отеді деп бір де-бір рет айткан жокпын.

    Тамак біздін оміріміздін манызды болігіне айналганы соншалык, егер адамга тамак бермей койып ашыктырса, тандік жане жуйкелік ауыртпашылыкка ушырайды. Ашыгудын кен оріс алмауынын басты себебі осында. Адамдар адеттерінін кулы.

    Мен анда-санда шетелдердін конак уйіне кону мумкіншілігіне ие боламын. Бул шетелдік жаксы конак уйі, жамбас акысына тамагы коса кіреді. Тангы тамак 7.30-да, тускі тамак 12-15, кешкі ас 19.00-де. Осы сагаттарда асхананын касынан кай уакытта отпейін, карындарын тойдыру ушін, есіктін ашылуын кутіп турган адамдарды коремін. Адамдар осы сагаттарда аш па еді? Неліктен булай болуы тиіс? Осында туратындардын копшілігі жагалауда жатып кумар ойнап, кітап окып, кумга аунаганнан баска тук те істеген жок. Олар сандалганнан баска тамак ішетіндей жумыс жасаган жок, бірак олар тура осы сагатта тамак ішу керек екендеріне сенімді.

    117. Жеу ушін омір сурменіз, омір суру ушін женіз

    Тамак! Тамак! Тамак! Адамзат ушін алгыс та, каргыс та болуы мумкін. Артык жеген тамак адам агзасына коптеген зиян келтіреді. Бір куні ас корту жуйесінін артык жумыс істеуден бас тартатын куні туады. Бунын салдары оте катерлі болуы мумкін. Ас корту жуйесінін ауруы – казіргі заман адамынын касіреті. Ішектін бекітілуі осы аурулардын тізімін бастайды. Адам, ішегінін ішінде жиналган улы калдыктарды тазалауга тырысып, тонналаган унтак дарілер т.б. сатып алуда. Оркениетті осы заманнын адамы, карнын кабактай кылып толтырып алгандыктан, ас кортылмайды жане уактылы шыгарылмайды. Бул ескі автоколіктін жылдамдыгын арттырам деумен тен. Ішектін бітелуі коптеген аурулардын басты себепкері екені дау тудырмасы анык. Осыган бір далел, кішкене тажірибе жасап корініз. Тускі тамакка жейтінінізді тугел дайынданыз, бірак жеменіз, ыдыска салып 38 градус жылылыктагы суга салып койыныз (ішектін ішіндегі жылулыкка сайкес). Жылудын туракты болуын кадагаланыз. Енді 8 сагат откеннен кейін не болатынын байканыз. Бірінші байкайтыныныз ауыр, жаман иіс. Сонан кейін тамак божып, газ боле бастайды. Газ кысымы адамга талай келенсіздік акеледі. Диафрагманны кысып, журектін кысылуын т.б. жайсыздыктар жасайды. Агзада осы божып жаткан быламыктан улар узбей болініп, басты жане баска мушелерді ауыртады. Жай бактерологиянын аныктаганындай, бактериянын кобеюіне тік ішекте кортылмай калган тамактан жаксы орта жок. Сойтіп, біз оз агзамызда – озімізге касірет акелетін, сан жетпес жауды осіріп орбітіп отырмыз.

    Егер суык тиіп жиі ауырсаныз, осы аурудын коздыргыштарын осіретін, тіршілік ететін ортасына айланган – ішектін бітелуі. Зиянды тамактарды коп жегенде пайда болатын улардан дененіздегі ен манызды муше – бауыр зардап шегеді. Бауырдын агза ушін маныздылыгын, аркім білуге тиіс. Бауыр коптеген кызметтер аткаратын химиялык лаборатория. Ол тек от солін гана болмейді, сондай-ак агзанын негізгі тазалагышы. Бауыр мен ішек, ас корту агымындагы аріптестер. Егер аріптесінін біреуі палеге ушыраса, екіншісі комекке келеді. Осы жиі кайталанса, агза талкандалады. Бауыр мен ішек жолдарынын кызметі бузылса, адам ауыр халге ушырайды. Міне неліктен, ішек бітелгенде бауыр ауырып, баска мушелердін де сау болмайтыны сондыктан.

    Агзанызды тазалау ушін ашыгуга кіргенінізде, тамактан тартылу колайсыз болатыны айтпаса да тусінікті. Сіз ашыккан кезде, агзанын омірлік куші шогырланган зиянды калдыктарды аластатып, зат алмасу агымына косады, сонынан залалсыздандырады. Осы улы заттар шыккан кезде, сіз озініздін женілдеп, бурынгыдан жаксарып калганынызды сезесіз. Ашыгу барысында жагдай кунделікті озгеріп турады. Агза озінен коп молшерде уларды куып жаткан уакытта озінізді жайсыз сезінесіз. 3 тауліктік ашыгуга караганда, 7 таулік ашыгудан кейін озінізді тіпті жаксы сезінетінінізді біліп алыныз. Себебі, канша бейнет акелген улардан арылдыныз. 10 тауліктік ашыгудын сонгы кундері озінізді бастапкыдан жаксы сезінесіз. Агза тазарган сайын соншалыкты омірлік куш косылады. Сондыктан да, ашыгудын басында агзанын тазалану барысында болатын барлык жайсыздыктарды тістеніп алып, куліп карсы алыныз, осыган шыданыз. Калай тазаланасыз, солай озінізді куштірек сезінетінінізді білесіз.

    118. Дурыс ашыгу манкага карсы

    Менін пікірімше, адам денсаулыгынын коптеген келенсіздіктерінін туп тамыры, шыгару жуйесіне толып алган калдыктарда. Коптеген жагдайда ішектін бітелуіне себепкер шырыш пен манка. Сіз озініз шырыш пен манкадан тазасыз ба? Осы туралы ойланыныз. Манка танау кенсірігінде жинала ма? Мурныныз калай? Кол шытынызды неше кабат шыгарасыз? Тамагынызды неше кабат шайкайсыз? Куніне неше рет какырынып сінбіресіз?

    Калыпты тамак ішетін кандай адамнын болмасын, шыгару жуйесі шырыш пен манкага толы. Бул улы коймалжын, туганнан бастап кортылмаган жане шыгарылмаган табиги емес тамак калдыктары. Бул тек кана тамакты, танауды, окпені гана емес – онештен тік ішекке дейін созылган шыгару жуйесін де тыгындап тастайды. Адамдар кенсірігіне толып алган манкадан зардап шегеді, кулакта суйык жане кулык турде болады. Оте коп молшерде окпеде кездеседі.

    Окпенін кабынуы (пневмония) оте катерлі аурулардын бірі. Канды каныктыратын оттегі, манка толы окпеге бара алмаганда, ауру удей туседі. Калыпты тамак ешуакытта толык кортылмайды, ал жиналып шогырланган калдыктар ешуакытта толык шыгарылмайды. Осы жагдайда біздін шыгару жуйеміз біртіндеп, амалсыз ластана береді. Коптеген аурудын себебі осында жатыр. Калдыктар агзада калып, кобейіп жинактала береді.

    119. Біздін оркениетті дамыган тамагымыз манка тудырады

    Казіргі тамак курамы – шырыш пен манка тудыратын тамак. Казіргі тамактын басым болігі куырылып пісіріледі, ал куырылган тамак тугелдей шырыш пен манка тудырады. Суттен дайындалган тамактар да шырыш пен манка тудырады. Жер бетінде улкейгеннен кейін бір де бір хайуан сутпен коректенбейді. Казіргі мазір май, майдын онімдері маргарин, гидрогенді жане тон майлардан турады, ал осыларды адам агзасы сініре алмайды. Саудага тусетін барлык жартылай дайындалган тагамдардын 90 пайызы гидрогенделген майдан жасалган. Біздін калыпты температурамыз Цельсия бойынша 36, 6 градус. Осы майларды сініріп корту ушін 150 градус ыстык кажет. Біздін дамыган тамагымызда коп молшерде онделген синтетикалык сыр колданылады, ал табиги турі тузбен каныктырылган (туздын зияны жонінде айтканбыз).
    Б
    із жумыртканы коп жейміз, ал онын курамында каныктырылган май холестерин оте коп. Курамында корінетін жане корінбейтін майы бар, куырылган етті де коп жейміз. Казіргі оркениетті тамагымыз – шырыш пен манка тудыратын тамак екені барімізге белгілі.

    120. Ашыгу кезенінде кіші даретінізден шырыш пен манка табасыз

    Кіші даретті зерттеу, канда шогырланган шырыш пен манканын молшерін аныктайды. 3 таулік ашыгып, куніне 2 – 3 литр су ішіп корініз. Тангы кіші даретінізді кутыкшага куйып, салкын жерге туну ушін койып койыныз. Бірнеше куннен кейін, осынын ішінен кілегей бултын коресіз. Негурлым коп турган сайын, булт согурлым коюлана туседі. Менін козкарасым бойынша аптасына 24 сагат ашыгу мол молшерде коймалжын кілегейден арылуга комектеседі. Осы шырыш пен манканын біразы, узак жылдар бойы біздін канымызда айланып журеді. Кыста адам ауыр тамак ішкенде, агза шырыш пен манкага толып, озін-озі тазалауга мажбур болады. Артыгы тумау турінде сыртка шыгарылады. Біздін агзамызда будан баска да, не болып жатканын кім біледі. Агза озін-озі тазалайтын механизм. Шамасы жеткенінше улар мен манканы озі тазалайды. Бірак адамдар киыншылыкты калай кабылдайды? Олар денесінін кызуы котерілгенін сезеді. Кызудын котерілуі – табигаттын озіне тан ерекшелік. Олгендерде кызу болмайды, тек омірлік куаты барларда гана, осы кызу табигаттын пеші сиякты жумыс істейді.

    Бакытсыз надан адам айтады, суык тиді, аягымнан сыз отті немесе уакытында жылы киім кимедім деп. Бірак бул гылми тужырым емес. Кыста суык тию – адамнын агзасындагы шогырланган артык улы – шырыш пен манкадан тазалауга деген табигаттын талпынысы. Ішкі тазалау механизмі міне осылай. Мен тагы-тагы кайталап далелдеп айтамын, суык тию деген болмайтын нарсе.

    Озінізге кішкентай тажірибе жасап корініз. Бірнеше ай бойы шырыш пен манка тудыратын тамактарды ішпеніз, аптасына бір кабат ашыгыныз, егер мумкін болса 7 таулік ашыгыныз. Кіші даретінізді мукият тексере келе, канынызда канша манка мен шырыштын жиналганын коресіз.

    Ашыгудан кейін оз тамагыныздын курамын шикі коконіске, жемістерге, крахмалы жок буктырылган жеміске алмастырыныз. Манкасы жок тамак дегеніміз осы. Жангак пен дандер шырыш-манка тудырмайды, сондыктан да жогарыда айтылган тагамнын курамына кунбагыстын данін, туздалмаган арахистін майын, жангактын тур-турін колдануга болады.

    Ет пен балыкты аптасына 3 кабаттан артык жеменіз. Уннан жасалган тагамдарды, нанды коп жеменіз. Ашыгу мен манкасыз тамактын акелетін жаксылыгы туралы сізді сендірмей-ак кояйын. Озініздін кіші даретінізді зерттеніз. Кол орамалынызды куніне канша рет колданатынынызга назар аударыныз. 7 тауліктік ашыгу шырыш пен манканын гажап тазалагышы.

    Мен озім, казаннын аягы, карашанын басында 7 – 10 тауліктік ашыгуды ережеге айландырдым, кыстын карсанында агзамда жиналган манкадан арыламын. Мен манкасыз мазірмен омір суруге тырысамын, біракта лекциялармен саяхаттаганда озім тамактанатын шикі кокеніс пен жемістер табылмай калады, сондыктан осы кунамді ашыгумен жуамын.

  15. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 13-шi болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    122. Ашыгу артык салмакты азайтады
    123. Артык салмак ауыр жук
    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар
    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы
    126. Ашыгу – бул жекпе жек
    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады
    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады
    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу

    Копшілік оркениетті адамдар химиялык уланудын бір туріне бейімделген. Темекі, арак, шай, кофе – озіндік бангілер (наркотиктер). Осы заттардын барінін курамында оте кауіпті улар бар. Галымдар байсалды турде адамнын темекіге деген кумарлыгын зерттеді, сіз ар кораптын сыртынан «темекі тарту, сіздін омірінізге кауіпті» деген ескертуді окисыз. Букіл дуние жузінде темекінін адам таніне ететін асерін зерттеу жалгасуда. Маган кайталауга руксат етініз: «ТАН АКЫМАК».

    Тан барін де кабылдайды. Коміртек косындыларын, темекінін никотинінін, аракты, шайдін жане кофенін курамындагы кара майды (смоланы). Агзада осы улар мен бангілерді залалсыздандыратын механизм жок. Кауіп туралы каншама ескертілсе де, оз агзасын талкандауга адам еш нарсе аямайтындай болып корінеді. Жогарыда аталган бангілер, алгашында комектесіп женілдететіндей корінеді, сонынан орталык жуйке жуйесін буза бастайтынын да білу кажет. Ашыгу зиянды адеттерден кутылудын жолы. Осы адеттердін ашыгу аркылы кеткенін оз басым омірімде талай кордім.

    Осыдан бірнеше жыл бурын, темекіні сумдык коп тартатын бір айел маган келді. Куніне кем дегенде 4 корап темекі шегіп, 5 жутым арак жане коп молшерде кофе, шай ішеді екен. Озінін жуйке жуйесінін тозып біткенін айтты. Калам устаса колы дірілдейді, табеті жок, терісі салбырап, уйкысы кашып, козі алак-жулак етеді. Жаман болганы сонша, озін-озі олтіру ойы мендеп алган. Ашыгу комектеседі деп естіп маган келіпті. Ол баріне де дайын еді. Себебі шыныраудын жиегінде турды.

    Мен оны ашыктырдым, бірак озінін суйікті уларын ішуге тиым салган жокпын. Ол темекісін шегіп, аздап арагын ішуді жалгастыра берді, бірак ашыгудын 3-ші куні онын агзасы котеріліске шыкты, озі жиі ішетін улардан жиіркене бастады. Арбір темекі тутаткан сайын, арак, кофе ішкен сайын журегі айнып, катты кысылып калшылдап селкілдей бастады. Онын ашыгуы 10 таулікке созылды. Бул узак жылдар бойы озінін агзасын улармен уламаган алгашкы кундері болды.

    Мен онын ашыгуын 10-шы куні токтаттым, онын оныншы кунгі кіші дареті шіріп кеткен коймалжын суйык болды. Сіз білесіз – бул улардын калдыгы. Мен оны манкасыз мазірге он кун отыргыздым, сонан сон кайта 10 таулікке ашыкты. Екінші ашыгуында кунделікті кіші даретінде зор молшерде улар байкалды. Менін бакылауымда он айдай болды.

    Мен оны емдеудін алдында жане емдеуден кейін болган озгерістерді салыстырдым, екеуі бір адам деп ешкім ойламас еді. Онын терісінін кулпырганы соншалык, булшык еттері бултылдап, колдары адеміленіп майысып туратын болды. Кор болып жаншылган жан иесінен, бакытты, уайымсыз адамга айналды. Онын темекіге, аракка, шай, кофе ішуге деген адеттері жойылды, казір бакытты айелдердін бірі. Онын табысы ості, суйкімді болганы соншалык, озіне жас, сулу, кабілетті жар тауып алды.

    Мен темекіге, аракка т.б. тауелді болып, жар басынан кулауга шак калган талай адамдарды мысалга келтіре аламын. Осы адамдар ашыгудын комегіне жугінді, ал ашыгу гажайып жасады. Темекі, арак, шай, кофе ішу адетінен кутылгысы келсе, озінін маселелерін карапайым ашыгу жолымен шеше алады. Тан тазаланган уакытта уды кабылдамайды. Таза, дені сау, мамыражай дене уларды аркашанда ысырып тастайды. Ашыгу – улы заттардын кандайына болмасын тойтарыс беретін, агзаны тазалаудын улы адісі.

    122. Ашыгу артык салмакты азайтады

    Беделді малімет бастауларынан белгілі, біздін еліміздегі еркектердін, айелдердін жане балалардын 65…70 пайызы артык салмактан зардап шегіуде. Байсалды дарігерлердін білуінше, артык салмакты адамдар – ауру адамдар. Олар жазылмайтын, созылмалы турде ауыратын аурумен ауруга бейім турады. Семіз адам озін жаксы сезіне алмайды. Біріншіден – оган ылги ауыр салмак котеріп журуге тура келеді. Енді салмагы калыпты адамга кун узакка 10 килограмм котертіп койынызшы, ол алсіреп, шаршап, шаруасы бітеді. Семіз адам, озінде канша артык салмак бар, сонша салмакты котеріп журуге мажбур.

    Толык адамдарга дене тынымсыздыгы тан емес. Олардын копшілігі, саті келсе болды, бірінші кездескен орындыкка отыра калып, керекті істі істеуге оздерін оздері арен куштеп істейді. Семіз адамдардын артык майы демалу мушелерінін жумысын аурлаткан себебі, тыныс алулары ауыр болады.

    123. Артык салмак ауыр жук

    Агзанын арбір артык салмагынын 1 сантиметр кубына, сенсеніз де, сенбесеніз де, тамактандыру жане жаксы калыпта устап туру ушін 1 километр капилляр тутікшелер кажет. Сондыктан, артык салмак, журек пен тыныс алу мушелеріне ауыр жук. Тамырдын согуы мен кан кысымынын котерілуі кауіпті шепке дейін котеріліп, зардапка урындырады. Сактандыру компаниясынын есептері бойынша, толык адамдардын омірлері кыска болады. Казіргі уакытта семіз адамдар кобейіп бара жатыр. Біріншіден, біздін елде тамак мулдем дурыс емес. Орташа казакстандык тамакты оте коп жейді. Біздін асханалар тамак арасында тамак іш деп шакырады. Радио мен теледидар кораптагы жексурын тамакты же деп жар салады. Адамдар мол молшерде сут, балмуздак, ыстык сосиска, еттін куырылган неше турін, куырылган майлы картофелді, торттарды узбей жейді.

    Біз машина алемінде омір суреміз. Тамакка тынкия тойып алып, агзамызды ешкашанда жаттыгулармен, дене кимылдарымен женілдетпейміз. Автоколік жаяу жургізбей тастады. Біз отыратын ултпыз. Біздін балаларымыз сагаттар бойы сарылып мектептен кейін компьютерде отырады. Адамдар оздерінін коптеген уакыттарын теледидарды коруге шыгындайды. Осы отырып омір суруіміз, толык адамдардын каптауына акеп сокты.

    124. Казакстандыктардын денсаулыгын жоятын тагамдар

    Толык адамдар осындай тагамдарды колданады. Булар белоктармен каныктырылган, ушкыштарга арналган коміртектері томен жумыртка, памидор немесе котлет жане ананастан дайындалган тамактар. Журналдан сон журнал, газеттен сон газет, теледидар, радио барі де агзаны бузатын мазірлер туралы айтады. Куніне 800 килокалориямен камтамасыз ететін суйык диета да бар. Сары май мен сут мазірі жане бар. Оте мол молшерде тамактын бір-ак турінен туратын мазір, біракта менін козкарасымша, адамнын калыпты салмагын устап туру ушін, гылми негізделген ашыгуды гана устау керек. 2 – 3 таулік ашыканнан кейін табетініз жогалып, 3-ші куннен бастап тамакка заукыныз сокпайды. Егер адамдар калориясы томен арнайы мазірге отырса, карны катты ашып, азап шегеді.

    Копшілік оркениетті адамдар химиялык уланудын бір туріне бейімделген. Темекі, арак, шай, кофе – озіндік бангілер (наркотиктер). Осы заттардын барінін курамында оте кауіпті улар бар. Галымдар байсалды турде адамнын темекіге деген кумарлыгын зерттеді, сіз ар кораптын сыртынан «темекі тарту, сіздін омірінізге кауіпті» деген ескертуді окисыз. Букіл дуние жузінде темекінін адам таніне ететін асерін зерттеу жалгасуда. Маган кайталауга руксат етініз: «ТАН АКЫМАК». Тан барін де кабылдайды. Коміртек косындыларын, темекінін никотинінін, аракты, шайдін жане кофенін курамындагы смоланы. Агзада осы улар мен бангілерді залалсыздандыратын механизм жок. Кауіп туралы каншама ескертілсе де, оз агзасын талкандауга адам еш нарсе аямайтындай болып корінеді. Жогарыда аталган бангілер, алгашында комектесіп женілдететіндей корінеді, сонынан орталык жуйке жуйесін буза бастайтынын да білу кажет. Ашыгу зиянды адеттерден кутылудын жолы. Осы адеттердін ашыгу аркылы кеткенін оз басым омірімде талай кордім.

    125. Куйырыгы тегенедей, боксесі жарты туйенін етіндей, кеудесі есіктей жас келіншектін арыктауы

    Бір жас келіншектін толганы соншалык, уйрек сиякты балпандап журе алмай калды. Куйырыгы, боксесі бір болек, кеудесі бір болек. Ол баска тамактарды айтпаганда, казы карта, ет, нан, татті мен балмуздакты коп жеді. Турпатынын, дене бітімінін бузылуынан жуйкесі жукарып психиаторга барыпты, натиже болмаганнан сон интернеттен мені окып, маган келіпті. Мен оган бурынгыдай талдырмаш кыпша бел болу ушін жане салмагын тусіруге уакыт керек дедім. Озінін шын аты болмаса да, мен оны Талшыбык деп атайын. Талшыбыкта 35 килограмм артык салмак болды.

    Алгашында жаксы мазірге отыргыздым. Танертен жемістер, тусте шикі салат пен пісірілген коконістер, нан, куріш, картофелді жегізбедім. Кешкі тамакка памидор, кішкене аскан балык немесе катты кайнатылган жумыртка. Барлык татті тагамдардан бас тартты. Алгашкы екі аптада 24 сагаттан ашыкты. Ушінші аптада 3 таулік ашыктырдым. Бесінші аптада 7 таулік толыгымен ашыкты. Осы алма кезек ашыгу мен тамактану гажайып жасады.

    Коз жанары жалтылдап, терісі кулпырып жасарып кетті. Ол казір менін мазіріммен омір суреді, аптасына 36 сагат, жылына 4 кабат 7 тауліктен ашыгады. Егер сізді салмагыныз мазаласа, осы кітапта жазылган ашыгу багдарламасын басшылыкка алыныз. Сіз 24 сагаттык ашыгудан бастаныз. Мен толык адамдарга, ашыгуды аптасына 24 сагаттан уш кайтара устаудын багдарламасын жиі беремін. Егер адам артык тамак жеп койса, онда осы аптасына 3 кайтара устаган ашыгу салмакты жогалтуга сеп болады. Салмак азайту ушін устаган аштыктын натижесі керемет болады. Агза озінін жастык шагын тез кайтарып алады.

    126. Ашыгу – бул жекпе жек

    Біздін узбей тамак жеу адетіміз, тамак ішпей калган уакытымызды ашыгу деп санаймыз. Бірак бул ашыгу емес. Ашыгу емделудін ен бір коне адістерінін бірі, біракта тагы айтамын: ТАН АКЫМАК. Сіз аркашан ашыккан кезде, тамак ішетін сатті жіберіп алмай, жадынызда ойша сактап журініз. Егер сіз жігерлі адам болсаныз, ашыгуды омірініздін ажырамас болшегіне айландырасыз. Артык салмак сізді ауру, алсіз, мезгілсіз картайтуга акелуіне жол берменіз. Оз дененіздін иесі болып, семіруіне жол берменіз. Озінізге багдарлама жасап алыныз, біракта бір аптанын ішінде арыктаймын деп ойламаныз. Калыпты салмакка келу ушін уакыт керек. Калыпка келіп, сымбатты да адемі болганда озінізді озініз мактан тутыныз.

    Кімнін болса да, озін тамаша сергек, конілді сезінгенінде, озі ушін мактангысы келеді. Осылай болу ушін енбектену керек! Ашыгу, озінді-озін тежеу, дурыс тамактану – міне денсаулыктын отемі. Озініздін салмагынызга, карнынызга, боксенізге, колдарынызга унемі назар аударып журініз. Осы кітапты мукият, ыждагаттылыкпен окып шыгып, арыктагыныз келсе колданыныз. Ашыгу мерзімін аныктагыныз келсе дарігермен акылдасыныз. Багдарлама жасалганнан кейін, сіз жаксы натижеге жетем деп озінізді иландырыныз. Сананыздын илануы денсаулыкты тузетуде манызды орын алады. Ашыгу онай емес, арыктау да киын. Тек сананыз иланып, дурыс арекет жасаганда гана, сіз коздеген натижеге жетесіз. Бугіннен бастаныз.

    127. Ашыгу кан тамырларын жасартады

    Автоколік апатынан каза тапкан адамдардын санын естігенде шошимыз. Жылына баленбай мын адам оліп, бірнеше жуздегенмын адам жараланып, омірлік кембагал болып калады. Ушак апатынан олгендерді естігенде жагамызды устаймыз. Алемдегі согыс ошактарында каза тапкандардын санын айтса тітіркенеміз. Біракта, арбір секунд сайын журегі кысып оліп жаткан адамдардын саны катты асер етеді. Арбір екінші олген адамнын ажалынын себебі журек ауруы. Журек ауруы біздін елдін камшысы деген атауга ие болды. Казір осы ауру індетке айналды. Журек ауруы бірден жабыспайды. Кан тамырларын тоздыру ушін де талай уакыттын отуі кажет. Буган узак уакыт темекінін, арактын, аса майлы тамактын (ар турлі еттер, жумыртка, сут тагамдары) асерлері керек. Тагы бір себеп дене кимылынын аздыгы. Кан тамырынын тозуы жар басына жиі акеледі, бірак курбандык осы катерді айкын сезінбейді.

    Адам озінін кан тамырларынын 50 пайызы бітеліп калганын тіпті сезбей де калады. Тіпті білгір мамандардын оздері де, казіргі зерттеу адістерін колданып кауіпті еш нарсе таба алмауы мумкін. Кан тамырларын бітеп тастайтын зат – холестерин немесе арам еттер. Бітелу біртіндеп басталады, кан тамырларынын іші жінішкере беріп, журектін булшык еттерін жумыс істететін молшерде каннын куйылуын камтамасыз ете алмайды. Кан тамырлары тіпті жінішкере бастаганда, журек пен кан кысымынын ауруы белгі бере бастайды. Кан тамырларынын бузылуы жас шагынан басталып, біртіндеп тозып бітеле бастайды. Сонан сон, алдекім танертен озінін кунделікті куйбеніне кіріскенде, кенеттен козі карауытып, журегі кысып оліп кетеді. Олмей калган жагдайда, омірлік кембагал болып калады. Озіннін кан тамырларыннын тазалыгын, баска заттармен ластанбауын туракты турде тексеріп отыруын керек, айтпес журегін кысуы мумкін. Калыпта тагам да тамырларга как тургызып, бейнетке ушыратады. Адамдардын копшілігі, катерге ушырамай, озінін кан тамырларынын жагдайын білмейді. Ауру кыспаганша, олар оздерінін жаман адеттерінен арылмайды жане озінін калыпты тамагын жей береді.

    128. Сіздін жас молшерініз кан тамырларынын жагдайымен айкындалады

    Бурыннан белгілі жайды кайталауга руксат етініз. Сіздін жасыныз бул сіздін кан тамырларыныздын жагдайы. Есінізде болсын, копшілік жагдайда кан тамырларынын бітелуі жас куніннен басталып, молшері 55-ке келгенде журек-кан тамырлары ауыруына акеп тірейді.

    Мен ашыгу журек-кан тамырларынын ауруын емдейтін адіс деп есептемеймін. Ашыгу алдын алу шарасы. Мен осы кітапта туракты турде айтып келемін, ашыгу дегеніміз ішкі тазалау. Ол біздін кан тамырларымыз киналмай журекті коректендіріп туру ушін онын тазалыгын сактауына жардемдеседі. Тамырлардын жуйесі аркылы, кан коректік заттармен барлык агзаны камтамасыз етеді. Агзадагы кан айналу туракты жане біркелкі болуы керек. Егер кан айналымы агзанын бір болігінде бір сатке токтап калса, онда алапат соккы аламыз. Егер бул коздін айналасында болса, сокырлыкка ушырататын кан куйылады. Букіл агзаны богетсіз коректендіру ушін, тамырлар таза болуы керек.

    Казір таза, иілгіш, серіппелі кан тамырлары бар 70 – 80 тіпті 90 жаска келген еркек, айелдерді сирек болса да табуга болады. Жастары улгайгандыктарына карамай, олар жас, себебі олардын кан тамырлары козгалгыш, серіппелі, тозбаган. Егер осы адамдардын агзалары улардан таза, денсаулыктары жаксы болса, неге оларга алі талай жылдар омір сурмеске?

    Інжілден білеміз, букіл алемдік топан судын алдында кейбір адамдардын 900 жыл омір сургендерін. Біз буган кулеміз, олардын есептеулері баскаша болган деп. Біз осылай болмады деп калай айта аламыз? Барі мумкін, себебі осы адамдар оздерінін кан тамырларын тамаша калыпта устау ушін, калай омір суру, калай тамактану керектігін білді гой. Кан тамырлары озінін жумысын дурыс, жаксы аткарганда букіл агзанын жумысы тепе-тендік калпын сактайды.

    Біз айтамыз, адам картайып бара жатыр деп, бул бір нарсені гана білдіреді, ол озінін кан тамырларын сактау ушін калай тамактану, калай омір суру керектігін білмейді. Кан тамырлары, кашан озінін міндетін дурыс аткармай бузылганда, адамнын денесінін боліктеріне кан дурыс бармагандыктан, адамдар аурушан, умытшак, алсіз болады. Олар біртіндеп оледі, себебі онын денесі мен миына кан дурыс бармайды.

    Біз ашыккан уакытта, букіл омірлік куш агзанын ішкі тазалыгын жане кан тамырларын тазалауга жумсалады. Міне, 10 таулік ашыканнан кейін букіл дене женілдеп, акыл ушкырланып, есте сактау кабілеті артады жане дене кимылына деген зор кулшыныс пайда болады. Мен есептеймін, біз ашыгу, дурыс тамактану багдарламасы аркылы кан тамырларын тазалап, оз журегіміздін омірін узартуымыз кажет. Егер денсаулык ушін айкаста женімпаз болгымыз келсе, озіміздін кан тамырларымызды омірдін кілті деп санауымыз керек.

    Кунде майлы ет жей берсеніз, сіз оз агзанызда уларды шогырландыра бересіз. Есеп айырысуга тура келеді. Агза майды аз гана тілейді, біз майлы тамакты кунделікті коп колданамыз, соны журек-кан тамырлары ауруына акеп согады. Танертенгі тамакты ішпе деуімнін бір себебі осында. Сырт алпетіне карасан сау сиякты корінетін, танертен ет, жумыртка, картофель, кілегей, кофе ішетін коптеген ер, айелдерді білемін. Сыртынан сау сиякты корінетін осы адамдардын журек ауруынын курбаны болып, біреулері молага, енді біреулері омірлік кембагал болып калгандарын да білемін. Сіз оз агзаныздын физиологиясын білмегендіктен, осылай тамактану керек деп ойлайсыз. Тамак ішу – лаззатанудан да теренірек ілім.

    Осы кітаптагы багдарламаны бастамас бурын, журек-кан тамырынын маманымен кенесініз. Ол сіздін журегініз бен кан тамырыныздын жагдайын айтсын. Кан кысымы мен тамырдын согуын тексерініз, сонан кейін жыл бойы ашыгу мен катан мазірді устаныныз. Дарігерге кайта барыныз. Мен сенімдімін, ол оз агзанызгбен гажайып жасадыныз деп айтпасына.

  16. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 14-шi болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    129. Сіздін кол астынызда тогыз дарігер
    130. Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)
    131. Екінші дарігер таза ауа
    132. Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    133. Терен тыныс алу тасілі
    134. Ушінші дарігер таза су
    135. Су тамактан да маныздырак
    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады
    137. Су жане ас корту
    138. Су жане калдыктар
    139. Кан жане су
    140. Кан салкындыкты сактайды
    141. Су майлагыш зат
    142. Судын уш бастауы
    143. Агзага судын жетіспеуі
    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану
    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    121. Ашыгудын комегімен темекі тартудан, арак, шай, кофе ішуден кутылу
    Табигат берген тогыз дарігер, тамаша денсаулык жасауынызга комектесуге аркашан да дайын. Олар сіздін табыска жетуінізге 100 пайыз кепілдік береді. Олар каралушыга еш уакытта зиянын тигізбейді, каралушы осынын пайдасын білмегендіктен жиі ескермейді. Бул дарігерлерге барі оте тусінікті. Оган барібір, адам карала ма, жок па. Олар комектесуге аркашан дайын. Онын білімі жаска да, каріге де, байга да, кедейге де аркашан да ашык. Олар операция жасамайды, тіпті сонгы модадагы болса да дарі бермейді.

    Біздін баріміз осы дарігерлермен таныспыз. Сіздердін осы дарігерлерге жиі каралуынызды, мен отінемін. Олар сіздін денсаулыкка, узак омір суруге, мангілік алаулаган жастыкка деген талпынысынызга комектесуге аркашан дайын.

    Алдымен жер бетіндегі баріне омір беретін, аса кушті, ен атакты улы емшімен таныстырайын.

    130 . Бірінші дарігер кун саулесі. Онын мамандыгы кун саулесімен емдеу (гелиотерапия)

    Арбір шоптін, жузімнін, бутанын, гулдін, жемістердін, коконістердін жапырактары оздерінін омірлерін кун саулесінен, онын шуагынан алады. Егер кун саулесінін сикырлы шуагы нурын токпесе, біздін жер мангілік карангылык тумшалаган, тіршілік жок суык болар еді. Кун бізге тек кана жарык бермейді, кун куаты адам куатына айналады. Кун шуагынын комегімен адам озінін омірін узартып, денсаулыгын шындай алады. Кун саулесіне шомылмаган адамдар куп-ку болады. Біздін теріміз аздап кунге куюі тиіс. Кун шуагына жиі шыкпайтындыктан коптеген аурулармен аурамыз. Кун саулесі – бактерияларды куртатын алапат курал. Тері кунге негурлым куйген сайын, бактерияларды жоятын куат согурлым шогырлана береді.

    Біз коконіс пен жемістерді жеген кезімізде, осімдіктердін канын сініреміз, себебі осімдіктер тамак туріндегі хлорофиллмен кун саулесіне каныккан. Хлорофилл – осімдікте шогырланган кун шуагынын бір болігі жане біздін агзамыз ушін ен пайдалы, кунарлы азык. Жасыл осімдіктер кун шуагын шогырландыратын купияга ие, осыны тірі жан иелеріне жане адамзатка береді. Сіз оз дененізді кунге куйдіріп, тамагыныздын 60 пайызы коконіс пен жемістерден куралса, албетте, керемет денсаулыктын иегерісіз. Біракта агза осы тірі дарілерді біртіндеп кабылдауы керек, кун саулесіне ашыгып калган дене бірден мол молшерде кабылдай алмауы мумкін. Кун шуагына шомылуды біртіндеп бастаныз, кунге кыздырынатын жаксы мезгіл танертен ертемен. Бастапкыда 5…10 минуттан бастаныз. Арине, тус ауа да кун саулесін кабылдауга болады. Біракта ен пайдалысы танертен ертемен кунге кыздырыну. Сагат 11…12 арасында кун саулесінін кызган шагы, курамында кун радиациясынын молшері коп болуы мумкін.

    Шикі коконіс пен жемістерге де біртіндеп кошу кажет. Пісірілген тамакка уйренген адам, бірден шикі коконіс пен жемістерге кошсе келенсіз асер болуы мумкін. Сондыктан калыпты мазірінізге, кун мазірін біртіндеп косканыныз дурыс болады. Іштен жане сырттан артык молшерде алган кун куаты жаман асер етеді, кайткенде де біртіндеп бастаныз. Осы жерде мен сіздермен оз тажірибемді болісейін. Осы ашыккан жылдарда, денем туракты турде кун саулесін алып туруын узбей мукият кадагалап отырдым. Мен далада, ауылда оскендіктен кунге табынамын. Осы себепті еліміздегі кун шуагы мол, Алматыда турамын. Алматынын манында уйім бар. Осы жерде кун шуагына шомыламын. Мен суга шомылуды жаксы коремін, сондыктан кыс болсын, жаз болсын коптеген сагаттарымды уйдін жанындагы жане озімнін туып оскен ауылымнын жанындагы Алакол колінде, Туркияда, Эгей тенізінін аралдарында, Грециядагы Крит аралында откіземін.

    131. Екінші дарігер таза ауа

    Омірге келе салысымен, бірінші жасайтынымыз, терен тыныс аламыз. Омірден кеткенде де, сонгы жасайтынымыз, тыныс алуды токтатамыз. Омір мен олімнін арасында, тыныс алуга тауелді омір жатыр. Біздін узак та, тынымсыз омір суруімізді дарігер таза ауа тілейді. Егер онын терен тыныс алу карапайым кагидасын сактасаныз, арбір тыныс алган сайын, сіз оз дененізге омір беретін оттегін акеп жатканынызды ол маман ретінде біледі. Осы дарігердін айтканын тындамайтын, таза ауага шыкпайтын адамдар, оздері оздерін жайсыздыкка акеледі.

    Тыныс алудын кызметін тусіндірейін. Біріншіден тыныс алу корінбейтін тамак, бунсыз 5…7 минуттан артык омір суре алмайыз. Ауасыз олеміз. Денеміздін ар жасаушасына кажет оттегін біз ауадан аламыз. Біз тыныс алган кезімізде, ауа канмен бірге окпеге барады, осы арада керемет гажайып болады. Оттегі улы заттар еріген, олім акелетін комір кышкыл газын акетеді. Біз тіршілік агымында уларды шыгарамыз. Оларды кан жинайды, кан комір кышкыл газын окпеге алып келгенде, ар жана жутылган оттегімен, кан комір кышкылынан жане онын курамындагы улардан тазаланады. Егер адам жеткілікті молшерде таза ауа алмаса немесе женіл демалганда кірген оттегінін молшері шыккан комір кышкылынын газынын молшеріне сайкес келмесе, онда біз агзамызды улар мен комір кышкыл газымен улануына мумкіншілік береміз. Бул талай аурулардын себебі болуы мумкін.

    Біз ауамен жумыс істейтін машина екенімізді мен білемін. Оттегі тек кана біздін агзамызды тазалагыш кана емес, сондай-ак керекті куат тасымалдаушы да. Біз терендігі 100 километр молшердегі атмосфера мухитынын тубінде турамыз. Ар шаршы сантиметрге, молшермен бір килограмм ауа кысымы келеді. Тыныс алу мен шыгару аралыгында ауасыз кеністік пайда болады. Осы динамикалык насосты пайдаланганша омір суреміз. Біз білеміз 30 таулік тамак ішпей аман калуга болатынын. Бірак ауасыз бірнеше минут кана тіршілік ете аламыз.

    Мен 10 жылдан астам уакыт узак жасайтындарды зерттедім. Менін байкаганым, олардын барі де баяу тыныс алады. Менін аныктаганым, адам негурлым терен дем алса, бір минуттын ішінде аз тыныс алса, омірі согурлым узак болады. Жиі дем алатын адамдар аз омір суреді. Буны хайуанаттар алемінен де далелдеуге болады, кояндар, теніз шошкалары жане баска кеміргіштер бір минутта оте коп дем алады. Олардын омірлері кыска болады. Мен узак жылдар бойы, ояна салысымен бірнеше кабат жай акырындап терен дем алып, дем шыгарамын. Кун узакка осылай тыныс алуды кайта-кайта кайталаймын.

    132 . Йогтардын терен жайлап дем алу тажрибесі (Поль Брзгтін естеліктері)
    Индияга саяхаттаганымда, адам аягы баспайтын жерлерде, оздерінін рухани жагдайын жогары денгейге жеткізу ушін жане кушті дене жасауга омірлерін сарп еткен касиетті адамдарды кездестірдім. Олар біркалыпты, терен жайлап тыныс алу тажірибесіне кун сайын талай сагаттарын боледі. Осы унді касиеттілерінін денелері адам айтса нангысыздай жетілген, терен тыныс алу, таза ауа – уакыт аміршісінен сактап калган. Мен осындай бір адамды Гималайдын боктерінде кездестірдім, ол маган айтты 126 жастамын деп. Онын маган отірік айтуга себебі жок, букіл омірін кудайга кулшылык етумен келеді екен. Ол маган «терен демалып тазалану» жуйесін уйретті. Окінішке орай, осыгын кенірек токталуга мумкіншілігім жок.

    Бул адамнын басында бір тал ак шаш жок, денсаулыгы керемет жаксы, тістері тугел, денесі атлеттердікі сиякты. Ол жеті тілде устіртін сойлейді. Осындай денсаулык пен акыл кабілетін калай сактап калдыныз деп сураганымда: «Менде терен тыныстанудын аса зор тажірибесі жане кунделікті тыныс алу жаттыгуларын жасаймын» – деп жауап берді.

    Мен айелдердін жасын сурауды жаратпаймын. Индияга кемемен кетіп бара жатканымда, 50 жас молшерінде айелді кездестірдім. Ол 86 жастамын дегенде, тан калдым. Бул карттык белгісі жок адемі айел еді. Мен онын адемілігі мен денсаулыгынын купиясы неде деп сураганымда, тагы да ундінін касиетті адамы айткан жауапты естідім. Осы айел терен тыныс алудын маныздылыгын білді.

    Секіріп, жугіріп, велосипед, ролик теуіп ойнап журген балаларды бакыланызшы. Олар осы кимылдарды жасаганда, біз коз алдымызга елестете алмайтын мол молшерде оттегін жутады. Біз жаяу коп журіп, дененін іс кимылын токтатпауымыз керек. Біз бугін уланган алемде омір суретінімізді білемін, сонда да терен тыныстануды адетке айландырыныз. Отырып омірлерін откізетін, дене шыныктыру жаттыгуларын жасамайтын адамдарды коргенде білемін, олар саналы турде оз омірлерін кыскартуда.

    133 . Терен тыныс алу тасілі

    Адам туганда кандай адіспен дем алу керектігін біліп туады. Егер сіз сабиді жаткызып койып бакыласаныз, ол ішімен дем алады, ал кеудесі козгалмайды. Ол ішімен терен диафрагмалык дем алады. Диафрагма – бул кеуде мен карын аралыгын боліп туратын улкен болек булшык ет. Ол барлык карын мушелерін устап турып, окпеге ауанын кіріп, шыгып туруына жардемдеседі.

    Жасымыз улгайган сайын жуйке жуйеміз ширыга туседі. Сондай-ак ішкі мушелеріміз бен диафрагмамыз да катуланып ширыкканын устіне ширыга туседі. Осынын салдарынан кеудемен тыныс алып, натижесінде окпемізді 20 пайызга гана пайдаланамыз. Сондыктан да саби сиякты, ішкі мушелерінізді босансытып, диафрагамен дем алуды кайта уйренініз.

    Біз жаттыгуларымызды бастамас бурын, колынызды карныныздын устіне койып, кадімгі кездегідей дем алып, дем шыгарыныз. Біраздан кейін оз дем алуынызбен, жаттыгу жасагандагы дем алыстын айырмашылыгын сезесіз.

    Аяктарынызды иыктын кендігіндей молшерде устап, тузу турыныз. Енді орындыкка отырып жатканынызды коз алдынызга елестетініз. Колдарынызды аяктарынызга тіреп, тізенізді аздап бугіп, алдыга карай енкейініз. Боксеніз артка карай, ал алакандарыныз тізеден 2, 5 сантиметірдей жогары болсын. Осы калыпта, жаттыгулардын аяккы шеніндегі болатын, карынды ішке тарту женіл орындалады.
    1. Окпеніздегі барлык ауаны аузыныз аркылы шыгарыныз.
    2. Танауынызбен тез дем алыныз.
    3. Диафрагмадагы барлык ауаны кушпен аузыныз аркылы шыгарыныз.
    4. Тынысынызды 7…8 рет санаганша тежеп, карнынызды ішке тартыныз.
    5. Ішпен дем алып, босансыныз.

    Бірінші асу: Окпедегі калып калган ауаны, аузынызды шуршитіп алып тук калдырмай. біркалыпты, біртіндеп шыгарыныз.

    Екінші асу: Окпеніз босаганнан кейін, ернінізді жымкырып алыныз. Аузынызды ашпай, танауынызбен тез, шалт дем алып окпенізді ауага толтырыныз. Осы кезде танауыныз шан соргыштын даусындай дауыс шыгарса, барі дурыс.

    Ушінші асу: Окпеніз ауага толып кеткеннен кейін, басынызды антек котерініз. Ернініз жымкырулы болсын. Сіз казір аузынызды кен ашып, диафрагмадан томенгі ауаны тез, шалт шыгарасыз. Осы кезде сіздін ернініз бен онешінізден емес, диафрагамыныздан «хах! » деген дауыс шыгуы тиіс.

    Тортінші асу: Барлык ауа шыканнан кейін аузынызды жауып, тынысынызды теженіз. Басынызды енкейтіп, карнынызды ішке тартып, букіл іш курлысыныз кабыргалардын астына сініп бара жатканын коз алдынызга елестетініз. Осы кезде 8…10 санаганынызша дем алманыз.

    Бесінші асу: Енді тыныс алып, іш мушелерін босатып, босансыныз. Дем алган кезде ауанын окпеге калай лап еткенін сезінуініз жане даусын естуініз керек. Аркашанда танаумен дем алып, ауызбен шыгарыныз.

    Осы жаттыгуларды бірінші рет жасаганда басыныз аздап айлануы мумкін. Бул калыпты жагдай, себебі сіздін агзаныз оттегінін мол молшеріне адеттенуі керек кой. Осы жаттыгуларды танертен ерте, аш карынга, таза ауада 15 минут жасау керек.

    Мен озім терен дем алуды колданамын, адамдар оз денелерін ауамен біріктіру керек екеніне сенімдімін. Таза ауа денсаулыкка оте пайдалы. Сіз терезені ашып тастап уйыктауга тиіссіз, болме унемі желдетілуі керек. Мен тунде жамылмай жатсам жаксы уйыктаймын. Калын жамылып алсак, теріміздін оттегін еркін жутуына богет жасаймыз.

    Егер сіздін омірініз отырумен байланысты болса, онда осынын орнын дене шыныктырумен, таза ауада жаяу журумен толтырыныз. Сіз кунделікті 3…5 километр жаяу журіп талай маселенізді шешіп тастайсыз. Кешкілікті коп серуендеп журуім, менін шаршаганымды басады. Кешкі тамактан кейін, аркім 3 километр жаяу журу керек екеніне мен сенімдімін.

    Біз бугін отыратын ултка айланып кеттік. Біз ауа мен оттегінін аштыгына ушыраганбыз. Біз оз агзамыздагы комір кышкыл газын дурыс шыгармагандыктан, ерте картайып, аурудын азабын тартудамыз. Осынын барі біздін еріншектігіміз бен жалкаулыгымыздын кесірі. Каланын барлык кошелерінен солмірейіп бозарган адамдарды кездестіресіз. Себебі оларга ауа жетіспейді. Есесіне сіз ашыккан уакытта, агзага терен дем алдырмайтын, шогырланып жиналган комір кышкыл газынан тазаланасыз.

    Ашыккан уакытынызда, танертен жане кешке аз да болса серуенденіз. Тынымсыз козгалыста болуды ереже ретінде калыптастырыныз. Бул дегеніміз, таза ауада жугіру, кыдыру, жузу, билеу. Сіз оз агзанызга катер алып келетін комір кышкыл газын шогырландырып жинауга тиіс емессіз. Ашыгу багдарламасын басшылыкка ала отырып, куніне 2…3 километр жаяу журуді адетке айландыруыныз керек. Осы кезде жайлап терен дем алуды туракты турде естен шыгармауыныз керек. Есінізде болсын, негурлым баяу терен дем алсаныз, согурлым узак жасайсыз. Егерде, терен тыныстауды ашыгумен уштастырсаныз, оз омірінізге узак жылдар косып аласыз.

    134. Ушінші дарігер таза су

    Дарігер Таза су, керемет жолдас жане жаксы емші. Мен сіздерге кайнатылган судын буынан алынган су туралы айттым. Біздін денеміздін 70 пайызы судан турады. Агзадагы судын калпын сактап туру ушін, туракты турде толыктырып отыруга мажбурміз. Тамагынызга кокеніс пен жемістерді косып, сіз агзанызга таза судын мол молшерін кіргізесіз. Жылы ванна – женілдететін жане мамыражай калыпка акелетін адіс.

    Коптеген адамдар, кунделікті теніз жагалауында, озен-колдерде, суга жузетін бассейндерде рахаттанады. Малту – дене шыныктырудын ен бір тамаша турі. Ол журек пен булшык еттерге куш тусірмейді. Егер сіз малту білмесеніз маманга барып уйренініз. Малтудан тамаша лаззат алып, мамыражай калыпка боленесіз. Жас молшерінізге карамай кеуденіз куанышка толады. Одан корыкпаныз, жаксы корініз.

    Суды атам заманнан бері коптеген ауруларга колданады. Сумен емдеудін неше турлі адістерін кордім. Оте ерте заманнан бері мысырлыктар, ассириліктер, еврейлер, парсылар, кытайлар, америкалык ундістер наукастарын емдеу ушін, сумен емдеудін ар турлі адістерін колданган. Біздін жана эрамызга дейін 400 жыл бурын, медицинанын акесі Гиппократ сумен емдеу адісін колданган. Онын негізгі адісі кан айналымын жаксарту ушін, денені ыскылап, ыстык сумен суык суды алмастырып отырган.

    Мен минералды суды адам ауруын емдеудін куралы деп санамаймын, бул тазалагыш, залалсыздандыргыш жане агзадагы каннын айналымынын тездеткіші. Міне, мен сондыктан бірнеше апта узбей тазалану, залалсыздану жане мамыражай калыпка тусу ушін ыстык ванна кабылданыз деймін. Ен дурысы ыстык су коздерін колданыныз. Ашыгу багдарламасымен катар, ыстык ванна да сіздін табиги омір суруініздін болігі болуы мумкін. Ашыккан кезде ыстык ванна кабылдауга болмайды.

    135. Су тамактан да маныздырак

    Адам денесінін басым болігі судан турады. Біздін агзамыздагы суйектердін 1/3 болігі су. Агзамыздагы судын оннан бір болігі кетсе кауіпті, ал оннан екі болігі кетсе олім. Судын жетіспеуі химиялык, физикалык агымдардын калпын бузады. Агзанын калыпты жумысын камтамасыз ету ушін, агзадагы судын тепе тендігін сактап отыру керек.

    Агзага судын кажеттілігін альпинизм мысалдарынан алайык. Гималай шынына шыккан кезде адамдар салмагын коп жогалтыпты. Эверестке экспедиция шыгып, биіктік су алмасуына асер ететінін далелдемей, себебін ешкім де аныктай алмады. Адамдар кар мен музды ерітіп ішуге мажбур болды. Осы биіктікте адамга 3 литр су керек екені далелденді, бул бурынгыдан анагурлым коп еді. Бізге мумкін осынша судын кажеті де жок шыгар, бірак жогарыдагы далелдер агзага судын кажеттілігінін тагы бір далелі. Оттегінен кейін адам мен хайуандар тіршілігіне су оте кажет. Адам тамак ішпей бес аптага шыдайды, сусыз бірнеше кун гана. Сенгініз келмейді, егер су жеткілікті болса, адамнын денсаулыгын сактауга екі апта бойы тамактын кажеті де жок, коптеген адамдар осы кезенде былк етпейді.

    136. Сіздін агзаныз суды калай пайдаланады

    Букіл омір агымдары судын негізінде отеді. Онсыз протоплазма тіршілік ете алмайды. Содай-ак бір де бір балык, шоп, кактус, кус, жандік т.б. Егер жасауша кеуіп кетсе, онын жумысы токтайды. Жасаушага су узбей келіп туруы керек, адамдікіне тіпті де. Агзада 5 литрден артык кан бар. Агзанын пайдаланганнан кейінгі су турінде шыгарган тамак калдыктары, кіші дарет. Егер окпенін бет жагы ылгал болмаса, оттегі де жутылмайды, осынын шыгарылатын комір кышкылына да катысы бар. Су – ас корту жуйесіне тускен тагамдардын еріткіші. Ол химиялык агымдар журген кезде бізге болінетін куатты беретін кажетті зат. Ол агзамызда туракты температураны устап турады жане химиялык агымдар журген кезде манызы зор.

    137. Су жане ас корту

    Тамак сусыз сінбейді. Судын комегімен белок, крахмал, майлар агзаны калыпты жумыс істететін тагамга айналады. Ол асказаннын жумысын істетуге, ішекте улкен дареттін калыптасуына жане уактылы шыгарылуына кажет, Ауызбен келген тамактын кортылуына судын тигізетін асерін тусіндірейін. Осы жерде сілекей деп аталатын суйык – комірсутектерін ондей бастайды. Асказан солінін 90 пайызы су. Ол тамак асказан аркылы откенде озінін жумысын бастайды. Онделген суйык койыртпак, 12 болікті ток ішекке барып сініріледі. 90 пайыз судан туратын, бауыр жане от бездері тамактын кортылуын аяктайды.

    138. Су жане калдыктар

    Еріген калдыктар агзадан судын комегімен шыгарылады. Буйрек, куык, тері, окпе барі де судын комегінсіз улардан арыла алмайды. Альвеолдар ылгалды болса гана жумыс істейді. Кенсірік, жуткыншак, колкалар да унемі ылгалды болуы керек. Олар ауамен арекеттескендіктен, агза кунделікті 0, 5 литр су жогалтады. Ауа кургак болса бул корсеткіштін осуі мумкін. Коптеген адамдар уйлеріне ылгалдаткыш койып, осы кургакшылыктан кутылады. Су тері аркылы коп молшерде буланады. Осы кезде ол калдыктарды гана шыгарып коймайды, баска да максаттарга пайдаланылады. Буйрекке де мол су кажет. Ол тікелей ішкен судын молшеріне байланысты. Калыпты жагдайда, буйрек аркылы откен арбір литр су, агзадан 90 грамм калдыктарды шыгарады. Біракта шыгарылган кіші дареттін немесе судын молшері куніне 0, 25 литрден кем болмауга тиіс. Тіпті су болмай калган жагдайда да, буйрек оз жумысын еш уакытта токтатпайды, унемі су тілейді.

    139. Кан жане су

    Кан судан он пайыз коюырак екені белгілі. Кан курамынын плазмасы 80 пайыз судан туратындыктан, букіл денеде еркін айналады. Ол тамак пен газды, олі туздарды, коректік заттарды, калдыктарды тасымалдайды жане баска да косымша жумыстар аткарады. Клетка озін куратын заттарды жане оган кажетті нарселерді плазма алып келеді. Клетканы жаналап куру, жуту немесе шыгару агымдарынын барі де плазманын комегімен журеді. Ас корту жане тыныс алу жуйелерінен тамак пен отынды алып, плазма агзанын барлык мушелеріне тасымалдайды.

    140. Кан салкындыкты сактайды

    Автомобилдін двигателіне біркалыпты температураны сактап туру ушін, радиаторына су кажет. Осынын адам агзасына да катысы бар. Себебі, су жылуды тез сініріп алады. Температура денгейі біркалыпта болатын тірі агзаларга – су тамаша суыткыш. Адам агзасы ауа райы мен коршаган ортага тауелсіз, аркашан біркалыпты температура денгейінде, Цельсия бойынша 36, 6 градус. Температура буланудын комегімен эпидермис аркылы реттеліп отырады. Одан баска, агзада оттегі мен тагамдар жанган кезде болінетін жылудын торттен бір болігі тыныс алганда шыгады. Терлеген уакытта, агза сагатына 0, 5 литрге дейін су жогалтады. Салкындаганда терлеу токтап, барлык су еттерге шогырланады. Температуранын тепе тендігін сактау ушін, біздін агзамыз коп жумыс жасайды. Зерттеулердін корсеткеніндей, адам калыпты ылгалдылык пен тыныштык жагдайда, терісі мен окпесі аркылы куніне 300 грамм суйык шыгарады. Алыска жугіретін желаяктар сагатына 4, ал футболист 6 литрге дейін су жогалтады. Агзанын жартысынан астамы судан тургандыктан, шыгару агымы осыган негізделген, сондыктан судан айрылып калу онай. Узакка созылып кетсе, судын жетіспеуі оте кауіпті. Сондыктан осыган назар аударып, суды коп ішу керек.

    141. Су майлагыш зат

    Агза озіндік майланады, майлагыштын негізі су. Ол мушелердін бір бірімен кажалуына мумкіндік бермейді, буындарда суйектердін еркін козгалуына комектеседі. Сіз тізеніз бен шынтагыныз майланбаса буге алмайсыз. Агзанын негізі майлау жуйесі болып, ар турлі кысымдарды тудырып, ар турлі кысымдарга тотеп береді. Булшык еттердін 3/4 болігі су болгандыктан, калыпты жумысы сусыз арекет ете алмайды. Біздін агзамызда судын азайган кезде шаршайтын себебіміз осы.

    142. Судын уш бастауы

    Сіздін агзаныз кажетті суын озі табуга тиіс. Бірінші жолы белгілі. Бул курамында суы бар тагамдар – жемістер, шырындар, суйык тамак, сусындар, уактылы тамактану т.б. Жумыртка 70 пайыз, орік 80 пайыз судан турады. Барлык кургак, катты тагамдардын 25 пайызын су курайды.

    Ушінші манызды судын козі – метоболизм (асказанга тускен тамак тірі затка айланып, одан куатка айналу кереметі) , агзада журетін химиялык арекеттердін натижесінде пайда болатын метаболикалык су, жасаушалар агзага тускен тамакты сінірген уакытта болады. Осынын жаксы мысалы туйенін су ондіруі. Туйе ішкендегі сиякты суын ондіреді. Кейбір жандіктер де, суы аз тамак жесе де, осындай су ондіруге кабілетті.

    Адам куніне орташа 2, 5 литр пайдаланады, ал агзасында 5 литр молшерінде су айланып журеді. Айырмасы метаболикалык суды курайды.

    143. Агзага судын жетіспеуі

    Су жетіспегенде агза карсыласады. Біріншіден без кішірейіп, сілекей азайып, ауыз кеберсіп шолдейміз. Осы сезім агзага тез су кіргізу керек екенін хабарлап тур. Егер судын жетіспеуі улгая туссе, баска белгілер пайда болады – бас аурады, жуйке жукарады, асказан бузылып т.б. коптеген келенсіздіктер келеді. Су осылардын барін тез арада калпына тусіреді.

  17. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 15-шi болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару
    146. Тамактын мига асері
    147. Бесінші дарігер – ашыгу
    148. Алтыншы дарігер – сана
    149. Ойлау жане денсаулык
    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі
    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    144. Тортінші дарігер – табиги тамактану

    Сіздін дененіз букіл гарыштагы ен жетілген курал. Егер оны жаксы отын, таза ауамен камтамасыз етіп, дене, кун шуагымен шыныктырып, ашыгу аркылы ішкі тазалыгын сактап отырсаныз, осы курал озінін кызметін мінсіз аткаратын болады.

    Сау дене – ен жетілген химиялык фабрика. Біз оны сапалы шикізатпен камтамасыз ете отырып, тамаша дене жасауына комек беріп, коптеген бактериялар мен вирустарга жане коршаган ортанын келенсіздіктеріне карсы тотеп беретін кабілетін арттырамыз. Адам агзасы – барлык машиналардын ішіндегі ен жетілгені. Калыпты жагдай тудырсаныз, тамаша жумыс істейтін озінін жондейтін шеберханасы бар. Агза унемі сізге жумыс жасайды. Онын клеткалары секунд сайын жойылып, кайта пайда болып отырады. Биологиялык жас шектеуі жок, адам картаятындай биологиялык себеп те жок. Адам агзасына мангілік омір суру тукымы салынган. Адам олмейді, ол табигатка карам- кайшы адеттерімен озін-озі біртіндеп олтіреді. Галымдардын далелдеуі бойынша, біздін агзамыздагы ар жасауша (жасауша) 11 айда жаналанып турады екен. Сонда біз неліктен картаямыз? Адам кайтсе картаяды, тозады, саудырап барып оледі десе сенбеніз. Егер адам табиги омір сурсе, дурыс тамактанса – онда уакыт соган жумыс жасайды, керісінше емес.

    Адамдар минералдар мен витаминдердін жетіспеуінен картаяды. Зерттеулер корсеткендей, мындаган адамдар артык жеген тамактарынын курбаны болады. Агзада миллиондаган кызыл кан туйіршіктері узбей жойылып жане пайда болып жатады, кейбіреулері секунд сайын. Біракта олар белгілі заттар болмаса кайта калпына келе алмайды. Осы керекті заттар толыкканды табиги тамактардан алынады. Бугін кім болсан, ертен де солсын, келесі аптада да, келесі айда да, 10 жыл откеннен сон да, тек не жеуіне байланысты. Сіз – бул жеген тамагыныздын жиынтыгысыз. Озінізді калай сезінесіз, калай корінесіз, оз жасынызды калай сезінесіз, барі ішкен тамагынызга байланысты. Басыныздагы шашыныз, козініз, тісініз, суйегініз, каныныз бен танініз, агзаныздагы ар болік тамактан куралады. Тіпті бет алпетінізге дейін немен тамактанатынынызга байланысты, себебі дені сау адам – бакытты адам.

    Біз жиі айтамыз: «Кандай адемісін! » – деп, біз онын бет алпетін гана айтпаймыз, сондай-ак онын денсаулыгынын жалпы жаксы екенін білдіреміз.

    Барлык мушелердін негізі канкадан бастайык. Біздін суйектер минералдарды ен коп колданады – кальций мен фосфорды. Канка куралып болса, суйектерге корек керек жок деп пайымдайды, бул дурыс емес. Зерттеулерге изотопты колданганнан кейін, абден осіп жетілген суйектін озі туракты турде минералдармен коректенетінін биохимиктер аныктады. Бул дегеніміз, суйектер тіршілік етіп коректенеді, канша молшерде емес, калай тамактанганында. Суйектер тірі суйек клеткаларынан турады, олар да баска клеткалар сиякты минералдармен коса баска коректік заттарды кажетсінеді. Суйек сынганда, осы кажеттілік арта туседі. Егер суйек осуі мен омір суруін токтатса, сынган суйек омір баки бітпеуші еді. Осы кезде клеткалар тек минералдарга емес, озін озі сактау ушін калыпты тамакка да зару болады. Суйек еттеріне де артурлі тагам кажет. Суйектердін бітісіуіне осынын манызы зор. Тамактану клетканы калпына келтіруде манызды жумыс аткарады немесе дурыс тамактын алатын орны ерекше. Оташы дарігер, сынган суйектін кайта калпына келуі ушін, тамак басты орында екенін біледі.

    145. Сіздін агзаныз табиги тамакка зару

    Терінін, шаштын жасаушалары тагамнын узбей келуін тілейді. Терініздін унемі тулейтінін, шашыныздын куні туні жылдап осе беретінін есінізге алсаныз, осы тіпті тусінікті бола бастайды.

    Уйлерінде мал немесе ит пен мысык устайтындар біледі, хайуандардын терісі олардын айнасы екенін. Егер терісі мен жуні жаксы корек алса, онда агзанын баска да жасаушаларынын жагдайы жаксы болганы. Ар турлі тагамдардын тері мен жунге де тигізетін асері артурлі болатыны лабораториялык тажірибелерден белгілі. Тамактану жоніндегі мамандар, адамнын кандай тамакпен коректенетінін терісіне карап ажырата алады. Ар турлі витаминдердін жетіспеуін, адамнын терісінін аурушандыгы корсетеді, терінін турі озгеріп кетеді.

    Асказан мен ішектін жиырылу жумысын аткаратын ішек жолдары, тауелсіз теп тегіс жылтыр булшык еттерден турады. Ол толкыннын козгалысы секілді козгалып, кортылган ас койыртпагы мен калдыктарын ток ішекке алып келіп, шыгарып тастайды. Осы теп тегіс булшык еттердін жасаушалары жумысын жаксы істеу ушін, оте жаксы тамак керек. Ішектін жумысын жаксарту ушін, коздыргыштар мен іш откізетін дарілер жиі колданылады. Осы «жеделдеткіштер» булшык еттін жасаушаларын зорлайды, ал осы жасаушаларга бар болганы табиги омірмен уштаскан жаксы тамак кана керек.

    Канды агзанын тупкір тупкіріне апаратын кан тамырлары мен тамыршыктары да тауелсіз жумыс істейді. Олардын жасаушларына да калыпты жумыс жасау ушін жаксы тамак кажет. Кан тамырларынын кабыргаларына как турып калуына байланысты, дурыс тамактанбаудын салдарынан, жумыс ыргагы бузылады. Кан айналымынын орталыгы журек – оте жумыскер, онын тамактануынын манызы аса зор. Журек канды букіл денеге айдайды, ол оте алапат булшык ет, осыны жумыс істету ушін зор молшерде куат керек. Сондыктан да журектін булшык ет жасаушаларына да аса сапалы мазір кажет. Егер журекті коректендіретін тамырлардын кабыргаларына как турып калса, онда журектін булшык ет жасаушалары ашыга бастайды. Егер оттегінін жетіспеуі минуттын бір сатіне гана созылса, адам журегі кысылып оліп кетуі мумкін. Бул жагдайда каннын молшері жеткілікті болуы мумкін, біракта ол журектін булшык етінін жасаушалары аркылы отпегендіктен оларга корек жеткізе алмайды, журек жасаушалары оле бастайды, натижесінде букіл агза оледі.

    Оздеріне ерекше тамак кажет ететін, арнайы мушелер бар. Булар гормондар – ішкі бездін онімдері, калканшак бездін гормоны, адреналин, жыныс бездерінін гормоны, инсулин, т.б. Олар да жасаушалардан турады, осылар да баска жасаушалар сиякты узбей дурыс тамактануды тілейді. Толыкканды гормонды куру ушін, асіресе осы жасаушаларга сапалы табиги тамак оте кажет. Тироксиналдык гормон шыгаратын жасаушалар йодка зару. Кейбір аймактарда, Тынык мухитынын солтустік-батыс жагалауы, Улы Кол маны немесе Швейцариянын топырактары мен осімдіктерінін курамында йодтын денгейі томен. Натижесінде, осы аранын адамдары мен жануарларынын калканшак бездерінде йод унемі жетіспейді. Тамак курамында йодтын жетіспеу салдарынан бездері дурыс жумыс жасамайды. Егер де теніз капустасын, ирландия мугін немесе теніз балыгын жесе калканшак бездер кішірейіп калпына келіп, ауру жогалады.

    146. Тамактын мига асері

    Бір караганда ойлауыныз мумкін, тамактану мен ойланудын арасында кандай байланыс болуы мумкін деп, бірак сізді сендіре аламын, тамак баска мушелердін кимыл козгалысына калай асер етсе, біздін ой орісімізге де солай асер етеді. Осы себепті, біздін ой орісіміз туракты турде жейтін тамагымызга тікелей тауелді. Ми ойлау агымымызга асер етеді, кейбіреу куманданатын шыгар, ой бізден тыс жерде пайда болады деп. Кайда пайда болмасын, ой агымы біздін ар мушемізге асер етеді. Ми агзада ен басты багдарлама беретін орында. Ол сезім, ыргак жане дурыс пайымдаудын заттык орталыгы

    Ми аса керемет рефлектор орталыгы, одан барлык козгалыс пен сезімдерді бакылайтын жуйке жуйесі тарайды. Мидын жумысы канмен келетін оттегінін молшеріне байланысты, сондыктан біздін тамактануымыз оган тікелей асер етеді. Канымыздын сапасы, ішкен тамагымызга тауелді.

    Артурлі уларман уланган канмен коректенген мидын жаксы жумыс жасай алмайтыны белгілі. Улар миды соншалыкты топастандырып жібереді, айкын ойлау кабілетінен айрылып калады, бас мулдем істемей калуы мумкін. Айкын, таза, откір акылга ие болу ушін канды таза, жаксы калыпта устау керек. Ол ушін, мидын ар жасаушасын табиги тамакпен коректендіретін мазір кажет. Осыган дуркін-дуркін ашыгу жаксы комектеседі.

    Казіргі тамак ондірісі ауру балалардын санын кобейтуде. Улар мен нашар тамактын, окуга кабілеті жок балаларга тигізетін асерін аныктау ушін, мен осы балалармен жумыс істеген коптеген устаздармен ангімелестім. Осылардын миынын алсіз болуынын себебі, казіргі калыпты дейтін амарикандык тамак мазіріндегі улардын асерінен болып шыкты. Озінін балаларына тамактарды сатып алып пісіретін аналар – теледидар, радио, газет, журнал насихаттарымен уланган. Осы насихат коздері сіздін балаларынызга курамы олі крахмал консервідегі коже, кант, майлар жеуге кенес береді. Осы тагамдар керексіз – минералы, витамині жок, баланын табетін тез ашатын калориямен каныктырылган. Аналарга артурлі еттерден, майсыздандырылган уннан пісірілген нанды, сосиканы жегізуге кенес береді, ал булардын курамында химиялык коспалар бар. Казіргі балалар кока-кола ішіп, кептірілген пайдасыз калориясы бар жугері жейді. Казіргі балалар агзага керекті витамин, минералдары жок балмуздак, курамында неше турлі коспалар бар токаш, торт, самса, баска да таттілерді жейді. Осы тамактар балаларды семіртіп жібереді, біракта онын агзасы унемі аш болгандыктан, оскен сайын мешкей бола береді. Осындай тамактармен баланы калай гана акылды кылып осіріп жеткізуге болады?

    147. Бесінші дарігер – ашыгу

    Ашыгу емдеудін ен бір коне адістері. Інжілде 74 кабат кайталанады. Осы адіс баріне бірдей, асіресе жабайы андар кен колданады. Емдеу туралы коне жазбаларда – ашыгу табиги адіспен емделудін тізімінде бірінші орында тур. Бірак ашык айту керек, ашыгу белгілі бір аурудын емдеу адісі емес. Ашыгудын максаты – букіл агзаны сауыктыру жане кайта куру мен кайтадан жаналау. Жаналау ішкі биологиялык кызмет. Ашыгу агзага физиологиялык демалыс береді жане сауыгу агымынын журуіне себепкер болады. Ашыгу терен біліммен камтамасыз етілгенде немесе дурыс бакылауга алынганда – ауруды білмейтін денсаулыкка жетелейтін ен кауіпсіз жол.

    Ашыгу барысында, агзанын букіл омірлік куші тазалану мен сауыктырылуга жумсалады. Біз, ашыгу іліміне букіл омірін арнагандар жане мындаган ашыгуларды басымыздан откізгендер, толык ашыгу кезенінде агзанын гажайып жасайтынын білеміз. Ол агзанын ішкі мушелерінін жумыс істеуіне ерекше кабілет береді.

    Откен уакыттын пайгамбарлары рухани емделу ушін ашыгуга жугінген. Олар ашыгудын акылды ушкырлап, ойлау кабілетін арттыратынын білген. Ашыгу біз дурыс колданбайтын ас корту мушелерінін жане буйректін жумыстарын жетілдіреді. Буйрек ашыгу барысында біртіндеп озгере беріп, жумыстарын жаксартады. Букіл сезім мушелері калпына келіп, кызмет істеу кабілеттері жогары денгейге жетіле туседі. Осыдан баска денсаулыкты тузейтін бірде-бір адіс, агзага осындай коп жаксы озгерістер акелмейді. Ашыгудан кейін кан айналымы жаксарып, омірлік куш кобейеді, ас жаксы кортылады, шыдамдылык пен куш арта туседі. Ашыгудан кейін ерік жігерініздін осетіні сонша, сананыз танінізді толык багындырып, бакылауга алады. Ашыгу – ішкі рухани тазалыкка апаратын жол.

    148. Алтыншы дарігер – сана

    Мынадай коне накыл бар: «Кудай уштікті жаксы кореді».
    Рухани – бул адамнын бірінші бастауы, пенденін озіндік кайталанбас ерекшелігі.
    Сана – адам жанын корсететін екінші бастауы. Сана – адам жанын айкындайтын куралы.

    Дене – тандік корінетін, адам санасынын денгейін корсететін ушінші бастауы, адам санасынын коршаган ортамен араласатын куралы. Осы уш бастау, адам деп аталатын бір бутінді курайды.

    Біз білеміз, тан ет мушелерінен куралатын, озара байланыскан жеке жасаушалар, олар бір-бірінсіз омір суре алмайтын болінбейтін бір бутінді курайды. Осы ар турлі мушелерді бір-бірінен боліп карау козкарасы оте узакка созылды, егер бір муше ауырса калгандары да зардап шегетінін тусінбей, ар мушені жеке боліп емдеуге бейімделді.

    Тан неше турлі кызмет аткаратын, танкаларлык бір бутін. Бір болігіне жаксы болса баріне жаксы, біреуіне жаман болса баріне жаман. Егер аягыннын бір бармагы ауырса, букіл денен зардап шекпей ме? Тек кана денен ауырып коймайды, табетін жогалып басын ауырады, уйкын кашып, бір суып, бір ысып калтырайсын, ал бармак таннін кішкентай гана болшегі.

    Біз ашыгу ілімінде адамнын жанымен, санасымен жане танімен істес боламыз.

    149. Ойлау жане денсаулык

    Ауру адам ешуакытта жазылмаймын деп ішінен кайталай берсе, ол ешуакытта жазылмайды, онын ойлаганы дал келіп, озінін зардабын корге бірге ала кетеді.

    ТАН АКЫМАК. Осыны еш уакытта есінізден шыгармауынызды сураймын. Сондыктан да осыны кайта-кайта кайталаймын. Бізді нак баскаратын санамыз! Міне сондыктан да сіз, ылги жаксы ойларды гана ойлауыныз керек. Танді аркашанда жан баскаруы керек!.

    Біз озіміздін жаман ойларымызды, жаксы ойлармен алмастыруымыз керек. Мысалы, егер сізді мынандай жаман ой билеп алса: «Менін коз жанарым тая бастады, себебі картайганда барібір кормей калады», осыны жаксы оймен алмастырыныз: «Адамнын жасаган жасы у емес, ол менін козімнін кормеуінін себебі емес. Бунын себебі баскада, мен осымен куресуге тиіспін».

    Ми мылкау денені баскарады, тан мидын сонынан ереді. Ми танді арбап тастайды. Оз сананыздын танінізді баскаруына мумкіншілік берініз, егер керісінше болса, танініз сананызды баскарса сіз ауру кулга айланасыз.

    Бангіге (наркотик) адеттену, таннін сананы баскаруынын айкын мысалы. Таннін бангіге кумарлыгы, мидын денеге кылмыс жаса деп буйрык беруіне акеп согады, бангінін комегімен тан мен сана тенеседі. Осынын ішімдікке, шайга, кофеге т.б. коздыргыштарга катысы бар. Осы жагдайда сана емес тан уланады. Біздін жаман адеттерден кутыла алмауымыздын себебі, санамыз таннін кулы болгандыктан.

    Тан мынандай жалган философиямен баскарады: «Іш, же коніл котер, ертенгі кунді ойлама». Бул адасу. Сіз ертеніне олмейсіз, біракта осы багдарламамен журіп 15…20 жылдан кейін кундіз-туні аурудын азабын тартатын, мезгілсіз картайган адамга айналасыз.

    Есінізде болсын, сіз жаман адеттерініз ушін жазаланасыз. Бул зандылык. Ауру, азап, таннін зардап шегуі сіздін кандай адам екенінізді корсететін корсеткіш. Сіз оз дененізге карсы кылмыс жасадыныз, себебі сананын жане табигаттын зандары баскару мумкіншілігін пайдаланбадыныз. Денсаулык пен узак омір суру ушін сананыз не істей алады? Осынын коптеген еркектер мен айелдердін де санасына катысы бар. Оз ойынызды пайдалану адісіне байланысты тартып алатын немесе итеріп жіберетін магнит деп есептеніз.

    Коптеген адамдар жаксы да, жаман да ойлай алмайды. Жаксы ой табыска алып келеді, жаман ой талкандалуга, натижесіздікке, жамандыкка жетелейді. Сондыктан арбір адам жаксы ой ойлауга адеттенуі керек. Буган табандылыкпен, бірбеткейлікпен кол жеткізуге болады. Коптеген адамдарды бузатын, ар жасаушага асер ететін ойлар бар. Ен куштісі коркыныш жане онын онімдері – мазасыздану, уміт узу, шарасыздык, коре алмаушылык, кызганыш, жігерсіздену, ынжыктык, ашу-ыза, аямшактык, ерегесу, жауыгу, окпелеу, озін-озі мусіркеу. Осынын барі ми мен дененін куат жогалтатын козуына, жуйкенін жукаруына, біртіндеп немесе жылдам улануына акеп согады. Жаман асерге, ойга берілуді оз озінен улану іске асырады. Коркыныш пен мазасыздану тагы баска жаман ойлар, ой-орісті бейберекетсіздікке алып келеді. Дурыс ойлау мен дурыс шешім кабылдау ушін мидын таза болуы кажет. Былганыш ми дурыс шешім кабылдай алмайды, не мулдем кабылдамайды.

    Дурыс пайымдау дегеніміз не? Бул дегеніміз тыныштык, талкандайтын куштерге карсы туратын сана мен ішкі мамыражайлылык. Оз миыныздын денені баскаруына мумкіншілік берініз.

    Ми озініздін кім екенінізді жиынтыктайтын орын. Табигаттын 9 дарігерін озінізге комекші кылып алып, озініздін калай болуын каласаныз, солай кылып жасап шыгара аласыз. Жаксы ойга сенініз, теріс ойлардын сананызды жаулап алуына жол берменіз. Егер сіз осылай омір сурсеніз, миынызды дурыс ойдын ошагына айландырасыз. Арбір ашыккан сайын, оз сананызды кушейтіп жаксарта бересіз. Арбір ашыккан сайын, коркыныш пен мазасызданудан кутыла бересіз. Ашыгу рухынызды, сананызды, танінізді жогаргы денгейге котере береді. Омірден осыдан артык не тілеуге болады?

    Ашыгудын комегімен озінізден озініз ойлагандай адам жасап шыгаруынызга болады. Осыган тек кана озініз алдыга жаксылыкка карай умтыла берсеніз гана жетесіз.

    Тан мен сана жымдасканда гана, рухани тепе-тендікке кол жеткізесіз. Еш уакытта умытпаныз, адамда рухани бірінші, ойлау екінші, тан ушінші орында екенін, екінші мен ушінші екеуі сайкескенде гана рухани сау омірге кол жеткізуге болады. Рухани бастау, ойлауга караганда, адамнын баска да болмысынан коп тауелді, біз аркашан естен шыгармауымыз керек, біз осы уш бастаудын байланысын терен тусінсек, бізде осы тепе тендікті сактайтын мумкіншілік жасырынып жатыр.

    Озініз жана даналык ілімімен унемі алга жылжи беруініз ушін, сананызды пайдаланыныз. Денсаулыктын жаксы жагын гана ойланыз. Бул сіздін рухани омірініз ушін керек. Егер осы багытпен журсеніз рухтын, сананын, таннін саулыгы камтамасыз етіледі.

    Ашыгу мен омірлік дурыс багдарлама, жер бетінде санаулы гана адамдар лаззатанатын омірдін акикатын тусінуге алып келеді. (Сананды туземей, дененді туземейсін – аудармашыдан).

    150. Жетінші дарігер – дененін тузулігі

    Сіздін булшык еттерініз мыкты болганда, омыртканызды куш тусірмей, киналмай-ак устап турады. Жердін тартылысымен куресуден булшык еттерініз босады. Мумкін, мезгілсіз картаюыныз немесе артык салмагыныз, дененізді не еркін, не бос калыпта устай алмауынызга кіналі шыгар.

    Арканызды тіктеймін, шалкаямын деп талпынган кезде, омыртканыз аурды ма? Егер осылай болса, тездеп колга алу керек. Ен алдымен босаган булшык еттерді катайту керек.

    Айнага озінізге караныз! Енкіш тарткан жоксыз ба? Жотаныз букірейіп бара ма? Арканыздын ауыратын себебін тусіндініз бе? Егер арканыз булшык еттін босаганынан, омыртканын кисыктыгынан ауырса, тіпті аскынып кетсе де кынк етпеніз, жагдайды жондеп алуга болады. Арканын ауруы – екі аякпен журу артыкшылыгына ие болганга немкурайлы караганыныз ушін берілген жаза. Пайымдауымша, адамзаттын аргы аталары торт аякты болган сиякты. Тузу туру мен журу адам ушін табиги калып. Кызык, бізден баска усак коректілерден, тіпті маймылдар шимпанзе мен горилла да екі аякпен журмейді.

    Адамнын омырткасындагы табиги иін, жердін тартылыс занына карсы туратын кабілетке ие, булшык етке арканы тузу устауга мумкіндік береді. Осы булшык еттер кушті болганша арка тузу болады. Булшык еттер алсіреген кезде, омыртка майысып, ауру пайда болады.

    Егер сіз дурыс тамактансаныз, оз агзанызга камкорлыкпен карасаныз, сымбатты болу маселе емес. Агза ен кажетті керектісінен айырылганда, омыртка кисая бастайды. Егер теріс адеттерге адеттеніп алсаныз, онда тузету шараларына, арнайы жаттыгулар жасауга жане омыртканы бакылауга унемі бакылауга кірісу керек.

  18. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 16-шы болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді
    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз
    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам
    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш
    155. Жангактар мен дандер
    156. Буршак тукымдастар
    157 . Майлар
    158. Табиги таттілер
    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар
    160. Ет онімдері
    161. Балык
    162. Нан
    163. Молшерлі тамак мазірі
    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек
    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    151 . Сілтілік тагамдар денсаулыкты тузейді

    Сіз, осы такырыпты тамактануыздын багдарламасы етіп алуынызды калар едім. Бул багдарламанын сізге жаксы денсаулык беруге мумкіншілігі бар. Шикі коконіс пен жемістерден туратын тагамдар – тазалагыш. Коконіс пен жемістер, тек кана витамаиндер мен минералдарга жане баска да коректік заттарга гана бай емес, ол кышкылдыкты тусіретін сілтілік арекет те береді. Тамактану маселелерімен ауестенетін адамдар, ар турлі пікірлердін коптігінен, кей кездері милары да ашып кетеді.

    Кейбіреу белогы жогары тамакты, енді біреуі томенгі коміртекті, ушіншісі шикі коконістерді немесе осімдік, сут аралас мазірлерді усынады. Аркім озінікін мактайды. Мен оз басым, осы пікірлердін барімен санасамын. Осы мазірлердін бір де біреуін мултіксіз сактау мумкін еместігіне мен сенімдімін. Казір молшермен 200 турлі азык-тулік бар. Осылардын санына сайкес тамак дайындауга болады. Біз ашыккан уакытымызда оз агзамызды тазалаймыз, тазаланганнан кейін ол озіне кажетті тамакты тандайтын болады. Ен бастысы – тамак курамынан казіргі оркениеттін жексурын тамактарын алып тастау. Олар, озініз жейтін тамактын санымен салыстырганда онша коп емес. Мен осы кітапта кашып кутылатын тамактардын тізімін бердім.

    Мынадай коне макал бар: «40 жаска жеткенде адам озіне-озі дарігер, немесе акымак». Егер адам 30 жаска толганда озі ішетін тамактарды тандай алмаса, келешекте катты кеселге урынады.

    Біздін денелік жане акыл-ойлык іс арекетіміз омірлік куш корымызбен коректенеді, біракта аркімнін суранысы артурлі. Мысалы, мен дене кимылын жаксы коремін, себебі тынымсызбын. Маган ой орістін де тынымсыздыгы унайды. Баріне куманданганды, шыргаланды шешуді жаксы коремін. Біракта акыл-ойдын токырауын, дененін кимылдамауын, омірдін женіл болганын жек коремін. Дененін кимылына баска куат, акыл-ойга одан баска куат, рухани дамыуга тіптен баска куат кажет.

    Тамактану маманы сіз ушін тамак ішіп корыта алмайды, біракта кандай болмасын кенес бере алады. Менін жегенім сізге мулде унамауы мумкін. Арбір адам, жапалактап жауган кар суретінін бірін-бірі кайталамайтыны сиякты, ол да артурлі. Мен сіздерді тамактын белгілі бір турімен гана тамактан деп угіттемеймін, егер сіз мыкты денсаулыкка ие болгыныз келсе, аса сапалы тамак ішініз. Мен сіздерді тек кана шикі коконіс, ет жеме, осімдік пен сут аралас тамак кана ішініз деп угіттемеймін. Сіз ашыгуды откізіп тазаланып алганнан кейін ішкі даусыныз, болмысыныз не жеу керек екенін озі айтады. Сіз жогары жансыздандырылган олі тамактан, бірден 50….60 пайызы коконіс пен жемістерден туратын табиги тамакка секіре аласыз деп ойлай алмаймын. Табигат бірден секіргенді жактыртпайды. Сіз узак жылдар бойы белгілі бір тамакпен тамактандыныз, ас корту жане баска да мушелерініз осыган бейімделген. Сіз біртіндеп асыкпай, белгілі мерзімде ашыгу аркылы агзанызды тазалап, комекке табигаттын 9 дарігерін шакырып барып кошуініз керек, олар менін жане баска да жуздеген адамдардын озгерулерімізге себеп болгандай, сізге де себеп болады. Бул болмысынызбен, табиги тамакты біртіндеп тандауга комектеседі.

    Сіз бір куні жаксы салат жеп, келесі куні крахмалы бар лагманга лыка тойып алуынызга болмайды. Сізге бір кун жеміс жеп, келесі куні шужык пен самсага кошуге болмайды. Сіздін тамагыныз біркелкі болуы керек. Енді осыны тусіндірейін. Егер сіз ет жесеніз, аптасына 3 кабаттан артык жемеуге кенес беремін. Егер жумыртка жесеніз аптасына 4 кабаттан артык жеменіз. Егер сут ішсеніз, баска да сут тагамдарымен коса біртіндеп тамак курамынан алып тастаныз. Тіршілік иелерінін ішінде, тек адам гана, емшектен шыгарганнан кейін сут ішеді.

    152. Табиги тамакты тепе-тендікте устауга тырысыныз

    Дурыс тамактанудын багдарламасын жасау баспалдакпен жогарлау сиякты. Бірінші баспалдак – барлык витамині жок олі тамактардан кофе, шай, ішімдік т.б. бас тарту. Сондай-ак жануарлардын онімі еттен, суттен бас тарту. Осылардын орнын біртіндеп шикі коконістермен, жемістермен 50…60 пайызга жеткенше толтыру. Витамині жок оркениеттін олі тамактарынан, шикі коконіс пен жемістерге біртіндеп кошуді отпелі кезен дейді.

    Коптеген адамдар бала кунінен бастап, агзага кышкылдык акелетін тамактармен тамактанады. Кышкылдык тамактар агзанын озінен-озі улануына акеледі, аурудын, зардап шегудін, мезгілсіз картаюдын себепкері болатын уларды шогырландырады. Егер сіз негізінен пісірілген ет, жумыртка, ар турлі нан, макарон сиякты тамактармен тамактансаныз, бірден коп молшерде коконістерді коспаныз. Арбір апта сайынгы ашыгудан кейін, неге ынтык бола бастаганынызды озініз сезетін боласыз.

    Сеніммен откізген 3 айлык апталык ашыгудан кейін, сіз калыпты тамагыныздын курамынын 40 пайызын коконіс пен жемістерге алмастыра аласыз. Шикі кокеністер мен жемістер озіндік тазалагыш екенін умытпаныздар. Олар шогырланган удын астына кіріп алып, агзадан шыгуына себепкер болады, тамаша денсаулыкка жету ушін ен керекті осы. Озініз байкагандай, егер ішкі тазалыкка кол жеткізгініз келсе, тамактын курамы унемі озгеріп туруы тиіс.

    Адамдар жетілген мазір беруді жиі сурайды. Буны мен істей алмаймын, себебі тамактану аркімнін жеке ісі. Адамнын унататыны да, унатпайтыны да коп, егер адамнын сонгы 5 жылда калай тамактанып жургенін білсем гана кенес бере аламын.

    Тамактану бір бірімен байланысып жаткан шынжыр сиякты. Егер осынын бір коспасы узілсе, калганы тукке жарамайды. Адам тамагынын курамында ен керекті 40 коспа бар, егер осынын біреуі жетіспесе, тамагыннын кажеттілігінін жартысын жокка шыгарады. Узак уакыт біреуінін немесе бірнешеуінін жетіспеуі ауруга, кей кезде олімге алып келеді. Бір коспанын жетіспеуі осал жасаушаны ауруга ушыратады. Арбір тамактын турінде коспалар тугелдей болуы міндет емес, себебі біздін агзамызда керекті коспалардын коры аркашанда бар. Біракта осы корлар ерте ме, кеш пе міндетті турде толыктырылып отырылуы керек.

    Сіздін апталык тамагыныздын курамын курайтын тамакпен таныстырайын. Сіз куніне бір, не екі, не уш кабат тамак ішумен шектелуінізге болады, Мен озім танертен тамак ішпейтінімді айтып кеттім. Егер жана жулынган жеміс тангы аска есептелсе менін тамагым осы. Мен осы адетті кабылда деп ешкімге нускау бере алмаймын. Кейбір адамдар танертен тоя ішіп, тусте аздап ішкенді унатады. Аркімнін адеті артурлі.

    153. Коконіс пен жемістер – ен сау тагам

    Мен оз тізімімді жана жулынган жемістерден бастаймын, жемістерді адамнын багалы тамактарына жаткызамын. Жана жане кептірілген жемістерді жеке де, баска тамакка да косып жеуге болады.
    Алма (6 сорты) , абрикос (жана жулынганы жане кептірілгені)
    Банан, голубика, шие, кулпынай, дінке.
    Фигалар (жанасы немесе кептірілгені).
    Лимон (4 сорты) , авакадо.
    Манго, апельсин (3 турі).
    Оріктер (кептірілгені не жанасы).
    Алмурт (6 сорты) жанасы не кепкені.
    Ананас (жанасы) , курма.
    Слива (3 сорты) жанасы, кепкені.
    Чернослив 3 турі) жанасы не кепкені.
    Кой жане сиыр булдіргендері (4 сорты) , кауын.
    Грейпфрут (3 сорты) , бал татыган дінке, жузімдердін (7 сорты).

    154. Кокеністер тазалагыш жане коргагыш

    Осы тізімдердін ішінен шикі кокеністерді салатка тандап алуынызга болады. Тангы тамакка бір кок, бір сары коконістін болганы жон. Осылардын ішінен пісіруге баска 2 турін тандап алуынызга болады.
    Брюссель капустасы, артишок, жамбас буршак, капустанын (5 сорты).
    Памидордын (3 сорты) , баклажан, у сармысак, кок буршак.
    Кольраби, борттірілген бидай тукымы, спаржа, свекла, кок пияз, салат – латук.
    Сабіз, гулді капуста, сельдерей, пияз, жугерінін (6 турі)
    Пастернак, картофель, кок бурыш, редистін (3 сорты).
    Шпинат, аскабак, кауашак, турнепс.

    155. Жангактар мен дандер

    Жангактар мен дандер оте жогары сапалы майлар мен белоктарга бай. Сіз озініздін тангы асынызга осылардын 2 турін косуынызга болады. Егер сіз ет жесеніз аптасына 3 кабаттан артык жеменіз. Ал калган кундері жангактар мен дандер жаксы белоктык тамак болады.
    Миндаль, бразилия жангагы, кешью жангагы, каштандар.
    Кокс жангагы, арахис, грек жангагы.
    Барлык аталган тагамдарды туз коспай, шикілей женіз.

    156. Буршак тукымдастар

    Буршак тукымдас осімдіктер – тамактын коне турлерінін бірі, олардын курамында осімдік белогы коп болгандыктан, аптасына бірнеше рет жеуге болады.
    Буршактардын (9 сорты) , чечевица, кургак буршак.
    Жармакталган буршак, соя буршактары.

    157. Майлар

    Мен усынып отырган майлардын курамында туз жок, тамакка пайдалануга болады. Май сатып алганда этикеткасына мукият караныз, егер курамында химиялык коспалар бар болса алманыз.
    Жугері майы, соя майы, кунбагыс майы.
    Грек жангагынын майы, оливканын майы.

    158. Табиги таттілер

    Осы жерде айтылатын табиги таттілер, аса жогары каныктырылган тамак болгандыктан аз молшерде колдану керек.
    Таза шикі кант, сары кант, финиктелген кант, бал.
    Уйенкі шырыны, тазаланбаган патока (кант кызылшасынын шырыны).

    159. Ірі унтакталган табиги данді дакылдар

    Егер сіз ауыр кара жумыс істемесеніз, данді дакылдардын онімдерін аптасына 3 кабаттан артык жеменіз. Осы онімдерге жогарыда аталган табиги таттілерді косуга болады.
    Арпа, кара куріш, гречиха, ірі унтакталган ун (коныркай жане ак)
    Кендір тукымы, тары, бутін бидай, бутін кара бидай, жугері.

    160. Ет онімдері

    Сиырдын, койдын, тайыншанын еттерін аздап жеуге болады. Кан курамыныздагы холестеринді бакылап отырыныз.
    Майлы жерін, кабырганын етін, тілді, уйректін етін жеуге болмайды, себебі курамында май мен холестерин оте жогары денгейде, сондай-ак:
    Консервленген ет, шужык, шошка етін, тауык еті, сурленген етті.
    Сосискалар, ливер шужыгы, ысталган шужык, шошка майы.
    Осы ет онімдерді узак сакталуы ушін маймен каныктырылып, коп туздалган. Сактауга шыдау ушін осы ет онімдеріне улы химиялык коспалар косылган. Егер сіз ет жесеніз аптасына 3 кабаттан артык жеменіз. Калган уакытта белоктын орнын толтыру ушін жангакты, жангактын майын жане ар турлі дандерді колданыныз.
    Есінізде болсын, ондіріске жіберетін ет онімдерін осіргенде, салмагын кобейту ушін малдардын тамагына гармондар косады. Бул улы зат. Ет курамында агзадан шыгарылуга тиіс улы кіші дарет кышкылы болады. Етте малды сойган кездегі улардын барі болады.

    161. Балык

    Тагамга жарамды балыктардын 25 турі бар. Балыкта холестерин аз жане майлары каныктырылмаган. Ол аптасына 2 – 3 кабат жеуге болатын тамаша белоктык тамак. Туздалган жане ысталган балыкты жеменіз, себебі курамында туз бен холестерин коп. Тамакка су тасбакасын, шаянын т.б. жеуге болады. Олардын курамындагы холестерин 100 граммына миллиграм есебімен берілген. Устрицаларда – 325, Креветкаларда – 150, Шаяндарда – 200, Крабтарда – 150.

    162. Нан

    Менін ойымша, наннын кандай турін болмасын байкап колдану кажет, асіресе унга бутіндей тартылганын. Осыган барі бірдей шыдай алмайды. Арыктагысы келген адамга нанды мулдем колданбаганы жон болар еді. Егер осылай істеу киын болса, онда нанды кептіріп барып жеу керек. Отырып жумыс істейтін адамдар, нанды аз жеуге тырысуы керек. Куніне 2 тілім нан жетіп жатыр. Тек кана, таза ауада ауыр жумыс істейтін адамдар гана канша жеймін десе оз еріктері.

    163. Молшерлі тамак мазірі
    Куніне 3 мезгіл тамактануга дагыланган адамдарга:

    №1 мазір
    Тангы ас
    Жанадан жулынган коконістен дайындалган тамак, бал жагылган кара нан, шоптен кайнатылган бал косылган шай.
    Тускі ас
    Шикі жеміс салаты. Куырылмаган ет, балык не кус еті, 1 не 2 буктырылган жеміс. Шоптен кайнатылган шай.
    Кешкі ас
    Шикі жеміс салаты немесе жана жулынган жемістер. Еттін кандай дайындалган турлері болмасын, балык, кус еттері буландырып, буктырып, асып пісіргендері, екі кайнатылган жеміс, таттіге – жана узіп алынган алма т.б. шоптен кайнатылган шай.

    №2 мазір
    Тангы ас
    Жас жане кептірілген жемістер, 1 катты кайнатылган жумыртка, кара наннын кептірілген 2 тілімі, шоптен кайнатылган шай.
    Тускі ас
    Шикі жеміс салаты. Какталган сиыр еті, буга пісірілген картофель, кайнатылган буршак тукымдастар, бал коскан алма койыртпагы, шоптен кайнатылган шай.
    Кешкі ас
    Авокадодан, памидордан, киярдан жасалган жеміс салаты, кызылша салаты (майонез, осімдік майы не лимон косса болады) , куріш араластырган кок бурыш, калауынша кайнатылган жеміс, курма, шоптен кайнатылган шай.

    №3 мазір
    Тангы ас
    Жана немесе кайнатылган жеміс, жаркышак бидайдан пісірілген бал косылган токаш, шоптен кайнаткан шай.
    Тускі ас
    Шикі жеміс салаты, собыгымен асылган жугері, ыстык картошка, таттіге – алма, шоптен кайнаткан шай.
    Кешкі ас
    Жана жеміс не жидек салаты, еттен, балыктан, кус етінен дайындалган тагам, пісірілген жумыртка, баклажан, кок горчица, буктырылган памидор, таттіге – жана жулынган алма т.б. жидектер, шоптен кайнатылган шай.

    164. Табиги тамак ар турлі болуы керек

    Жогарыда корсетілген тамак тізімдерінен аркімнін жанына жагатын мазір дайындау мумкін емес. Осы тагамдарды негізге ала отырып оз мазірінізді дайындап алыныз. Біздін аркайсымызда белгілі бір тамак туріне дагдыланганбыз, осыдан кобінесе бас тарта алмаймыз. Біракта есінізде болсын, табиги тамактарды негурлым мол пайдалансан, денсаулыгын согурлым мыкты болады. Ашыгу багдарламасын устап, осы тамактарды колдансаныз, омір бойы сынгырлаган денсаулыкка ие боласыз.

  19. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 17-шi болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    165. Табигат аяуды білмейді
    166. Сіз кандай адамсыз
    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ
    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    169. ДАЙЫНДЫК
    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?
    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ
    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ
    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР
    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    165. Табигат аяуды білмейді

    Бул кітаптын максаты – сіздін табиги зандылык жолымен журуінізге жардемдесу. Егер біз, озіміздін омірімізді жане денсаулыгымызды табигаттын баскаратын занымен жургізе білсек, керексіз бейнеттен кутыламыз, денсаулыгымыз мыкты, узак гумыр, тамаша омір суруге кол жеткіземіз. Біз ішкі тазалыгымызды сактауга тиіспіз. Оз агзамызга ауру тудыратын уларды жане зиянды калдыктарды жинауга тиіс емеспіз. Осы кітапта айтылатын, кайталанатын ашыгу багдарламасын устансак, агзамызды тазалауды уйренеміз. Озінді сактау – табигаттын керемет заны. Егер біз бакытты, зор денсаулык пен узак омір сургіміз келсе, біз табигатка карсы келмей, онымен бірігіп жумыс істеуіміз керек. Егер сіз зандылыкты бузуга арекеттенсеніз, онда ол сізді бузады. Табигат зандылыктары акикат зандылык! Егер біз осымен журсек, тамаша денсаулыкпен марапатталамыз! Агзанын ішкі тазалыгын калай да сактау керек, оз дененді таза сактаудын тоте жолы: дуркін-дуркін ашыгу.

    166. Сіз кандай адамсыз

    Дуниеде адамнын екі турі гана бар. Сіз кайсысына жатасыз? Нагыз адам озі ушін озі ойлайды, ал екіншісі озі ушін біреулерге ойлаттырады. Оз омірінмен гумыр кешу ушін, кажымас ерлік керек. Ашыгу мен салауатты багдарламаны іске асыру ушін, мына уланган алем мен ауру орта ерлікті калайды. Озінізге жогары турмыс денгейін жасаныз! Сынгырлаган денсаулыкка умтылыныз! Озінізді жасык адамдардын денгейіне тусірменіз. Куатты да кушті болыныз! Узак омір суріп, ширак, тын калпынызды жогалтпаныз! Осы кітап узак жане денініз сау омір суру жолында тарбиелеушініз болсын. Осы кітаптан жинайтын білім мен даналык, сізді жана омірге: киналудын зардабын шекпейтін, жастыкка толы жаркыраган саналы да, куанышты омірге жетелеп жеткізсін.
    Осы кітапты окып шыксаныз, бул кітап сіздін агзанызды кайта тузеуге комектеседі. Денсаулыкты тілеп кана койманыз, бугіннен бастап арекет, тагы да арекет етіп, іске кірісу керек!

    167. БАУЫРДАГЫ, ОТТЕГІ ТАСТАРДЫ ТУСІРУ. ПЫШАКСЫЗ ОПЕРАЦИЯ

    «Дарігерлік ілімді игермеген адам отірік емшілік жасаса, ол адамдарга жасалган зулымдык болады». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Бауыр мен отті – тастардан тазалау, денсаулыкты калпына келтірудін ен манызды жане бірден-бір тиімді тасілі. Емге кірісердін адында алты кундік дайындык керек. Ем 16-20 сагатка созылады. Бауырдагы, оттегі тастарды тусіру ушін, сізге мына нарселер кажет:

    Кок алманын шырыны (канытсыз) , алты литр кажет. Куніне 1 л ішесіз.
    Дукендерде 1 литрлік пакеттермен не 1 л шыны шишалармен сатылады.
    Іш откізетін агылшын тузы. (Магний сульфаты, даріханаларда сіресіп тур).
    Уш 200 граммдык ыдыска (стаканга) 4 улкен касык тузды ерітесіз.
    Табиги оливко майы – оливковое масло. (Дукендерде толып тур).
    1/2 стакан. 200 г улкен стаканнын жартысына оливко майын куясыз.
    Лимон, апельсин не грейпфрут (кызгылтымы жаксы). Колынызда кайсы бар соны колданасыз.

    Жемісті сыкканда стаканнын 2/3 болігін толтыратын шырын шыгатын молшерде болса болганы.

    1 литрлік жане жарты литрлік шыны банка, жабылатын какпагымен кажет.
    1 литрлік банкага ерітілген тузды, ал 0, 5 л банкага жеміс шырыны (лимон, апельсин) мен 0, 5 жарты стакан оливко майын куйып араластырасыз.

    168. ТАЗАЛАУГА ОЛИВКО МАЙЫНЫН КАЙ ТУРІ ЖАРАЙДЫ
    «Сендердін жаксылыктарын – узак омір сурумен бірге, кейінгіге игілікті іс калдыргандарын». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Оливко майы суыктай тыгыздатылган арі міндетті турде 100 пайыз таза болуы тиіс. Дукендерде сатылатын майлардын «EXTRA VIRQIN» деген белгі танбасы болуы шарт. Ол ушін этикеткасын мукият окыныз. Кейбір елдердін шыгаратын майларынын курамында 80 пайыз соянын майы араласкан. Нактылы таза «оливко майы» жасыл тустес болады. Алтын тустес болса алманыз. Себебі, ол май 100 % (пайыз) таза емес.

    169. ДАЙЫНДЫК

    «Жеу ушін омір сурмеу керек, омір суру ушін жеу керек. Тамак коп болган сайын, ауру да кобейеді». Бенджамин Франклин

    АЛТЫ КУН БОЙЫ КОК АЛМАНЫН ШЫРЫНЫН КУНІНЕ 1 (БІР) ЛИТРДЕН ІШЕСІЗ. (унаса будан да коп молшерде ішуге болады). Алма кышкылы запыран тастарын жумсартып, запыран журетін арналардан тастардын отуін женілдетеді. Алманын кышкылы оте тамаша тазалагыш.

    Кейбір аса сезімтал адамдарда шырынды ішкен бастапкы кундері іші кеуіп, тіпті тышкактауы мумкін. Бул жагдайда улкен даретімен бауырдан жане оттен болінген запыран шыгуы мумкін (осы кезде улкен дареттін турі сары коныркай тустес болады).

    Алма кышкылынын ферменттік асері запыран журетін арнаны кенейтеді. (Егер озінізді жайсыз сезінсеніз, онда алма шырынына су косып араластырып ішуге болады). Шырынды аз-аздап, там-тумдап куні бойы тамактану аралыгында ішініз. (Тамак ішер алдында, тамак ішкен кезде, тамак ішкеннен кейін екі сагат уакыт отпей алма шырынын ішпеніз).

    Алма шырыны сіздін кунделікті ішіп журген суйыгынызды алмастыруга тиіс емес. Бул оган косымша толыктыру. (Ескерту: Негізі табиги шырын ішуге тырысыныз. Жок болса концентраттан дайындалганы да жарай береді).

    Алма кышкылы тісінізді булдірмес ушін, тісінізді тазалап содамен куніне бірнеше кайтара шайыныз. (Егер сізде алма шырынына аллергия болса, онда оны алмастыратын жайттка жугінініз. Осы такырыптын сонында «Мумкін болатын шыргаландар» атты тарауда айтылады).

    1. ТАМАК МАЗІРІНЕ УСЫНЫСТАР:
    «Адам баласы жаратылганда олімнін 99 себебі бірге жаратылган. Егер осыдан сактанып омір сурсен гана карілікке жетесін».
    Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Емге дайындык аптасында 6 кун суык тамак пен тоназыткыштан алынган суйык ішпеніз. Сіз буйрегінізді салкындатып алсаныз тазалануга богет жасайды. Ішіп жемініздін барі де болменіздін температурасынан томен болмасын. Бауырынызды толыктай тазалау ушін апта бойы мал онімдерінін тагамдары – ет, сут, кілегей, сары май, айран, ірімшік, курт, сузбе т.б. жане куырган тамактарды ішіп жеменіз. Калган жеміс-жидектерді, данді дакылдар онімдерін калыптагыдай жей берініз. Бірак, тым комагайланбай тартына женіз.

    2. ТАЗАЛАНУГА ЫНГАЙЛЫ УАКЫТ:

    Ен бастысы тазалануды демалыс куні откізініз. Себебі, ешкайда асыкпай толык демалуга уакытыныз болады. Тазалануга барлык кезен колайлы, дегенмен де жана ай туганнан кейін бастасаныз тіптен тамаша болады. Бауырдагы тастарды тусіріп тазалайтын алдын ала алты кундік дайындыкты жана ай туарга 6-7 кун калганда бастаныз.

    3. ЕГЕР СІЗ ДАРІ-ДАРМЕК КОЛДАНЫП ЖУРСЕНІЗ

    Тазалану барысында кандай болмасын дарілерден, витаминдерден, биологиялык каркынды тамак коспаларынан бас тартыныз. Бауырга косымша салмак салудын кажеті жок. Бул тазалануга богет жасауы мумкін.

    4. ТАЗАЛАНУГА ДЕЙІН ДЕ, ТАЗАЛАНГАННАН КЕЙІН ДЕ ІШЕГІНІЗДІ ЖУЫНЫЗ

    Уактылы улкен даретке отыруыныз, сіздін ішегініздін ішінде катып калган немесе кептеліп калган кокыр-сокыр калдыктардын жоктыгына кепіл бола алмайды. Тік ішекті алдын ала сумен жуып шайу, бауырды тазалау барысында женілдік акеледі. Тазалану барысында шыккан кокыс-калдыктардын ішек жолдарымен жогары котеріліп кетпеуінін, журегініздін айнымауынын, озінізді жайсыз сезінбеуініздін алдын алады. Агзаныздын (организм) тастардан тазалануын тездетеді.

    Тік ішекті тазалаудын жолы – мамандандырылган жуу. (профессиональная гидротерапия).

    Екінші жолы ар турлі клизмалар кою.

    Ушінші ен тоте арі тиімді жолы – суйыкты оте коп молшерде ішіп, ішінді сарылдатып откізу (Магний сульфаты, агылшын тузын улкен касыкпен алып, бір стакан жылы суга ерітіп, танерен ерте ішініз). Біраздан кейін ішініз сарылдап агып, 10-12 метр ішек жолдарыныз толык тазаланады.

    5. ДАЙЫНДЫКТЫН СОНГЫ АЛТЫНШЫ КУНІ НЕ ІСТЕУ КЕРЕК?
    Егер танертен карныныз ашып турса женіл гана тамактаныныз. Ыстык ботка: куріш, каракумык, тары. Сулы боткасы болса тіптен керемет. Татті жеменіз. Кант, татті токаштар, кандай болмасын майлардын турі (осімдік майы да) , ет, ірімшік, макарон онімдері, жумыртка, жангак, суык тамак, сут, май, курт, кілегей, нан (нанды кептіріп барып 1-2 тілім сухарь жеуге болады) , белок онімдерін т.б.

    Жемістерді жеп, шырынын ішуге болады. Тускі тамакка екі жеміспен куріштен ботка женіз. Бул ережені сактамасаныз бауырыныз тазаланып, тасы тусіп жаткан кезде сізге ауыр болады. Киналасыз.

    САГАТ 14-ТЕН КЕЙІН АУЗЫНЫЗГА НАР САЛМАНЫЗ. Ешнарсе ішіп жеменіз. Тек таза су гана ішуге болады. Айтпесе бауырыныздагы тастар туспей кояды! Бауырынызды толык тазалап, тастарын тусіргініз келсе томенгі нускауларды мукият сактап, корсеткен сагатында істеніз.

    170. БАУЫР ТАЗАЛАУДЫН ШАРТТАРЫ
    КЕШКЕ

    18.00: Уш таза су куйылган 200 граммдык стакандагы суды 1 литрлік банкага куйыныз. Сонан кейін улкен касыкпен торт касык агылшын тузын (магний сульфаты) осы суга косып ерітініз. Осы ерітінді суды торт стаканга боліп куйыныз (молшері 180 мл).

    Бірінші стакандагы ерітіндіні ішіп алыныз. Кермек ащы дамнен кутылгыныз келсе, артынан лимон шырыны косылган суды аз-аздап ішініз. Кейбір адамдар туздын ащы дамі білінеуі ушін, ертіндіні тутікше аркылы ішеді.

    Агылшын тузынын басты міндеті – запыран журетін арнаны кенейту. Осы кенейген арнамен бауырдан тускен тастар богетсіз сыртка улкен даретпен шыгарылып тасталынады. Сондай-ак, бауырды тазалауга богет жасап турган агзадагы кокыр-сокыр калдыктарды шыгарады.
    20.00: Екінші стакандагы агылшын тузы ерітілген тунбаны ішіп алыныз.
    21.30: Егер осы уакытка дейінгі 24 сагаттын аралыгында сіз улкен даретке отырмаган болсаныз, клизма жасап ішінізді тазаланыз.
    21.45: Лимон, апельсинді мукият тазалап жуыныз. Сізге стаканнын 2/3 болігіндей гана шырын кажет. Лимоннан не апельсиннен сыгып алган шырынды 0, 5 литрлік банкага куйыныз. Буган жарты 0, 5 стакан оливка майын куйыныз.
    Банканын какпагын тыгыздап жауып: шырын мен май біркелкі болып араласып кеткенше 20 рет шайканыз. Осы тунбаны сагат 22.00-де ішу керек. Бірак, даретханага бару кажет болса, онда бул шараны 10 минутка шегере туруга болады.
    22.00: Тосектін жанында турегеп турыныз, отырманыз! Енді колыныздагы апельсин шырыны мен оливко майы косылган тунбаны бірден ішіп алыныз. Егер бірден жута алмай киналсаныз, жутым-жутымнын аралыгында аздап бал жеуінізге болады.
    Адамдардын басым болігі бул суйыкты киналмай кылк еткізеді. Енді 5 минуттын аралыгында тосегінізге жата калыныз.
    БІРДЕН ТОСЕГІНІЗГЕ ЖАТЫНЫЗ! БУЛ ТАСТАРДЫН ШЫГУЫНА ОТЕ МАНЫЗДЫ. Шамды ошіріп, шалканнан тусіп жатыныз. Басыныз ішінізден жогары болуы тиіс, сондыктан бір немесе екі жастык жастаныныз. Егер шалкадан жату ынгайсыз болса, екі тізенізді бауырынызга тартып, он кырынан жатыныз.

    20 МИНУТ ТЫПЫР ЕТПЕЙ ЖАТЫНЫЗ, КОЗГАЛМАНЫЗ! ЖАН БАЛАСЫМЕН СОЙЛЕСУШІ БОЛМАНЫЗ!

    Барлык ынта жігерінізді, сананызды бауырынызга багыштаныз. Осы сатте Сіз запыран журетін арнамен тастардын жылжып келе жатканын сезуініз мумкін. Ауырсыну болмайды. Себебі, агылшын тузынын курамындагы магнийдін аркасында запыран журетін арнанын клапаны – какпагы ашык, болбырак бос болады.
    Осы арнамен тастармен коса аккан запыран арнаны жып-жылмагай етіп майлайды (колайсыз жагдай, тастар козгалган кезде магниий жеткіліксіз болса гана байкалады). Уйыктап калуга тырысыныз.

    Егер тун жарымында улкен даретке шыккыныз келсе барыныз. Осы сатте улкен даретінізден тастар шыгып жатыр ма (жасыл не коныр тустес) тексерініз.
    Тексеру ушін улкен даретке горшокка не легенге отырыныз. Сонда бауырыныздан болініп шыккан тастарды санап, жиып алып, сактай аласыз. Ар тазаланганда шыккан тастарды санап, куні мен айын, жылын жазып койыныз Бул озініз ушін кажет. Тастар шыккан сайын денсаулыгыныз жаксарып, ауруыныздын себебін тауып, талдауга болады.

    Тун ортасында не тан ата журегініз айнуы мумкін. Себебі, бауырдан, оттен куылып шыккан тастар мен улар – сіз ішкен май мен шырыннын коспасын кайта асказанга айдайды. Танертен журегініздін айныганы басылады.

    ТАНЕРТЕН
    6.00–6.30: Ояна салысымен сагат 6-дан кейін агылшын тузы косылган ушінші тунбаны ішініз. (Егер шолдеп турсаныз алдын-ала бір стакан жылы су ішуге болады). Демалыныз, рухани кітап окыныз, намаз окыныз, уюмен (медитация) шугылданыныз. Тік журіп. Тік туруга тырысыныз. Егер уйкы кысып бара жатса, амал жок жатыныз. Адамдардын басым болігі осы кезде оздерін оте женіл, жаксы сезініп женіл жаттыгулар жасайды.
    8.00–8.30: Сонгы тортінші стакан 3/4 тунбаны ішініз (агылшын тузы косылган су).
    10.00–10.30: Бір стакан жеміс шырынын ішініз. Жарты сагаттан кейін 1-2 жеміс женіз. Тагы бір сагаттан кейін женіл тускі тамак ішініз. Кешке таман немесе ертенгісін калыпты жагдайынызга келесіз, денсаулыгыныздын жаксара бастаганын сезесіз. Бірнеше кун тамакка комагайланбаныз. Умытпаныз, сіздін бауырыныз бен отініз жанама асері жок оте курделі операциядан отті.

    171. КАНДАЙ НАТИЖЕЛЕР КУТУГЕ БОЛАДЫ?

    Бауырыныз бен отінізді тазалап болганнан сон, улкен даретінізден байкайтыныныз: бастапкыда тастар мен тамак калдыктары шыгады, сонынан тастар мен су гана шыгады. Тастардын копшілігінін тустері жасылдау суга батпайды. Себебі, запыран (желчной) кышкылы – холаттан куралады. Тастар ар турлі тусте жане пішінде, молшерде болады.

    Жанадан куралгандары – ак тустес, ен ескілері – кара тустес болады. Кейбіреулерінін колемі тарыдай, енді біреулерінін диаметірі 2-3 см. Коныр жане ак туске де назар салыныз. Улкендері суга батып кетеді. Олар кальций – фосфор кышкылымен косылгандагы – фосфаттан пайда болгандар. Буларда салыстырмалы турде холестерин аз, есесіне улы ауыр калдыктар коп. Барлык жасыл жане саргыштау ондес тастар алма кышкылынын асерінен жумсак болады.

    Сіз улкен даретінізден ак не коныр тустес кобік байкауыныз мумкін. Булар усак арналарды закымдайтын, откір жактаулары бар холестериннін миллиондаган киыршык кристалдары. Булардан да кутылган абзал.

    Молшермен болса да озінізден болініп шыккан тастарды сананыз. Арканыздын ауруынан, аллергиядан, т.б. аурулардан біржола кутылу ушін бауырыныздагы тастардан толык тазалауыныз шарт.

    Бул ушін аралыгы екі апта не бір айда – алты рет тазалануыныз кажет (екі аптадан жиі емес). Егер бауырынызды жартылай гана тазалап, узак уакыт бойы тазаламасаныз (уш ай не одан узак) Сізге бастапкыдан да ауыр, мушкіл халге ушырауыныз мумкін.

    Бірінші тазаланудан кейін-ак бауырыныз жаксы жумыс істей бастайды. Денсаулыгыныз бірнеше сагаттан кейін курт жаксарып кетуі мумкін. Ауруыныз басендеп, озінізге куш-куат куйылып, ойларыныз молдірлене бастайды.

    Бірнеше куннен кейін бауырыныздын артына жиналган тастар алдыга жылжып, осы мушенін запыран агатын екі арнасына багыт алады. Осы кезенде бастапкы кездегідей ынгайсыз жагдай болуы мумкін. Осы сатте сіздін туніліп кетуініз мумкін. Бірак, бул алі бауыр тастардан толык тазаланбаганынын далелі. Келесі тастардын топтамасы шыгуга дайын.

    Бауырдагы усак тастар жінішке арналармен жылжып келгенде, улкен тастар бірігіп комакты кесекке айланганда бурынгы бас ауруыныз, арканыздын ауруы, кулагыныздын шынылы, асказаныныз, ішініздін кебуі, кінамшылдыгыныз, ашушандыгыныз т.б. толып жаткан келенсіздіктер бас котереді.

    Егер кезекті тазалануда тастар туспесе онда бауырыныз толык тазаланганы. Калыпты жагдайда бул 6–8 рет тазаланганнан кейін байкалады. Бауыр таска толып кеткен жагдайда 10–12 рет тазалану кажет, сонда гана бауырыныздагы тастардан толык арыласыз.

    Толык тазаланып болганнан кейін алты ай сайын бір рет жуып-шайып туру шарт. Арбір тазалану – бауырды жиналып, корланып калган улардан тазалайды.
    Ескерту: Катты ауырып журсеніз, тіпті кадімгі тымау тисе де бауырынызды тазалаушы болманыз! Егер ауыруыныз созылмалы болса, бауырды тазалау – таптырмайтын ем!

    172. НАЗАР АУДАРЫНЫЗ! МАНЫЗДЫ АКПАРАТ

    «Оздерін орындамасандар да елге насихат айта беріндер, балкім, жаман істен озінді сактамаганмен, озгелерді сактап каласын».
    Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с)

    Бауырды тазалау – денсаулыкты калпына келтіретін арі коп каражат тілемейтін жане сауатсыз дарігердін, думше баксы-балгердін комегін кажет етпейтін бірден-бір кауіпсіз сенімді адіс.
    Егер жогарыда жазылган нускауларды мултіксіз сактасаныз, ешкандай кауіп-катер жок. Біракта, келесі нускауларга ерекше коніл аударыныз. Кейбір пенделер бауырды тазалауды интернет аркылы немесе таныстары аркылы шала-пула тусініп, тазаланганнан сон келенсіз жагдайларга урынып жатады. Олардын ойынша бауырдагы тастарды тусірсем болды, атша шауып кетемін дейді.
    Тазалану барысында кейбір тастар ток ішекте токтап калуы мумкін. Бул тастарды тезірек ішекті жуып тусіру кажет. Буны тазаланып болган сон 2-3 куннін аралыгында істеу керек. Егер тастар ток ішекте узак жатып калса, онда инфекция, бас ауруы, ашушандык, іш кебу, адам жактырмау т.б. толып жаткан кеселдердін себебі болады.
    Бул тастар букіл агзаны улайды. Егер сумен арнайы тазалайтын орындар жок болса онда ен тиімдісі 1 стакан жылы суга 1 улкен касык агылшын тузын салып танертен ішіп алыныз. Сонда куні бойы ішініз сарылдап отіп, ішегініз толык тазаланатын болады. Тастар тугелдей тусіп калады.

    173. ІШЕК ПЕН БУЙРЕКТІ ТАЗАЛАУДЫН МАНЫЗДЫЛЫГЫ

    «Умбеттерім ушін ен катты аландайтын жайларым: карын шыгарып семіру, уйкышылдык, жалкаулык жане озінін алсіздігіне сенімді болу».
    Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Бауырдагы тастарды тусіру керемет натиже берсе де, бул тазалауды алдымен ішек пен буйректі тазалап алып барып кірісу шарт. Ішекті тазалагандагы максатымыз – бауырдан шыккан тастар ішекте турып калмас ушін жасалады. Буйректерді тазалагандагы максатымыз – бауырдан шыккан улар, шыгару жуйесінін мушелерін зорыктырып жібермеу ушін жасалады.

    Егер буйрегінізде, куыгынызда шыргалан жок болса онда буйрегінізді тазаламай бірден ІШЕК – БАУЫР – ІШЕК кезегімен тазалана беруінізге болады. Сонда да, екі буйрегінізді жуып-шайыныз, тазаланыз (буган кейінірек токталамын. Автор). 2-3 рет бауырынызды тазалаганнан кейін буйректерінізді тазаланыз немесе бір корап буйрек шайін ішініз.

    Ішегі дурыс шыгармайтын немесе жиі-жиі бітеліп (запор) калатын адамдар бауырын тазаламас бурын ішегін алдын-ала 2-3 кайтара жуып-шайып тазалап алсын. Тагы кайталаймын, бауырды тазалауга 3 кун калганда ішегінізді жуып-шайып толыктай тазаланыз. Айтпесе, бауыр мен оттен шыккан тастар ток ішекте турып калулары мумкін.

    174. МУМКІН БОЛАТЫН ШЫРГАЛАНДАР:

    1. АЛМА КЫШКЫЛЫНА АЛЛЕРГИЯ
    Белгілі бір себептермен алма кышкылын жактырмасаныз онда ВЕРЕБЕЙНИК (GOLD COIN GRASS) немесе ВОЗДУШКА (БУПЛЕРУМ) шоптерінін тунбасымен алмастыруга болады. Бул шоптер даріханаларда жане интернет дукендерде сатылады.
    Алма кышкылы тастарды жумсартып, запыраннын калдыктарын жаксы ерітеді. Жогарыда айтылган шоп тунбалары да осындай касиеттерге ие. Бул шоп тунбасын танертенмен аш карынга тамак ішерге 30 минут калганда улкен касыкпен куніне 1 рет ішініз. Бауырды тазалар алдында 8-9 кун удайы ішініз.

    2. СІЗ ОТІНІЗДІ АЛЫП ТАСТАГАНСЫЗ БА? НЕ БОЛМАСА ОТІНІЗДЕГІ ТАСТАРДАН ЗАПА ШЕГІП ЖУРСІЗ БЕ?
    Егер отінізде тас толып турса немесе отінізді алдырып тастаган болсаныз ВЕРЕБЕЙНИК шобінін тунбасын бауырды тазалау алдында 2-3 апта ішініз. (Буган дайын 250 мл тунбанын 1 корабы кетеді).

    3. КІМГЕ АЛМА ШЫРЫНЫН ІШУГЕ БОЛМАЙДЫ?
    Сусамыр – кант диабеті, гипогликемия, кандидоз, асказанынын жарасы барларга, рак ауруларына шалдыккандарга алма шырынын ішуге болмайды. Бул жагдайда олар алма шырынын – унтак не капсула турінде шыгарылган алма кышкылымен (яблочная кислота) алмастыра алады. Дайындык 6 кунге созылады.
    Ар куні 2 стакан жылы суга ертілген 1500-2000 мг алма кышкылын дайындайсыз. Бул тунбаны аз-аздап урттап куні бойы ішесіз. Келесі тазаланганда ВЕРЕБЕЙНИК шобінін тунбасын ішіп корініз. Кайсы жаксы, соны тандайсыз. Алма кышкылы (магний т.б. коспалар косылмаган) арзан, барлык даріханаларда сатылады.

    4. ТАЗАЛАНГАННАН КЕЙІН БАСТЫН АУРУЫ, ЖУРЕКТІН АЙНУЫ
    Бул нускауды толык сактамаганнан болады. Кейбір жагдайларда тазаланып болганнан кейін де тастар шыга береді. Осы тастардан болінген улар канга араласып кетіп келенсіздік тугызады. Бул жагдайда 7 кун узбей жарты стакан алма шырынын тангы аска жарты сагат калганда ішіп турыныз. Ішегінізді тагы толыктай тазаланыз.

    5. ТАЗАЛАНУ БАРЫСЫНДА ОЗІНІЗДІ ЖАМАН СЕЗІНУІНІЗ
    Егер барлык нускауларды мултіксіз сактап, сонда да тазалану барысында озінізді жаман сезінсеніз шурк етпеніз. Сирек жагдайларда тазаланганнан кейін куса бастайсыз. Осы сатте отініз запыран мен тастарды сондай кушпен лактыратыны соншалык, ішкен майыныз бен шырыныныз ішекпен жогары орлеп асказанга туседі. Осы сатте журек айниды. Бірак, тастардын шыгып жатканын сезесіз. Бул сатте еш жерініз ауырмайды, тек женіл толгак келгендей болады.
    Бундай жагдай сізбен болса шыданыз. Бір тунгі жайсыздыкты отінді сылып алып тастаган оперпциямен салыстыруга келе ме? !

    6. ТАЗАЛАНУ КУТКЕН НАТИЖЕНІ АЛЫП КЕЛМЕЙДІ

    «Адамдар да осiмдiк тарiздi, жаксы кутiлмесе, жайнап оспейдi».
    Ш. Монтескье

    Оте сирек болса да бауырды, отті тазалау куткен натижені алып келмейді. Томенде осылардын себебіне жане калай калпына келтіруге болатынына токталайык:

    1. Запыран агатын арнанын бітеліп калганы сонша, катып калган дарет калдыктары – алгашкы тазалануда алма шырынын ары жібермейді, откізбейді. Бул тоспа бітеуді «КИТАЙСКАЯ ГОРЕЧЬ» шоп тунбасымен тазалауга болады. Осы шоптер ГОРЕЧАВКА жане ВОЛОДУШКА шоп тунбалары деп даріханаларда сатылады.
    Шоп тунбасын тангы астын алдында улкен касыкпен ішініз. Буны 3 апта ішесіз, кунделікті алма шырынын косып. Алма шырыны жакпаса жогарыда айтылган шоптерді косасыз. Осыдан сон барлык келенсіздіктер 3-6 куннен кейін жогалады.

    2. Сіз нускауды толык сактамадыныз. Нускаудын бір шартын бузсаныз болды натиже ала алмайсыз. Сондыктан жогарыда айтылган нускауларды булжытпай сагат-сагатымен, минут-минутымен мултіксіз орындауга тиіспіз. Кейбір кездерде ішекті алдын-ала тазаламасаныз ешбір натиже бермейді.
    Ток ішегінізде толып кептеліп турган кокыр-сокыр калдыктар, газ – оливко майы мен лимон шырыны коспасынын еркін журуіне, жылжуына, агуына богет жасайды.

  20. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 18-шi болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім
    176. Рухани білімді кайдан алдым?
    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу
    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    175. Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім

    Тылсым дуниенін барынын нактылы озім білетін далелім: 2006 жылдан бастап бес жылдын аралыгында, он бір кітап жазуым. Тагы танкалатыным – ешкандай да каржым болмаса да, ешбір демеушісіз-ак кітаптарымнын із суытпай, бірінен кейі бірі баспадан шыгып жатуы жане колдан-колга тимей таралуы.

    Кітап жазудагы ерекшелігім еш уакытта ойланбаймын. Тек кана кажетті материалдарды сурыптап, солардын негізгі идеяларын аламын, орысша болса, еркін аударма адісімен колма-кол еш киналмай-ак, негізгі айтайын деген ойды гана аударамын.

    Компьюторда отырганда создер мен сойлемдер лек-легімен гарыштан куйыла береді. Тек компьютерге теріп улгер. Тагы бір ерекшелігім, жазган нарсемді кайта тузеп ондемеймін, журегіммен калай кабылдадым, солай кагаз бетіне айна катесіз, каз-калпында тусіремін. Тіпті шынын айтсам, казак тілі грамматикасы ережелерінен мулдем бейхабармын, укпаймын.

    Жазган он бір кітабымнын жалпы тиражы отыз жеті мын дана. Жазган кітаптарым баспадан шыга салысымен-ак колдан-колга тимей тарап кетеді. Окырмандарым алі кунге дейін сатылып, таралып таусылып кеткен кітаптарымды кайдан алуга болады, тауып берінізші деп жиі телефон шалады, кей кездерде ризашылыктарын білдіру, арнайы танысу ушін ат сабылтып уйге келеді. Кітапка алгыстарын айтады, ак журектерін актарады, шын пейілдерін білдіреді, бетімнен кушактап суйеді, алгыстарын айтады, ак баталарын береді, пендеге осыдан артык кандай курмет, кандай атак керек!

    Мен не журналист, не жазушы, не тіл маманы емеспін, бар болганы букіл саналы 30 жылгы омірін каймагы бузылмаган казак ауылдарында механизаторлардын, дихандардын, комбайнерлердін арасында, егістік алкаптарда шан-шан болып, кунге тотыгып журіп откізген карапайым агрономмын. Мен балендей шіреніп колхоз, совхоз баскарып, директор не улкен дарежелі кызмет істеп, кісімсіген кісі емеспін.

    Бірак, бала куннен кітап окуды керемет унатамын, аптасына бір кітап окымасам озімді-озім коярга жер таба алмаймын. Кандай жумыста болмасын, колымнан кундіз-туні кітап туспейді, машинанын ішінде колікті жургізушім айдап келе жатканда, уакытты зая жібермейін деп оки беремін. Осы адет калыптасканына жарты гасырга жуык уакыт болды.

    Мектепте, молшері 7-ші сыныпта окып жургенде мектептін кітапханасындагы кітаптардын барін де туп-тукиянына дейін калдырмай окып, унемі жана кітап іздейтінмін. Бала кунімнен суйіп окитын кітаптарым «Батырлар жыры», «Казак ертегілері», «Мын бір тун». Бауыржан Момышулы мен Касым Кайсеновтын кітаптарын кайталап окудан жалыккан емеспін. Екі арыска еліктеймін, талім-тарбие аламын. Бауыржан Момышулынын барлык шыгармаларын жаттап алдым десем де болады. (Екеуі де касіпкой журналист не жазушы емес). Мектеп бітірген сон орысша кітаптарды окуга уйрендім. Пушкин, Чехов пен Гогольдін кітап жазудагы тілдеріне танті болдым. Алі кунге дейін Джек Лондоннын шыгармалары тан калдырады.

    Казір кітап жазганда осы улы жазушыларга еліктеймін, солар сиякты карапайым халыктын тілімен жазуга тырысамын. Казак тілінде окитындарым: алемдік денгейдегі данышпан хакім Абай мен аулие Шакарім бабаларымыздын бага жетпес – рухани асыл шыгармалары. Сондай-ак, касиетті Куран мен барлык діни агымдардагы киелі кітаптар. Кураннын орысшасын окимын. Казір орысшага аударылган рухани кітаптардын бірде-біреуін жібермеуге тырысамын.

    Алі кунге дейін кітап дукені кездессе болды, кітапсыз шыкпаймын. Кітапка ешуакытта акша аяган емеспін. Осы касиеттерді менін бойыма дарыткан аяулы анам Бибірабига (Раш) Нусіпкызы, себебі ол кісі кітаптан басын алмай жатып алып окитын, одан арі ынталандыра тускен – аскар таудай акем Риза Мукашбекулы болды. Себебі 10-14 жас аралыгымда акем менін окыган кітаптарымнын мазмундарын, калай тусінгенімді, алган асерімді ерінбей сурап жігерлендіріп, мактауымды асырып, канат бітіріп отыратын. Жас балага акенін мактауынан артык кандай курмет, кандай бакыт керек!

    Мен осы тылсым кубылыстардын барі журегімде орналаскан Газиз жаным – Алланын рухсатымен, сонын демеуімен іске асып жатканына куман келтіре алмаймын, себебі басында тусініксіз болып корінетін осы кубылыстар белгілі зандылыктар аркылы, Газиз жаннын тікелей араласуымен болып жатканын, жан дуниеммен, бар болмысыммен сезінемін.

    176. Рухани білімді кайдан алдым?

    «Казак кулшылыгым кудайга лайык болса екен деп кам жемейді. Тек журт кылганды біз де кылып, жыгылып, турып журсек болганы дейді. Саудагер несиесін жия келгенде, «тапканым осы, біттім деп, алсан – ал, айтпесе саган бола жерден мал казам ба? » дейтугыны болушы еді гой. Кудай тагаланы дал сол саудагердей кыламын дейді. Тілін жаттыктырып, дінін тазартып, ойланып, уйреніп алек болмайды. «Білгенім осы, енді картайганда кайдан уйрене аламын» дейді. «Окымадын демес дагы болады, тілімнін келмегенін кайтушы еді» дейді. Онын тілі озге журттан болекше жаратылып па?».
    Абай (он алтыншы соз)

    1983…85 жылдары, ол кезде Маканшы ауданынын «Карабулак» совхозында партия комитетінін хатшысы болып кызмет істейтінмін. Бір куні жолым тусіп Уржарга келдім, келсем бір дунгіршекте ескі орыс харпімен жазылган Г. С. Саблукованын, арабшадан аударган 1907 жылы Казанда басылып шыккан «КОРАНЪ» кітабы сатылып жатыр екен, алдым. Там тумдап оки бастадым, бірінші бетін ашып оки бастаганнан-ак кітаптын создерінін кудіреттілігі мен магынасы бірден бауырап алды. Бас котермей туні бойы, тан атканша окитын болдым, бірте-бірте омірге, адамдарга деген козкарасым мулдем озгеріп кетті. Бурынгы калыптаскан маркстік-лениндік теориялардын барі быт-шыт болды. Осы кітап асерінен, сол заманда екінін бірінін колы жете алмайтын партком хатшылыгы кызыметінен де оз еркіммен босап, мамандыгым бойынша ауысып кеттім. Науалыда агроном болып кызмет істеп жургенде Абайга ден коя бастадым, Шакарім шыкканнан кейін тіптен терен тусіне бастадым. Сонымен, бірге дінге, руханиятка байланысты коптеген баска да кітаптарды окып, рухани денгейімді котеруге умтылдым. Оларды Куранмен салыстырып окитын болдым. Козім жеткені барлык касиетті кітаптардын магынасынын бір-бірінен онша алшактамауы, барінін айтатыны бірак нарсе Жаратушы біреу-ак, барі де имандылык жолга тусіп «мусылман»-дыкты кабылдау озіне гана кажет екенін айтады. «Шакірт дайын болган кезде, устаз озі келеді» деген канатты соз бар. Алматыда теолог-философ галым, жазушы, «Абайтану» кітабынын авторы Досым Омаровпен танысып, айкын емес жерлерін теренірек тусінуіме тигізген асері зор болды. Осы рухани ілімді терен тусініп игеруім ушін 30 жылдай уакыт керек болды.

    177. Асет Ризаулы Мукашбековтын омір жолдарына кыскаша шолу

    Асет Ризаулы Мукашбеков – 1951 жылы тамыз айынын 21 жулдызында бурынгы Семей облысы Уржар ауданы, Науалы ауылында дуниеге келген. Уйленген: Кудай коскан косагы Рахпар Кудіретоллакызы. Балалары, немерелері бар.

    1970 жылы Алматы каласында казак ауыл шаруашылык институтынын агрономия болімшесіне тусіп, 1975 жылы галым – агроном мамандыгын алып шыгады. 1975…2004 жылдар аралыгында, каймагы бузылмаган иен тукпірдегі казак ауылдарында – бурынгы Семей облысынын Уржар, Маканшы аудандарынын колхоз, совхоздарында 30 жыл ауыл шаруашылык саласында диханшылык касіппен шугылданады.

    2006 жылы 55 жаска толганда, 5 жыл аралыгында жалпы тиражы 37 000 дана 11 кітап жазды.

    1. 2006 жылы озінін 50 кундік ашыгу тажірибесінiн негізінде жазган 4000 дана «Жасару купиясы»,

    2. 2007 жылдын аралыгында екі кайтара басылыммен басылып шыккан 4000 дана «Аштыкты устау – денсаулыктын кепілі! »,

    3. 2000 дана «Рух пен таннін саулыгы»,

    4. 2000 дана «Жуйке жуйесінін тылсымы»,

    5. 5000 дана «Акыл есті билеп алган жокшылык пен кедейшіліктен калай кутылуга болады? »,

    6. 2008 жылы 4000 дана «Желілі бизнестін комегімен акымактык пен жокшылыктан калай кутылуга болады? »,

    7. 2000 дана «Тибет медицинасынын онімдерінін негізінде – желілі жеке бизнесті куудын купиясы»,

    8. 1000 дана «Жаратушыны аруактар аркылы тану немесе «Ак ананын» тылсым дуниелері»,

    9. 2009 жылы 2000 дана «Оз тагдырынды — озін калай озгертуге болады? ,

    10. 2010 жылы 7000 дана «Сен неге кедейсін? Сен неге карыздарсын? немесе мол акша табу ушін не істеуіміз керек? »

    11. 2011 жылы «Оз тагдырынды озін тубірімен калай озгертуге болады? » — атты жалпы тиражы 37 000 дана кітаптарынын барлыгы да, окырмандарын тауып, олардын суйіспеншілігіне боленіп – «кундіз колдарына шам алып» іздеп журіп окитын копшіліктін танымды-тагылымды таптырмайтын кітаптарына айналды.
    Асет Ризаулы Мукашбековтын елімізде жане алыс-жакын шет елдерде жуздеген шакірттері, талай мындаган окырмандары бар. 2010 жылы 21 науырызда Москвада, Ресей адебиетшілерінін орталык уйінде откен Проза. Ру порталынын 10 жылдык мерейтойында 100 000 (жуз мын) каламгерлердін ішінен интернетте ен коп окылатын авторлардын бірі ретінде багаланды. Автордын жазган кітаптарын Алматы каласында: Абай мен Абылайхан дангылынын киылысында орналаскан Казакстан Республикасынын Улттын кітапханасынан, Астана каласында: «Байтеректін» жанындагы «Достык» кошесіндегі № 11 уйде орналаскан Казакстан Республикасынын Улттык Академиялык кітапханасынан,Астанадагы Гумилев атындагы Евразия универистетінін «Отырар» кітапханасынан, Кызылорда т.б. облыс орталыктарындагы жане Уржар, Карасай аудандык, Науалы орта мектебінін кітапханаларынан тауып, толык окып таныса аласыздар.

    Ескерту: Автор касіпкой жазушы, не журналист, не баксы, не емші, не коріпкел, не кумалакшы, не балгер емес. Асет Ризаулына Кудайдын кудіретімен «жанды жетелеуші» орысша айтканда «проводник души» касиеті 2009 жылы Грецияда Зевс туган, Геракл ерліктерін жасаган «Крит» аралында конып, Мангыстау онірінде саябыр тауып жаткан пір Бекет атанын жане Самарканд каласында жерленген улы колбасшы жахангер Амір Темірдін мазарында ушінші тылсым козі ашылган — Рухани Устаз.

    Асет Ризаулынын Жаратушы дарыткан касиеттері: кара дуга, тіл, коз тигендерді тазалау, адамнын омірдегі жане бизнестегі жолын ашу, ниетін (аурасын) тазалау, журегінін кірін аршу, періштелерін кайта кайтарып озіне кондырып беру, сыркаттарын женілдету, омірлік багдарламасын тубегейлі жаксы жакка озгерту, ата баба аруактарымен тікелей тілдестіру аркылы бірнеше гасырлар бойы байланыс узіліп калган ата бабаларынын несібесін, байлыгын, даулетін, ырысын, багын — тандаулы урпагына кайта кондыру. Себебі, ата баба аруактары урпагынын камын унемі ойлайды. Урпагынын ішінен озінін несібесін, байлыгын, ырысын беретін адам тандайды. Сол адамга ата бабасынын аруагы бакытын, байлыгын, несібесін «жанды жетелеуші» данекер — медиум аркылы береді. Бул да Кудайдын кереметі! XXI гасырдын басты ерекшелігі: информация – акпарат жане куат гасыры.

    Адам журегіндегі Жаратушы — Газиз жанымен ягни Жаратушынын тікелей озімен санасы — жаны аркылы сойлесіп тілдесе алады. Асет Ризаулы — Кудайдын кудіретімен адамнын оз басына, жеті урім бутак урпагына дейін, озінін турып жаткан шанырагына: кара дугадан, тіл козден, жын шайтандардан, перілерден коргайтын коргау коршау салып бере алады.

    Кандай адам болмасын Озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп, тікелей : ем, шипа алуларына жане тагдырын жаксы жакка тубегейлі озгертулеріне болады.

    Уялы телефоны: +7 701 733 55 71; Жумысы: (8 7172) 37- 47-76; Астана каласы

    Электрондык поштасы: «mukashbekov.aset @ yandex. кz»

    Интернетте: «Проза. Ру», «Проза. Кз» Асет Мукашбеков.

  21. Асет:

    Жасару купиясы. Ауру кылмыс, кылмыскер болмайык! 19-шы болім
    Асет Мукашбеков

    Жолына тагдыр каттырак,
    Мініпсін ага, ак пырак.
    Саулесі мангі сонбейтін,
    Жаныпты сізде шам-шырак!

    Сакен Муздыбаев, шахтер.
    Шыгыс Казакстан облысы.

    Кандай адам болмасын озінін омірін, денсаулыгын жаксартып, енсесін езіп турган карыздарынан, жокшылыктан, кедейшіліктен кутылып, молшылык пен байлыкка, куаныш пен бакытка шомылам десе, Асет Ризаулы Мукашбековтын озімен телефон аркылы ауызба-ауыз тілдесіп омірлік багдарламасын жаксы жакка озгертуіне болады.Телефоны 87017335571

    (Акысыз-пулсыз, дарi-дармексiз озiндi-озiн калай емдеп алуга болады? )

    10 – Юныс суресi, 100 аят.
    «Алладан буйырыксыз ешкiмнiн иман келтiруi мумкiн емес. Алла азапты акылдарын жумсамайтындарга бередi».
    КУРАН КАРИМ, казакша магына жане тусiнiгi. 220 8бет.

    Бул кiтап пенде баласына ашыгудын комегімен омiрдiн озi силаган гажайыптардын какпасын айкара ашуды уйрену ушiн жазылган. Бiздiн iшкi жан-дуниемiзде озiмiз коз алдымызга елестете алмайтын, конiлiмiзге келтiре алмайтын неше турлi куат коздерi бар. Дарігер адамнын ішінде. Кiмде-кiм ерiктi, саналы турде ашыгып, iшкi жан-дуниесiн, танi мен назік денелерін (аура) , рухын тазалап журегiнiн кiрiн аршыса онда сынгырлаган денсаулыкпен, ерекше рухани жетiлумен, жаксы турмыспен марапатталады.

    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы
    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген
    180. Кортынды соз

    178. Бір гасыр гумыр сурген Науалы тургыны Данабек Байсалханов аксакалдын туган жерге шыгарган толгауы

    Науалы – екі озеннін ортасында,

    Жазылган Жер шарынын картасында.

    Кыры – мал, ойы егін, суы балык,

    Алланын жаратушы аркасында.

    Кусактан кулдай сокса бір коныр жел,

    Ішіннен таркайтындай кайгы мен шер.

    Желбіреп кок желегі, тал-терегі

    Жараткан Кудай артык не деген жер.

    Басына Науалынын Акжар таяу

    Ауылдан су жагалай шыксан жаяу.

    Конілін котерілер, денен сергіп,

    Самал жел Кокозектен сокса баяу.

    Каргалы, Колденен мен сулы Кусак,

    Манырап кой ореді, жылкы жусап.

    Кызыгын осы жердін коретугын

    Анадан бала болып кайта тусак!

    Бас жагы шет Карасу – Малак екен,

    Кок орай, кок майсалы жер-ак екен.

    Кусак пен Карасудын екі арасын

    Баласы Кудас атан кылган мекен.

    Канша озен бул олкені жарып аккан,

    Бабамыз жер турагын кайдан тапкан?

    Бул жерді Кожакелді мекен кылып,

    Урпагы ат аркандап, малын баккан.

    Дейді екен Карасуы Аймандайдын,

    Аты бар барінін де мекен-сайдын.

    Науалы – тогыз Тума ту тіккен жер,

    Аркашан, іздеп келген урпагына –

    Айкара, сагынышпен кушак жайдын!

    Менін ата-тегім: Аргы бабаларымыз: Найман, Торт Толегетайдын ішінде Каракерей, Байыс, Тума, Акша, Карабас, Кожакелді, Кокі, Кылкабай, Боскынбай. Кылкабайулы Боскынбай атамыздан он агайынды ул: Бейбарыс-Жолбарыс, Аблан, Кабылан, Есім, Нысанбай, Омір, Естемес, Отаршы, Малшы, Касен. Осы он агайынды улдын: Бейбарыс-Жолбарыс, Есім, Нысанбай, Естемес тортеуінін урпактары бармыз. Мукашбек атамыздан: Риза. Ризадан: Асет, Камбар. Камбардан: Кайрат, Айдос. Кайраттан: Риза. Айдостан: Карім.

    Нагашы атам Нусіптін баксылыгы болыпты. Зайыбы Жамал. Нусіп атам: Тума ішінде Кудас руынан. Осы екеуінен менін анам Бибірабига жане сінілісі Турар туады. Озіміз акеміз Риза мен анамыз Бибірабигадан (Раштан) тарайтын агайынды бесеуміз: уш ул, екі кыз. Улкеніміз маркум Аскар Алматынын «Киров» зауытында шебер болып істеді, ал женгеміз Асембала калалык санитарлык-эпидиомология сараптама орталыгында дарігер — бактериолог, улдары Аділ Алматы каласында энергетикалык салада инженер. Карындасым Сауле зейнеткер. Сауленін кызы: Асел. Аселдін кудай коскан косагы Серік Темірханулы Табанов. Серік пен Аселдін: Алпамыс, Сункар атты улдары бар. Алпамыс, Кудайдын кудіретімен, Райымбек атанын батасымен омірге келген. Камбар бауырым мен келінім Уміткул Алматынын медициналык институтын бітірген провизорлар (дарі-дармек жасайтын мамандар). Балалары Кайрат, Айдос касіпкерлер. Кыздары Гулзира турмыста. Кіші карындасымыз Тілеужан куйеуі Рафик Жанузаков. Улы Жомарт банк кызметкері, кызы Гулмира студент.

    Менін жубайым Рахпар Кудіретоллакызы негізгі мамандыгы неміс тілінін мугалімі, Алматынын шет тілдер институтын бітірген, улкен кызымыз Айнур турмыста Алматы каласында турады, кіші кызымыз Айнамкоз турмыста, Германияда Франкфурт-Майн каласынын жанындагы Кёнгштайнде турады.

    «Акеге багыну – Аллага багыну. Онын алдында кунахар болу – Алла алдында кунахар болу». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Акеміз Риза Мукашбекулы, анамыз Раш Нусіпкызы барімізді окытты, осыган тауба дейміз. Акеміз Риза маркум окымаса да санасы жогары, кокірегі ашык, акылы нурлы адам болатын. Омір бойы Науалы ауылында кырман менгерушісі болып кызмет істеді. Оз жумысын агроном-маманнан артык білмесе кем білмейтін.

    Атамыз Жолбарысулы Мукашбек касиетті Габдушкір молдадан окыган, «Карамолда» деген атпен елге танылган сауатты, дін имандылык жолын берік устаган адам болган. Мекені Науалынын іргесіндегі Майтоккен кыстауы. 1937 жылы Науалы мен Елтай ауылы арасындагы тоганды Мукашбек туйе сойып, асар салып каздырган. Бул тоган кезінде «Мукашбек тоганы» деген жер атауына айналган. Казіргі Науалы ауылынын орталыгындагы Кусак озенінен су алатын тоганды да Мукашбек атамыз каздырган, ел алі кунге дейін осы тоганнан су алады. Атамыз Мукашбек «жеке шаруа» бола журсе де тоганбасы кызметін коса аткарган, озімен бірге туган Кулежан деген карындасы болган.

    Ташкенге туракты турде барып сауда жасап турган жане озінін жеке меншігінде кос ат суйрейтін 16 ат шалгысы, тарагы т.б. болган. Мукашбек 1937 жылы Ташкенттен поездбен келе жатканда, тусіне Габдішукір молда кіріп: «Ай, Мукашбек, тур! », – деп жагынан тартып жібереді, осыган дейін кулагынын шала еститіні бар екен, содан екі кулагы ашылып еститін болып кетіпті. Осы гажайыпты ауылга айтып келсе, Карамолда дінді, Кудайды уагыздап жур жане «халык жауларымен» сыбайлас деген желеумен 1937 жылы желтоксан айында туткындалып, 1938 жылы 20 акпанда атылады. (Ескерту: Кейіннен озім ізденіп атам Мукашбектін атылган жері мен суйегі Алматынын жанындагы Жаналык ауылындагы бауырластар зиратында екенін аныктадым. 1937 г. Тройкой УЕКВД Алма-Атинской обл. По ст. 58 и 58-2 УК РСФСР к ВМН. 20.02. 38г. Приговор приведен в исполнение ).

    1937 жылы сол кездегі Каз. ЦИК-тін торагасы Кулымбетов Узакбай Желдірбайулы уйіне конганда, уйді сыртынан бекітіп, адамдарымен коса ортеп жібермекші болады. Сол кезде менін акемді анасы Казкей терезені шагып далага лактырып жібереді. (Акем Риза Мукашбекулынын айткандарынан). Кулымбетов те осужд. Пост. ВКВС СССР 25. 02. 38 жылы аткан. Реабилитирован ВКВС СССР 22. 04. 1958г. Казір бір атанын балалары – атамыз Жолбарысов Мукашбекке, агасы Райымбеков Оразгалига, «Сонар» фирмасын уйымдастырушылардын бірі Рахметов Габиден Оразкажыулына Науалыда коше аттары берілген.

    «Ата тегінді, туыс – тугандарынды жаксы танып біл. Ойткені озара катынас жасауын ушін кажет болады. Егер карым-катынасын узілсе, жакын туганыннын да ешкандай пайдасы тимейді. Жырак турганынмен бір-бірінмен тату карым-катынаста болсан, алыстыктын зияны жок». Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с)

    Ажеміз Казыкей Калкулкызы суйегі Болатшы, Мукашбек атамыз усталганнан кейін, кусадан 1939 жылы кайтыс болган. (туган сінілісі Бизауре Калкулкызынан анші Карім Сулейменулы туады. Анші Карімнін акесі Каракерей, Семіз Найман, Кырыкмылтык би Сулеймен Бекбердіулы – Матай, Маман Турысбектін жазган Казактын уш жузінін шежіресінен: 1903 жылы, сентябрь айында Орта жуз Найман шежіресін кисса турінде жазып тараткан. Шешесі Казыкей кайтыс болганнан кейін акеміз Риза озімен бірге туган Раш, Райхан деген екі карындасымен Науалыдагы балалар уйіне 1939 жылы откізілген (Ескерту: Раш пен Райхан содан бері жогалып хабарсыз кетті).

    Акеміз Риза балалар уйінде болган кезді былай деп айтатын: «Мектепте окып жургенде шашымнын жартысын гана такырлап алып, «халык жауынын» баласы деп ерекшелеп коятын. Жаксы окысан сен жаудын баласы, адейі жаулыгынды білдіріп жаксы окып журсін, ал жаман окысан сен адейі жаман окыдын деп тиісе беретін». Осындай корлыкка шыдамаган ол 4 класты бітіргеннен сон балалар уйінен кашып кетеді, 13 жасында колхоздын болімшесінде есепші болады. Сонымен 1944 жылы 18-ге толганда аскерге алынып, Берлинде согыска катысып, женісті «Бранденбург какпасында» карсы алады. Аскерден 1950 жылы гана босайды, Германияда, Польшада баскыншылык аскердін катарында болады. Келе сала біздін анамыз Рашка уйленіп Аксаковка ауылында гидротехник, сонан сон зейнеткерлікке шыкканша Науалыда кырман менгерушісі болды.

    Анамыз Раш байыпты, салмакты, кітап окудан бас алмайтын кеменгер сабаз адам болса, акеміз Риза созге шешен, калжынбас, шалт киымылдайтын, уйымдастырушылык кабілетінін аркасында жоктан бар жасайтын, жан-жакты дамыган, озін-озі жетілдіре білген, рухани даму дарыны ерекше жогары, жок адамдарга комектескісі келіп туратын жане осыны іс жузіне де асыра білген адам болатын. Тукым шарушылыгын андай-мундай агрономыннан жетік білетін. Турмысымыз жаман болган жок.

    Куанбандар жастыкка,

    Елірме кулкі, мастыкка.

    Козін кайдан жетеді

    Достык пенен кастыкка?

    Курбыннын кызык дегенін

    Соз екен деп ап шыкпа.

    Адалдан тапкан тиынды

    Салда сакта капшыкка.

    Колдагынды коргап бак,

    Мал арзан деп аптыкпа.

    Сыпай жур де, шаруа ойла,

    Дангойланып кактыкпа.

    Бет алды жанга бой салма,

    Корлык журмес сактыкка.

    Елу бесте біз дагы

    Сенісер адам таптык па?

    Арсыз кумар болгандар

    Опыр-топыр, шак-шукка

    Туспей жур ме, кордін бе,

    Жалан-жулан, так-тукка? Абай

    «Денесін жаттыктыру аркылы адам дені сау, тозімді епті болмак, оз акыл ойынды, оз еркінді осылай шындау кажет». М.Горький

    Бала куннен денсаулыгым нашар болып, суйретіліп журіп 7-ші класка да жеттім. Озіммен курдас балалармен курессем женіліп, жугірсем окпем ошіп, калып каламын. Бір куні «Казак адебиеті» окулыгынан Турар деген баланын кыста суык суга шомылып, белдеу темірге тартылып шымыр, мыкты бала, кушті бала болганын окыдым, осы кітап маган асер еткені соншалык, жан дунием тонкеріліп кеткендей болды. Уйде анама айттым: «Менін де кітаптатагы Турар деген бала сиякты мыкты болгым келеді, ол ушін кысы жазы суык су куйыну керек екен», – деп шама-шаркым келгенше тусіндіргендей болдым. Осыны айтудагы себебім: «озін тіптен ауырып каласын», – деп суык суга куйынуга руксат бермей коя ма деген балалык ойым.

    Бірак анамыз кеменгер, оте акылды, ажарлы адам болатын. Согыс жылдары колхозда бас бухалтер болып кызмет істеген. «Ой балам, сенін денсаулыгымды жаксартам, жаксы болам деген талпынысына кім богет болады, дурыс деп шешім кабылдасан болды, озін біл» – деді. Сол жаздан бастап кунделікті суык суга куйынуды адет кылып калыптастыра бастадым. Кузде де, кыста да кандай аяз болмасын, танертен ерте буым буркырап суга куйынып жатамын. Танертен жаттыгу жасай бастадым, байкаймын денсаулыгым жаксарып, жугіргенде балалардан оза бастадым. Бурын шілбиіп, екі иыгым салбырап букірейіп журетінмін, кеудем тузеле бастады, бірак алі алсізбін.

    Ол кезде мектепте жугіру мен шангы тебуден баска спорт секциялары жок, денешыныктыру сабагын Смайлов Анатолий агай берді. Ол кісінін бір касиеті балаларды спортка жаксы баули, тарта білетін. Озі классикалык курестен спорт шеберіне кандидат, жанадан Алматынын дене шыныктыру институтын бітіріп келген. Дене бітімі келісті-ак, денесі мармар тастан кашап жасагандай, бейне сурет дерсін. Балаларды куреске уйретейін десе спортзал жок, окушылардын озі екі кезекпен азер сиып окиды. Анатолий агай, ен алгаш рет доп ойындарын баскетболды уйретті, сондай-ак жазда женіл атлетика, велосипед спорты мен доп ойындары, ал кыста шангы спортынын секцияларын ашты, уйіне кай уакытта баратынын білмейміз, куні-туні мектепте не стадионда. Осы кісінін де асері болды гой деймін, ауылдын бар баласында спортка деген ерекше куштарлык басталды. Бурын денешыныктыру сабагында жайылган кой сиякты бет-бетімізбен лагып журуші едік, спортка деген козкарасымыз мулдем озгеріп кетті.

    «Дене шыныктыру мен спорт агзанын жалпы іс кабілеттілігін котереді, адамнын шат конілді болуына жардемдеседі, ал бул узак жыл омір сурудін міндетті шарттарынын бірі». О.Б.Лепешинская

    Бір куні жасканшактап барып: «Толя агай мені шангыга жазынызшы» – дедім. Менін солбірейген туріме бір карап: «бала толып кетті», – деді. Артынан кынкылдап мен калмаймын, екінші куні тагы келдім, куні бойы артынан салпактап калмаймын: «балалармен бірге жугіргім келеді, шангы берінізші» – деп. «Ай осы солбірейген немеден не шыгушы еді», – деді ме, алде журегі кайтсын деді ме: «ертен шангы, ботинка беремін, жаттыгуга кел» – деді. Журегім жарылардай куанып уйге жеттім: «маган шангы беретін болды, енді балалармен жарысатын боламын! ». Ол кезде кыста спорттын баска турі жок болгандыктан, шангыга бойы сырыктай, мыкты тандаулы гана балаларды іріктеп алатын.

    Жаттыгудан баска да уакытта шангы аягымнан туспейтін болды, жугіре беремін, жугіре беремін. Остіп жугіре-жугіре екінші тыныс (второе дыхание) ашылу аркылы шаршамай жугіру адісін менгеріп алдым. (Бул тыныс 5-10 км жугіргеннен кейін барып ашылады.) Екінші тыныс ашылуга ерекше шыдамдылык кажет. Мен айтып отырган адісті алыска жугіретін желаяктар мен шангышылардын барі біледі, барі де осы тыныс алу адісін колданады. Корші усак балалар – мен шангы емес самолет мініп жургендей кореді, олар да шу-шу етіп, омбы карда белшесінен батып маре-саре. Біртіндеп жаттыктырушым маган катты коніл боле бастады, бурынгы мактаулы шангышыларга шанымды да корсетпейтін болдым. Ен гажабы канша жугірсем де шаршамайтын бола бастадым. Денем катып, енкіштігім жогалып кетті. Кунде танертен 6-да турып алып мектепке барганша кулперен болып жаттыгу жасаймын, резенке созамын, темір котеремін. Денем толды ма деп кунде айнага караймын, озіме озім разы емеспін, бейне бір тері каптап койган канка сияктымын, булшык еттер жок. Лом темірден белдеме (турник) жасап алдым, алі жонді тартыла алмаймын. Бірак бір ерекшелігім алган бетімнен кайтпайтынмын жане оте шыдамдымын. Енді маган не жетіспейді? Жетіспейтіні екі косак бокс колгабы мен футбол ойнайтын аяк киім (буцы) деп шештім де, маркум Раш анама ойымды айттым, акеме айтайын десем жасканамын.

    Ол кезде бокс колгабы т.б. спорттык буйымдардын жок кезі. Сол кезде Кызылорда каласында мугалімдік окуда боле апайымыз, казір белгілі акын, шежіреші, Каракерей, Семіз Найман, Кырыкмылтык би Сулейменнін немересі Нурания Сулейменова окитын. Соган анам хат жазды: «келерінде Асеттін сураган нарселерін алып келші», – деп. Ол апайымыз алып келді. Коймай журіп спорттык велосипед саттырып алдык, онын кызыгын коретін улкен агайым Аскар. Сойтіп бокспен де, футболмен де шугылдана бастадым. Ауылдын жогаргы жакта туратын бар баласы біздін уйде есік алдындагы корада кан-кан болып бокстасып жатамыз. Орысша жазылган бір бокс туралы кітап тауып алдык, магынасын тусінбейміз, біракта суреттерде корсетілген адістерді жанымызды салып уйренеміз, бірімізді-біріміз тобелестін адістеріне уйретеміз. Трактордын донгелегінен штанга жасап алдык, котеретініміз гиріміз тагы да трактордын шынжыр табандары. Сырги-сырги 10 класка да жеттік, сабак окымаймыз, мугалімнін тусіндіргендері баста калса мынкылдап айткан боламыз, кобінесе желке касып турган мылкаумыз. Мугалімдер урсады: «бастарынды доп кеулеп алган», – деп, біз балык сиякты ундемей кутыламыз.

    Сол жылы жаттыктырушым Толя агай менімен жеке шугылдана бастады, енді 50 км кашыктыктан тіпті ентікпей келетін болдым. Озі велосипедке отырып алады да менін артымнан ілесіп отырады. Баратын жеріміз Маканшы ауылынын бер жагындагы Жайтобе бауыры, бір жагынын кашыктыгы молшермен 25…30 шакырым. Денем толып, булшык еттерім бултыйып, кеудем шалкак, аркам туп-тузу адемі бозбалага айналып шыга келдім. Тамакка деген табетім керемет, уйдегілер барі бір табак аскан етті жеп тауыса алмаса, мен жалгыз озім сондай табак етті сыпырып-сиырып айнадай кылып коятын болдым. Сол ушін маган анам маркум бір табак етті болек алып сактайтын болды.

    «Козгалыс дегенін омір, ал кимылдын азайганы – омір орлеуінін кулдырауы».

    В.В.Гориневский

    Ауылдык, аудандык жарыстарда жугіруден, шангы жарысынан жулдесіз кайтпайтын болдым. Кейін Семейде 1 жылдык касіптік техникалык окуда окыганымда да облыс бойынша жугіруден 1-ші орындарды алып журдім. Омірімде осы спорттын коп пайдасы тиді.

    Енді оз басымнан откен бір окиганы айта кетейін: «Жана айтып откендей мектепті онша жаксы бітірмей букіл класс болып улап-шулап Семейге мугалімдік окудын тарих болімшесіне тусуге окуга келдік. Баріміздін де кала коргеніміз бірінші. Барі кызык, барі жат, не деген улкен кала деп бір-бірімізге тамсанып коямыз. Автобуска да отыруды білмейміз. Ауылдагы секілді кол котерсек токтайтын шыгар деп оншакты бала, улымыз бар кызымыз бар жабыла кошені басымызга котере айкайлап кол котереміз, бірак токтамайды, біз ан-тан. Кей кезде кошенін киылысына, кызылды-жасылды шамнын касына келіп арткы шамын кызартып жагып токтай калады, тапырлап тура куамыз, жете бергенде журіп кетеді. Себебін тусінбейміз. Бір-бірімізбен жатып кеп керілдесеміз, біреуі айтады, мумкін ауылдан келгендерді отыргызбайтын шыгар деп, онын бул далеліне іштей келісеміз. Болмаганнан кейін жаяу тартамыз. Баска біреуден сурайык десек уяламыз. 2-3 кун бакыладык, бізді неге алмайды, бір себебі бар шыгар. Сойтсек алгін белгілі бір аялдамада гана токтап, ол аялдаманын белгілі аты болады екен. Калага уйрене бастауымыздын аліппесі осылай болды, біз ушін каланын тылсым дуниесі пердесін аша бастады.

    «Жаксыдан жаман туса жыннан пайда болганы,

    Жаманнан жаксы туса нурдан пайда болганы». Казак макал-мателдері

    Окуга тусе алмадык. Балалардын кобі уйлерін сагынып ауыл кайдасын деп сызып берді. Маган кайтайык дейді. Мен оларга айтамын: «осында калайык, тегін окудын біреуіне тусіп ен курымаганда орысшага тілімізді сындырайык, акыры мектепте окыган жокпыз, болмаганда осы жердегі кіші окудан бастап бірдене уйренейік, ауылда кошеде ит куганнан баска не істейміз? ». Олар конбейді коркады, орыстын балалары бізді сабайды деп. Ол кезде бір жылдык касіптік оку орнында негізінен жетім балалар мен Ресейдін Сібір жак калаларынан келген орыс балалары окиды, копшілігі бузык.

    Сонымен ет комбинатына жумысшылар дайындайтын ГПТУ – 28-ге кужаттарымды откіздім. Бар жогы оншакты гана казак баласымыз, онын жартысы 8 класс бітірген жас балалар. Іштеріндегі ересектері Карсыбаев Оралтай, Орікбаев Токен деген Маканшыдагы Бахты мен Жарбулак ауылдарынын баласы. Екеуміз оте жаксы дос болдык. Кейіннен 1970 жылы, Оралтай аскерде журіп Оренбург каласындагы Гагарин атындагы жогары аскери жойгыш (истребитель) ушкыштар дайындайтын училищеге тусіп, Ресейде теніз авиациясында ушкыш болды, казір зейнеткерлікте – Астана каласында турады. Ал Токен Орікбаев кейіннен спорттын курес турін озінін туган ауылы Жарбулакта дамытып, талай-талай атакты палуандар тарбиелеп «Казакстанга енбегі сінген жаттыктырушы» деген атакпен марапатталды.

    «Достык – омір ушін ен кажетті нарсе, ойткені ешкім ешкашан да барлык баска игілікке ие бола турса да, дос жарансыз омірді каламак емес». Аристотель

    Спорттан жаксымын, жугіргенде, футбол ойнаганда жан баласына жеткізбеймін. Орыстын балалары алі тиісе алмай жур, сылтау жок. Олардын заны бір адам сол жерді билеп тостеуі керек, казактын ішінде бас котерері Оралтай екеуміз гана. Бірге окитын Хрепков Виктор, Спиваков Николай, Кузнецов Юрий т.б. орыстын балаларымен Оралтай екеуміз патерде жатамыз, бірак оте тату болдык. Бір куні спорт залда бір мерекелік кеш болды. Бізб

    ен окитын бойы 2 метрдей. енгезердей Бакты комендатурасынын офицерінін баласы Меркулов деген жігіт келіп: «Асет бокстасасын ба? » – деп бокс колкабтарын алдыма тастады. Бурын естігенмін, бокстан 1-ші разряды бар деп, себебі олар оскен шекара аумагында спортка бар жагдай жасалган, ол сол жерде солдаттармен бірге жаттыккан. «Бул не пале? » – деп мен де есалан бола калдым. «О, казак осыны да білмейді», – деп карк-карк кулді, онын кулкісін залда турган жанкуйерлері костап ала жонелді. Маган жетім балалар уйінен келген казак кыздары гана, мусіркей карауда, алгі жанымдагы казак балаларым зым-зия жок, бір жанжалдын боларын сезіп тайып турган секілді. «Ережесі калай, мынауынды калай киемін», – деп сурадым, кулкі удей тусуде. Кыз балалары бар, улдары бар барі каумалап коршап анталап тур. Тек кана маган жанашыр болып турган Оралтай, Токен мен бірге жататын орыстын балалары, олар: «Асет мына арбиган неменін акесін танытып жібер! », – деп мені колпаштауда. Себебі менін сырымды олар біледі, маган сеніп тур.

    Шайкас басталып кетті, колы тым узын екен, ішіне кіріп урмасам, баска амал жок. Байкаусызда бір ауыр соккы жіберіп алдым, жудырыгы ауыр екен. Анау озіне тіпті сенімді болып алды, мені тура соккымен урып жыгамын дегенде, лып етіп енкейе калып ішіне кіріп кетіп, тура иектін астынан, ен ауыр соккылардын біреуі томеннен жогары, он колыммен бар салмагымды салып, тартып жібердім (хук) , алгі батырым кескен теректей сылк етіп отыра кетті. Миы айланып мангіріп калды. Біраздан кейін: «жалгастырамыз ба? », – деп сурап едім, азер дегенде сыбырлап: «сен жендін, мен женілдім», – деп мойындады.

    Сонымен бір жылдык окуымыз да бітті, касіптік-техникалык училищеде сабакты оте жаксы окытады екен, талай нарсе біліп шыктым. Мектепте он жылда алмаган білімді мына жерде бір-ак жылда алдым. Себебі мугалімдердін де денгейлері, ауылдагы мугалімдермен салыстыруга да келмейді, оте жогары болды. 30 баланын ішінде 4-ак бала оте жаксыга бітірдік, Солардын ішінде Оралтай екеуміз де «оте жаксымен» бітіріп, «муздаткыш кондыргысынын машинисі» деген мамандык алып уш бала, біреуі Виктор Хрепков Ресейдін Алтай олкесінін баласы, Теміртау каласынын сут зауытына жолдамамен жол тарттык. Алдында 6 ай ондірістік тажірибеде ушеуміз Кокшетау каласынын ет комбинатында бірге болганбыз, жаксы достасып кеттік. Теміртау каласына бізді жібергенде Виктор: «Оралтай екеуін кайда барсандар мен сонда барамын», – деп Ресейге кайтпай койды.

    Ушеуміз Украинада «Бандеровшы» болып 25 жылга Теміртауга жер аударылган, енгезердей украин аксакалынын уйінде патерде турып жаттык. Даусы зор, керемет адемі болатын, кешке есік алдынагы сакіге отырып алып, украиндардын неше турлі мунга толы олендерін айтудан жалыкпайтын.

    «Дурыс жолга койылган дене шыныктыру ойындары оку-білім алуга богет емес, кайта бойды сергітіп, ойына жардем ететін нарсе». Габит Мусірепов

    1969 жылдын желтоксан айында ушеумізді де аскер катарына шакырды. Бардык. Медициналык сараптамадан отіп, тыр жаланаш комиссиянын алдына келдік. Торагасы 30-дын ар жак бер жагындагы жас казак жігіті екен. Бір уакытта Оралтай екеумізден казакшалап: «Жігіттер кайдансындар, маган неге бурын кездеспегенсіндер? » – деп сурады. Жонімізді айттык, ол кезде Теміртауда казак баласы жоктын касы. Бір уакытта жанында отырган комиссия мушелеріне орысшалап: «Карандаршы, біздін казак балалары кандай адемі, дене бітімдерін айтсаншы» – деп Оралтай екеумізді жер кокке сигызбай ала жонелді. Шынында да, біз жанымыздагы орыс балаларынан ок бойы озык корініп турганбыз. Сол кезде олардын кобі шаштары иыктарына тускен бангішілер, маскунемдер болатын, турлері мен дене бітімдері кикы-жикы, бурісіп кеткен.

    Бір уакытта бізге карап кайта казакша: «Ал жігіттер, екеуін де жаман жігіттерге уксамайтын сияктысындар, кайда журсендер де жолдарын болсын, менін сендерге берген агалык ак тілегім осы», – деп коштасты. Оралтайды аскерге алып кетті, бір жылдан кейін аскерде журіп Оренбургтегі жогары аскери жойгыш-ушкыштар дайындайтын училищеге тусті, мені коктемге калдырды. Бірак мен де іле-шала, зауыттагы кужаттарымды алмастан, Алматыга кетіп калып, алты ай дайындык курсын окып, Ауыл шаруашылык институттын агрономия болімшесіне «оте жаксы» деген багалармен тусіп кеттім.

    Талай жылдар откен сон, бір куні Президентіміз Нурсултан Абішулы Назарбаевтын омірінен теледидардан деректі фильм корсетті. Сол кездегі жас Нурекеннін Теміртауда болган шагындагы кадрлардан баягы Теміртауда аскерге барар кездегі, Оралтай екеумізге ак жол тілеген казак жігіті комиссия торагасын таныдым. Озім ойлаймын: «Мумкін омірдін адасу сокпагына туспей, адал кызмет етіп жургенім де, жас кунімізде Оралтай екеуміздін де бірден окуга тусіп кетуіміз, жас Нурекеннін со кезде айткан ак ниетінін шапагаты да шыгар».

    Мунын барін жазып отырганым, казіргі жастарга улгі болсын деп жане адам озінін ойлау жуйесін озгерту аркылы, алдына койган максатына шындап кіріссе алмайтын камалы болмайды. Бул адам гумырында неше турлі жаксы да жаман адамдармен араласады, журе келе жора жолдастар да, жагдайына байланысты, жарга соккан толкындай, біресе кобейіп, біресе азаяды.

    179. Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген

    Бес нарседен бес нарсенi артык деп бiл:
    1. Олiмнен тiршiлiк артык.
    2. Аурудан саулык артык.
    3. Жумыс бастылыктан (мажбур турде магынасында) еркiндiк артык.
    4. Карттыктан жастык артык.
    5. Кедейлiктен байлык артык. Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

    Бул кітапта баяндалганнын барі де, гылыми далелдерге негізделген. Осы кітап авторы, міне 12 жылдан артык уакыт осында жазылган табиги омір суру адісін устанады. Бул адістін озіне кауіпсіз екеніне, баскаларга да бага жетпес комек корсетеріне автор сенімді, алайда онын ойынша, біреуге жараган келесі адамга жарамауы, осы адіс баріне бірдей асер етпеуі мумкін. Сондыктан да бул басылым ар адамнын пікіріне дал келеді деп автор міндетіне алмайды. Кітапта аурулардын дарісі корсетілмеген. Асет Ризаулы Мукашбеков бул жерде дарігер емес, ол Рухани Устаз. Курметтi окырман! Осы кiтаптагы багдарламаны iске асыруды бугiннен бастаныз. Кейбiр манызды маселелерге токтала кетейiк:

    1. Жуйкенiздi бет алды шыгындай берменiз. Ойлап барып нурланумен, уюмен жане акылыныздын айкындыгымен мазасыздыкка, кобалжуга, коркынышка, келенсiз асерге озiнiздiн нактылы максатыныз бен сенiмдiлiгiнiздi карама-карсы койсаныз, ойыныз iске асады.

    2. Тунде терен 8 сагат уйыктаныз. Тус ауа бiраз уйыктап алуга уакыт табыныз.

    3. Озiнiздi тазалайтын, денсаулыгынызды сауыктыратын тамак iшiнiз. Олi тамак пен улы сусындарды, коздыргыштарды iшiп-жеменiз. Оларга жататын: шай, кофе, темекi, туз, кант, шужык-колбаса, торт, iшiмдiктiн кандай турi болмасын (арак, сыра, шарап, кока-кола) т.б. Олардын орнына коконiс, жемiс-жидектердiн коктей немесе буктырылган турлерiн iшiп-женiз. Аптасына 24-36 сагат ыстык су iшiп кана ашыгыныз. Арбiр уш айда 7-10 кун ашыксаныз агзаныз улардан тазаланады.

    4. Кунделiктi дене жаттыгуларын жасаныз. Таза ауада кан айналысын жылдамдататын – бiресе баяу, бiресе каркынды жаяу журiспен кунделiктi 3-5 шакырым серуенденiз. Малтыныз, биленiз, кимылы каркынды ойындарды ойнаныз. Оз дененiздегi 600 булшык еттiн турiне козгалыс берiнiз.

    5. Терен тыныс алыныз. Омiршендiктi арттыратын оттегiн окпенiздiн томен жагына жiберiнiз. Оттегi жуйкенiн ен басты демеушiсi. Шикi коконiстер мен жемiстер оттегiмен каныктырылган, ал сiздiн тазалану ушiн ашыкканыныз танiнiздегi оттегi колемiн улгайтады. Терен тыныс алу аркылы сiз канынызды улы комiр кышкыл газынан тазалайсыз, танiнiздегi арбiр жасаушаны оттегiмен каныктырасыз.

    6. Кунделiктi суык су мен ыстык суды алмастырып куйынып-жуынып турыныз. Кунге кыздырыныныз.

    7. Оз конiл куйiнiздi ауыздыктап устаныз. Булай iстеу киын болса да, оз жуйкенiздi ширыктыра берменiз.

    8. Жуйкенiздi мамыражай калыпка акелiнiз. Калыпты тiршiлiк – ширыгу. Содан сон журектiн согысы сиякты баяулау. Катты ширыканнан кейiн сiз автоматты турде мамыражай калыпка енуiнiз кажет.

    9. Омiрге лаззаттаныныз. Демалу мен конiл котерудi умытпаныз. Табыс пен молшылык жаксы. Бiракта ен бастысы – омiрге лаззаттану. Олен айтыныз, кулiнiз, калжынданыз, шаттаныныз, биленiз. Уайым мен кайгы мендеп, жанжал iздеп журген пенделерден аулак журiнiз.

    Откен омiр – олген омiр – жындыхана. Осыны жаксарту ушiн барынды сал! Ашыккан кезенде Сiздiн iшкi куатыныз артып, бугып жаткан таланттарыныз, кабiлеттерiнiз буркырап шыгып, озiнiз рухани жан-жакты дамып, шыннын-шынынан корiнесiз! Сiз озiнiздегi булкынып турган була кушпен, кажымас кайратпен, мукалмас жiгермен, кайнап жаткан куатпен: озiнiз араласып журген адамдарды акикат жолына бастап, ел-журтынызга улгi арi рухани устаз боласыз! Сiз кандай жумысты, касiптi болмасын уршыкша иiрiп, шыр айландырасыз! Сiз озiнiзбен-озiнiз боласыз. Сiз Жаратушымен, Табигатпен уйлесiмдiлiкте (гармония) болып бакытты да, баянды, магыналы омiр суресiз!

    180. Кортынды соз

    1. Біздін жанымыз Жаратушынын тозандай болініп кеткен болшегі. Киелі кітаптарда: «Адамды Жаратушы Озі тектес етіп жараткан», — дейді.
    2. Жаратушы бізді Озі тектес етіп жараткан болса, онда Алла Тагала Озінін багдарламасын біз аркылы іс жузіне асырып жаткан жок па? !
    3. Мен озім кунделікті ояна салысымен: «Ей, Алла! Бугінгі кунімді Озіне арнаймын! Мені куралын ретінде пайдалана гор!», — деп тілеймін.
    4. Жаратушы бізді жер бетіне жібергенде белгілі бір максатпен жіберген. Біз сол тапсырманы орындап жур емеспіз бе?
    5. Рухани денгейі жетілген адамга будан баска кажеттілік бар ма? Сіз бен бізге Фани дуниенін шырмауынан шыгып кеткенімізге шаттануымыз керек кой!
    6. Не ойлайсын сен солсын! Жаратушыдан жатарда:»Иа, Алла! Осы жалган фани алемде осы алеммен уйлесімділікте болатын оз орнымда тауып алуыма комектесе гор!», — деп тілеймін.
    7. «Оз оміріннін жауапкершілігін озіне жуктеу дегеніміз – айналандагы адамдарды кіналаудан, осектеуден, сынаудан, коре алмаудан толыктай бас тартып, кінаны озіннін ішкі жан дуниеннен, Гаиз жанында жазылган багдарламадан іздеу, бакытсыздыгыннын, ауруыннын, кедейшілігіннін себебін табу».
    8.Сіз жауапкершілікті озінізге жуктесеніз, онда куатты омір суре бастайсыз. Ешкімде, ешкашанда Сізге запа шектіріп, касірет уын ішкізе алмайды. Ешкандай да коз, тіл тію, дуалау Сізге асер етпейтін болады. Себебі, сіз Алланын коргауында боласыз.
    9.Сіз озініздін калауыныз бойынша омірінізді ретке келтіре аласыз. Тагдырыныздын божысын, шылбырын оз колынызга алатын боласыз. Ол ушін сізге унемі айнанын шагылысы шартын колдану кажет. «Сырткы келбетін – ішкі акикатын».
    10. Адамдар оздерінін нашар турмыста туратындыгынын жауапкершілігін мойнына алгылары келмейді. Оларга осы калыптарына – біреуді, коршаган ортаны, заманды, агайын-туыстарын, акімдерді, укіметті, президентті, тіпті болмаса Жаратушыны кіналау женіл.
    11. Олар оздерінін осы жагдайларын: «мандайыма жазган тагдырдын жазуы» – деп акталады, осы сенімді санасына сініріп, журектеріне уялатып алады. Осы курдымнан шыга алмайтындарына мултіксіз сенеді.
    12. Ауруга, кайыршылык пен жокшылыкка матап-шырмап койган ойларды санасынан куып, журегінен уркітіп жіберсе, санасы мен калауы біртіндеп денсаулыкка, молшылыкка, байлыкка, сынгырлаган денсаулыкка карай бет бура бастайтынын сезбейді, білмейді.
    13. Омірдегі барлык жагдай – біздін ойымызга орай курылып, тартылып жатады. Осыган озініздін омірлік багдарламанызды косыныз. Осынын барінен кандай тагылым алдыныз?
    14. Айналаныз калай, солай кабылданыз. Озініз озгерініз, сол кезде коршаган Алем де озгереді. Егер сіз біремеден кашкалактап турсаныз, онда бунын тасасында – коркыныш не ауру жасырынып жатыр. Сіз осыдан откенде гана тамаша тагылым аласыз.
    15. Пенде баласы кашан Оз омірінін жауапкершілігін озіне жуктейді, сонда гана тандау еркіне мумкіншілік пайда болады. Адам кай ойды тандаймын десе де оз еркі. Озініздін Газиз жаныныздын тартібінін багдарламасын, ойынызды, сезім кубылыстарынызды ыждагаттылыкпен зерттеніз. Оз омірінізді тонкеріп тастап, тарихынызды кайта караныз.
    16. Адамнын ойы негурлым молдір, журегі таза, ниеті ак болса, согурлым кабілеттері ашылып, гарыштагы рухани ілімге кіруге, оны уйренуге, санасына сініруге мумкіншілік алады. Карапайым тілмен айтканда: жамандык, жауыздык, коре алмаушылык, іштарлык, кызганшактык, корсекызарлык, суайттык, кызганшактык, кундеу, біреуді осектеу, сынап-мінеу т.б. келенсіздіктерден санамыз, Газиз жанымыз тазарган сайын, омірініз согурлым жаксарып, кызгылыкты шаттыкка, бакытка толып, денсаулыгыныз жаксарып, ерекше кабілеттерініз дами туседі.
    17. Озінізді тубегейлі озгерту – ен бірінші жауыздык кара ниет ойлардан жане осылардан туындайтын келенсіз кылыктардан, менменсіп дандайсудан, рухани надандыктан, корсокырлыктан арылу.
    18. Пенде баласы ауру мен жокшылыкты, карыздарын, бакытсыздыгын озінін теріс, келенсіз ойлау жуйесімен табады. Ендеше осы ауруы мен кедейшілігінен, карыздарынан кутылу жолдарын жане жеке басынын бакытын тек кана озі гана ойлау жуйесін тубегейлі жаксы жакка озгертіп, Газиз жанынын багдарламасында жазылган себебін аныктап, Газиз жанына баска: бакыттын, байлыктын, денсаулыктын, махаббаттын, шаттыктын багдарламасын (программасын) жазып барып табады.
    19. Адамнын Оз тагдыры Оз колында. Себебі, Жаратушы Иеміз пенде баласына шексіз еркіндік берген. Адам кай жолды тандаймын десе де: жаксы болуы да, жаман болуы да, бакытты болуы да, бакытсыз болуы да, бай болуы да, кедей болуы да, ауру болуы да, сау болуы да Оз колында. Рухани білім мен ілімді уйрену аркылы Озінді озгерт, сол кезде букіл Алем озгереді. Ниет адамнан, Рахым Алладан. Шын ниетінмен сурасан Алла екі дуниенін де кызыгын корсетеді. Фани алемде де, баки алемде де бакытты боласын! Екі канатын: руханилык та, материалдык та тен болады! Сен не ойлайсын солсын!

    Менiн тарихым: озiн-озi жан-жакты тандiк, руханилык, материалдык жетiлдiрген адамнын саяхаттап журiп откен жолдары. Бул саяхат баска саяхаттардан мулдем озгеше. Менiн саяхатым: ерiктi, саналы турде ашыгу аркылы адамнын iшкi жан дуниесiнiн тылсымына барып, денсаулыгын бастапкы сау калпына келтiру. Бакытка, тыныштыкка, рахатка шомылдыру. Тылсым алемнiн пердесiн аз да болса ашу. Ерiктi турде ашыгудын пайдасын копшiлiкке тусiндiрiп беру, олардын санасына шапагат, iлiм нурын кую.

    Бул жол адемiлiкке, гажайыпка, имандылыкка толы. Сондай-ак, жеке куатынызды арттыруга, мамыражай калыпка тусуiнiзге, iшкi жан-дуниенiздi тыныштыкка, бакытка, рахатка, алансыздыкка, шаттыкка сунгiтiп, жокшылыктан, енсендi езiп турган кедейшiлiктен кутылуга мумкiншiлiк бередi. Осылай деп сенiмдi турде айтып отырган себебiм, осы жолды озiм 12 жыл каркынды турде карыштап, жаяу журiп оттiм. Озiм осы тулгага айналдым. Сондыктан да, бар жауапкершiлiктi озiме жуктеп, нык сенiммен айта аламын.

    Менде озiмдi-озiм ашыгумен емдеудiн 12 жылгы тажiрибем бар. Озiм саналы, ерiктi турде ашыгу аркылы, бурынгы кор болып жаншылган жан иесiнен, бакытты, уайымсыз адамга айналдым. Былапыт тамактануга, темекiге, аракка, сырага, кока, пепси – колага, шай, кофе iшуге уйiр болган адеттерiм жойылды, туп-тамырымен жулынып тасталды. Казiр ашыгу аркылы танiмдi, жанымды, рухымды, назiк денелерiмдi тазалап, журегiмнiн кiрiн аршып, журегiмдегi Жаратушынын озі – Газиз жанымнын багдарламасын тубегейлiктi озгертiп алдым. Ашыгудын комегiмен, казiргi заманда табылмайтын, улы да, оте сирек ушырасатын даналыкка ие боласыз.

    Пайдаланылган кiтаптар:
    1. Куран Карим, казакша магына жане тусiнiгi. Аударган Халифа Алтай.
    2. Коранъ. Переводъ съ арабскага языка. Г. С. Саблукова. Третье изданiе.
    Казанъ. Центральная Типографiя. 1907 .
    3. Коран. Перевод смыслов и комментарии Иман Валерии Пороховой.
    Москва. Рипол классик. – 2005
    4. Пайгамбарымыздын бiр мын бiр хадистерi. – Шымкент каласы – 1992 ж.
    5. Абай (Ибрахим) Кунанбайулы. Шыгармалардын екi томдык толык жинагы. – Алматы: Жазушы, Олендер мен аудармалар. – 2004.
    6. Шакарiм Кудайбердiулы. «Иманым». – Алматы: «Арыс» баспасы. – 2000.
    7. Омраам Микаэль Айванхов «Свет мира». Юбилейное издания 1900 – 2000 год. – Москва: Издательство «Техническая книга». – 2000.
    8. «Наука о жизни с позиции Аюрведы». – Москва. – 1998.
    9. Поль Брэгг «Здоровье и долголетие. Чудо голодания». Издательство «Грэгори» Москва 1996.
    10. Р. Оразалиев, Д. Омаров, А. Мукашбеков. «Жасару купиясы». – Алматы: «Алейрон». – 2006.
    11. Асет Мукашбеков. «Аштыкты устау – денсаулыктын кепiлi! » – Алматы: «Алейрон». – 2007
    12. Асет Мукашбеков. «Рух пен таннiн саулыгы», – Алматы: «Алейрон». – 2007.
    13. Асет Мукашбеков, Камбар Мукашбектектерi. «Жуйке жуйесiнiн тылсымы» – Алматы: «Алейрон». – 2007.
    16. Асет Мукашбеков, Тiлеубердi Кулиев. «Тибет медицинасынын онiмдерiнiн негiзiнде – желiлi жеке бизнестi курудын купиясы» – Алматы: ЖШС РПБК «Дауiр». – 2008
    17. Асет Мукашбеков, «Ак ана» – Зейнекамал Каржымбайкызы, Кулайхан Касымкызы, Менжамал Кумаркызы, Сапар Рауанов, Ержан Кулиев. ««Жаратушыны аруактар аркылы тану немесе «Ак ананын» тылсым дуниелерi» – Алматы: ЖШС РПБК «Дауiр». – 2008
    18. Асет Мукашбеков, Рахпар Кудiретолла

  22. Орынша:

    Аяққа тұз жиналса не болады?

  23. молдир:

    кайырлы кеш казак ели меним омирдеги катты дертим бар комектесе аласыздарма меним агам бар 1991 жылы 13 карашада ап адеми агам бар сол агам 21 жыл болды сойлей алмайды кишкентайында аурип больницага жаткан тетин сол кезде врачтар укол салганда кателиктер кетипти маманын айтуынша отинем калай емдете аламыз а елдердин МАКАУ деген созин естигенде жарылип олип кала жаздайм,кометтесиниздерши агамнын карындасим деген бтр ауыз созин естигим келеди негебулай алде АЛЛА ТАГАЛАМНЫН бизге берген сынагыма неге сонша сынагы катал не жазип биз ::::::::::::отинем не истейтинимизди айтыныздаршы емдетип даусын кулагин аша аламизба мен логинимди калдирамин комектесинииздерши УМИТИМ АСЕТ МУКАШБЕКОВ АГАЙДА m.oralkyzi@mail.ru коп коп рахмет казак елинин жамагатына

  24. Аягоз:

    Салеметсизбе. Курметти Асетага. мен Сизди осы сайт аркылы танып билдим . Сенбен калай хабарласып мени жане менин отбасымды мазалаган сурактарга жауап алуга болады. Коп киындыкты бастан откиздик. Сизден комек сураймын.

  25. нурик:

    Ұйқы безі ауруынан калай жазылуга болады ,өтініп сураймын…өте қажет болып тұр.

  26. шынар:

    Асет Ризаулы. сексуальное извращение немесе жыныстык ориентациянын бузулу себептери туралы не ойлайсыз. исламда буны ауру дейме, элиде тэртиптин бузылуы дейме?

  27. ерке:

    Маган комектесиндерш, маган жакын адамнын аягы катты ауырады , корген сайын киналам
    аягынын сіңірі тартылады , сіңірі тартылатын айел адамға жасы (44/45) не истеуге болады…..комектесиндерш …:’(

  28. ерке:

    Маган комектесиндерш, маган жакын адамнын аягы катты ауырады , корген сайын киналам
    аягынын сіңірі тартылады , сіңірі тартылатын айел адамға жасы (44/45) не истеуге болады…..комектесиндерш …:’(

  29. улбала:

    Саламатсыздарма? Мен Шымкентенин,майбулак ауылынанмын, 12.01.2014 жылы кешки 6:20 акен озинен ози, далада кулаган,канша уакыт кулап жатканын билмеимиз,сосын уйге акелип жаткызган,он кол,аяги истемеиди,сойлеи алмайды,ауызы сол жакка карай кисайган,скори шакырдык,ауданнын аурухамамсына акетти,олар инсульт алган деди,кулаган сон уйде 30 сагат жатып калган,ауруханага кешиктирип апарыппыз,врачтар жулыннан сары су,ягни анализ аламыз,миына кан кеткенба?алде жокпа деди,анализ алды,результат шыкты мига кан араласкан,кан кеткен диди,акемди облыска жибермеди,енди калай болады,жауап кутем асыга

  30. Асет:

    Менін телефоным: 8701 733 55 71; 8775 706 63 21; (872771)35-9-94 уй.

  31. Динара:

    Достар отинем маган РАК ауруынын басталу жолдарын айтыныздаршы.
    Жане менин куни кешке дейiн басым солкылдап ауыра береде кузден берiалiауырады . Басында басымнын он жак болиги гана ауыратын каир букил басым ауырады , басымнын ишинде артык бирдеме тургандай соны алып салсам басым жазылатындай коринед . Бул не болуы мумкун комектесиниздерши сиздерден жауап кутем !
    Вк га жазып жибериниздерш отинем. ВК :Dinara bekbaeva

  32. densaulyk7:

    Бас ауыруының себеп-салдары көп. Бірден жамандыққа жорымаңыз. Ең дұрысы іш құрылысыңызды тексерту. Толық сараптама алыңыз.
    Асқазан, өт жолдары, бүйрек, бауыр сияқты ағза мүшелеріндегі болатын кеселдің салдары болуы мүмкін. Қатты соққы алып қалсаңыз басыңыз тең болып қалуы да(мидың шайқалуы) мүмкін(қазақша солай айтады) Медицинада орысшасы сотрясение мозга. Тамақты да талғап жеген абзал.

  33. Сайран:

    Саламатсизба! менин жубайымды парок сердца 8 жасынан бастап! соган кандай ем кабылдауга болады аперациясыз аперация жасаса 50де 50 диди аман калмауы мумкин! шоп даримен емдеуге болама? баршанызга Алла шипасын берсин! рахмет!

  34. densaulyk7:

    Сәлеметсіз бе! Дұрысы шұбат ішу, сарымсақтың(чеснок) да пайдасы айтарлықтай.

Добавить комментарий

Нажмите, чтобы отменить ответ.